Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία τοῦ π. Κωνσταντίνου Στρατηγοπούλου, στὰ πλαίσια τῆς ἑρμηνείας πού ἔγινε στὸ κήρυγμα τῆς Κυριακῆς 13 Ἰουνίου τοῦ 1999
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον δ΄ 18 – 23 - Β΄ Κυριακὴ τοῦ Ματθαίου
Ὁ κάθε ἄνθρωπος, καὶ οἱ λαοὶ γενικότερα, ψάχνουν νὰ τοποθετηθοῦν σωστὰ μὲς στὰ πράγματα τῆς ζωῆς, τοῦ κόσμου καὶ τῆς παγκόσμιας κοινότητας. Ἔχουνε κάποιες ἀναζητήσεις. Ἀλλὰ ἐπειδὴ τὰ πράγματα τοῦ κόσμου λειτουργοῦν «βαβυλώνια» - δηλαδὴ μὲ ἕναν τρόπο ἀντιπαλότητας, ἐγωισμοῦ καὶ διαφοροποιήσεων ἰδεῶν - πολλὲς φορές, ἂν δὲν ἔχουμε προϋποθέσεις... γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ ἔχουμε τὶς ἐν τῷ κόσμῳ κοινωνικές μας ἀναζητήσεις, [μπορεῖ] νὰ παλινδρομήσουμε καί, ψάχνοντας, νὰ βουλιάξουμε βαθύτατα.
Ἔρχεται τὸ κείμενο ποὺ ἀκούσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο - ἐνῷ φαίνεται ποὺ εἶναι ἕνα κείμενο πολὺ ἁπλὸ καὶ γνωστὸ καὶ συγκεκριμένο - νὰ δώσει μιὰ ἀπάντηση: τὸ μὲ ποιές προϋποθέσεις μποροῦμε νὰ σταθοῦμε μπροστὰ σὲ αὐτὲς τὶς κοινωνικές μας ἀναζητήσεις. Καὶ μάλιστα τὸ κείμενο γίνεται πραγματικὰ ἐπίκαιρο, μιὰ μέρα σὰν καὶ σήμερα, ὅπου ὁ λαός μας θὰ κάνει τὶς δικές του εὐρω-ἀναζητήσεις.
Ἔρχεται τὸ κείμενο ποὺ ἀκούσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο - ἐνῷ φαίνεται ποὺ εἶναι ἕνα κείμενο πολὺ ἁπλὸ καὶ γνωστὸ καὶ συγκεκριμένο - νὰ δώσει μιὰ ἀπάντηση: τὸ μὲ ποιές προϋποθέσεις μποροῦμε νὰ σταθοῦμε μπροστὰ σὲ αὐτὲς τὶς κοινωνικές μας ἀναζητήσεις. Καὶ μάλιστα τὸ κείμενο γίνεται πραγματικὰ ἐπίκαιρο, μιὰ μέρα σὰν καὶ σήμερα, ὅπου ὁ λαός μας θὰ κάνει τὶς δικές του εὐρω-ἀναζητήσεις.
Κοιτᾶξτε τὶς προτάσεις τοῦ κείμενου πόσο καθοριστικὲς εἶναι καὶ πόσο μποροῦν νὰ δώσουν ἐρείσματα γιὰ νὰ σταθοῦμε σωστά, πραγματικὰ ὅπως εἶπα πρὶν ἀπὸ λίγο, σὲ αὐτὴ τὴ «βαβυλώνια» ἀναζήτηση τῶν ἰδεῶν καὶ τῶν ἰδεολογιῶν τοῦ κόσμου.
Πρῶτα πρῶτα τὸ κείμενο, ὁμιλῶντας γιὰ τὸν Χριστό, ποὺ ἔχει δύο συναντήσεις μὲ ἀποστόλους, χρησιμοποιεῖ δύο φορὲς τὴ λέξη «εἶδεν». Ὁ Χριστὸς βλέπει. Σημαίνει πώς, πρὶν νὰ ψάξουμε νὰ βροῦμε, ἐκεῖνος μᾶς βλέπει καὶ μᾶς ἀναζητάει· ποὺ σημαίνει νὰ ἀνοίξουμε τὴν καρδιά μας γιὰ νὰ μποροῦμε νὰ καταλάβουμε τὸ κοίταγμά Του. Οἱ δικές μας ἀναζητήσεις, ὅσο εὐλογημένες καὶ νὰ φαίνονται καὶ ὅσο καὶ ἂς μὴν περικλείουν μέσα τους ἁμαρτωλὲς διαθέσεις, ἂν δὲν ἔχουν σὰν προϋπόθεσή τους αὐτὸ τὸ ἄνοιγμα, γιὰ νὰ μᾶς δεῖ βαθιὰ Ἐκεῖνος, τότε ὁπωσδήποτε θὰ καταλήξουνε σὲ μιὰ τραγωδία, καὶ ἂς ἔχουνε τὶς καλύτερες προϋποθέσεις.
Ὁ Χριστὸς λοιπὸν βλέπει. Καὶ βλέποντας ὁ Χριστὸς κάνει τὴν πρότασή Του, τὴν πολὺ γνωστὴ πρόταση τὸ «δεῦτε καὶ ποιήσω ὑμᾶς ἁλιεῖς ἀνθρώπων». Μπορεῖ αὐτὴ ἡ ἔννοια τοῦ ἁλιέως τῶν ἀνθρώπων νὰ φαίνεται πολὺ συγκεκριμένη, ἱεραποστολική. Ἀλλὰ ἂν δοῦμε τὴν ἑρμηνευτικὴ πρόταση τῶν πατέρων, θὰ δοῦμε πὼς πέρα ἀπὸ τὴν «ἁλιευτικὴ» μιᾶς ἱεραποστολικῆς κινήσεως - ποὺ καὶ αὐτὸ ὑπάρχει μέσα στὴν Ἐκκλησία - ἔχει κάτι βαθύτερο. Αὐτὴ ἡ ἁλιευτικὴ κρύβει μέσα της τὴν σύμπηξη κοινωνικῶν κυττάρων. Βλέπετε οἱ ἅγιοι ἄνθρωποι τί ἔκαναν: πέρα ἀπὸ τὸ ἂν λειτούργησαν ἱεραποστολικὰ ἢ ὄχι σὲ ἕνα ὁριζόντιο ἐπίπεδο, ὅπου ὑπῆρχαν γύρω τους ἀναπαύονταν οἱ ἄνθρωποι. Ἤτανε κύτταρα κοινωνικῶν διεργασιῶν. Αὐτὸ δὲν ἔκαναν οἱ μεγάλοι ἀναχωρητὲς καὶ ἀσκητὲς τῆς Ἐκκλησίας μας; Ποῦ μπορεῖς ἐκεῖ νὰ μιλήσεις γιὰ ἱεραποστολικὴ διάθεση σὲ ὁριζόντια ἐπίπεδα;
«Ἁλιεύω» λοιπὸν σημαίνει (πέρα ἀπὸ τὸ ἐνυπάρχον, καὶ αὐτὸ ἱεραποστολικὸ) κατ’ ἐξοχήν, τὸ πόσο γίνομαι κύτταρο ὅπου οἱ κοινωνικοὶ φορεῖς καὶ οἱ ἄνθρωποι γύρω μου ἀναπαύονται. Καὶ ὁ Χριστὸς ὁ ἴδιος εἶναι μιὰ ἔκφραση «ἁλιείας» καὶ κάνει τοὺς μαθητές Του, καὶ ὅλους τοὺς χριστιανοὺς μετά, νὰ γίνουν κύτταρα ἀληθείας καὶ κύτταρα ἀναπαύσεως. Καὶ τότε πραγματικὰ οἱ ὁποιεσδήποτε κοινωνικές μας ἀναζητήσεις δὲν ἐξαντλοῦνται στὸ ἂν θὰ βροῦμε τὸ καλύτερο σύστημα γιὰ νὰ ἐνταχθοῦμε. Ὁπωσδήποτε ὅμως καθορίζονται καὶ σφραγίζονται ἀπὸ τὸ πῶς ἐμεῖς θὰ γίνουμε αὐτοὶ οἱ «ἁλιεῖς», ὑπὸ τὴν ἔννοια τῆς συμπήξεως κοινωνικῶν κυττάρων ποὺ θὰ εἶναι ἀναπαυτικὰ καὶ θὰ καθορίζουν τὴν πορεία τοῦ κόσμου. Νὰ λοιπόν, πρῶτα πρῶτα πρὶν νὰ ψάξουμε, νὰ ἀφήσουμε νὰ μᾶς ψάξει ὁ Χριστός, καὶ νὰ πάρουμε πάνω μας αὐτὴ τὴν προοπτική, τῆς ἁλιείας τῶν ἀνθρώπων ὡς κύτταρο [καθένας] ἀναπαύσεως τῶν κοινωνικῶν δεδομένων.
Καὶ τὸ κείμενο φυσικὰ συνεχίζει μὲ τὴν πάλι γνωστὴ πρόταση τοῦ Χριστοῦ μας, ποὺ ἔλεγε: «οἱ δὲ εὐθέως ἀφέντες τὰ δίκτυα ἠκολούθησαν αὐτῷ». Δὲν ὑπῆρχε καμιὰ ἀμφιβολία ποὺ αὐτὸ ἔπρεπε νὰ κάνουν, ὅτι αὐτὸ ἦταν τὸ πρωτεῦον. Ἂν βάλουμε ἄλλα πρωτεύοντα στοὺς τρόπους μὲ τοὺς ὁποίους προσπαθοῦμε νὰ καθορίσουμε τὰ μεγέθη τοῦ κοινωνικῶς ζῆν, τότε καὶ πάλι θὰ χαθοῦμε. Τὸ πρωτεῦον εἶναι αὐτὸ τὸ ἄμεσο, τὸ «εὐθέως». Μπορεῖς νὰ κάνεις τὸ προηγούμενο, νὰ ἀφήσεις νὰ σὲ δεῖ ὁ Χριστός, νὰ προσπαθήσεις νὰ λειτουργήσεις μέσα σου βαθιὰ νηπτικὰ καὶ νὰ ἀναπαύεις τὸν κόσμο. «Εὐθέως» λοιπὸν κάνεις αὐτὸ τὸ πρᾶγμα καὶ ὅλα τὰ ἄλλα θὰ ἀκολουθήσουν, καὶ μποροῦν νὰ ἀκολουθήσουν, καὶ τότε πραγματικὰ θὰ εἶναι ἐνεταγμένα μέσα στὸ χῶρο ποὺ πρέπει νὰ εἶναι ἐνεταγμένα, σὰν δευτερεύουσες προϋποθέσεις καὶ προτάσεις ζωῆς, ποὺ καὶ αὐτὲς εἶναι ἀπαραίτητες μιὰ καὶ ζοῦμε σὲ αὐτὸν τὸν κόσμο καὶ σὲ αὐτὴ τὴν κοινωνία. Ἂν ὅμως δὲν ὑπάρχει αὐτὸ τὸ «εὐθέως», τότε θὰ παλινδρομοῦμε, λέγοντας, ποιό εἶναι τὸ καλύτερο; Δὲν ὑπάρχει καλύτερο σύστημα! Δὲν ὑπάρχει καλύτερη πολιτική! Δὲν ὑπάρχει καλύτερη ἰδέα! Δὲν ὑπάρχει τίποτε καλύτερο ἀπὸ ἐκεῖνο ποὺ εἶπα πρὶν ἀπὸ λίγο: νὰ ἀφήσουμε «εὐθέως» τὸν Χριστὸ νὰ βουλιάξει μέσα μας, καὶ ἐμεῖς νὰ ἀνταποκριθοῦμε σὲ Αὐτόν!
Καὶ φυσικά, τὸ κείμενο καταλήγει μὲ μιὰ πρόταση ποὺ εἶναι καὶ αὐτὴ κοινὸς τόπος γιὰ τὸ Χριστό μας, ἀλλὰ δὲν ξέρω κατὰ πόσο ἐφαρμόζεται στὸ νοῦ, στὴν καρδιά μας καὶ στὴν πράξη τῆς ζωῆς μας. Λέει, «καὶ περιῆγεν ὅλην» τὴν περιοχὴ ἐκείνη καὶ «ἐθεράπευεν πᾶσαν νόσον καὶ πᾶσαν μαλακίαν». Ὁ Χριστὸς λειτουργεῖ θεραπευτικά. Εἶναι ἡ μόνη προϋπόθεση θεραπείας τοῦ κόσμου. Οἱ Χριστιανοὶ κατ' ἐπέκταση λειτουργοῦν θεραπευτικά. Δὲν ψάχνουν κανένα ἄλλο θεραπευτικὸ σύστημα, πολιτικό, κοινωνικὸ ἢ ὁποιοδήποτε ἄλλο, γιὰ νὰ ποῦνε «αὐτὸ εἶναι τὸ καλύτερο». Ἡ θεραπεία ἡ βασικὴ εἶναι ὁ Χριστός! Ἐκεῖνος εἶναι ἡ θεραπεία ὅλου τοῦ κόσμου, σὲ ὅλα τὰ ἐπίπεδα! Στὰ ἐπίπεδα καὶ τῶν ἰδεῶν ἀκόμη, καὶ τῶν πολιτικῶν ἐκφράσεων! Ὅλα τὰ θεραπεύει καὶ ὅλα τὰ καθαρίζει! Περιῆγε λοιπὸν καὶ θεράπευε πᾶσα νόσο καὶ πᾶσα μαλακία.
Μὴν ψάξει κανεὶς πάνω σὲ αὐτὲς τὶς εὐρω-ἀναζητήσεις του νὰ βρεῖ τί εἶναι ἐκεῖνο ποὺ θὰ θεραπεύσει τὰ πάντα. Δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ θεραπεύσει τίποτε, παρὰ μόνο ὁ Χριστὸς καὶ ἐκεῖνοι ὁποῖοι θὰ γίνουν δικοί του καὶ θὰ ἀναπαύουν τὸν κόσμο γύρω τους. Καὶ μετὰ κάντε ὅ,τι θέλετε. Ὅλοι ἂς κάνουν ὅ,τι θέλουνε.
Αὐτὸ εἶναι τὸ κείμενο, καὶ αὐτὸ ἔχει νὰ πεῖ ἡ Ἐκκλησία μας γιὰ ἐκείνους ὁποῖοι ψάχνονται συνέχεια γιὰ νὰ δοῦνε ποιό εἶναι τὸ καλύτερο ἐπίπεδο ζωῆς. Δὲν ὑπάρχει! Εἶναι ὁ Χριστός, ποὺ τὰ πάντα θεραπεύει καὶ ἐμεῖς Αὐτὸν ἀκολουθοῦμε.
Τὸ κείμενο λοιπόν, μὲς στὴν ἁπλότητά του, πραγματικὰ μᾶς προκαλεῖ καὶ μᾶς ξαφνιάζει. Ἔτσι λοιπὸν καὶ ἡ δική μας ἐν τῇ κοινωνίᾳ ζωὴ εἶναι αὐτὸ τὸ ξάφνιασμα καὶ αὐτὴ ἡ πρόκληση. Καὶ ὅλα τὰ ἄλλα πραγματικὰ μποροῦν νὰ προσδεθοῦν καὶ νὰ ἀκολουθήσουνε, καὶ νὰ ξέρουμε πώς, ὄντες κοντὰ στὸν Χριστό, δὲν ὑπάρχει κάτι καλύτερο νὰ ζήσουμε. Ἁπλῶς θὰ ζοῦμε τὰ πράγματα τοῦ κόσμου ὅπως εἶναι καὶ δὲν πειράζει. Ἐμεῖς ζοῦμε ἤδη τὸ καλύτερο!
Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια κειμένου
Ἑλένη Κονδύλη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου