Δίχως ἀνάσα... οἱ Εὐρωπαῖοι;

Γράφει ὁ Δρ. Κωνσταντῖνος Βαρδάκας 

Ποιὸς ζεῖ καὶ ποιὸς πεθαίνει; Μέχρι τὸ φθινόπωρο, ἔτσι ποὺ κατάντησαν τὸ Θεόσταλτο Δῶρο τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς σὲ ὅλο τὸν πλανήτη . Οὔτε αὐτὸ τὸ Ἑλληνικὸ καλοκαίρι μποροῦμε νὰ τὸ χαροῦμε "ξενοιαστα" γιατί ἤδη ἀπὸ τοὺς προηγούμενους χειμῶνες μᾶς ἔκοψαν τὶς ἀναπνοὲς ἐπιβίωσης καὶ ἀπὸ φθινόπωρο ἑτοιμάζουν νὰ μᾶς κλείσουν καὶ τὴν "συσκευὴ τεχνητῆς ἀναπνοής" γιατί κοστίζει στὶς τσέπες τους. Ἄραγε οἱ Εὐρωπαῖοι ἀναπνέουν ἡ νομίζουν ὅτι ἀνασαίνουν;

Ἀντιμέτωπες μὲ ὑψηλότερες τιμὲς στὸ φυσικὸ ἀέριο ἀλλὰ καὶ μὲ ἔλλειψη ποσοτήτων μπορεῖ νὰ βρεθοῦν οἱ χῶρες τῆς κεντρικῆς καὶ νότιοανατολικης Εὐρώπης τὸν χειμώνα ἂν κλιμακωθεῖ ἡ κρίση ἀνάμεσα στὴ Ρωσία καὶ τὴν Οὐκρανία, ἐνῶ ἤδη ἡ Ε.Ε. σχεδιάζει στρὲς τέστ γιὰ τὸ ἐνδεχόμενο νὰ διακοπεῖ ἢ νὰ μειωθεῖ ἡ προμήθεια ἀερίου.

Ἐὰν κλείσει ἡ ρωσικὴ στρόφιγγα, τὸ μεγαλύτερο πρόβλημα ἐντοπίζεται στὴν κεντρικὴ Εὐρώπη καὶ τὰ Βαλκάνια καὶ κυρίως στὶς χῶρες ἐκεῖνες ποὺ δὲν ἔχουν τὴ δυνατότητα ἐναλλακτικῆς προμήθειας. Οἱ περισσότεροι ἀγωγοὶ ἀερίου τῆς Εὐρώπης εἶναι σχεδιασμένοι γιὰ ροὴ πρὸς μία κατεύθυνση, δηλαδὴ ἀπὸ τὰ κοιτάσματα ἀερίου τῆς Ρωσίας πρὸς τὴν Εὐρώπη. Οἱ προηγούμενες ἐμπειρίες ἀπὸ ἀνάλογες κρίσεις, τὸ 2006 καὶ τὸ 2009, ὁδήγησαν ἀρκετὲς εὐρωπαϊκὲς χῶρες νὰ....

ἀναλάβουν πρωτοβουλίες γιὰ τὴν ἀναστροφὴ τῆς ροῆς στοὺς ἀγωγοὺς ἀπὸ τὰ δυτικὰ πρὸς τὰ ἀνατολικὰ ἢ ἀπὸ τὸν νότο πρὸς τὸν βορρᾶ.. 

Ἀπὸ τὸ 2011 ἐξάλλου, ἡ Γερμανία ἐφοδιάζεται μὲ ἀέριο μέσω τοῦ ἀγωγοῦ Nord Stream, o ὁποῖος τὸ μεταφέρει ἀπ' εὐθείας ἀπὸ τὴ Ρωσία στὴ Γερμανία ἀπὸ τὴ Βαλτικὴ Θάλασσα, παρακάμπτοντας πλήρως τὴν Οὐκρανία. Στοιχεῖα τοῦ ὀργανισμοῦ Ὑποδομὲς Ἀερίου τῆς Εὐρώπης δείχνουν ὅτι οἱ ἐγκαταστάσεις ἀποθήκευσης στὶς 28 χῶρες -μέλη τῆς Ε.Ε. εἶναι σήμερα γεμάτες κατὰ 71%, σὲ σχέση μὲ τὸ 34% τὴν ἀντίστοιχη περίοδο τοῦ προηγούμενου χρόνου. Τὰ ἀποθέματα ἀερίου τῆς Ε.Ε. ὑπολογίζονται σὲ περίπου 60 δισ. κ.μ. ἀπὸ τὰ 80 δισ. κ.μ. ποῦ εἶναι ἡ συνολικὴ δυναμικότητα τῶν ἀποθηκευτικῶν χώρων καὶ ἡ ὁποία θεωρεῖται ἱκανὴ νὰ καλύψει τὴ ζήτηση ἀερίου γιὰ περίπου τρεῖς μῆνες. (Μανταλένα Πίου http://www.imerisia.gr/  19 Ἰουλίου 2014)

Εἶναι ὅμως δυνατὸν κάποιος νὰ ἐπιβάλλει κυρώσεις στὸν κὰτ ἐξοχὴν ἐνεργειακὸ προμηθευτή του; Καὶ ὅμως εἶναι… Ἡ ἐπικεφαλῆς τῆς ἐξωτερικῆς πολιτικῆς τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης, Catherine Ashton, δήλωσε ὅτι ἡ ΕΕ ἑτοιμάζεται νὰ θεσπίσει κυρώσεις γιὰ περισσότερα πρόσωπα καὶ ὀργανώσεις τῆς Ρωσίας γιὰ νὰ τιμωρήσει τὴ Μόσχα ποὺ ὑποστηρίζει τοῦ αὐτονομιστὲς στὴν ἀνατολικὴ Οὐκρανία. Καὶ ἐξ αἰτίας τῶν δραματικῶν γεγονότων τῆς κατάρριψης τοῦ μαλαισιανοῦ ἀεροπλάνου. Μάλιστα οἱ Δυτικοὶ ἡγέτες κατηγοροῦν ἄμεσα τὴν Ρωσία ὅτι ἐξοπλίζει τοὺς αὐτονομιστὲς καὶ ζητήθηκε ἄμεσα ἢ ἔμμεσα αὐτοὶ νὰ λογοδοτήσουν ἐνώπιόν τῆς δικαιοσύνης. (bbc.co.uk/news/ 22 Ἰουλίου 2014)

Τὸ ἑπόμενο συμπέρασμα εἶναι ὅτι οἱ Δυτικοὶ βρῆκαν ἄλλον προμηθευτῆ ἐνέργειας γιὰ νὰ παίρνουν αὐτὸ τὸ ρίσκο! Ἄραγε βρῆκαν ἢ ρίχνουν στὸν ἀέρα; Τὰ ἐναλλακτικὰ σχέδια τῶν Εὐρωπαίων γιὰ τὸ πιθανὸ σενάριο διακοπῆς τοῦ ἐφοδιασμοῦ ἀπὸ τὴ Ρωσία προσανατολίζονται στὴν ἀγορὰ LNG καὶ στοὺς δύο βασικοὺς προμηθευτὲς τὴν Νορβηγία καὶ τὴν Ἀλγερία. 

Τὸν καιρὸ καὶ τὶς ἐπερχόμενες καιρικὲς συνθῆκες τοῦ χειμώνα τὶς ρώτησαν; Ὅταν μάλιστα οἱ τιμὲς γιὰ παραδόσεις ἐν μέσω χειμώνα εἶναι πάντα ὑψηλότερες καὶ ἡ ζήτηση μεγαλύτερη.  Ἄραγε ἐκεῖνο τὸ ¨ποθούμενο¨ ὑγροποιημένο φυσικὸ ἀέριό της Κύπρου πότε θὰ βγεῖ γιὰ νὰ ξεκινήσει  ἡ μεταφορά του μὲ τὰ εἰδικὰ τάνκερ ἀπὸ τὴν λεκάνη τῆς Ἄν. Μεσογείου πρὸς τὴν Εὐρώπη;

Καὶ ἐκεῖνες οἱ πλωτὲς ἐξέδρες – ἐργοστάσια ἀποαεριοποίησης τοῦ LNG ποὺ ἑτοιμάζονται νὰ στήσουν στὴν εὐαίσθητη ἀκτογραμμὴ τῆς Αν. Μακεδονίας, Νέα Καρβάλη καὶ Ἀλεξανδρούπολη θὰ βοηθήσουν νὰ καλυφθοῦν ἐνεργειακὰ κενά;

Ρωτήσανε τὸν Τοῦρκο ἂν θέλει νὰ βάλει διόδια μεταφορᾶς LNG διὰ μέσω τοῦ Αἰγαίου ὅπως κάνει στὸν Βόσπορο;

Γιὰ τὸ σχιστολιθικὸ ἀέριό τῆς Ἀμερικῆς καὶ τὸν Πολωνέζικο λιθάνθρακα δὲν τὸ συζητᾶμε;

ΚΑΛΑ ΚΡΑΣΙΑ…….

Γιατί ὅταν θὰ τελειώνει ὁ Ἑλληνικὸς Τρύγος θὰ πρέπει οἱ Εὐρωπαῖοι νὰ κρατᾶνε τὶς ἀναπνοές τους γιὰ νὰ τὶς χρησιμοποιήσουν τὸν χειμώνα  καὶ νὰ ζεσταθοῦν. Ὅμως μὲ τὶς ἀναπνοές τους δὲν θὰ μποροῦν νὰ κινήσουν τὴν βαριὰ βιομηχανία. 

 Καὶ τότε ἀπὸ φθινόπωρο θὰ ἀρχίσουν νὰ γίνονται καινούργιες οἰκονομοτεχνικὲς μελέτες ,νὰ φέρονται στὸ προσκήνιο νέα μοντέλα ἀνάπτυξης καὶ νὰ ¨στρώνονται  γεω-στρατηγικὰ¨ νέοι δρόμοι μεταφορᾶς ἐνέργειας μὲ ὅτι αὐτὸ συνεπάγεται καὶ νὰ ἔχουμε συνεδριάσεις ἐπὶ συνεδριάσεων γιὰ νὰ βρεθοῦν λύσεις τοῦ ἐδῶ καὶ τώρα … καὶ στὸ τέλος τί;

Οἱ Ἀμερικάνοι ἀπὸ μόνοι τους τὰ περιέγραψαν σήμερα.. Οἱ συνεχεῖς πολεμικὲς συγκρούσεις μπορεῖ νὰ διαλύσουν τὴν ΕΕ ποὺ δείχνει πλέον νὰ ἔχει φτάσει στὰ ὅριά της ἀναφέρει ἡ ἀμερικανικὴ ἐφημερίδα Wall Street Journal σὲ σημερινό της ἄρθρο. Ὁ ἀρθρογράφος τῆς WSJ, Σάιμον Νίξον, δίνοντας μεγάλη ἔμφαση στὴν οὐκρανικὴ κρίση, ἀλλὰ καὶ τὶς ταραχὲς στὴ Μέση Ἀνατολή, ἐπισημαίνει ὅτι ὁ προκλήσεις ἐντός τῆς ΕΕ είναι πλέον γεωπολιτικές.

Οι κίνδυνοι γιὰ τὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση ἦταν ἕως τώρα ἐσωτερικοί, ἀντίθετα οἱ πιὸ πιεστικὲς ἀπειλὲς γιὰ τὴν εὐρωπαϊκὴ σταθερότητα εἶναι σήμερα ἐξωτερικές. Ἐὰν ἀποδειχθεῖ ρωσικὴ ἐμπλοκὴ στὴν πτώση τοῦ μαλαισιανοῦ ἀεροπλάνου, τότε θὰ εἶναι δύσκολο νὰ ἀποφευχθεῖ σκλήρυνση τῆς στάσης τῆς ΕΕ ἔναντί της Ρωσίας. Η ἀστάθεια στὰ σύνορά της ΕΕ προκαλεῖ ἀστάθεια καὶ στὸ ἐσωτερικό της.  Οι γεωπολιτικοὶ αὐτοὶ κίνδυνοι μποροῦν νὰ ἀπειλήσουν τὸ ἴδιο τὴ συνοχὴ καὶ τὴν χρηματοπιστωτικὴ σταθερότητα τῆς Εὐρώπης καὶ ὅπως στὴν κρίση τοῦ εὐρώ, ἡ λύση εἶναι ἐνδεχομένως ἡ ἐμβάθυνση τῆς εὐρωπαϊκῆς ὁλοκλήρωση. 

Γράφει χαρακτηριστικὰ ὄτι «Στὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Ἰταλία, ἡ πρόκληση τῆς διαχείρισης μιᾶς τεράστιας εἰσροῆς μεταναστῶν ἀποτελεῖ φλέγον ζήτημα».

Ἀφοῦ οἱ Ἀμερικάνοι βλέπουν σὰν μόνη λύση τὴν ἐμβάθυνση τῆς εὐρωπαϊκῆς ὁλοκλήρωσης θὰ πρέπει νὰ βάλουν οἱ Εὐρωπαῖοι βαθιά το χέρι στὴν τσέπη καὶ νὰ βοηθήσουν τὸν ἀσταθῆ Νότο.

Μὴ γένοιτο ὅμως τὴν στιγμὴ ποὺ κάποιοι ἀπὸ αὐτοὺς βάζουν τὸ χέρι τους σὲ ξένες τσέπες καὶ ὄχι μόνο.

Εἶναι πολὺ πιθανὸν μετὰ ἀπὸ ὅλα αὐτὰ καὶ ὅταν οἱ κυρώσεις πρὸς τὴν Ρωσία ἀποκορυφώνονται ἐν μέσω φθινοπώρου μόλις κλείσει ἢ μειωθεῖ ἡ στρόφιγγα τῶν ἐνεργειακῶν ροῶν της πρὸς τὴν Εὐρώπη νὰ δοῦμε τὴν Εὐρώπη νὰ κλείνει στὴν ἀρχὴ νὰ μειώνει δραματικὰ τὶς χρηματικὲς ροὲς πρὸς τὶς χῶρες μέλη της μὲ συνέπειες ποὺ τώρα δὲν μποροῦν νὰ συνεκτιμηθοῦν. Ἀλλὰ καὶ ἐνδεχόμενα ποσοτικῆς νομισματικῆς χαλάρωσης στὴν ΕΕ ἢ τύπωμα νέου χρήματος πάλι θὰ δημιουργήσουν προβλήματα.

Ἔφτασε ἡ στιγμὴ τοῦ χρόνου ποὺ ὅλοι οἱ Εὐρωπαῖοι θὰ κρατᾶνε τὴν ἀνάσα τους καὶ θὰ μᾶς κάνουν παρέα γιατί τὰ τελευταῖα χρόνια μας ἔκαναν ¨ἀναστενάρηδες;