26 Μαΐ 2017

Τὰ τέσσερα «…ἀλλ' οὐκ…»

Γράφει  Σάββας Ἠλιάδης, Δάσκαλος
Στοὺς σημερινοὺς ἔσχατους καὶ δυσκαρτέρητους καιρούς, φόβος, συστολὴ καὶ σιωπὴ ἐπέπεσε  στὰ στόματα, τὰ ὁποῖα τάχθηκαν νὰ διαφυλάξουν καὶ νὰ κηρύξουν τὴν μοναδικότητα τῆς Ἀλήθειας, τὴν ὁποία διδάσκει ἡ Ἐκκλησία μας. Καὶ δὲ σταματοῦν ἐδῶ, ἀλλὰ ἀντιθέτως, κηρύττουν ἀνερυθριάστως καὶ σκληροκαρδίως ὡς «ἀλαζονικὴ ἀποκλειστικότητα» τὴν πίστη στὴ μοναδικότητα τῆς ἀποκεκαλυμμένης στοὺς ἁγίους μας Ἀλήθειας τοῦ Χριστοῦ. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὅμως, μᾶς παρηγορεῖ, ἀπὸ προσωπικὴ πείρα, νὰ μὴν χάνουμε τὴν ἐλπίδα καὶ τὸ θάρρος τῆς ὁμολογίας γιὰ τὴν πίστη στὴ Μία, Ἁγία, Καθολικὴ καὶ Ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καὶ τῶν ἁγίων του. 
Τὰ τέσσερα «ἀλλ' οὐκ» μᾶς τὰ καταθέτει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὴν Β΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολή. Μ` αὐτὰ δηλώνει τὴν ἀδιάλειπτη παρουσία τοῦ Θεοῦ στὸ ἐπίπονο ἔργο του. Ἐνῶ δηλαδὴ δοκιμάζεται ἀπὸ τὶς θλίψεις στὸ ἔργο τῆς κήρυξης τοῦ....
Εὐαγγελίου «σὺν τοῖς λοιποῖς ἀποστόλοις» καὶ αὐτὲς παρουσιάζουν συνεχῶς μιὰ κλίμακα ἀναβάσεως ὡς πρὸς τὴ δυσκολία τους, παρεμβαίνει ὁ Θεὸς καὶ δίνει τὴ λύση:
«Ἔχομεν δὲ τὸν θησαυρὸν τοῦτον ἐν ὀστρακίνοις σκεύεσιν, ἴνα ἡ ὑπερβολὴ τῆς δυνάμεως ἢ τοῦ Θεοῦ καὶ μὴ ἐξ ἠμῶν, ἐν παντὶ θλιβόμενοι ἀλλ' οὐ στενοχωρούμενοι, ἀπορούμενοι ἀλλ' οὐκ ἑξαπορούμενοι,  διωκόμενοι ἀλλ' οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι, καταβαλλόμενοι ἀλλ' οὐκ ἀπολλύμενοι». (Β΄Κορ. 4,7-9)
1. Θλιβόμενοι ἀλλ` οὐ στενοχωρούμενοι: Ὁ Ὠριγένης ἑρμηνεύει: «Τοῦ μὲν θλίβεσθαι ἐπὶ τοῦ ἀπροαιρέτως συμβαίνοντος περιστατικοῦ, τοῦ δὲ στενοχωρεῖσθαι ἐπὶ τοῦ προαιρετικοῦ, ὑπὸ τῆς θλίψεως νενικημένου καὶ ἐνδεδωκότος αὐτή». «Θλιβόμενοι»: Δηλαδή, ἡ θλίψη εἶναι ἀποτέλεσμα κάποιου περιστατικοῦ, τὸ ὁποῖο συμβαίνει ἔξω ἀπὸ τὴ θέλησή μας, ὅπως καθημερινά το εἰσπράττουμε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι. Ἔρχεται καὶ πιέζει ψυχοσωματικὰ τὸν ἄνθρωπο. «ἀλλ` οὐ στενοχωρούμενοι»: Ἡ στενοχώρια ὅμως, εἶναι ἡ ἀδυναμία τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἀντισταθεῖ στὴ θλίψη καὶ ὅταν νικιέται ἀπ` αὐτήν, πέφτει στὴ δίνη τῶν συνεπειῶν της καὶ  ὑποφέρει. Ἡ ἀποφυγὴ της ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὴν προαίρεση ποὺ ἔχει ἡ καρδιὰ καὶ πρῶτα ἀπ` ὅλα ἡ διάθεση γιὰ καταφυγὴ στὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ.
2. Ἀπορούμενοι ἀλλ` οὐκ ἑξαπορούμενοι: Ὁ Ζιγαβηνὸς λέει γιὰ τὸ «Ἀπορούμενοι»:          «Ἀποροῦντες τί χρὴ ποιεῖν πρὸς τοὺς ἀλλεπαλλήλους πειρασμοὺς καὶ τὸν ἐκ πάντων πόλεμον». Δηλαδὴ καὶ οἱ Ἀπόστολοι βρίσκονταν σὲ ἀπορία, προβληματίζονταν θὰ λέγαμε σήμερα, γιὰ τὸ τί ἔπρεπε νὰ πράξουν ἐξαιτίας τῶν ἀλλεπάλληλων πειρασμῶν καὶ τὸν πόλεμο, ποὺ δέχονταν ἀπὸ ὅλους τους ἐχθρούς της πίστεως. Γιὰ δὲ τὸ «οὐκ ἑξαπορούμενοι» λέει πάλι ὁ ἴδιος: «Ἀλλ` οὒχ οὕτως ὥστε ἀπελπίσαντας ἠμᾶς ἠττηθῆναι». Δηλαδή, δὲν φτάνουμε στὰ ὅρια, ὥστε νὰ ἀπελπιστοῦμε καὶ νὰ ἀποστερηθοῦμε ποτὲ μέσο σωτηρίας. Φυσικά το μέσο αὐτὸ ἦταν σταλμένο ἀπὸ τὸ Θεὸ καὶ καρπὸς τῆς πίστεως καὶ τοῦ θείου φωτισμοῦ τους. Ὁ δὲ Θεοδώρητος πολὺ χαριτωμένα σχολιάζει: «ἐν ἀποροις πράγμασι πόρους εὐρίσκομεν σωτηρίας». Δηλαδή, σὲ καταστάσεις ποὺ δὲν ὑπάρχει πόρος (πέρασμα, διέξοδος), ἐμεῖς βρίσκουμε διεξόδους σωτηρίας.
3. Διωκόμενοι ἀλλ` οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι: Συνεχίζεται ἡ ἀνάβαση στὴν κλίμακα τῶν δοκιμασιῶν. «Διωκόμενοι»: Ἡ δίωξη ἀπὸ τοὺς ἀντικείμενους εἶναι δριμύτερη,  καὶ περισσῶς θλίβουσα τῶν ἄλλων καταστάσεων, διότι γίνεται πιὸ συγκεκριμένη ὡς πράξη, μὲ πιθανὴ καὶ τὴν προσωπικὴ ἐπαφὴ τοῦ διώκοντος μὲ τὸν διωκόμενο. Γὶ` αὐτὸ εἶναι καὶ πιὸ ὀδυνηρή. «Οὐκ ἐγκαταλειπόμενοι»: Ἐννοεῖ τὸ αὐτονόητο ἐδῶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Δὲν μᾶς ἐγκαταλείπει ὁ Θεός. Δὲν ἔχουν κοσμικὴ δύναμη οἱ Ἀπόστολοι, ὅπως οἱ ἀντίπαλοί τους, ἀλλὰ αὐτοὶ δὲν μποροῦν νὰ διακόψουν τὴ ζωή τους οὔτε νὰ ἐμποδίσουν τὸ λόγο τους, ἐφόσον εἶναι μαζί τους ὁ Θεός, ὁ ἀρχηγὸς τῆς ζωῆς καὶ τοῦ θανάτου.
4. Καταβαλλόμενοι ἀλλ` οὐκ ἀπολλύμενοι: «Καταβαλλόμενοι»: Φέρνει ἐδῶ εἰκόνα ἀπὸ τοὺς παλαιστικοὺς ἀγῶνες, ὅπου οἱ δυνατότεροι νικοῦν, ρίχνοντας κάτω τους ἀδύναμους. Ἔτσι ρίχνονται κάτω καὶ οἱ Ἀπόστολοι, ὅταν ἡ διαφυγὴ εἶναι ἀδύνατη. Ἐδῶ συμβαίνει κάτι παραπάνω ἀπὸ διωγμό. Δὲν νικιοῦνται στὴν πίστη. Ἡ πτώση αὐτὴ εἶναι ἐξωτερική, σχετικὴ μόνο μὲ τὴ σωματικὴ ἀδυναμία, χωρὶς τὸ τελικὸ θανατηφόρο χτύπημα. «Οὐκ ἀπολλύμενοι», λέει παρακάτω. Δὲν χάνονται γιὰ δυὸ λόγους. Ὁ Ζιγαβηνὸς  προτάσσει ὡς αἰτία τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ὁ δὲ ἅγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας τὴν προθυμία στὸ ἔργο τῆς ἱεραποστολῆς καὶ τὴν ψυχικὴ ἀντίσταση ποὺ κατέβαλλαν, ὑπερβάλλοντες ἑαυτούς. Αὐτὸς ἀκριβῶς ὁ συνδυασμὸς ἐκφράζεται ἀπὸ τὸ ἁγιογραφικό: «Θεοῦ γὰρ ἐσμεν συνεργοὶ» (Κορ. Ἃ΄3,9). Ὁ ἄνθρωπος ἐνεργεῖ καὶ ὁ Θεὸς συνεργεῖ. 
Γράφει ὁ μακαριστὸς Στέργιος Σάκκος: «Ἂν δοῦμε ἕνα μεγάλο φορτηγὸ αὐτοκίνητο νὰ περνάει πάνω ἀπὸ μιὰ τσιμεντένια γέφυρα ἢ μιὰ ἁμαξοστοιχία ἀπὸ μιὰ σιδερένια γέφυρα ἢ ἕναν πολυέλαιο νὰ κρέμεται ἀπὸ μιὰ χοντρὴ ἁλυσίδα, δὲν θὰ παραξενευτοῦμε καθόλου, διότι εἶναι κάτι πολὺ φυσικὸ καὶ συνηθισμένο. Ἂν ὅμως δοῦμε ἕνα αὐτοκίνητο ἢ μιὰ ἁμαξοστοιχία νὰ περνάει ἀπὸ μιὰ καλαμένια γέφυρα ἢ τὸν πολυέλαιο νὰ κρέμεται ἀπὸ μιὰ λεπτὴ κλωστή, τότε κατάπληκτοι ἀναγνωρίζουμε καὶ ὁμολογοῦμε ὅτι πρόκειται γιὰ θαῦμα». Ὁ Θεὸς σώζει τοὺς διακόνους τοῦ ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχει καμιὰ ἀνθρώπινη ἐλπίδα.
Κλείνουμε μὲ τὸν ἅγιο Ἰωάννη τὸ Δαμασκηνό: «Οἱ μὲν πειρασμοὶ συμβαίνουσι, τὰ δὲ ἀπὸ τῶν πειρασμῶν οὐκέτι, καὶ τοῦτο δὲ διὰ τὴν τοῦ Θεοῦ δύναμιν καὶ χάριν». Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἀποκλείει καὶ καταργεῖ τὰ ἀποτελέσματα τῶν πειρασμῶν. 
Τὸ δικό μας μερίδιο εἶναι τὸ θάρρος τῆς ὁμολογίας τῆς Ἀλήθειας ἐν ἀγάπη καὶ ὑπομονή. Ὅλα τα ἄλλα τοῦ Θεοῦ.

Βοηθήματα: 
1. Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἑρμηνεία εἰς τὰς ΙΔ΄ Ἐπιστολᾶς, Ἔκδ. «Ὀρθόδοξη Κυψέλη»
2. Π. Τρεμπέλα, Ὑπόμνημα εἰς τὰς Ἐπιστολᾶς τῆς Κ. Διαθήκης, Τόμος A΄, Ἔκδ. «Ὁ Σωτὴρ»
3. Στέργιου Σάκκου, Ἑρμηνεία Ἀποστολικῶν Περικοπῶν (Μαθήματα Μελέτης Αγ. Γραφῆς)

Κιλκίς, 26-5-2017

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.