Ἡρακλῆς Ρεράκης, Καθηγητὴς Θεολογίας ΑΠΘ
Ἡ συμφορὰ ποὺ μᾶς συνέβη φέτος μὲ τὸν κορωνοϊὸ ἐπέβαλε στὶς ψυχὲς τοῦ λαοῦ μας καὶ σὲ ὅλον τὸν κόσμο τὸν φόβο τοῦ θανάτου. Ακόμη μεγαλύτερη ψυχικὴ δυσανεξία, ὅμως, σκόρπισε στοὺς πιστοὺς Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς ἡ ἐπιβληθεῖσα ἀπὸ τὴν πολιτεία καί, ὑποχρεωτικὰ ἢ συμβιβαστικά -οὐδεὶς γνωρίζει- ἀποδεχθεῖσα ἀπὸ τὴ διοίκηση τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἀπαγόρευση τῆς προσεγγίσεώς τους στοὺς Ὀρθόδοξους Ναούς, ἰδιαίτερα, μάλιστα, κατὰ τὴ Μ. Ἑβδομάδα.
Μὲ αὐτὴν τὴν ἀπαγόρευση, τὰ πιστὰ μέλη τῆς Ἐκκλησίας στερήθηκαν τὴ Θ. Κοινωνία τοῦ Τιμίου Σώματος καὶ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, τὴν προσκύνηση τοῦ Ἐσταυρωμένου, τοῦ Ἐπιταφίου, τὴν κοινὴ ψαλμωδία τῶν Ἐγκωμίων καὶ τοῦ «Χριστὸς Ἀνέστη».
Ἔτσι, ἐνῶ κάθε χρόνο ὅλα μύριζαν Ἄνοιξη καὶ Ἀνάσταση, φέτος, ὅλα τὰ σκίαζε ἡ φοβέρα καὶ τὰ πλάκωνε ἡ σκλαβιά.
Οἱ Ὀρθόδοξοι Ἕλληνες, μάταια ἔψαχναν καὶ ἀπεγνωσμένα ζητοῦσαν κάποια χαραμάδα Θεϊκῆς ἐλπίδας καὶ παρέμβασης, κάποιο περιθώριο νὰ τραφεῖ καὶ νὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ ψυχὴ τοὺς πνευματικά.
Ἡ ἐπίσκεψη τοῦ Κορωνοϊοῦ βρῆκε τὴ χώρα - γεώργιον τοῦ Ἄπ. Παύλου ἄοπλη πνευματικά.
Τὸ ἐνδιαφέρον τῆς πολιτείας περιορίστηκε μονομερῶς στὴν προστασία τοῦ σώματος τοῦ ἀνθρώπου, περιφρονώντας παντελῶς τὸ ἄλλο μέρος του, τὶς πνευματικές του πτυχὲς καὶ δομές.
Ὁ φόβος τοῦ σωματικοῦ θανάτου περνοῦσε μέσα στὸν ψυχισμὸ τῶν πολιτῶν, μεθοδευμένα, τόσο μὲ τὸν ἐγκλεισμὸ τοὺς ἐντὸς τῶν σπιτιῶν τους, ὅσο καὶ μὲ τὸν ὁλοήμερο βομβαρδισμό τους ἀπὸ τὰ ΜΜΕ μὲ τὴν ἀπειλή, τὴν ἀγωνία καὶ τὸ φόβο ὅτι, ἀπὸ στιγμὴ σὲ στιγμή, μπορεῖ νὰ ἔλθει καὶ ἡ δική τους σειρὰ καὶ νὰ μποῦν στὸν κατάλογο τῶν μελλοθάνατων.
Αὐτὴ ἡ συμφορὰ λειτούργησε, ὡς πνευματικὸ τέστ γιὰ πολλούς, κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, πολιτικοὺς ἢ ἁπλοὺς πολίτες, διότι, ἴσως, γιὰ πρώτη φορὰ στὴν Ἱστορία τῆς χώρας, ἡ ἀντιμετώπιση ἑνὸς λοιμοῦ γίνεται, μὲ τέτοια πνευματικὴ μιζέρια καὶ φτώχεια, χωρὶς τὴν ἀναφορὰ τοῦ εὐσεβοῦς, σὲ γενικὲς γραμμές, ἑλληνικοῦ λαοῦ στὸν Θεὸ καὶ χωρὶς τὴν καταφυγή του στὸ κοινὸ σπίτι ὅλων, τὴν Ἐκκλησία.
Πανδημίες ἔχουν συμβεῖ πολλὲς φορές, διαχρονικά, στὴν Ἑλλάδα.
Τὸ χαρακτηριστικό της φετινῆς πανδημίας εἶναι ὅτι, ὄχι μόνον εἶναι περίεργος ὁ τρόπος προέλευσης καὶ διασπορᾶς της, ἀλλά, ἐξίσου περίεργος καὶ ὕποπτος εἶναι καὶ ὁ μονομερὴς τρόπος ἀντιμετώπισής της.
Καὶ τοῦτο, διότι δίνεται ἰδιαίτερη βαρύτητα στὰ ἀνθρωπίνως δυνατὰ προληπτικὰ καὶ θεραπευτικὰ μέσα (ἐμβόλιο, φάρμακο), ἐνῶ ἀπαγορεύεται ἡ χρήση τῶν γνωστῶν πνευματικῶν μέσων, ποὺ πάντοτε, σὲ παρόμοιες κρίσεις, χρησιμοποιοῦσε καὶ χρησιμοποιεῖ ὁ Ὀρθόδοξος Ἑλληνικὸς λαός.
Ἐνῶ, μάλιστα, ἀπέχει πολὺ ἡ ἐπιστήμη, ἀπὸ τὸ νὰ ἐφεύρει καὶ νὰ χρησιμοποιήσει τὸ ἀποτελεσματικὸ προληπτικὸ ἐμβόλιο ἢ τὸ θεραπευτικὸ φάρμακο, παρατηρήθηκε, καθ’ ὅλη αὐτὴν τὴν ἁγιοπνευματικὴ περίοδο τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς, ἡ ἀπόλυτη ἀπαγόρευση τῶν πιστῶν νὰ προσεγγίσουν τὴν Ἐκκλησία τους, ἔστω καὶ γιὰ μία σύντομη προσευχὴ ἢ γιὰ νὰ ἀνάψουν ἕνα κερὶ ἢ γιὰ τὴ συμμετοχή τους στὴ Θ. Κοινωνία, λαμβανομένων ὅλων τῶν μέτρων ἀσφαλείας, ὡς πρὸς τὴ δημόσια ὑγεία.
Ὡστόσο, σὲ παλαιότερες κρίσεις ὑγείας, οἱ ἐκκλησιαστικὲς συνάξεις, ὅπως Λιτανεῖες, Παρακλήσεις, Ὁλονυκτίες, Εὐχέλαια, Λειτουργίες, ἀποτελοῦσαν ἰσχυρὰ πνευματικὰ ἀντισώματα, ποὺ ἐνδυνάμωναν, θεράπευαν καὶ παρηγοροῦσαν τοὺς πιστούς, ἐνῶ σὲ πολλὲς ὀρθόδοξες χῶρες, ποὺ πάσχουν καὶ αὐτὲς ἀπὸ τὸν ἴδιο ἰό, διατηρεῖται ἡ ἐλεύθερη, ἀλλὰ πάντα ὑπεύθυνη εἴσοδος στοὺς ναούς.
Στὴ σύγχρονη πανδημία, ὁ λαός μας δὲν εἶχε μόνον νὰ ἀντιμετωπίσει τὴν ἀπειλὴ καὶ τὸν φόβο τοῦ Κορωνοϊοῦ ἀλλὰ καὶ τὴν ἀπειλὴ τῆς τιμωρίας, ἐὰν τολμοῦσε νὰ πλησιάσει στοὺς Ναούς, γιὰ ὁποιαδήποτε πνευματική του ἀνάγκη.
Οἱ Ἕλληνες Ὀρθόδοξοι, συνεπῶς, λίγο πρὶν τὸν Μεγάλο Ἑορτασμὸ τῆς διὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ νίκης κατὰ τοῦ θανάτου, ποὺ γεμίζει μὲ ἐλπίδα τὸν ἄνθρωπο, ὑποτάχτηκαν στὸν φόβο τῆς θανατίλας τοῦ Κορωνοϊοῦ.
Οἱ ἐπισημάνσεις ποὺ γίνονται, ὡς πρὸς τὴ στάση τῆς Πολιτείας καὶ τῆς Διοίκησης τῆς Ἐκκλησίας μας, μπροστὰ σὲ ἕναν τόσο ὕπουλο ἐχθρό, ὅπως εἶναι ὁ Κορωνοϊός, δὲν ἔχουν χαρακτήρα καταγγελτικό, ἀλλὰ ἀποτελεῖ μία λυπηρὴ συνειδητοποίηση τοῦ γεγονότος ὅτι οἱ ἰθύνοντες λειτούργησαν μὲ πτωτικὴ ὑλοφροσύνη, μὲ ἕναν τρόπο δηλαδὴ φοβικὸ καὶ ἀνελεύθερο, ποὺ δὲν συνάδει μὲ τὸν ἑλληνορθόδοξο χαρακτήρα τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ καὶ τοῦ πολιτισμοῦ του.
Ἕνας ὕμνος τοῦ Πεντηκοσταρίου, ποὺ ψάλλεται τὴν Πέμπτη, μετὰ ἀπὸ τὴν Κυριακή του Θωμά, ἀναφέρεται σὲ ἕνα μεγάλο δῶρο ποὺ πρόσφερε ὁ Ἀναστᾶς Κύριος στοὺς μαθητές του: «Τῶν θυρῶν κεκλεισμένων, ἐπιστᾶς ὁ Ἰησοῦς τοῖς Μαθηταῖς, ἀφοβίαν καὶ εἰρήνην ἐδίδου». (Ἐνῶ οἱ πόρτες ἦταν κλειστές, ἦλθε ὁ Ἀναστᾶς Χριστὸς καὶ δώρησε ἀφοβία καὶ εἰρήνη στοὺς μαθητές του).
Ὡς ἐχέγγυο γιὰ τὴν ὑπέρβαση τοῦ φόβου τοῦ θανάτου, ὁ Ἀναστᾶς Κύριος της ζωῆς χορηγεῖ σὲ ὅλους τους παλαιοὺς καὶ νέους μαθητὲς τοῦ ἀναστάσιμη ἀφοβία καὶ εἰρήνη. Ὁ μαθητές του, ὡς γνωστό, ἕως ὅτου πληροφορήθηκαν ὅτι ὁ Χριστὸς Ἀνέστη, εἶχαν κρυφτεῖ, ἀπὸ τὸν φόβο καὶ τὴν ἀπειλὴ τῶν Ἰουδαίων.
Ὁ Ἄγγελος, ποὺ εἶπε στὶς γυναῖκες οἱ ὁποῖες εἶχαν μεταβεῖ στὸν Τάφο τοῦ Χριστοῦ ὅτι ὁ Χριστὸς Ἀνέστη, παρήγγειλε, ἐπίσης, μέσω αὐτῶν στοὺς μαθητές, νὰ μεταβοῦν στὴ Γαλιλαία γιὰ νὰ συναντήσουν τὸν Κύριο, ἐνῶ τοὺς παρότρυνε νὰ μὴν φοβοῦνται: «Μὴ φοβεῖσθε» (Μάτθ. 28:10).
Μὲ τὴ δύναμη ποὺ παρέχει αὐτὴ ἡ ἀφοβία, οἱ μαθητὲς κατέστησαν ἥρωες τῆς πίστεως καὶ κήρυξαν τὸ Εὐαγγέλιο σὲ ὅλα τὰ ἔθνη, χωρὶς νὰ λειτουργήσει κατασταλτικὰ μέσα τους, οὔτε στιγμή, ὁ φόβος τῆς βέβαιης θανατώσεώς τους ἢ τῶν μαρτυρίων καὶ τῶν ἄλλων δεινῶν ποὺ ἤξεραν ὅτι θὰ ὑποστοῦν.
Ὅπως προτρέπει, μάλιστα, ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, στὸν Κατηχητικό του Λόγο ποὺ ἀναγιγνώσκεται στὸ τέλος τῆς Ἀναστάσιμης Λειτουργίας τῆς Λαμπρῆς: «Μηδεὶς φοβείσθω τὸν θάνατον, ἠλευθέρωσε γὰρ ἠμᾶς, ὁ τοῦ Σωτῆρος θάνατος».
Ἡ πίστη στὴν Ἀνάσταση συνδέθηκε μὲ τὸν φόβο (σεβασμὸ) τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ἀφοβία τοῦ θανάτου, χαλυβδώνοντας τὴ θέληση τῶν μαθητῶν του γιὰ θυσίες.
Ἡ μετοχὴ στὴν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ ἀφοπλίζει τὴ δύναμη καὶ τὸν φόβο τοῦ θανάτου καὶ εἶναι ἐκείνη ποὺ μπορεῖ, σὲ κάθε ἐποχή, νὰ ὁπλίζει τοὺς Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς τῆς οἰκουμένης μὲ ἀφοβία.
Ο φόβος τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἀκράδαντη πίστη σ΄ Αὐτὸν γεννᾶ τὴ δύναμη τῆς ἀφοβίας. Διότι ἐκεῖνος ποὺ φοβᾶται τὸν Θεὸ δὲν φοβᾶται τίποτε.
Μὲ τὴν πίστη, ὅλοι οἱ μαθητὲς/τριες τοῦ Χριστοῦ, σύμφωνα μὲ ὅσα τοὺς εἶπε ὁ ἴδιος, μετὰ ἀπὸ τὴν Ἀνάσταση καὶ λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν Ἀνάληψή του στοὺς Οὐρανούς, μποροῦν νὰ κάνουν πάρα πολλὰ θαυμαστὰ ἔργα:
«Καὶ εἶπεν αὐτοῖς: Πορευθέντες εἰς τὸν κόσμον ἅπαντα κηρύξατε τὸ Εὐαγγέλιον πάση τὴ κτίσει. Ο πιστεύσας καὶ βαπτισθεῖς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται. Σημεῖα δὲ τοῖς πιστεύσασι ταῦτα παρακολουθήσει· Ἐν τῷ ὀνόματί μου δαιμόνια ἐκβαλούσι· γλώσσαις λαλήσουσι καιναῖς· ὄφεις ἀρούσι· καν θανάσιμον τί πίωσιν, οὐ μὴ αὐτοὺς βλάψει· ἐπι αρρώστους χείρας ἐπιθήσουσι καὶ καλῶς ἔξουσιν». (Καὶ τοὺς εἶπεν: Πηγαίνετε σὲ ὅλον τὸν κόσμο καὶ κηρύξετε τὸ Εὐαγγέλιο, τὸ χαρμόσυνο μήνυμα τῆς σωτηρίας, σὲ ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα. Ἐκεῖνος ποὺ θὰ πιστέψει καὶ θὰ βαπτισθεῖ, θὰ σωθεῖ, ἐνῶ ἐκεῖνος ποὺ θὰ ἀπιστήσει στὸ κήρυγμά σας, θὰ καταδικαστεῖ. Ὑπερφυσικὰ δὲ σημεῖα στοὺς πιστεύοντας, ποὺ θὰ μαρτυροῦν τὴν ἀλήθεια τῆς πίστεώς του, θὰ ἀκολουθήσουν τὰ ἑξῆς· Μὲ τὴν πίστη καὶ τὴν ἐπίκληση τοῦ ὀνόματός μου θὰ διώξουν δαιμόνια· θὰ ὁμιλήσουν ξένες γλῶσσες, νέες καὶ ἄγνωστες σὲ αὐτούς. Θὰ σηκώσουν, μὲ τὰ χέρια τους, φίδια φαρμακερά, χωρὶς νὰ πάθουν τίποτε ἀπὸ τὸ δάγκωμά τους· καὶ ἐὰν ἀκόμη πιοῦν κανένα θανατηφόρο δηλητήριο, δὲν θὰ τοὺς βλάψει· θὰ βάζουν τὰ χέρια τοὺς ἐπάνω στοὺς ἀρρώστους καὶ ἐκεῖνοι, θὰ γίνονται καλὰ) (Μάρκ. 16, 14-18).
Ὅσοι φοβοῦνται ἀκόμη, μήπως μολυνθοῦν ἀπὸ τὴ συμμετοχή τους στὴ Θ. Κοινωνία, ἂς διαβάσουν τὴν τελευταία αὐτὴ καθοδηγητικὴ παραγγελία – ὑπόσχεση ποὺ ἔδωσε ὁ Ἀναστᾶς Κύριος στὸν κάθε ἄνθρωπο ποὺ πιστεύει καὶ βαπτίζεται στὸ ὄνομά Του.
Ὀρθόδοξη Ἀλήθεια, 22.04.2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου