Ἡ Ἐκκλησία μᾶς κάθε χρόνο γιορτάζει, τὴν Παρασκευὴ τῆς Διακαινησίμου ἑβδομάδος, τὴν ἑορτὴ τῆς Ζωοδόχου ἢ Ζωηφόρου Πηγῆς. Ἡ ἑορτὴ αὐτὴ καθιερώθηκε ὡς ἑξῆς. Στὴ Κῶν/πόλη, τὸν 5ο αἰώνα, ἀνευρέθη ὑπὸ τοῦ βασιλέως Λέοντος Ἃ΄ τοῦ Θρακὸς (457-474), τοῦ ἐπικαλουμένου Μακὲ(λ)λῆ, ἁγίασμα τῆς Παναγίας, πλησίον του ὁποίου ὁ βασιλεὺς ἔκτισε μεγαλοπρεπέστατο ναὸ ἀφιερωμένο στὴ Ζωοδόχο ἢ Ζωηφόρο Πηγή, δηλαδὴ τὴν Παναγία μας. Ἡ Παναγία μᾶς ὀνομάζεται ἔτσι, γιατί δέχθηκε μέσα στὰ σπλάχνα τῆς τὸν χορηγὸ καὶ ἐξουσιαστὴ τῆς ζωῆς τὸν Χριστό. Ἔτσι γιὰ τὸ ἁγίασμα ποὺ ἀνέβλυζε συνεχῶς καὶ παρεῖχε ἰάσεις δίπλα στὸ ναὸ δὲν μποροῦσε νὰ ὑπάρξει καλύτερο ὄνομα. Τὰ ἐγκαίνια τοῦ ναοῦ αὐτοῦ ἐτελέσθησαν τὴν Παρασκευὴ τῆς Διακαινησίμου ἑβδομάδος καὶ ἔκτοτε καθιερώθηκε νὰ γιορτάζει ἡ Ἐκκλησία μας τὴ μνήμη τῶν ἐγκαινίων αὐτοῦ του ναοῦ κάθε χρόνο τὴν ἴδια μέρα.Ὁ ναὸς αὐτὸς ὑπέστη κατὰ καιροὺς διάφορες καταστροφὲς ἀπὸ σεισμοὺς καὶ ἐπιδρομὲς ἐχθρῶν, μὲ μεγαλύτερη καταστροφὴ κατὰ τὴν τουρκοκρατία, ὅποτε κατεδαφίσθη ὁλοσχερῶς. Ἀνοικοδομήθηκε καὶ πάλι τὸ 1833-1834 (ἐντὸς 15 μηνῶν) ἐπὶ σουλτάνου Μαχμοὺτ τοῦ Β΄ καὶ πατριάρχου Κωνσταντίου τοῦ Α΄. Εἶναι ὁ γνωστὸς ναὸς τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς τοῦ Μπαλουκλῆ. Ὁ περιηγητὴς Gerlach (1576) ἀναφέρει γιὰ πρώτη φορὰ τοὺς θρυλικοὺς ἰχθῦς ἐκ τῶν ὁποίων προῆλθε καὶ ἡ τουρκικὴ ὀνομασία Μπαλουκλὴ (Θ.Η.Ε. 5,1242). Ἔτσι τὴν Παναγία μας, ποὺ τὴν τιμᾶμε ὅλη τὴν διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς μὲ τὴν ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν, τὴν τιμᾶμε καὶ ἀμέσως μετὰ τὴν ἀνάσταση μὲ τὴ γιορτὴ τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς. Θὰ λέγαμε ὅτι ἡ γιορτὴ αὐτὴ εἶναι καὶ ἡ πρώτη θεομητορικὴ γιορτὴ μετὰ τὴν...
ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ. Καὶ ἡ γιορτὴ αὐτὴ δὲν εἶναι τόσο ἡ ἀνάμνηση τοῦ σπουδαίου αὐτοῦ γεγονότος, τῆς εὑρέσεως δηλαδὴ τοῦ ἁγιάσματος τῆς Παναγίας μας καὶ τῆς ἀνεγέρσεως τοῦ ναοῦ, ὅσο ἕνας πανηγυρισμὸς καὶ μία ὑπενθύμιση τῆς ζωντανῆς πραγματικότητας, ὅτι ἡ Παναγία μας -κατ’ ἄνθρωπον- εἶναι ἡ πηγὴ τῆς ζωῆς. Ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἡ ἀληθινὴ ζωή. Ὅτι ὁ Χριστὸς μᾶς εἶναι ὁ χορηγός της ζωῆς.
Λέγει ὁ Μωυσῆς στὸ Δευτερονόμιο (8,3)· «Ὁ Θεὸς σᾶς ταλαιπώρησε, σᾶς ἄφησε καὶ πεινάσατε καὶ μετὰ σᾶς ἔστειλε τὸ μάννα, ποὺ δὲν τὸ ξέρανε οἱ πατέρες σας. Καὶ τὸ ἔκανε αὐτὸ γιὰ νὰ ἀντιληφθεῖτε «ὅτι οὐκ ἐπ’ ἄρτω μόνω ζήσεται ὁ ἄνθρωπος, ἀλλ’ ἐπὶ παντὶ ρήματι τῷ ἐκπορευομένω διὰ στόματος Θεοῦ». Δηλαδὴ ὁ ἄνθρωπος ζεῖ θαυματουργικὰ ἀκόμη κι ὅταν δὲν ὑπάρχουν τὰ ὑλικὰ ἐφόδια, ὅταν τὸ θέλει ὁ Θεός. Ἔτσι οἱ Ἰσραηλίτες ἐνῶ πέρασαν σαράντα χρόνια πεζοπορώντας στὴν ἔρημο, ἐν τούτοις, τὰ ροῦχα τους καὶ τὰ παπούτσια τους δὲν παλίωσαν καὶ δὲν φθάρθηκαν, τὰ δὲ πόδια τους δὲν πιάσανε κάλους (Δεύτ. 8,4). Τὸ ρητὸ αὐτὸ τοῦ Δευτερονομίου τὸ ἀνέφερε ὁ Χριστὸς στοὺς πειρασμούς του, ὅταν ὁ διάβολος τοῦ εἶπε νὰ κάνει τὶς πέτρες ψωμιά. Ὁ Χριστὸς ὡς ἄνθρωπος, ὅπως καὶ ὁ Μωυσῆς καὶ ὁ Ἠλίας, ἔζησαν σαράντα μερόνυχτα χωρὶς τροφὴ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Θεοῦ. Ἐδῶ εἶναι καὶ τὸ νόημα τῆς νηστείας. Λέμε· «δὲν μπορῶ νὰ ζήσω χωρὶς κρέας καὶ χωρὶς γάλα καὶ τὶς ἄλλες ἀρτύσιμες τροφές». Κι ὅμως ἀπαιτεῖ ἡ Ἐκκλησία μας νὰ νηστεύσουμε, γιὰ νὰ μᾶς διδάξει ὅτι ὁ Θεὸς δίνει ζωή· ὄχι οἱ τροφὲς αὐτὲς καθ’ ἐαυτές. Συνήθως ἐμεῖς νομίζουμε πὼς οἱ ἀνάλογες θερμίδες ποὺ λαμβάνουμε καθημερινὰ αὐτὲς μας συντηροῦν στὴ ζωή. Ἐπίσης νομίζουμε ὅτι ἡ ὑλικὴ τροφὴ ἔχει ζωτικὲς οὐσίες ἀπὸ μόνη της καὶ συνεπῶς ἔχει τὴ δύναμη νὰ μᾶς ζωοποιεῖ. Ἐνῶ στὴν πραγματικότητα ἀκόμη καὶ οἱ τροφὲς μᾶς συντηροῦν, διότι ὑπάρχει ἡ θεία ἐνέργεια μέσα σ’ αὐτές. Ἡ τροφὴ ἀπὸ μόνη της δὲν ἔχει ζωὴ καὶ δὲν μπορεῖ νὰ δώσει ζωή.
Ἂν παρατηρήσουμε μὲ προσοχὴ τὰ δελτία εἰδήσεων τῶν μέσων ἐνημερώσεως ἢ διαβάσουμε πολιτικὰ καὶ στρατιωτικὰ περιοδικά, θὰ διαπιστώσουμε ὅτι συνεχῶς μιλᾶνε γιὰ «ζωτικὰ ἐδάφη» ἢ «γιὰ ζωτικὰ συμφέροντα» ἢ γιὰ «ζωτικὲς ἀνάγκες». Καὶ τὰ λέμε αὐτά, διότι ἔχει ἀπομακρυνθεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν ἀλήθεια τοῦ εὐαγγελίου τόσο, ὥστε νὰ πιστεύει ὅτι τὰ ἐδάφη ποὺ ἔχουν πετρέλαιο ἢ οὐράνιο ἢ πολύτιμα μεταλλεύματα, ἢ τὰ ὑλικὰ συμφέροντα ποὺ ἔχει σὲ διαφόρους τομεῖς αὐτὰ εἶναι ποὺ τοῦ χορηγοῦν ζωή. Καί, χάριν αὐτῆς τῆς ὑλικῆς ζωῆς ποὺ νομίζει ὅτι αὐτὰ τοῦ χορηγοῦν, κάνει πολέμους αἱματηρότατους, καταστρέφει οἰκολογικὰ τὸν πλανήτη μας, καταστρέφει τὸν πολιτισμό μας, βυθίζει στὸ πένθος καὶ στὸν πόνο μεγάλα τμήματα τῆς γής. Κι ἐνῶ κάθε κράτος διώκει ἀπηνῶς τοὺς ληστές, δολοφόνους, τρομοκράτες ποὺ βρίσκονται στὴν ἐπικράτειά του, ἐν τούτοις, σὲ κρατικὸ ἐπίπεδο ἐφαρμόζει τὶς ἴδιες μεθόδους μὲ τοὺς ἐκτὸς νόμου εὐρισκομένους πολίτες του. Νὰ ἡ κατάντια ποὺ φθάνουμε, λόγω τῆς εἰδωλολατρίας μας καὶ τῆς ἀλλοτριώσεώς μας ἀπὸ τὸ Θεό.
Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τὴν ὑλικὴ ζωὴ ποὺ παρέχει ὁ Θεός, τὴν παροδικὴ καὶ θνητή, παρέχει καὶ τὴν αἰώνια, τὴν ἄφθαρτη, τὴν οὐράνια. Ἡ ζωὴ ἡ ἐπὶ γὴς ἔχει μικρὴ ἀξία αὐτὴ καθ’ ἐαυτή. Ἡ ζωὴ ἡ αἰώνια ἔχει τὴν αἰώνια ἀξία. Δὲν μᾶς ἔπλασε ὁ Θεὸς γιὰ νὰ ζοῦμε ἑξήντα ἢ ἑβδομήντα ἢ περισσότερα ἢ λιγώτερα χρόνια. Εἴμαστε λογικὰ ὄντα ἀθάνατα. Σὲ τρία- τέσσερα ἑκατομμύρια εἴδη ζώων, μόνο ὁ ἄνθρωπος ἔχει λογική, συνείδηση, πολιτισμό, πόθο αἰωνιότητας. Μόνο ὁ ἄνθρωπος τὰ ἔχει αὐτά, γιατί μόνο ὁ ἄνθρωπος πλάστηκε γι’ αὐτὸ τὸ σκοπό.
Στὸ κατὰ Ἰωάννη εὐαγγέλιο, στὸ 6ο κεφάλαιο, ὁ Χριστός, ἀφοῦ τὸν ἀναζήτησαν οἱ Ἑβραῖοι γιὰ νὰ τὸν συναντήσουν, μετὰ τὸ θαῦμα τοῦ χορτασμοῦ τῶν πεντακισχυλίων, τοὺς εἶπε· «μὲ ζητᾶτε ὄχι γιατί εἴδατε θαύματα, ἀλλὰ γιατί φάγατε ἀπὸ τοὺς ἄρτους καὶ χορτάσατε. Τὰ ἐνδιαφέροντά σας εἶναι κυρίως ὑλικά. Μὴ ἐνδιαφέρεσθε ὅμως ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο γιὰ τὴν τροφὴ ποὺ φθείρεται, ἀλλὰ κυρίως νὰ ἐνδιαφέρεσθε γιὰ τὴν τροφὴ ποὺ μένει ἄφθαρτη καὶ σᾶς χαρίζει τὴν αἰώνια ζωὴ καὶ τὴν ὁποία τροφὴ θὰ σᾶς δώσει ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου». Μετὰ ἀπ’ αὐτὴ τὴ σύσταση καὶ ἐπειδὴ τὸν προκάλεσαν οἱ Ἑβραῖοι νὰ κάνει ἕνα θαῦμα παρόμοιο μὲ τὸ θαῦμα ποὺ ἔκανε ὁ Μωυσῆς, ὅταν τοὺς ἔδιδε τὸ μάννα ἀπὸ τὸν οὐρανό, ὁ Χριστὸς τοὺς εἶπε ὅτι ὁ Μωυσῆς τοὺς ἔδωσε τὸν ἄρτο ἀπὸ τὸν οὐρανό, ἀλλὰ ὁ πατέρας μου σᾶς δίδει αὐτὴ τὴ στιγμὴ τὸν ἄρτο ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ἀλλὰ τὸν ἀληθινὸ ἄρτο». Τὸ μάννα ἦταν μὲν τροφὴ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ ἀλλὰ ὑλική. Διατηροῦσε μόνο τὴν βιολογικὴ ζωή. Ὁ ἀληθινὸς ἄρτος δίνει τὴν αἰώνια ζωή.
Μετὰ τὴν ἀποκάλυψη αὐτή, ὁ Χριστὸς εἶπε πολὺ βαρυσήμαντα ἀλλὰ καὶ πολὺ ἀκατανόητα καὶ παράδοξα λόγια. «Ὁ πατέρας μου δίνει τὸν ἄρτον τὸν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, τὸν ἄρτο τὸν ἀληθινό, αὐτὸν ποὺ δίνει ζωὴ στὸν κόσμο». Καὶ ὅταν τοῦ εἶπαν οἱ Ἑβραῖοι νὰ τοὺς δώσει ἀπ’ αὐτὸ τὸν ἄρτο, ἐκεῖνος τοὺς ἀποκάλυψε ὅτι· «Ἐγὼ εἰμὶ ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς», δηλαδὴ ὁ ἄρτος ποὺ δίνει ζωή. «Αὐτὸς ποὺ ἔρχεται κοντά μου δὲν θὰ πεινάσει, κι αὐτὸς ποὺ πιστεύει σὲ μένα δὲν θὰ διψάσει ποτέ». Ἄρχισαν νὰ γογγύζουν οἱ Ἑβραῖοι, γιατί ὁ Χριστὸς ὀνόμασε τὸν ἑαυτὸ τοῦ «ἄρτο ζωῆς». Ὅταν τοὺς χόρτασε ὑλικὰ μὲ θαῦμα, δὲν γόγγυσαν καὶ τὸν θεωροῦσαν προφήτη καὶ ἤθελαν νὰ τὸν κάνουν βασιλιά. Τώρα ὅμως ποὺ ἀντιλαμβάνονται ὅτι χάνουν τὸ ὑλικὸ φαγοπότι γογγύζουν. Νὰ ποιὰ εἶναι τὰ κύρια ἐνδιαφέροντα τῶν ἀνθρώπων.
Ὁ Χριστὸς ὅμως τὸ ἐπανάλαβε ξανὰ καὶ τοὺς εἶπε ὅτι οἱ πατέρες τοὺς φάγανε στὴν ἔρημο τὸ μάννα, ποὺ τὸ θεωροῦσαν ἄρτο οὐράνιο, ἀλλὰ πεθάνανε. Ἐνῶ ὁ ἄρτος αὐτός, ποὺ εἶναι ὁ ἐαυτός του, ὅποιος τὸν τρώγει δὲν πεθαίνει. Ἄρα προσέξτε· σᾶς ἐλευθερώνω ἀπὸ τὸν θάνατο· μὴν ἔχετε τὸ νοῦ σᾶς ὅλο στὴν φθαρτὴ ζωὴ καὶ τροφή. «Ἐγὼ εἰμὶ ὁ ἄρτος ὁ ζῶν», δηλαδὴ ὁ ζωντανὸς ἄρτος, «ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καταβάς. Ἐὰν τὶς φάγη ἐκ τούτου τοῦ ἄρτου ζήσεται εἰς τὸν αἰώνα. Καὶ ὁ ἄρτος δὲ ὂν ἐγὼ δώσω, ἡ σάρξ μου ἐστίν, ἢν ἐγὼ δώσω ὑπὲρ τῆς τοῦ κόσμου ζωῆς. Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τὴ ἐσχάτη ἡμέρα…ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει καγῶ ἐν αὐτῶ». Μὲ τὰ λόγια αὐτὰ ὁ Χριστὸς ἀποκαλύπτει ὅτι τὴν ἀληθινὴ καὶ αἰώνια ζωὴ τὴν ἀποκτᾶ κανεὶς μὲ τὴ συμμετοχή του στὸ μυστήριο τῆς θείας εὐχαριστίας.
Νὰ λοιπὸν τὸ μήνυμα τῆς γιορτῆς τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς. Μᾶς ὑπενθυμίζει, γιὰ ἄλλη μία φορά, ὅτι ἡ Παναγία μᾶς γέννησε τὸν Χριστό, ὁ ὁποῖος εἶναι ἡ ζωὴ καὶ ὁ χορηγός της ζωῆς. Ὁ χορηγὸς ὑλικῆς καὶ πνευματικῆς ζωῆς, θνητῆς καὶ ἀθανάτου, φθαρτῆς καὶ ἀφθάρτου. Καὶ ὅτι μὲ τὰ μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας μᾶς μποροῦμε καὶ ἐμεῖς νὰ ἑνωθοῦμε μὲ τὸ Χριστὸ καὶ ν’ ἀποκτήσουμε ζωὴ αἰώνια, ἀληθινή, εὐτυχισμένη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου