Ἡ κυβέρνηση προχωρᾶ, μὲ γοργοὺς ρυθμούς, στὴν καθιέρωση τοῦ λεγόμενου «Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ» καὶ τῶν νέων, ψηφιακῶν δελτίων ταυτότητας. Παρουσιάζονται ὡς "τεχνολογικὸς ἐκσυγχρονισμὸς" καὶ "ἐργαλεῖο διευκόλυνσης" τῶν πολιτῶν, ὅμως πίσω ἀπὸ τὴν ἑλκυστικὴ ρητορικὴ ἀποκρύπτεται ἡ δημιουργία μιᾶς ὑποδομῆς ἐλέγχου ποὺ ἀπειλεῖ τὴν ἐλευθερία, τὴν ἰδιωτικότητα καὶ τὴν ἴδια τήν ὑπόσταση τοῦ ἐλεύθερου ἀνθρώπου.
Ὁ Προσωπικὸς Ἀριθμὸς ὡς ὄχημα ἐπιτήρησης
Ἡ θεσμοθέτηση ἑνὸς ἑνιαίου, ἀμετάβλητου ἀριθμοῦ ποὺ ἐνσωματώνεται σὲ κάθε πτυχὴ τῆς ζωῆς τοῦ πολίτη (ταυτότητα, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ἀσφαλιστικά, τραπεζικά, ὑγεία, ἐπικοινωνίες) δὲν ἀποτελεῖ καινοτομία ἀλλὰ ἕνα ἐπικίνδυνο ἐργαλεῖο ἑνοποίησης καὶ διασύνδεσης ὅλων τῶν προσωπικῶν δεδομένων σὲ μιὰ παντοδύναμη κρατικὴ ἢ ὑπερκρατικὴ βάση δεδομένων. Ὅπως ἔχει ἐπισημάνει ὁ πρώην Ἀντιπρόεδρος τοῦ Ἀρείου Πάγου, Γεώργιος Ἀποστολάκης, αὐτὸς ὁ ἀριθμὸς μπορεῖ... νὰ ἀποτελέσει τὸ μέσο γιὰ τὴν πλήρη ψηφιακὴ παρακολούθηση, ἀφοῦ ὁ πολίτης πλέον θὰ ἀναγνωρίζεται μὲ ἕνα καὶ μόνο «ψηφιακὸ κλειδί», προσβάσιμο ἀπὸ τὸ κράτος, ἀλλὰ καὶ - δυνητικὰ - ἀπὸ ὁποιονδήποτε τρίτο μὲ ἢ χωρὶς συναίνεση.
Ἡ ἑνοποίηση τῶν μητρώων: Ἠλεκτρονικὴ παγίδα
Πίσω ἀπὸ τὴν πρόφαση τῆς "διόρθωσης ἀνορθογραφιῶν" στὰ κρατικὰ μητρώα, ὅπως λέει ὁ Ὑπουργὸς Ψηφιακῆς Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, κρύβεται ἡ πρόθεση ἀπόλυτης συνένωσης καὶ εὐθυγράμμισης κάθε στοιχείου ποὺ ἀφορᾶ τὸν πολίτη. Ἡ ἀθώα αὐτὴ πρόθεση καταλήγει σὲ ἕνα νέο, ἐπικίνδυνο δόγμα: "ἂν δὲν εἶσαι πλήρως ψηφιακὰ καταγεγραμμένος, δὲν ὑπάρχεις".
Αὐτὸ δὲν εἶναι κράτος δικαίου - εἶναι κράτος ψηφιακῆς ὁμηρίας. Ὅπως ἔχει τονίσει καὶ ὁ Δρ. Ἠλεκτρονικῆς καὶ Τηλεπικοινωνιῶν τοῦ Πανεπιστημίου Manchester Δημήτρης Χιωτακάκος, ἡ ἐξέλιξη αὐτὴ θέτει εὐθέως σὲ κίνδυνο θεμελιώδη δικαιώματα, ἀπὸ τὸ δικαίωμα στὴν ἰδιωτικὴ ζωὴ (ἄρθρο 9 Σύντ.) μέχρι τὴν ἐλευθερία συνείδησης καὶ ἔκφρασης, ἀφοῦ ἡ συνεχὴς ἠλεκτρονικὴ ἰχνηλάτηση ἀποτρέπει τὸν πολίτη ἀπὸ ἐλεύθερες πράξεις ὑπὸ τὸν φόβο τῆς καταγραφῆς.
Αὐτὸ δὲν εἶναι κράτος δικαίου - εἶναι κράτος ψηφιακῆς ὁμηρίας. Ὅπως ἔχει τονίσει καὶ ὁ Δρ. Ἠλεκτρονικῆς καὶ Τηλεπικοινωνιῶν τοῦ Πανεπιστημίου Manchester Δημήτρης Χιωτακάκος, ἡ ἐξέλιξη αὐτὴ θέτει εὐθέως σὲ κίνδυνο θεμελιώδη δικαιώματα, ἀπὸ τὸ δικαίωμα στὴν ἰδιωτικὴ ζωὴ (ἄρθρο 9 Σύντ.) μέχρι τὴν ἐλευθερία συνείδησης καὶ ἔκφρασης, ἀφοῦ ἡ συνεχὴς ἠλεκτρονικὴ ἰχνηλάτηση ἀποτρέπει τὸν πολίτη ἀπὸ ἐλεύθερες πράξεις ὑπὸ τὸν φόβο τῆς καταγραφῆς.
Ἀπειλὴ γιὰ τὸ ἀνεξάρτητο πρόσωπο
Ὁ Προσωπικὸς Ἀριθμός, ἐνσωματωμένος στὴ νέα ταυτότητα, ἀποδίδεται "γιὰ ὅλη τὴ ζωή". Πρόκειται γιὰ ταύτιση τοῦ πολίτη μὲ ἕναν ἀριθμὸ - γιὰ «ἀρίθμηση» ἀνθρώπων, ὄχι ἐξυπηρέτηση. Ἐδῶ δὲν ἔχουμε ἕνα ἐργαλεῖο. Ἔχουμε ἕνα καθεστὼς ταυτοποίησης προσώπου ἀπὸ τὴ γέννηση μέχρι τὸν θάνατο, χωρὶς περιθώριο διαφυγῆς, χωρὶς ἐπιλογή, χωρὶς συναίνεση.
Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὅλο καὶ περισσότεροι πολῖτες ἐκφράζουν φόβους γιὰ ἕνα μελλοντικὸ σενάριο κοινωνικῆς πίστωσης, τύπου Κίνας. Μιὰ βαθμολογία "συμμόρφωσης" μὲ τὸ κράτος, ποὺ μπορεῖ νὰ συνδέεται μὲ πρόσβαση σὲ ὑπηρεσίες, ἐπιδόματα, μετακίνηση, ἐργασία. Πόσο μακριὰ εἴμαστε ἀπὸ αὐτό; Πόσο πιὸ εὔκολο θὰ γίνει ἂν ὅλα συνδέονται σὲ ἕναν ἀριθμό;
Δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὅλο καὶ περισσότεροι πολῖτες ἐκφράζουν φόβους γιὰ ἕνα μελλοντικὸ σενάριο κοινωνικῆς πίστωσης, τύπου Κίνας. Μιὰ βαθμολογία "συμμόρφωσης" μὲ τὸ κράτος, ποὺ μπορεῖ νὰ συνδέεται μὲ πρόσβαση σὲ ὑπηρεσίες, ἐπιδόματα, μετακίνηση, ἐργασία. Πόσο μακριὰ εἴμαστε ἀπὸ αὐτό; Πόσο πιὸ εὔκολο θὰ γίνει ἂν ὅλα συνδέονται σὲ ἕναν ἀριθμό;
Εὐρωπαϊκὴ «ὁδηγία» ἢ ἑλληνικὴ ὑποτέλεια;
Πολλὲς κυβερνητικὲς δηλώσεις προβάλλουν τὴν ἐφαρμογὴ τῆς εὐρωπαϊκῆς Ὁδηγίας (ΕΕ) 2019/1157 ὡς δικαιολογία γιὰ τὴν κατάργηση τῶν παλιῶν ταυτοτήτων καὶ τὴν ἐπιβολὴ τῶν νέων. Ὅμως ἡ Ὁδηγία δὲν ἐπιβάλει ἑνοποίηση ὅλων τῶν δεδομένων σὲ ἑνιαῖο ἀριθμό. Οὔτε ἐπιτάσσει τὴ διασύνδεση μὲ ἀσφαλιστικὰ καὶ φορολογικὰ μητρώα. Πρόκειται γιὰ πολιτικὴ ἐπιλογή, ὄχι γιὰ νομοτεχνικὴ ἀναγκαιότητα.
Ἡ Ψευδαίσθηση τῆς Ἀσφάλειας
Ἕνα ἐπιχείρημα ὑπὲρ τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ εἶναι ἡ "προστασία ἀπὸ ἀπάτες". Στὴν πραγματικότητα, ἡ ἑνοποίηση τῶν δεδομένων σὲ ἕναν μοναδικὸ ἀριθμὸ δημιουργεῖ ἕνα κεντρικὸ σημεῖο τρωτότητας. Ἂν αὐτὸ παραβιαστεῖ - καὶ ἔχει ἀποδειχθεῖ ὅτι κανένα σύστημα δὲν εἶναι ἄτρωτο - τότε ἡ ζημιὰ εἶναι καθολικὴ καὶ μὴ ἀναστρέψιμη.
Τεχνικός ὁλοκληρωτισμός
Δὲν πρόκειται γιὰ ἁπλή «τεχνικὴ διευκόλυνση», ἀλλὰ γιὰ ἕνα ἐργαλεῖο διαρκοῦς παρακολούθησης καὶ ἐλέγχου. Ἡ λογικὴ τοῦ ἑνὸς καὶ μοναδικοῦ ἀριθμοῦ ποὺ ἐνσωματώνει ὅλες τὶς ἐκφάνσεις τῆς ὕπαρξης τοῦ πολίτη -φορολογικές, ἀσφαλιστικές, προσωπικές, ὑγειονομικὲς- δὲν εἶναι ἁπλῶς λειτουργικὴ· εἶναι ὁλοκληρωτική.
Αὐτὸ ἀκριβῶς ἐπισήμανε καὶ ὁ νομικὸς Νικοδῆμος Καλλίντερης, μὲ λόγο βαθιὰ στοχαστικὸ ἀλλὰ καὶ αἰχμηρό:
«Ὁ Προσωπικὸς Ἀριθμὸς δὲν εἶναι πρόοδος· εἶναι φίμωση τοῦ προσώπου. Εἶναι τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν κατάργηση τῆς ἐλευθερίας τῆς βούλησης μέσα ἀπὸ τὴ μετατροπὴ τοῦ ἀνθρώπου σὲ ψηφιακὸ ἴχνος. Ὁ πολίτης παύει νὰ εἶναι πρόσωπο μὲ ἀξία καὶ καθίσταται καταγεγραμμένος ἀριθμὸς σὲ μηχανὴ ἀναζήτησης τοῦ Κράτους. Πρόκειται γιὰ ἠλεκτρονικὴ σκλαβιά, θεσμικὰ καμουφλαρισμένη ὡς ‘ἐξυπηρέτηση’. Ὅποιος ἀντιστέκεται δὲν εἶναι ἀναχρονιστὴς· εἶναι ὁ τελευταῖος ὑπερασπιστὴς τοῦ ἀνθρώπου πρὶν τὴν πλήρη ἐξαφάνισή του ἀπὸ τὸ φυσικὸ καὶ πνευματικὸ πεδίο.»
Τὰ λόγια τοῦ κ. Νικοδήμου Καλλίντερη συνοψίζουν τὸν πυρῆνα τῆς ἀντίρρησης: ἡ τεχνολογία, ὅταν ἀποδεσμεύεται ἀπὸ ἠθικοὺς φραγμοὺς καὶ ἐλευθεριακὲς ἐγγυήσεις, δὲν εἶναι πρόοδος - εἶναι ἀπειλή. Μὲ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ ὡς κεντρικοῦ στοιχείου τῆς ταυτότητας, τὸ κράτος διαμορφώνει ἕναν κόσμο ὅπου ἡ ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου μετρᾶ μόνο ὅταν καταγράφεται καὶ ἀναγνωρίζεται ἀπὸ μηχανές.
Αὐτὸ ἀκριβῶς ἐπισήμανε καὶ ὁ νομικὸς Νικοδῆμος Καλλίντερης, μὲ λόγο βαθιὰ στοχαστικὸ ἀλλὰ καὶ αἰχμηρό:
«Ὁ Προσωπικὸς Ἀριθμὸς δὲν εἶναι πρόοδος· εἶναι φίμωση τοῦ προσώπου. Εἶναι τὸ πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν κατάργηση τῆς ἐλευθερίας τῆς βούλησης μέσα ἀπὸ τὴ μετατροπὴ τοῦ ἀνθρώπου σὲ ψηφιακὸ ἴχνος. Ὁ πολίτης παύει νὰ εἶναι πρόσωπο μὲ ἀξία καὶ καθίσταται καταγεγραμμένος ἀριθμὸς σὲ μηχανὴ ἀναζήτησης τοῦ Κράτους. Πρόκειται γιὰ ἠλεκτρονικὴ σκλαβιά, θεσμικὰ καμουφλαρισμένη ὡς ‘ἐξυπηρέτηση’. Ὅποιος ἀντιστέκεται δὲν εἶναι ἀναχρονιστὴς· εἶναι ὁ τελευταῖος ὑπερασπιστὴς τοῦ ἀνθρώπου πρὶν τὴν πλήρη ἐξαφάνισή του ἀπὸ τὸ φυσικὸ καὶ πνευματικὸ πεδίο.»
Τὰ λόγια τοῦ κ. Νικοδήμου Καλλίντερη συνοψίζουν τὸν πυρῆνα τῆς ἀντίρρησης: ἡ τεχνολογία, ὅταν ἀποδεσμεύεται ἀπὸ ἠθικοὺς φραγμοὺς καὶ ἐλευθεριακὲς ἐγγυήσεις, δὲν εἶναι πρόοδος - εἶναι ἀπειλή. Μὲ τὴν ἐπιβολὴ τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ ὡς κεντρικοῦ στοιχείου τῆς ταυτότητας, τὸ κράτος διαμορφώνει ἕναν κόσμο ὅπου ἡ ὕπαρξη τοῦ ἀνθρώπου μετρᾶ μόνο ὅταν καταγράφεται καὶ ἀναγνωρίζεται ἀπὸ μηχανές.
Τὸ Κάλεσμα τῆς Ἐλευθερίας
Ἡ ἀπάντηση τῶν πολιτῶν δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι παθητική. Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι ἡ ἀποδοχὴ τῆς ἐπιτήρησης ὡς προόδου. Ὀφείλουμε νὰ ὑπερασπιστοῦμε τὴν ἐλευθερία ποὺ κληρονομήσαμε, ὄχι νὰ τὴν παραδώσουμε «πρὸς διευκόλυνση». Ὁ πολίτης πρέπει νὰ ἔχει τὴ δυνατότητα ἐπιλογῆς, νὰ ἀρνηθεῖ τὴν καθολικὴ ψηφιακὴ ταυτοποίηση. Πρέπει νὰ ἀντισταθεῖ στὴν ἐθελούσια σκλαβιὰ μὲ ὅρους τεχνολογίας.
Συμπέρασμα
Ὁ Προσωπικὸς Ἀριθμὸς καὶ ἡ νέα ταυτότητα δὲν εἶναι ἁπλῶς τεχνολογικὰ ἐργαλεῖα. Εἶναι τὰ δομικὰ ὑλικὰ ἑνὸς νέου μοντέλου πολίτη - ὄχι ἐλεύθερου καὶ αὐτόνομου, ἀλλὰ ἀπόλυτα διαχειρίσιμου, ἀριθμημένου, διαφανῆ καὶ ἐλεγχόμενου. Εἶναι ὥρα νὰ ἀντισταθοῦμε! Γιὰ τὴν ἐλευθερία, γιὰ τὰ παιδιά μας, γιὰ τὴν ἀνθρωπιά...!
ΠΟΛΥ ΚΑΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ!
ΑπάντησηΔιαγραφή