23 Ιουν 2015

Ἡ κοινωνία τῶν προσώπων θεμέλιο τοῦ «προσώπου τῆς κοινωνίας»

Γράφει ὁ Ἠλιάδης Σάββας, Δάσκαλος
«Πρόβλημά σου». «Πρόβλημά μου». Φράσεις σκληρές, ψυχρὲς καὶ ἀφιλάνθρωπες, σὰν τὸ κλίμα, τὴν ἰδιοσυγκρασία ἀλλὰ καὶ τὴ νοοτροπία τῶν ἀνθρώπων ἀπὸ ὅπου προέρχονται. Προσπαθοῦμε  νὰ τὶς μετρήσουμε,  ἔχοντας ὡς μέτρο τὴ δική μας παράδοση. Ὅμως  δὲν ἔχουν καμία σχέση, δὲν ταιριάζουν οὔτε μὲ τὸ Εὐαγγέλιο οὔτε μὲ τὴ μακραίωνη ρωμαίικη παράδοσή μας, τὴν ἑλληνορθόδοξη, ἀλλὰ οὔτε καὶ μὲ αὐτὴν ἁπλῶς τὴ λεγόμενη ἀνθρωπιά. Φράσεις μὲ περιεχόμενο προτεσταντικῆς  βιοθεωρίας καὶ πρακτικῆς. Φορτωμένες τάχα μὲ λογική. Ἡ λογικὴ πρωτομάστορας τοῦ παραλόγου. Ἅμα δὲν μπορεῖς, «πρόβλημά σου». Ὑπάρχει κάποιος ἄλλος, κάποιος κοινωνικὸς ἢ κρατικὸς φορέας, ποὺ θὰ νοιαστεῖ καὶ γιὰ σένα. Ἀλλὰ καὶ μένα «πρόβλημά μου», γιατί ἔχω ἀξιοπρέπεια καὶ δὲ χρειάζομαι τὴ βοήθειά σου. Ἂν χρειαστῶ, ὑπάρχει καὶ γιὰ μένα ὁ φορέας. Μὲ λίγα λόγια, μοῦ ἀρκεῖ ποὺ δὲ σὲ φορτώνομαι, ἄνθρωπέ μου! Παρέα ἡ μάνα ὑπερηφάνεια μὲ τὰ παιδιά της, τὴ φιλαυτία καὶ τὴν ἀφιλανθρωπία, μὲ ἀποτέλεσμα τὴν ἀποποίηση τῆς κατὰ φύση καὶ κατὰ συνείδηση εὐθύνης πρὸς τὸ ἕτερο πρόσωπο. 
 «Πρόβλημά σου». Δὲν εἶναι ἁπλῶς ἕνας λόγος , ἀλλὰ ἕνα ἀπὸ τὰ πολλὰ  δείγματά  του  πρὸς διαμόρφωση νέου ἤθους καὶ τρόπου ζωῆς καὶ στὴν πατρίδα μας. Βέβαια, ἐν πολλοῖς  λέγεται ἀπὸ τὸν Ἕλληνα χωρὶς συναίσθηση καὶ χωρὶς ἀντίληψη τῶν προεκτάσεων ποὺ μπορεῖ νὰ ἔχει στὶς ψυχὲς καὶ στὸ κοινωνικὸ γίγνεσθαι. Ὁ Ἕλληνας δὲν ἤξερε ποτὲ νὰ ἐκφράζεται μ΄αὐτὸν τὸν τρόπο. Ἤξερε ἀπὸ πάντα νὰ μιλᾶ καὶ  νὰ....
ἐνεργεῖ καρδιακά, μὲ τρέλα θὰ μπορούσαμε νὰ ποῦμε. Νὰ μπαίνει θυσιαστικὰ στὸν πόνο καὶ στὴ χαρὰ τοῦ ἄλλου. Καὶ ἦταν αὐτὸ ἡ σωτηρία μᾶς ἀνέκαθεν  ὡς λαός, διότι εἴχαμε  πάντοτε ὁδηγοὺς τοὺς ἁγίους μας καὶ τὸν γνήσιο εὐαγγελικὸ λόγο.
Ὁ Μέγας Βασίλειος ἐρμηνεύοντας στὸ κατὰ Ματθαῖον (ε' ,42): «τῷ αἰτούντί σε δίδου, καὶ τὸν θέλοντα ἀπό σου δανείσασθαι μὴ ἀποστραφῆς», σχολιάζει: «Ὁ λόγος αὐτὸς τοῦ Εὐαγγελίου μᾶς προσκαλεῖ νὰ γίνουμε  κοινωνικοὶ καὶ  φιλάλληλοι, ποὺ εἶναι τὰ οἰκεῖα στὴ φύση μας. Διότι ὁ ἄνθρωπος εἶναι ζῶο πολιτικὸ καὶ ζητᾶ τὴ συναναστροφή.Κατὰ δὲ τὴν κὰθ΄ ἡμέρα ζωή του καὶ τὴ συναναστροφὴ μὲ τοὺς ἄλλους  εἶναι ἀναγκαῖο νὰ δίνει μὲ εὐκολία, ὥστε νὰ ἐπανακάμψει αὐτὸς ποὺ ἔχει ἀνάγκη». Φυσικά το νὰ δίνει κανεὶς δὲν περιορίζεται μόνο στὰ ὑλικά. Ἀφορᾶ καὶ στὴν  ψυχικὴ καὶ πνευματικὴ ὑποστήριξη. Ἀκόμα καὶ  στὸ ἐλάχιστο΄ σὲ μιὰ ἁπλὴ κουβέντα, ποὺ θὰ ἀναπαύσει, ποὺ θὰ ξεκουράσει στὴ δύσκολη ὥρα τὴν κουρασμένη ψυχὴ τοῦ ἀδελφοῦ.
 «Πρόβλημά σου». Εἶναι δυνατὸν νὰ λέει ὁ Ρωμιὸς στὸ συνάνθρωπό του, στὸ γείτονά του, στὸ χωριανὸ τοῦ αὐτὴ τὴ φράση; Ὄχι. Εἶναι ντροπὴ γιὰ μᾶς αὐτοῦ του εἴδους οἱ νοοτροπίες. Ζοῦμε ὁ ἕνας γιὰ τὸν ἄλλο. Δὲν πορευόμαστε ὁ ἕνας χωρὶς τὸν ἄλλο. Δὲ σωζόμαστε ὁ ἕνας χωρὶς τὸν ἄλλο. Ἃς θυμηθοῦμε μόνο τὶς «Ἀγάπες» κατὰ τοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους καὶ στὴ συνέχεια τὶς  «παγκοινιές». Ἡ συνήθεια τῆς ρωμαίικης παράδοσης, ποὺ σήμερα συνεχίζεται στὰ μοναστήρια, ὅπου μὲ ἔργα ἀγάπης ἀπὸ κοινοῦ οἱ χριστιανοὶ δὲν ἄφηναν ποτὲ κανέναν μόνο του στὸ «πρόβλημά του». 
«Πάντες δὲ οἱ πιστεύσαντες ἤσαν ἐπὶ τὸ αὐτὸ καὶ εἶχον ἅπαντα κοινά, καὶ τὰ κτήματα καὶ τὰς ὑπάρξεις ἐπιπρασκον καὶ διεμέριζον αὐτὰ πάσι καθότι ἂν τὶς χρείαν εἶχε». «Ὅλοι δὲ οἱ πιστοὶ ἔμεναν μαζὶ καὶ τὰ εἶχαν ὅλα ἀπὸ κοινοῦ καὶ πουλοῦσαν τὰ κτήματά τους καὶ τὶς περιουσίες τους καὶ τὰ μοίραζαν σὲ ὅλους, ἀνάλογα μὲ τὴν ἀνάγκη ποὺ εἶχε ὁ καθένας» (Πρ. β,44-45)
Ὁ Θεοδώρητος ἐρμηνεύοντας τὸ στίχο ἀπὸ τὴν Α΄ Κορινθίους, ἴβ΄,26,: «καὶ εἴτε πάσχει ἓν μέλος, συμπάσχει πάντα τα μέλη, εἴτε δοξάζεται ἓν μέλος, συγχαίρει πάντα τα μέλη», λέει: «Αὐτὴν πρέπει νὰ βροῦμε ὡς τὴν τέλεια κοινωνία, ὅπως λειτουργοῦν τὰ μέλη τοῦ σώματος». Καὶ συνεχίζει ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας: «Ἡ ἀκριβὴς ἕνωση(σὲ μιὰ χριστιανικὴ κοινωνία)  καθιστᾶ κοινὲς  τὶς συμφορὲς καὶ τὶς εὐχάριστες στιγμές», ὅπως καὶ κατὰ τὸ ἀποστολικό: «χαίρειν μετὰ χαιρόντων καὶ κλαίειν μετὰ κλαιόντων». «Νὰ χαίρεσαι μὲ αὐτοὺς ποὺ χαίρονται καὶ νὰ κλαῖς μὲ αὐτοὺς ποὺ κλαῖνε». (Ρωμ. ιβ, 15)
«Πρόβλημά σου». Μιὰ λέξη. Κι ὅμως, ὅποιος ἔλαχε νὰ τὴν δεχτεῖ ὡς ἀπάντηση, σὲ κάποια συζήτηση, σὲ κάποια δύσκολη ὥρα, σὲ ὥρα  ἀνάγκης, μόνο ἐκεῖνος μπορεῖ νὰ καταλάβει πόσο δηλητήριο περιέχει καὶ πόσο πληγώνει καὶ δημιουργεῖ τὴ βαθιὰ καὶ βαριὰ αἴσθηση τῆς ἀπόρριψης, τῆς ἐγκατάλειψης, τῆς ἀδυσώπητης μοναξιᾶς, τῆς ἀπογοήτευσης, τῆς ἀπελπισίας. Τὸ «ἐγὼ» καὶ τὸ «ἐσὺ»  στὴ δόξα του. Μόνος, χωρὶς τὸν συνάνθρωπο, χωρὶς τὸν πλησίον. Ώ, τῆς ἀπανθρωπιᾶς!
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἐρμηνεύοντας στὴν πρὸς Ρωμαίους ἐπιστολὴ (ιβ,10): «τὴ φιλαδελφία εἰς ἀλλήλους φιλόστοργοι, τὴ τιμὴ ἀλλήλους προηγούμενοι», σχολιάζει: «Τίποτε δὲν κάνει τόσο ἀγαπητούς τους ἀνθρώπους, ὅσο το νὰ βιάζονται νὰ προλάβουν ποιὸς νὰ ἀποδώσει πρῶτος  τιμὴ στὸν πλησίον».
Ἀλλὰ καὶ ὁ ἅγιος Παϊσιος λέει: «Εἴμαστε ὑποχρεωμένοι τὸν πόνο τοῦ ἄλλου νὰ τὸν κάνουμε δικό μας… Πάντα προσπαθῶ νὰ δίνω τὸν ἑαυτό μου ὁλόκληρο. Λίγο νὰ ἔχω γνωρίσει κάποιον, μὲ ἀπασχολεῖ, τὸν παρακολουθῶ». 
Ποιὰ σχέση μπορεῖ νὰ ἔχει ὁ εὐαγγελικὸς λόγος καὶ ὁ λόγος τῶν ἁγίων μὲ τὸ φρόνημα, τὴ νοοτροπία ποῦ κρύβει μέσα της  ἡ φράση «πρόβλημά σου»; 
Ὁ ἅγιος Θεοφύλακτος Βουλγαρίας , σχολιάζοντας στὸ στίχο πρὸς Φιλιππησίους (β΄,4): «μὴ τὰ ἑαυτῶν ἕκαστος σκοπεῖτε, ἀλλὰ καὶ τὰ ἑτέρων ἕκαστος», γράφει: «Ὅταν ἐγὼ ἐπιθυμῶ τὸ δικό σου συμφέρον καὶ σὺ πάλι τὸ δικό μου, τότε δὲ χωράει  πλέον οὔτε κενοδοξία οὔτε διχόνοια οὔτε κανένα ἀπὸ τὰ κακά».
 Ἡ κατάθλιψη καὶ οἱ συγγενεῖς ἀσθένειες μὲ τὶς αὐτοκτονίες καὶ τὶς θηριώδεις πράξεις, κατάντησαν μάστιγα γιὰ τὶς «προηγμένες χῶρες». Ἂν θέλουμε νὰ μείνουμε ἔξω ἀπὸ αὐτὴν τὴ λαίλαπα, πρέπει νὰ τὸ πάρουμε  σοβαρά. Νὰ συνεχίσουμε προσεκτικά, σεβόμενοι τὸν φυσιολογικὸ καὶ κατὰ τὴν παράδοσή μας τρόπο ζωῆς, ἐμπιστευόμενοι τὴν ἁπλότητά του. Διότι ἐκεῖ μας ἐγγυᾶται τὴν ἀρχὴ καὶ ἐκεῖ το τέλος τῆς φυσιολογικῆς ζωῆς τοῦ κοινωνικοῦ ὄντος, τοῦ ἀνθρώπου: ΣΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ.
Κιλκίς, 21-6-2015

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.