Ἐνῷ στὴ χώρα μας ὁ νομικὸς καὶ πολιτικὸς κόσμος σιωπᾶ γιὰ τὸ ζήτημα, σὲ πολλὰ ἄλλα κράτη - μέλη τῆς ΕΕ διεξάγεται ἐδῶ καὶ ἀρκετὸ διάστημα ζωηρὸς διάλογος γύρω ἀπὸ τὴ νέα νομοθεσία τῆς ΕΕ γνωστὴ στὸ δημόσιο λόγο ὡς "Chat Control".
Πρόκειται γιὰ ἕναν Κανονισμὸ τῆς ΕΕ μὲ διακηρυγμένο στόχο τὴν ἀντιμετώπιση τῆς διακίνησης στὸν κυβερνοχῶρο ὑλικοῦ παιδικῆς πορνογραφίας ("Child Sexual Abuse Material"). Στὴν πραγματικότητα ὅμως τὸ ἐν λόγῳ νομοθέτημα ἐγκαθιδρύει ἕνα καθεστὼς ἀδιάκριτου καὶ ἄνευ προϋποθέσεων προληπτικοῦ «σκαναρίσματος»/ελέγχου (ἐξ οὗ καὶ τὸ παρατσούκλι "Chat Control") ὅλων τῶν ἰδιωτικῶν ψηφιακῶν συνομιλιῶν μας σὲ ὅλες τὶς γνωστὲς μηνυματικὲς ἐφαρμογὲς (viber, signal, telegram, messenger, whatapp, κ.λπ) στὸ πλαίσιο τῆς πάταξης τῆς διαδικτυακῆς μετάδοσης παράνομου περιεχομένου.
Μιὰ ὁμάδα ἑξακοσίων δέκα ἑπτὰ (617) εἰδικῶν τῆς πληροφορικῆς... ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀπὸ τὸν ἀκαδημαϊκὸ χῶρο ἀπέστειλαν στὶς 9 Σεπτεμβρίου 2025 πρὸς τὰ μέλη τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου καὶ τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ μιὰ κοινὴ δήλωση, στὴν ὁποία εἶναι κατηγορηματικοὶ ὅτι τὸ "Chat Control" ἀνοίγει τὸ δρόμο γιὰ πρωτοφανεῖς δυνατότητες παρακολούθησης, ἐλέγχου καὶ λογοκρισίας.
Ἡ κινητοποίησή τους ὀφείλεται στὸ γεγονὸς ὅτι στὶς 12 Σεπτεμβρίου 2025 θὰ λάβει χώρα σχετικὴ συνεδρίαση τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ γιὰ τὸ θέμα ἐνῷ ἡ ψηφοφορία ποὺ θὰ ἐγκρίνει ὁριστικὰ τὸ νομοθέτημα εἶναι προγραμματισμένη γιὰ τὶς 14 Ὀκτωβρίου 2025. Παρεμβάσεις γιὰ τὴν ἴδια νομοθεσία ἔχουν κάνει καὶ κατὰ τὸ παρελθὸν ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ δημοσιεύτηκε τὸ προσχέδιο τοῦ Κανονισμοῦ.
Μὲ τὰ μέχρι στιγμῆς δεδομένα οἱ προτεινόμενες ρυθμίσεις ὑποχρεώνουν τὶς ἐφαρμογὲς ἀνταλλαγῆς μηνυμάτων, τὶς πλατφόρμες ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου, τὶς ὑπηρεσίες ὑπολογιστικοῦ νέφους (cloud) ἀκόμη καὶ τοὺς παρόχους κρυπτογραφημένων ἐπικοινωνιῶν ἀπὸ ἄκρο σὲ ἄκρο (end-to-end) νὰ σαρώνουν αὐτόματα ὅλο τὸ περιεχόμενο ποὺ ἀποστέλλουν οἱ χρῆστες. Αὐτὸ ἰσχύει γιὰ κείμενα, εἰκόνες καὶ βίντεο, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ ἂν ὑπάρχει ἢ ὄχι ὑποψία γιὰ παράνομη δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα ἀναφέρεται στὴν ἐπιστολὴ γιὰ τὸ συγκεκριμένο ζήτημα:
«Ἡ νέα πρόταση (Κανονισμοῦ), παρόμοια μὲ τὶς προηγούμενες, θὰ δημιουργήσει ἄνευ προηγουμένου δυνατότητες παρακολούθησης, ἐλέγχου καὶ λογοκρισίας καὶ ἐνέχει τὸν κίνδυνο κατάχρησης καὶ ἐκτροπῆς τοῦ λειτουργικοῦ σκοποῦ της ἀπὸ λιγότερο δημοκρατικὰ καθεστῶτα. Ἡ ἐπίτευξη τοῦ σημερινοῦ ἐπιπέδου ἀσφάλειας καὶ ἰδιωτικότητας τῶν ψηφιακῶν ἐπικοινωνιῶν καὶ συστημάτων ἀπαιτοῦσε δεκαετίες συντονισμένων προσπαθειῶν ἀπὸ τοὺς ἐρευνητές, τὴ βιομηχανία καὶ τοὺς ὑπεύθυνους χάραξης πολιτικῆς. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἡ πρόταση αὐτὴ ὑπονομεύει πλήρως τὴν ἀσφάλεια καὶ τὴν προστασία τῆς ἰδιωτικότητας ποὺ εἶναι ἀπαραίτητες γιὰ τὴν προστασία τῆς ψηφιακῆς κοινωνίας».
Σύμφωνα μὲ τοὺς ἐπιστήμονες ποὺ ὑπογράφουν τὴν ἐπιστολή, τέτοια συστήματα ἀνίχνευσης δὲν μποροῦν νὰ συνυπάρξουν μὲ μιὰ ἀσφαλῆ ἐπικοινωνία. Ὑποστηρίζουν ὅτι ἡ ἀνίχνευση στὴ συσκευή, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὴν τεχνική της ἐφαρμογή, ὑπονομεύει ἐγγενῶς τὶς προστασίες ποὺ ἔχει σχεδιαστεῖ νὰ ἐγγυᾶται ἡ κρυπτογράφηση ἀπὸ ἄκρο σὲ ἄκρο (end-to-end).
Ἐπιπλέον, δίνουν ἔμφαση στὸ γεγονὸς ὅτι ὁ προληπτικὸς ἔλεγχος τῶν μηνυμάτων σὲ τόσο μεγάλη κλίμακα ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὰ πιὸ προηγμένης τεχνολογίας αὐτοματοποιημένα συστήματα τεχνητῆς νοημοσύνης καὶ μηχανικῆς ἐκμάθησης θὰ ὁδηγήσει ἀναπόδραστα σὲ εὐρὺ ἀριθμὸ λαθῶν (false alarm) δημιουργῶντας προβλήματα στοὺς χρῆστες τῶν ἐφαρμογῶν.
Ὁ Καθηγητὴς Πληροφορικῆς στὸ Πανεπιστήμιο Johns Hopkins Matthew Green (Information Security Institute) εἶχε γράψει παλαιότερα μὲ περισσὴ ἀνησυχία γιὰ τὸ νέο Κανονισμὸ τὰ ἑξῆς:
«Ὁ κόσμος θεωρεῖ ὅτι τὸ "Chat Control" ἀφορᾶ συγκεκριμένα ἐγκλήματα. Ὄχι, δὲν διακυβεύεται αὐτό. Αὐτὸ ποὺ συμβαίνει εἶναι μιὰ ἀπόφαση γιὰ τὴν ἀρχιτεκτονικὴ καὶ τὸν τρόπο λειτουργίας τῶν συστημάτων προσωπικῶν μηνυμάτων. Ἂν περάσει, νομίμως (πλέον) αὐτὰ τὰ συστήματα θὰ εἶναι καλωδιωμένα γιὰ τὴ μαζικὴ παρακολούθηση. Αὐτὸ μπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθεῖ γιὰ κάθε σκοπό».
Ἀλλὰ καὶ ὁ τέως ἀξιωματοῦχος τῆς Ἐθνικῆς Ὑπηρεσίας Πληροφοριῶν τῶν ΗΠΑ (National Security Agency) Edward Snowden, ἕνας ἀπὸ τοὺς κατ’ ἐξοχὴν ὑπερασπιστὲς τῆς ἰδιωτικότητας, ἔχει τοποθετηθεῖ γιὰ τὸ θέμα στὸν λογαριασμό του στὸ X (πρώην Twitter):
«Οἱ ἀξιωματοῦχοι τῆς ΕΕ στοχεύουν νομοθετήσουν στὰ κρυφὰ ἕνα τρομακτικὸ μέτρο μαζικῆς παρακολούθησης παρὰ τὴν καθολικὴ δημόσια ἀντίδραση (κανένας σκεπτόμενος δὲν τὸ θέλει αὐτὸ) ἐπινοῶντας μιὰ νέα ὁρολογία γι' αὐτό – "ἐπεξεργασία μεταφόρτωσης" ("upload moderation") - καὶ ἐλπίζοντας κανεὶς νὰ μὴν μάθει τί σημαίνει μέχρι νὰ εἶναι πολὺ ἀργά. Εὐρώπη, σταμάτησέ τους!»
Ἐν ὄψει τῶν συνεδριάσεων τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ πολὺ σύντομα θὰ ὑπάρξουν εἰδήσεις γιὰ τὴν πορεία τοῦ νομοθετήματος. Ἐνῷ ἀρκετὲς χῶρες, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἡ Αὐστρία, τὸ Βέλγιο, ἡ Ὁλλανδία καὶ ἡ Φινλανδία ἔχουν ἤδη ἐκφράσει τὴν ἀντίθεσή τους, τὸ ἀποτέλεσμα ἐξαρτᾶται πλέον ἀπὸ τὶς ἐπιλογὲς τῶν κυβερνήσεων ποὺ δὲν ἔχουν ἀκόμη τοποθετηθεῖ.
Πρόκειται γιὰ ἕναν Κανονισμὸ τῆς ΕΕ μὲ διακηρυγμένο στόχο τὴν ἀντιμετώπιση τῆς διακίνησης στὸν κυβερνοχῶρο ὑλικοῦ παιδικῆς πορνογραφίας ("Child Sexual Abuse Material"). Στὴν πραγματικότητα ὅμως τὸ ἐν λόγῳ νομοθέτημα ἐγκαθιδρύει ἕνα καθεστὼς ἀδιάκριτου καὶ ἄνευ προϋποθέσεων προληπτικοῦ «σκαναρίσματος»/ελέγχου (ἐξ οὗ καὶ τὸ παρατσούκλι "Chat Control") ὅλων τῶν ἰδιωτικῶν ψηφιακῶν συνομιλιῶν μας σὲ ὅλες τὶς γνωστὲς μηνυματικὲς ἐφαρμογὲς (viber, signal, telegram, messenger, whatapp, κ.λπ) στὸ πλαίσιο τῆς πάταξης τῆς διαδικτυακῆς μετάδοσης παράνομου περιεχομένου.
Μιὰ ὁμάδα ἑξακοσίων δέκα ἑπτὰ (617) εἰδικῶν τῆς πληροφορικῆς... ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἀπὸ τὸν ἀκαδημαϊκὸ χῶρο ἀπέστειλαν στὶς 9 Σεπτεμβρίου 2025 πρὸς τὰ μέλη τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ Κοινοβουλίου καὶ τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ μιὰ κοινὴ δήλωση, στὴν ὁποία εἶναι κατηγορηματικοὶ ὅτι τὸ "Chat Control" ἀνοίγει τὸ δρόμο γιὰ πρωτοφανεῖς δυνατότητες παρακολούθησης, ἐλέγχου καὶ λογοκρισίας.
Ἡ κινητοποίησή τους ὀφείλεται στὸ γεγονὸς ὅτι στὶς 12 Σεπτεμβρίου 2025 θὰ λάβει χώρα σχετικὴ συνεδρίαση τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ γιὰ τὸ θέμα ἐνῷ ἡ ψηφοφορία ποὺ θὰ ἐγκρίνει ὁριστικὰ τὸ νομοθέτημα εἶναι προγραμματισμένη γιὰ τὶς 14 Ὀκτωβρίου 2025. Παρεμβάσεις γιὰ τὴν ἴδια νομοθεσία ἔχουν κάνει καὶ κατὰ τὸ παρελθὸν ἀπὸ τὴν πρώτη στιγμὴ ποὺ δημοσιεύτηκε τὸ προσχέδιο τοῦ Κανονισμοῦ.
Μὲ τὰ μέχρι στιγμῆς δεδομένα οἱ προτεινόμενες ρυθμίσεις ὑποχρεώνουν τὶς ἐφαρμογὲς ἀνταλλαγῆς μηνυμάτων, τὶς πλατφόρμες ἠλεκτρονικοῦ ταχυδρομείου, τὶς ὑπηρεσίες ὑπολογιστικοῦ νέφους (cloud) ἀκόμη καὶ τοὺς παρόχους κρυπτογραφημένων ἐπικοινωνιῶν ἀπὸ ἄκρο σὲ ἄκρο (end-to-end) νὰ σαρώνουν αὐτόματα ὅλο τὸ περιεχόμενο ποὺ ἀποστέλλουν οἱ χρῆστες. Αὐτὸ ἰσχύει γιὰ κείμενα, εἰκόνες καὶ βίντεο, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ ἂν ὑπάρχει ἢ ὄχι ὑποψία γιὰ παράνομη δραστηριότητα.
Συγκεκριμένα ἀναφέρεται στὴν ἐπιστολὴ γιὰ τὸ συγκεκριμένο ζήτημα:
«Ἡ νέα πρόταση (Κανονισμοῦ), παρόμοια μὲ τὶς προηγούμενες, θὰ δημιουργήσει ἄνευ προηγουμένου δυνατότητες παρακολούθησης, ἐλέγχου καὶ λογοκρισίας καὶ ἐνέχει τὸν κίνδυνο κατάχρησης καὶ ἐκτροπῆς τοῦ λειτουργικοῦ σκοποῦ της ἀπὸ λιγότερο δημοκρατικὰ καθεστῶτα. Ἡ ἐπίτευξη τοῦ σημερινοῦ ἐπιπέδου ἀσφάλειας καὶ ἰδιωτικότητας τῶν ψηφιακῶν ἐπικοινωνιῶν καὶ συστημάτων ἀπαιτοῦσε δεκαετίες συντονισμένων προσπαθειῶν ἀπὸ τοὺς ἐρευνητές, τὴ βιομηχανία καὶ τοὺς ὑπεύθυνους χάραξης πολιτικῆς. Δὲν ὑπάρχει ἀμφιβολία ὅτι ἡ πρόταση αὐτὴ ὑπονομεύει πλήρως τὴν ἀσφάλεια καὶ τὴν προστασία τῆς ἰδιωτικότητας ποὺ εἶναι ἀπαραίτητες γιὰ τὴν προστασία τῆς ψηφιακῆς κοινωνίας».
Σύμφωνα μὲ τοὺς ἐπιστήμονες ποὺ ὑπογράφουν τὴν ἐπιστολή, τέτοια συστήματα ἀνίχνευσης δὲν μποροῦν νὰ συνυπάρξουν μὲ μιὰ ἀσφαλῆ ἐπικοινωνία. Ὑποστηρίζουν ὅτι ἡ ἀνίχνευση στὴ συσκευή, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὴν τεχνική της ἐφαρμογή, ὑπονομεύει ἐγγενῶς τὶς προστασίες ποὺ ἔχει σχεδιαστεῖ νὰ ἐγγυᾶται ἡ κρυπτογράφηση ἀπὸ ἄκρο σὲ ἄκρο (end-to-end).
Ἐπιπλέον, δίνουν ἔμφαση στὸ γεγονὸς ὅτι ὁ προληπτικὸς ἔλεγχος τῶν μηνυμάτων σὲ τόσο μεγάλη κλίμακα ἀκόμα καὶ ἀπὸ τὰ πιὸ προηγμένης τεχνολογίας αὐτοματοποιημένα συστήματα τεχνητῆς νοημοσύνης καὶ μηχανικῆς ἐκμάθησης θὰ ὁδηγήσει ἀναπόδραστα σὲ εὐρὺ ἀριθμὸ λαθῶν (false alarm) δημιουργῶντας προβλήματα στοὺς χρῆστες τῶν ἐφαρμογῶν.
Ὁ Καθηγητὴς Πληροφορικῆς στὸ Πανεπιστήμιο Johns Hopkins Matthew Green (Information Security Institute) εἶχε γράψει παλαιότερα μὲ περισσὴ ἀνησυχία γιὰ τὸ νέο Κανονισμὸ τὰ ἑξῆς:
«Ὁ κόσμος θεωρεῖ ὅτι τὸ "Chat Control" ἀφορᾶ συγκεκριμένα ἐγκλήματα. Ὄχι, δὲν διακυβεύεται αὐτό. Αὐτὸ ποὺ συμβαίνει εἶναι μιὰ ἀπόφαση γιὰ τὴν ἀρχιτεκτονικὴ καὶ τὸν τρόπο λειτουργίας τῶν συστημάτων προσωπικῶν μηνυμάτων. Ἂν περάσει, νομίμως (πλέον) αὐτὰ τὰ συστήματα θὰ εἶναι καλωδιωμένα γιὰ τὴ μαζικὴ παρακολούθηση. Αὐτὸ μπορεῖ νὰ χρησιμοποιηθεῖ γιὰ κάθε σκοπό».
Ἀλλὰ καὶ ὁ τέως ἀξιωματοῦχος τῆς Ἐθνικῆς Ὑπηρεσίας Πληροφοριῶν τῶν ΗΠΑ (National Security Agency) Edward Snowden, ἕνας ἀπὸ τοὺς κατ’ ἐξοχὴν ὑπερασπιστὲς τῆς ἰδιωτικότητας, ἔχει τοποθετηθεῖ γιὰ τὸ θέμα στὸν λογαριασμό του στὸ X (πρώην Twitter):
«Οἱ ἀξιωματοῦχοι τῆς ΕΕ στοχεύουν νομοθετήσουν στὰ κρυφὰ ἕνα τρομακτικὸ μέτρο μαζικῆς παρακολούθησης παρὰ τὴν καθολικὴ δημόσια ἀντίδραση (κανένας σκεπτόμενος δὲν τὸ θέλει αὐτὸ) ἐπινοῶντας μιὰ νέα ὁρολογία γι' αὐτό – "ἐπεξεργασία μεταφόρτωσης" ("upload moderation") - καὶ ἐλπίζοντας κανεὶς νὰ μὴν μάθει τί σημαίνει μέχρι νὰ εἶναι πολὺ ἀργά. Εὐρώπη, σταμάτησέ τους!»
Ἐν ὄψει τῶν συνεδριάσεων τοῦ Συμβουλίου τῆς ΕΕ πολὺ σύντομα θὰ ὑπάρξουν εἰδήσεις γιὰ τὴν πορεία τοῦ νομοθετήματος. Ἐνῷ ἀρκετὲς χῶρες, μεταξὺ τῶν ὁποίων ἡ Αὐστρία, τὸ Βέλγιο, ἡ Ὁλλανδία καὶ ἡ Φινλανδία ἔχουν ἤδη ἐκφράσει τὴν ἀντίθεσή τους, τὸ ἀποτέλεσμα ἐξαρτᾶται πλέον ἀπὸ τὶς ἐπιλογὲς τῶν κυβερνήσεων ποὺ δὲν ἔχουν ἀκόμη τοποθετηθεῖ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου