Τοῦ ἀρχιμ. Κοσμᾶ Λαμπρινοὺ
Χρῆμα! Πλοῦτος! Γενικὰ ἡ ἰδιοκτησία εἶναι ἔννοιες ποὺ γιὰ τὴ κατάκτηση τῶν ὁποίων πολὺς ἀγώνας ἔγινε καὶ γίνεται. Ὁ ἄνθρωπος ἀνέκαθεν ἐπιθυμεῖ τὸ χρῆμα γιατί τοῦ ἐξασφαλίζει ἀνέσεις καὶ χαρὲς τῆς ζωῆς αὐτῆς. Ὅμως ὁ ἄνθρωπος δὲν πρέπει νὰ εἶναι σκλάβος τοῦ χρήματος ὅπως ὁ νέος τὸν ὁποῖο μᾶς παρουσιάζει σήμερα ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς. Ὁ νέος του Εὐαγγελίου πλησίασε τὸ Χριστὸ καὶ τὸν ρώτησε πὼς θὰ κληρονομοῦσε τὴν αἰώνια ζωή. Ἀσφαλῶς τὸ ἐρώτημα αὐτὸ εἶναι πολὺ ὡραῖο γιατί ἂν δὲν εἶχε μέσα τοῦ τὸ «μικρόβιο» τῆς φιλαργυρίας θὰ τὸν ὁδηγοῦσε στὸν οὐρανό. Ὁ νέος ὅμως ὅταν ἄκουσε τὸ Χριστὸ ὅτι πρέπει νὰ δώσει ὅλη τὴν περιουσία του στοὺς φτωχούς, νὰ ἀκολουθήσει τὸ Χριστὸ μὲ ὅλες τὶς συνέπειες ποὺ εἶχε αὐτὴ ἡ ἀκολουθία (διωγμοὺς δήλ.) καὶ κατόπιν νὰ κληρονομήσει τὴν αἰώνια ζωή, «περίλυπος γενόμενος», ὅπως μᾶς λέει ὁ Εὐαγγελιστής, διότι εἶχε τεράστια περιουσία, ἔφυγε ἀπὸ τὸ Χριστὸ καὶ πῆγε στὰ πλούτη του. Ἔτσι ὁ Χριστὸς εἶπε ὅτι εἶναι δύσκολο ἀνθρωπίνως νὰ μπεῖ πλούσιος στὸν Παράδεισο. Δὲν εἶπε ὅτι εἶναι ἀδύνατο. Καὶ οἱ πλούσιοι ἂν ἀποκοποῦν ἀπὸ τὰ πλούτη τους θὰ γίνουν πολίτες τῆς βασιλείας τῶν οὐρανῶν.
Ἔτσι γεννᾶται ἕνα ἐρώτημα. Μήπως τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀντίθετη στὸν πλοῦτο καὶ τὴν ἰδιοκτησία τοῦ ἀνθρώπου; Κάθε ἄλλο. Ὅπως βλέπουμε στὴν Παλαιὰ Διαθήκη, ἀρχικά, μετὰ τὴν πτώση τῶν πρωτοπλάστων ὁ Θεὸς εἶπε στοὺς πρωτοπλάστους νὰ κατακυριεύουν (τῆς γής), ποὺ σημαίνει ὅτι θὰ ἐργάζονται σ’ αὐτὴν καὶ θὰ παίρνουν ἀμοιβὴ γιὰ τὸν κόπο τους. Ἀκόμα, πολὺ καλύτερα, στὴν Καινὴ Διαθήκη, τώρα, καὶ...
στὶς Πράξεις τῶν Ἀποστόλων διαβάζουμε ὅτι ὁ Θεὸς μακαρίζει αὐτοὺς ποὺ δίδουν ἐλεημοσύνη. «Μακάριόν ἐστι μᾶλλον διδόναι ἢ λαμβάνειν» (Πράξ. 20,35).
Γιὰ νὰ δώσει ὅμως κάποιος σημαίνει ὅτι ἔχει. Γιὰ παράδειγμα οἱ ἅγιες Μυροφόρες ποὺ ἦταν εὐκατάστατες γυναῖκες «διηκόνουν Αὐτῶ (τῷ Χριστῷ) ἀπὸ τῶν ὑπαρχόντων αὐταῖς» (Λούκ. 8,3). Βοηθοῦσαν οἱ μυροφόρες ἀπὸ τὴν περιουσία τους. Ἀλλὰ δυστυχῶς ἐνῶ αὐτὲς ἔκαναν καλὴ διαχείριση τοῦ πλούτου ποὺ εἶχαν, ἕνας «μαθητής», ποὺ ἦταν μάλιστα καὶ ταμίας στὴν ὁμάδα τῶν 12 Μαθητῶν τοῦ Χριστοῦ ὄχι μόνο δὲν βοηθοῦσε ἀλλὰ καὶ ἔκλεβε ἀπὸ τὸ ταμεῖο.
Ὁ Χριστὸς ὅμως ἐνῶ τὸ ἴδιο τὸ χρῆμα δὲν τὸ καταδικάζει αὐτὸ καθ’ ἑαυτό, γιὰ τοὺς πλουσίους ὁμιλεῖ μὲ τὰ πιὸ σκληρὰ λόγια. «Οὐαὶ ὑμὶν τοῖς πλουσίοις, ὅτι ἀπέχετε τὴν παράκλησιν ὑμῶν» (Λούκ. 6,24), τοὺς λέει. Ὄχι γιατί ὁ πλοῦτος εἶναι ἀπὸ μόνος του κακός, ἀλλὰ γιατί οἱ πλούσιοι εὔκολα γίνονται δοῦλοι τοῦ χρήματος καὶ ξεχνοῦν τὸ Θεό.
Μὴ νομίζετε ὅμως ὅτι καὶ ἡ πτωχεία ἀπὸ μόνη της σώζει τὸν ἄνθρωπο, παρ’ ὅλο ποὺ ὁ Χριστὸς μακαρίζει τοὺς πτωχοὺς μὲ τὰ λόγια «μακάριοι οἱ πτωχοί, ὅτι ὑμετέρα ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν» (Λούκ. 6,20). Καὶ ὁ πτωχὸς ἂν δὲν εἶναι ἑνωμένος μὲ τὴ πίστη τοῦ Χριστοῦ δὲν μπορεῖ νὰ σωθεῖ. Ἁπλὰ ἔχει περισσότερες πιθανότητες σωτηρίας γιατί δὲν θὰ εἶναι δεσμευμένος μὲ τὰ βιωτικὰ ἀγαθά.
Σὲ τελευταία ἀνάλυση τόσο ὁ πλοῦτος ὅσο καὶ ἡ πτωχεία ἂν χρησιμοποιηθοῦν σωστὰ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο θὰ τὸν ὠδηγήσουν στὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ἄρα ἡ Ἐκκλησία δὲν ἀπορρίπτει τὴν ἰδιοκτησία ἀλλὰ ἐπισημαίνει τοὺς κινδύνους ποὺ ἔχει ὁ πλοῦτος γιὰ τὴν πνευματικὴ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου. Τοῦ λέει δήλ. ὅτι ὁ πλοῦτος κάνει τὸν ἄνθρωπο δοῦλο τοῦ χρήματος. Κι ἐνῶ αὐτὸς (ὁ πλούσιος) εἶναι κύριος, στὴν οὐσία εἶναι δοῦλος τοῦ μαμμωνά. Κι ἐνῶ ὁ χριστιανὸς πλούσιος πρέπει νὰ εἶναι δοῦλος τοῦ Χριστοῦ, στὴν οὐσία εἶναι δοῦλος τοῦ χρήματος. Ἐπίσης τοῦ ἐπισημαίνει ἡ Ἐκκλησία ὅτι τὸ χρῆμα μπορεῖ νὰ τὸν βάλει σὲ μεγάλες περιπέτειες πνευματικοῦ περιεχομένου. Μπορεῖ νὰ τὸν ρίξει δήλ. στὴν ἁμαρτία. Γιατί τὸ χρῆμα εἶναι σὰν τὸ νερό. Ὅταν εἶναι ἤρεμο δροσίζει καὶ ζωογονεῖ τὸν ἄνθρωπο, ὅταν ὅμως εἶναι ὁρμητικὸ πνίγει καὶ καταστρέφει ὅ,τι βλέπει στὸ δρόμο του. Ἔτσι καὶ τὸ χρῆμα ὅταν διαχειρίζεται σωστὰ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο τὸν δροσίζει πνευματικὰ ἐνῶ ὅταν κατακυριεύεται ἀπ’ αὐτὸ τὸν ρίχνει στὴν ἀδικία καὶ στὴν ἁμαρτία.
Γιατί οἱ κυνηγοὶ τοῦ χρήματος εὔκολα ἀδικοῦν τὸν πλησίον τους, εὔκολα φοροδιαφεύγουν ἢ ἁμαρτάνουν ποικιλώνυμα τυφλωμένοι ἀπὸ τὴ λάμψη τοῦ χρυσοῦ. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Κύριος κάνει τὴν μελαγχολικὴ διαπίστωση «πὼς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ!». Δὲν λέει ὅτι εἶναι ἀδύνατον νὰ σωθοῦν καὶ οἱ πλούσιοι ἀλλὰ ὅτι εἶναι πολὺ δύσκολο, ὅσο δύσκολο εἶναι μία καμήλα νὰ χωρέσει ἀπὸ τρύπα βελόνας.
Κι ὅμως ὁ Χριστὸς δὲν ἀρνεῖται στοὺς πλουσίους τὴ βασιλεία Του. Ἀρκεῖ κι αὐτοὶ νὰ χρησιμοποιοῦν τὸ χρῆμα ὅπως θέλει ὁ Χριστός. Καὶ ὁ Χριστὸς ἀρχικὰ θέλει νὰ μὴν κερδίζουμε περιουσίες μὲ ἀθέμιτα μέσα ἀλλὰ μὲ τὸν τίμιο ἱδρώτα μας. Ὄχι κλέβοντας καὶ ἀδικώντας τοὺς συνανθρώπους μας, οὔτε ἀδικώντας τὸν ἐργοδότη μας ἢ καὶ τὸν ἐργάτη μας. Καὶ δεύτερον χρησιμοποιώντας τὴν περιουσία μας γιὰ τὸ καλὸ τῶν συνανθρώπων μας. Ὑπάρχουν πλούσιοι ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ θρέψουν ὁλόκληρους λαοὺς μὲ τὶς περιουσίες τους καὶ δὲν τὸ κάνουν. Ἂν τὸ ἔκαναν αὐτὸ ἡ ἐλεημοσύνη τοὺς αὐτὴ θὰ τοὺς ἔβαζε κατὰ τὸ λόγο τοῦ ἄγ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου στὴν βασιλεία τοῦ Θεοῦ.
Στὴν κατοχή, καὶ στὴν πόλη τῆς Κοζάνης τὸ 1942-43 ὁ πρώην Μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστίνος, ἀρχιμανδρίτης ἐκεῖνα τὰ χρόνια, ἔλεγε ἀπὸ ἄμβωνος ὅτι οἱ πλούσιοι ποὺ κρύβουν στὰ χρηματοκιβώτιά τους τὶς περιουσίες τους καὶ δὲν τὶς δίνουν γιὰ νὰ σωθοῦν ἄνθρωποι ποὺ πέθαιναν τὰ χρόνια ἐκεῖνα ἀπὸ τὴ πείνα ἦταν ἐγκληματίες. Μὴν νομίζετε ὅμως ὅτι μόνο τότε ὑπῆρχε φτώχεια. Καὶ σήμερα ὑπάρχει. Ἴσως ὄχι σὲ τέτοια κατάσταση ἀλλὰ ὑπάρχει καὶ πρέπει οἱ πλούσιοί της ἐποχῆς μας νὰ βοηθοῦν τοὺς ἐνδεεῖς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς μας. Νὰ βοηθοῦν ὅσους ἔχουν ἀνάγκη βοηθείας γιατί τοῦτο θὰ ἀποτελέσει καὶ ὡς εὐχαριστία πρὸς τὸ Θεὸ ποὺ τοὺς χάρισε τὴν περιουσία.
Ὁ Θεὸς δὲν ἔδωσε τὴν περιουσία στὸν πλούσιο-στὸν κάθε πλούσιο- γιὰ νὰ τὴν κακοδιαχειρίζεται ἀλλὰ γιὰ νὰ συντηρεῖ τὶς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων του. Ἀδελφοί μου! Ὁ νέος του Εὐαγγελίου δὲν ἄκουσε τὴ σύσταση τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἔβγαλε ἀπὸ μέσα τοῦ τὸ σαράκι τῆς φιλαργυρίας καὶ ἔτσι ἔχασε τὴν εὐκαιρία νὰ κληρονομήσει τὴν αἰώνια ζωή. Ἐμεῖς ποῦ ἀκοῦμε τὸ Χριστὸ τί κάνουμε; Δίνουμε τὰ φθαρτά, ποῦ εἶναι τὰ χρήματα, γιὰ νὰ ἀποκομίσουμε τὰ ἄφθαρτά της βασιλείας τῶν Οὐρανῶν; Δίνουμε τὰ παροδικὰ γιὰ νὰ κερδίσουμε τὰ αἰώνια; Κάνουμε σωστὴ χρήση τοῦ χρήματος; Ἂν ναί, σίγουρα θὰ κληρονομήσουμε αὐτὸ ποὺ ποθεῖ κάθε ἀνθρώπινη ψυχή. Τὴν αἰώνια ζωή. Ἀμήν.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου