Ἡ Θεσσαλονίκη προπύργιο τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τοῦ Ἑλληνισμοῦ

Γράφει ὁ Κωνσταντῖνος Χολέβας

Ἐπιτρέψτε μου, ἀγαπητοὶ ἀναγνῶστες, νὰ ἀποτίσω τὸν ὀφειλόμενο φόρο τιμῆς στὴ γενέτειρά μου Θεσσαλονίκη, ἡ ὁποία στὶς 26 Ὀκτωβρίου ἑορτάζει τὰ 100 χρόνια ἀπὸ τὴν ἀπελευθέρωσή της, τὴν ἴδια ἡμέρα ποὺ τιμᾶ καὶ τὴ μνήμη τοῦ πολιούχου της. Ἡ πόλη τοῦ Ἁγίου Δημητρίου ἱδρύθηκε ἀπὸ τὸν Κάσσανδρο τὸ 315 π.Χ. καὶ ὀνομάσθηκε ἔτσι πρὸς τιμὴν τῆς συζύγου του, ἑτεροθαλοῦς ἀδελφῆς του Μ. Ἀλεξάνδρου. Ἀποτέλεσε σημαντικὸ σταθμὸ στὸ ἀποστολικὸ ἔργο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, ὁ ὁποῖος μάλιστα στὴν Ἃ΄ πρὸς Θεσσαλονικεῖς Ἐπιστολὴ τοῦ λέγει ὅτι οἱ Θεσσαλονικεῖς

ἔγιναν ὑπόδειγμα γιὰ ὅλους τους πιστοὺς στὴ Μακεδονία καὶ στὴν ὑπόλοιπη Ἑλλάδα. Τὸ μαρτύριο τοῦ Ἁγίου Δημητρίου τὸ 305 μ.Χ. ἔκανε τὴν πόλη ἐπίκεντρο πανορθοδόξου προσκυνήματος καὶ ἕως σήμερα ἡ λατρεία πρὸς τὸν Μυροβλήτη Ἅγιο συγκεντρώνει στὸν ναὸ τοῦ πιστοὺς ἀπὸ τὴν Οἰκουμενικὴ Ὀρθοδοξία.

 Στὰ τείχη της μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Ἁγίου οἱ Βυζαντινοὶ Ἕλληνες ἀποκρούουν δεκάδες ἐπιδρομὲς ἀλλοφύλων. Ἡ οἰκουμενική της ἀκτινοβολία ἀναδεικνύεται μὲ τὸν ἐκχριστιανισμὸ σλαβικῶν λαῶν ἀπὸ τοὺς Θεσσαλονικεῖς ἀδελφοὺς Κύριλλο καὶ Μεθόδιο τὸν 9ο αἰώνα. Ἡ νομοθεσία τοῦ...
Θεσσαλονικέως Κωνσταντίνου Ἀρμενόπουλου ὑπῆρξε ἡ βάση τοῦ Ἀστικοῦ Δικαίου τῶν Ἑλλήνων ἀπὸ τὸν 14ο αἰώνα ἕως καὶ τὸ 1946! Ἡ συμβίωση τῶν ὀρθοδόξων μὲ τὴν ἑβραϊκὴ κοινότητα ποὺ δημιουργήθηκε τὸν 15ο αἰώνα ἦταν ἁρμονική, ἐνῶ ἀρνητικὰ ἦταν πάντα τὰ αἰσθήματα τῶν Ἑλλήνων γιὰ τὴν τουρκικὴ κατοχὴ ἐπὶ πέντε αἰῶνες. Ἡ πόλη καταστράφηκε ἀπὸ τὸ τουρκικὸ μαχαίρι μετὰ τὴν ἐξέγερση τῆς Χαλκιδικῆς τὸ 1822. Στὰ σχολεῖα τῆς δίδαξαν μεγάλες μορφὲς τοῦ ὑπόδουλου Γένους, ὅπως ὁ Κοσμᾶς Μπαλάνος καὶ ὁ Ἀθανάσιος Πάριος. Τὸ 1850 ὁ Ἑλληνόβλαχος Γκαρμπολᾶς ἱδρύει τὸ πρῶτο ἑλληνικὸ τυπογραφεῖο τῆς πόλης. Καὶ στὴν ἔνοπλη ἀποκορύφωση τοῦ Μακεδονικοῦ Ἀγῶνος τὸ Ἑλληνικὸ Προξενεῖο καὶ ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις στὴ Θεσσαλονίκη γίνονται τὸ ἐπίκεντρό της διπλωματικῆς καὶ πνευματικῆς προετοιμασίας. Στήριγμά τους, οἱ Φιλεκπαιδευτικοὶ Σύλλογοι, τὰ σχολεῖα καὶ οἱ ἔμποροι.

 Ὅταν στὶς 26 Ὀκτωβρίου 1912 ὁ Ταχσὶν πασὰς ὑπέγραφε τὴν παράδοση τῆς πόλης στὸν ἀρχιστράτηγο διάδοχο Κωνσταντῖνο, ὅλοι συνειδητοποίησαν ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ ἕνα ἀκόμη θαῦμα τοῦ Ἁγίου Δημητρίου. Ὅμως ἀπὸ τότε ἡ Θεσσαλονίκη τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τῆς Ὀρθοδοξίας προοδεύει μὲ βάση τὸ ρητὸ «Σὺν Ἀθηνᾶ καὶ χείρα κίνει». Δηλαδὴ νὰ ζητᾶς τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ταυτοχρόνως νὰ δραστηριοποιεῖσαι καὶ ἐσύ. Στὴν πόλη ἀκούσθηκε γιὰ πρώτη φορὰ ἑλληνικὸς ραδιοφωνικὸς σταθμός, τὸ Ράδιο Τσιγκιρίδη. Ἐκεῖ ἐπίσης προβλήθηκε πρώτη φορὰ τηλεοπτικὸ πρόγραμμα. Ἦταν ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ 1960 στὸ περίπτερό της ΔΕΗ στὴ Διεθνῆ Ἔκθεση. Ἡ ἔλευση τῶν προσφύγων ἀπὸ τὶς ἑλληνικὲς πατρίδες τῆς Ἀνατολῆς βοήθησε τὴν πόλη, διότι οἱ Μικρασιάτες καὶ οἱ Κωνσταντινουπολίτες μετέφεραν τὴ χριστιανική τους εὐλάβεια, τὴν ἀγάπη τους στὰ γράμματα καὶ τὴν ἐπιχειρηματική τους ἱκανότητα. Ἐξάλλου τὸ Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης εἶναι σήμερα τὸ πληρέστερο καὶ τὸ πιὸ ὀργανωμένο κτιριακὰ καὶ ἐπιστημονικὰ ἀπὸ ὅλα τὰ ΑΕΙ τῆς χώρας μας. Τὸ λιμάνι, τὸ ἀεροδρόμιο, τὸ σιδηροδρομικὸ καὶ ὁδικὸ δίκτυο καθιστοῦν τὴν πόλη πραγματικὴ συμπρωτεύουσα τῆς Ἑλλάδας, ὅπως ὑπῆρξε ἄξια συμβασιλεύουσα τῆς Ρωμανίας (Βυζαντίου).

 Τὸ μέλλον τῆς Θεσσαλονίκης βασίζεται στὴν ὀρθή, δημιουργικὴ καὶ ὄχι μουσειακὴ ἀξιοποίηση τοῦ παρελθόντος της. Ἂς ἀφήσουν ὁρισμένοι τὰ φληναφήματα γιὰ πολυπολιτισμικὴ Θεσσαλονίκη. Οὐσιαστικὰ προσπαθοῦν νὰ ἐξωραΐσουν τὴν Τουρκοκρατία καὶ νὰ προετοιμάσουν τὴν ἀποδοχὴ τοῦ νέου ὀθωμανισμοῦ. Ἡ πόλη ὑπῆρξε σημαντικὴ γιὰ ὅλους τους λαοὺς τῆς περιοχῆς, διότι ἀποτέλεσε προπύργιο Ὀρθοδοξίας καὶ Ἑλληνισμοῦ. Ἔτσι θὰ ἀναπτυχθεῖ καὶ στὸ ἄμεσο μέλλον, τώρα μάλιστα ποὺ ἡ πτώση τοῦ κομμουνισμοῦ ὁδήγησε τοὺς γειτονικοὺς λαοὺς νὰ ξαναβροῦν τὴ βυζαντινὴ κληρονομιά τους. Ἡ Θεσσαλονίκη μᾶς συνδέει μὲ τὸν ἔνδοξο βυζαντινισμό μας καὶ μαρτυρεῖ τὴ διαχρονικὴ συνέχεια τοῦ Ἑλληνισμοῦ.

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ