Ἔζησε στὰ χρόνια ποὺ αὐτοκράτορας ἦταν ὀ Διοκλητιανός (284-305), ὁ πλέον φανατικὸς καὶ θρησκομανὴς ρωμαῖος... αὐτοακράτορας, ὁ μεγαλύτερος διώκτης τῶν Χριστιανῶν. Ἤταν Παρθος στην καταγωγὴ καὶ γόνος ἐπιφανοῦς οἰκογένειας. Ὁ πατέρας τοῦ ὀνομάζονταν Ανακ καὶ ἦταν συγγενής του βασιλιᾶ τῆς Ἀρμενίας Κουσαρω, φανατικοῦ εἰδωλολάτρη καὶ σφοδροῦ διώκτη τῶν Χριστιανῶν. Χιλιάδες Χριστιανοὶ συνελήφθησαν, βασανίστηκαν καὶ βρῆκαν τραγικὸ θάνατο ἀπὸ τοὺς δημίους του.
Ὁ Γρηγόριος κατηχήθηκε στὴν χριστιανικὴ πίστη καὶ βαπτίστηκε Χριστιανός. Παράλληλα δὲ ἔλαβε σπουδαία μόρφωση, λόγω τῆς εὐγενικῆς καὶ πλούσιας οἰκογένειάς του. Ἐπίσης διακρίνονταν γιὰ τὴν εὐσέβειά του καὶ τὸν ἐνάρετο βίο του καὶ γι’ αὐτὸ ἔχαιρε μεγάλης ἐκτιμήσεως ἀπὸ τοὺς συμπατριῶτες του.
/
Τον Κουσαρώ διαδεχτηκε στὸ θρόνο ὁ γιὸς του Τιριδάτης, φανατικὸς καὶ αὐτὸς εἰδωλολάτρης, ὁ ὁποῖος ἀνανέωσε τὴ διαταγὴ τοῦ πατέρα του, ἐναντίον τῶν Χριστιανῶν τοῦ βασιλείου του. Οἱ στρατιῶτες τοῦ εἰσέβαλλαν στὶς πόλεις καὶ τὰ χωριὰ καὶ συλλάμβαναν ὅσους καταγγέλλονταν ὡς Χριστιανοί. Μαζί τους συνελήφθη καὶ ὁ Γρηγόριος, ὁ ὁποῖος σύρθηκε σιδηροδέσμιος στὸν βασιλιά. Ὁ γενναῖος Χριστιανὸς στάθηκε μὲ θάρρος καὶ παρρησία μπροστὰ στὸν θηριώδη ἡγεμόνα καὶ ὁμολόγησε τὴν πίστη του στὸν ἀληθινὸ Τριαδικὸ Θεὸ καὶ στηλίτευσε τὴν εἰδωλολατρία, ὡς λατρεία τῶν πονηρῶν πνευμάτων. Κάθε ἄλλη λατρεία, ἐκτός του Τριαδικοῦ Θεοῦ, ποὺ μᾶς ἀποκάλυψε ὁ ἔνσαρκος Λόγος Του, ὁ Ἰησοῦς Χριστός, εἶναι λατρεία τῶν δαιμόνων, ὅπως ρητὰ ἀποφαίνεται ἡ Ἁγία Γραφή, «πάντες οἱ θεοὶ τῶν ἐθνῶν (εἶναι) δαιμόνια» (Ψάλμ.95,5).
Ὁ Τιριδάτης θύμωσε τόσο πολὺ ὥστε ἀλλοιώθηκε ἡ ὄψη του ἀπὸ τὴν ἀπολογία τοῦ Χριστιανοῦ Γρηγορίου. Τὸν φοβέρισε ὅτι θὰ τὸν ὑπέβαλλε σὲ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ πὼς θὰ τὸν σκότωνε ἂν δὲν θυσίαζε στοὺς «θεούς» του. Ὅμως ἐκεῖνος ἔμεινε ἀμετάπειστος καὶ ἑδραῖος στὴν πίστη του στὸ Χριστό. Τότε ὁ βασιλιὰς διέταξε νὰ τὸν βασανίσουν μὲ τὰ πλέον ἐπώδυνα καὶ φρικτὰ μέσα. Κάποιος τὸν πληροφόρησε γιὰ τὴν ταυτότητα τοῦ Γρηγορίου, ὅτι ἦταν γιὸς του Ανάκ του Παρθου, ὁ ὁποῖος εἶχε δολοφονήσει τὸν πατέρα του Κουσαρῶ. Αὐτὸ τὸν ἐξόργισε ἔτι περισσότερο καὶ σκέφτηκε νὰ τὸν θανατώσει μὲ ἀργὸ καὶ βασανιστικὸ τρόπο, προκειμένου νὰ πάρει ἐκδίκηση γιὰ τὸν πατέρα του. Ἔδωσε διαταγὴ νὰ ἀνοίξουν ἕνα βαθὺ λάκκο, στὴν πόλη Αρταξα καὶ ἀφοῦ ἔδεσαν πισθάγκωνα τὸ Γρηγόριο, τὸν ἔριξαν στὴν τάφρο γιὰ νὰ φαγωθεῖ ἀπὸ τὰ θηρία καὶ τὰ δηλητηριώδη ἑρπετά, τὰ ὁποῖα ἔριξαν μαζί του.
Κανένας δὲν ἀσχολήθηκε πιὰ μὲ αὐτόν, διότι θεώρησαν βέβαιο τὸ θάνατό του. Ὅμως ὁ ἅγιος δὲν βλάφτηκε, τὰ θηρία καὶ τὰ ἑρπετὰ δὲν τοῦ προξένησαν τὴν παραμικρὴ βλάβη. Ἐκεῖ ξεχασμένος ἔζησε δεκαπέντε ὁλόκληρα χρόνια, μὲ λίγο ψωμὶ καὶ νερὸ ποὺ τοῦ πήγαινε κρυφὰ μία εὐσεβὴς Χριστιανὴ χήρα. Ἡ θεία χάρις τὸν ἐπισκίασε καὶ τὸν προστάτευε ὅλα αὐτὰ τὰ χρόνια. Ἐπὶ τὴ εὐκαιρία ἐπισημαίνουμε πὼς αὐτὲς οἱ θαυμαστὲς διηγήσεις «ξενίζουν» τοὺς ὀρθολογιστὲς καὶ ἀπίστους, ὡς μυθώδη γεγονότα. Ἀλλὰ γιὰ τοὺς πιστοὺς εἶναι ἡ δυναμικὴ φανέρωση τῶν ἄκτιστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ στὸν κόσμο. Κατὰ τὸν ἀπόστολο Παῦλο: «Πίστει νοοῦμενν κατηρτίσθαι τοὺς αἰώνας ρήματι Θεοῦ, εἰς τὸ μὴ ἐκ φαινομένων τὰ βλεπόμενα γεγονεναι» (Ἑβρ.11,3), Διότι εἴναι «μεγάλα τὰ τῆς πίστεως κατορθώματα» καὶ «ὅπου Θεὸς δὲ βούλεται, νικᾶται φύσεως τάξις»!
Ὅμως συνέβη τὸ ἑξῆς παράδοξο γεγονός. Ὁ θηριώδης βασιλιὰς Τιριδάτης εἶχε παραφρονήσει καὶ ἔτρεχε στὰ βουνὰ καὶ τὰ ὅρη κάνοντας παρέα μὲ τοὺς χοίρους, βόσκοντας χόρτα ὅπως τὰ ζῶα καὶ τρώγοντας συχνὰ τὶς σάρκες τοῦ κορμιοῦ του. Οἱ συγγενεῖς του παλατιανοὶ βρισκόταν σὲ ἀπόγνωση γιὰ τὴν τραγικὴ κατάσταση τοῦ ἡγεμόνα. Κάποιο βράδυ ἔγινε τὸ θαῦμα. Ἡ ἀδελφή του Τιριδάτη Κουσαροδουκτα ειδε ἕνα παράξενο ὄνειρο καὶ ἄκουσε μία ὑπερκόσμια φωνή, ἡ ὁποία τὴν πληροφοροῦσε πως «ὅσο καιρὸ θὰ βρίσκεται στὸ λάκκο ὁ Γρηγόριος καὶ δὲν τὸν βγάζετε ἀπὸ ἐκεῖ, δὲν πρόκειται νὰ βρεῖ γιατρειὰ ὁ ἀδελφός σου»!
Τὸ παράξενο ὄνειρο συντάραξε τὴν πριγκίπισσα, ἡ ὁποία τὸ διηγήθηκε στοὺς ἀξιωματούχους τοῦ ἀνακτόρου. Ἐκεῖνοι δὲν ἤξεραν γιὰ κανέναν Γρηγόριο, ὁ ὁποῖος βρίσκεται σὲ λάκκο, διότι ἡ ὑπόθεση αὐτὴ εἶχε ξεχασθεῖ. Ὅμως κάποιος γέρος θυμήθηκε τὸ γεγονὸς καὶ τοὺς ὁδήγησε στὸν τόπο, ὅπου κείτονταν ὁ ἀθλητὴς τοῦ Χριστοῦ. Ἐκεῖ πράγματι οἱ ἄρχοντες βρῆκαν τὸν Γρηγόριο ἀπόλυτα ὑγιῆ καὶ τὰ θηρία καὶ ἑρπετὰ νὰ τὸν προσκυνοῦν! Τὸν ἔβγαλαν ἀπὸ τὸ λάκκο καὶ τὸν ὁδήγησαν στὸ παλάτι, στὸ βασιλικὸ διαμέρισμα τοῦ ἄρρωστου Τιριδάτη. Ὁ Γρηγόριος ἀφοῦ προσευχήθηκε, τὸν σταύρωσε καὶ ὁ βασιλιὰς ἔγινε ἀμέσως καλά!
Τότε ὁ Τιριδάτης κράτησε κοντὰ τοῦ τὸν Γρηγόριο, γιὰ νὰ τὸν κατηχήσει στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἀφοῦ περατώθηκε ἡ κατήχηση, ὁ Γρηγόριος τὸν βάπτισε. Ὁ πρώην διώκτης βασιλιὰς ἔγινε ἔνθερμος Χριστιανὸς καὶ προστάτης τῆς Ἐκκλησίας καὶ τῶν Χριστιανῶν. Πρότεινε δὲ στὸν Γρηγόριο νὰ χειροτονηθεί Επισκοπός της Μεγάλης Ἀρμενίας. Ἐκεῖνος δέχτηκε καὶ ἀπὸ τότε ἄνοιξε μία νέα σελίδα γιὰ τὸν Ἀρμενικὸ λαό.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος διακρινόταν γιὰ τὶς ἀρετές του, τὴν ἀκλόνητη πίστη του στὸ Θεὸ καὶ τὴν ἱεραποστολική του θέρμη. Κήρυττε καὶ θαυματουργοῦσε, ὡς τεκμήριο τῆς ἀληθινῆς πίστης ποὺ δίδασκε στοὺς συμπατριῶτες του. Ὀργάνωσε πολυπληθεῖς ἱεραποστολὲς σὲ ὅλη τὴ χώρα, ὥστε σὲ μικρὸ χρονικὸ διάστημα νὰ μεταστραφοῦν στὸ Χριστιανισμὸ ἡ μεγάλη πλειοψηφία τοῦ Ἀρμενικοῦ λαοῦ.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ἀνήκει στοὺς μεγάλους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Γιὰ τοὺς Ἀρμενίους θεωρεῖται ὁ φωτιστῆς τους καὶ γι’ αὐτὸ τὸν ἀποκαλούν Αουσαβοριτς, δηλαδή φωτιστη, διότι αὐτὸς τοὺς ἔβγαλε ἀπὸ τὰ σκοτάδια τῆς εἰδωλολατρίας καὶ τοὺς ὁδήγησε στὸ Φῶς τὸ ἀληθινό, τὸν Ἥλιο τῆς Δικαιοσύνης, τὸ Λυτρωτὴ τοῦ κόσμου, τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ὑπῆρξε λοιπὸν ὁ οὐσιαστικὸς ἱδρυτὴς τῆς Ἀρμενικῆς Ἐκκλησίας καὶ ὁ μεγάλος φωτιστῆς τοῦ Ἀρμενικοῦ λαοῦ καὶ γι’ αὐτὸ τιμᾶται ὑπερβαλλόντως ἀπὸ τοὺς Ἀρμενίους. Τὸ ἱεραποστολικό του ἐνδιαφέρον ἐκτάθηκε καὶ σὲ ἄλλες ὅμορες χῶρες τοῦ Καυκάσου. Ὅπως ἀναφέρει ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης, ὁ ἅγιος Γρηγόριος βάπτισε στὸν Εὐφράτη ποταμὸ πάνω ἀπὸ τέσσερα ἑκατομμύρια Αρμενιους, Ἀσσυρίους καὶ Πέρσες. Μαζί τους τὸν Τιριδάτη. Ἔχτισε τρεῖς περίλαμπρους ναοὺς πρὸς τιμὴ της αγίας Μάρτυρος Γαϊανής καὶ τῶν σὺν αὐτής αγιων Παρθένων.
Ὅταν ὁλοκλήρωσε τὸ τιτάνιο ἱεραποστολικό του ἔργο, θέλησε νὰ ἀποσυρθεῖ στὴν ἔρημο γιὰ νὰ ἀφιερώσει χρόνο γιὰ τὴν δική του τελείωση. Πρὶν ἀναχωρήσει χειροτόνησε τρεῖς Ἐπισκόπους, νὰ συνεχίσουν τὸν ἔργο του, τον Ολβιανό, τον Ευθάλιο καὶ τον Βάσσο. Συνολικὰ χειροτόνησε, στὶς περιοχὲς ποὺ ἐκχριστιάνισε, περισσότερους ἀπὸ τετρακόσιους Ἐπισκόπους.
Κοιμήθηκε εἰρηνικὰ στις 30 Σεπτεμβρίου τοῦ 325. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ τιμᾶται ἡ μνήμη του.
Ἀτυχῶς ὅμως ἡ Ἀρμενικὴ Ἐκκλησία, «ἡ ἄμπελος ἢν ἐφύτευσεν» ὁ ἅγιος Γρηγόριος, παρέκλινε ἀπὸ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη τον 5ο αιώνα, ἀπέρριψε τὶς ἀποφάσεις της Αγίας Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου (451) καὶ συντάχτηκε μὲ τοὺς αἱρετικούς Μονοφυσιτες, ἀκολουθώντας ἕναν μετριοπαθή Μονοφυσιτισμο, τὸν ὁποῖο ἀκολουθεῖ μέχρι σήμερα. Εὐχὴ μᾶς εἶναι, ὁ ἀδελφός μας μαρτυρικὸς Ἀρμενικὸς λαός, ὁ ὁποῖος βίωσε, στὸ διάβα τῆς ἱστορίας του, ἀπίστευτες διώξεις καὶ μαρτύρια, νὰ βρεῖ ξανὰ τὴν ἀληθινὴ πίστη καὶ νὰ ἐνταχθεῖ στοὺς κόλπους τῆς Μίας, Ἁγίας, καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας, στὴν Ὀρθοδοξία μας, τὴν ἀληθινὴ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου