Ἡ Μάχη τῶν Θερμοπυλῶν καὶ ἡ κοντινή της ναυμαχία τοῦ Ἀρτεμισίου ἀποτέλεσαν σίγουρα πολὺ σημαντικὰ γεγονότα γιὰ τὴν ἔκβαση τῆς δεύτερης εἰσβολῆς τῆς Περσικῆς Αὐτοκρατορίας ἐναντίον τῶν Ἑλλήνων. Ἀκόμα πιὸ σίγουρα ἀποτέλεσαν Φωτεινὸ καὶ Αἰώνιο Παράδειγμα Αὐτοθυσίας γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ Φυλή, ἕνα παράδειγμα καὶ ἕνα μήνυμα ποὺ εἶναι, ἴσως, πιὸ ἐπίκαιρο ἀπὸ ποτέ. Δὲν τερμάτισαν, ὅμως, τὴν Περσικὴ Ἐκστρατεία ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος, παρότι ἡ διεξαγωγὴ τοὺς ὑπῆρξε ὁ καταλυτικότερος παράγοντας γιὰ τὴν μετέπειτα Νίκη τῶν Ἑλλήνων καὶ τὴν ὁριστικὴ ἀπομάκρυνση τοῦ κινδύνου ἀπὸ τὸν Ἑλλαδικὸ χῶρο, ἕως ὅτου ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος μὲ τὴν ἐπική του ἐκστρατεία τὴν ἐκμηδενίσει μία γιὰ πάντα.Ἡ Νίκη, ὅμως, ὁ πραγματικὸς καρπὸς τῶν Θερμοπυλῶν καὶ τοῦ Ἀρτεμισίου, ἡ ἀνταμοιβὴ γιὰ τὸ Αἷμα τῶν Ἡρώων ποὺ χύθηκε ἐκεῖ, ἦρθε στὶς Πλαταιὲς τὸν Αὔγουστο τοῦ 479π.χ. καὶ στὴν Σαλαμίνα στὶς 28 ἢ 29 Σεπτεμβρίου τοῦ 480 π.χ. Σήμερα, καὶ λόγω ἡμέρας, θὰ μιλήσουμε γιὰ τὴν Ναυμαχία τῆς Σαλαμίνας καὶ τὸν ὁριστικὸ ἀποδεκατισμὸ τοῦ Περσικοῦ Στόλου ἀπὸ τὶς Ἑλληνικὲς Δυνάμεις.
Μὲ τὶς δυνάμεις τοῦ Ξέρξη νὰ ἐπελαύνουν ἐπὶ τοῦ Ἑλληνικοῦ ἐδάφους μετὰ τὴν Μάχη τῶν Θερμοπυλῶν καὶ τὸν Ἑλληνικὸ Στρατὸ ἀποφασισμένο νὰ ὑπερασπιστεῖ τὴν Πελοπόννησο, ἡ περιοχὴ τῆς Σαλαμίνας ἦταν ζωτικῆς σημασίας προκειμένου νὰ ἀποτραπεῖ πιθανὴ περικύκλωση τῶν δυνάμεων τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ Ξηρᾶς, ἀφοῦ ἦταν τὸ πιὸ κοντινὸ σημεῖο ποὺ μποροῦσε νὰ χρησιμοποιήσει ὁ Περσικὸς Στρατὸς γιὰ νὰ ἀποφύγει τὴν μάχη καὶ νὰ...
τὴν διεξάγει σὲ πιὸ βολικό, γιὰ αὐτόν, πεδίο.
Ὅπως συνηθιζόταν τότε πολὺ μεγάλη σημασία στὴν λήψη τῶν ἀποφάσεων, εἴτε πολιτικῶν, εἴτε στρατιωτικῶν, εἴτε ἀκόμα καὶ προσωπικῶν, ἔπαιζε τὸ Μαντεῖο τῶν Δελφῶν καὶ οἱ χρησμοί του. Ὁ χρησμὸς ποὺ δόθηκε στοὺς Ἀθηναίους ἦταν ὅτι ἕνα “ξύλινο τείχος” θὰ ἔσωζε τὴν πόλη ἀπὸ τὴν καταστροφή. Αὐτὸ ὁδήγησε ἀρκετοὺς Ἀθηναίους νὰ ὀχυρώσουν τὴν Ἀκρόπολη μὲ ξύλινα τείχη νομίζοντας, ὅτι αὐτὸ θὰ ὁδηγοῦσε στὴν σωτηρία τῆς πόλης τους. Ἡ ἄποψη τοῦ Θεμιστοκλῆ περὶ τοῦ χρησμοῦ ἦταν διαφορετική, καὶ ὡς σωτηρία τῆς πόλης τοὺς ἔθεσε τὰ ξύλινα πλοῖα, τὶς τριήρεις τοῦ Ἑλληνικοῦ Ναυτικοῦ καὶ ἔτσι ὁ στόλος τῶν Ἑλλήνων συμμάχων ἔπλευσε γιὰ τὰ στενὰ τῶν Σαλαμινῶν.
Διχογνωμία ἐπικράτησε στὸ στρατόπεδο τῶν Ἑλλήνων μὲ τὸν Ἀδείμαντο τῆς Κορίνθου νὰ προτείνει, ὡς ἰδανικὸ τόπο μάχης, τὶς ἀκτὲς τοῦ Ἰσθμοῦ τῆς Κορίνθου, ἐνῶ ὁ Θεμιστοκλῆς ἐπέμενε ὅτι ἡ μάχη σὲ κλειστὸ χῶρο θὰ λειτουργοῦσε πρὸς ὄφελος τοῦ Ἑλληνικοῦ στόλου. Σὲ ἐκεῖνο τὸ πολεμικὸ συμβούλιο ἦταν ποὺ ἀκούστηκε καὶ τὸ περίφημο “Πάταξον μέν, ἄκουσον δὲ” ἀπὸ τὸν Θεμιστοκλῆ πρὸς τὸν ὀργισμένο Εὐρυβιάδη, τὸν ναύαρχο τῶν Σπαρτιατῶν. Μὲ τὸ πολεμικὸ συμβούλιο σὲ διχογνωμία καὶ τὶς ἐνδείξεις νὰ πληθαίνουν ὅτι οἱ Ἕλληνες Ναύαρχοι σχεδιάζουν νὰ πλεύσουν πρὸς τὸν Ἰσθμό, ὁ Θεμιστοκλῆς οὐσιαστικὰ προκαλεῖ καὶ παραπλανεῖ τὸν Ξέρξη νὰ περικυκλώσει καὶ τὶς δυνάμεις τῶν Ἑλλήνων στὴν Σαλαμίνα, σίγουρος γιὰ τὸ τελικὸ ἀποτέλεσμα.
Ἡ ἀναλογία τῶν δυνάμεων ποικίλει ἀναλόγως πὼς θὰ ἑρμηνεύσει κανεὶς τὶς ἱστορικὲς πηγές, ἀφοῦ ὁ Ἡρόδοτος ἀναφέρει 366 τριήρεις γιὰ τοὺς Ἕλληνες καὶ 1207 γιὰ τὸν Περσικὸ στόλο, ὅμως ἡ ἀναφορά του, ὅσον ἀφορᾶ τὸν Περσικὸ στόλο τοποθετεῖται στὴν ἀρχὴ τῆς ἐκστρατείας, πρὶν καν ἀπὸ τὴν ναυμαχία τοῦ Ἀρτεμισίου. Ὁ δὲ Αἰσχύλος ποὺ πῆρε μέρος στὴν ναυμαχία ὁμιλεῖ γιὰ 310 Ἑλληνικὲς τριήρεις καὶ συμφωνεῖ μὲ τὸν Ἡρόδοτο γιὰ τὸν ἐχθρικὸ στόλο. Σὲ αὐτὰ τὰ νούμερα κινοῦνται ὅλες οἱ ἱστορικὲς πηγὲς ἐκείνης τῆς ἐποχῆς, ὅμως οἱ σύγχρονοι ἱστορικοὶ λένε πὼς τὰ περσικὰ πλοῖα δὲν μποροῦσαν νὰ εἶναι περισσότερα ἀπὸ 600 δεδομένων τῶν ἀπωλειῶν ποὺ εἶχαν μέχρι νὰ φτάσουν μέχρι τὴν ναυμαχία τῆς Σαλαμίνας. Σὲ κάθε περίπτωση ἀκόμα καὶ ἂν ἀποδεχτοῦμε ἄκριτα τὴν πιὸ μετριοπαθῆ ἐκδοχὴ μποροῦμε νὰ ποῦμε ὅτι οἱ Ἕλληνες ἀντιμετώπισαν στὴν Σαλαμίνα τὸν ἐχθρὸ μὲ μία ἀναλογία ποὺ ποικίλει ἀπὸ 1:2 μέχρι 1:4.
Ἡ ἀπόφαση τοῦ Θεμιστοκλῆ νὰ δοθεῖ ἡ μάχη στὰ στενὰ τῆς Σαλαμίνας, ἦταν φυσικὰ εὐθέως ἐπηρεασμένη ἀπὸ τὸ ἔπος τοῦ Λεωνίδα στὶς Θερμοπύλες καὶ τὸ στρατηγικὸ μήνυμα ποὺ αὐτὴ ἔδινε, ὅτι δηλαδὴ οἱ ἀριθμοὶ σὲ στενὸ χῶρο δὲν ἔχουν τόσο μεγάλη σημασία. Ἀπὸ τὴν ἄλλη μεριὰ ὁ Ξερξης παρὰ τὸ σαφὲς μήνυμα ποὺ εἶχε λάβει ἀπὸ τὴν πανωλεθρία στὶς Θερμοπύλες καὶ παρὰ τὶς ἐπισημάνσεις περὶ αὐτοῦ ἀπὸ τὴν Ἀρτεμισία ἀποφάσισαν νὰ δώσουν τὴν ναυμαχία σὲ αὐτὸ ἀκριβῶς τὸ σημεῖο στὸ ὁποῖο τοὺς προσκαλοῦσε, οὐσιαστικά, ὁ Θεμιστοκλῆς.
Σύμφωνα μὲ τὸν Αἰσχύλο, οἱ Πέρσες εἰσερχόμενοι στὰ στενὰ καὶ πρὶν ἀκόμα δοῦν τὸν Ἑλληνικὸ Στόλο, τὰ ξημερώματα ἐκείνης τῆς μέρας, ἄκουσαν τὸν πολεμικὸ παιάνα τῶν Ἑλλήνων ποὺ τοὺς περίμεναν ἕτοιμοι γιὰ τὸν ὑπὲρ πάντων ἀγών.
Ὢ παῖδες Ἑλλήνων ἴτε, ἐλευθεροῦτε πατρίδ’, ἐλευθεροῦτε δὲ παίδας, γυναίκας, θεῶν τὲ πατρώων ἔδη, θήκας τὲ προγόνων: νῦν ὑπὲρ πάντων ἀγών.”
Ἐμπρός, γιοὶ τῶν Ἑλλήνων, Ἐλευθερῶστε τὴν πατρίδα, Ἐλευθερῶστε τὰ παιδιά σας, τὶς γυναῖκες σας, Τοὺς βωμοὺς τῶν θεῶν τῶν πατέρων σας Καὶ τοὺς τάφους τῶν προγόνων σας: Τώρα εἶναι ἡ μάχη γιὰ τὰ πάντα.”
Τὸ σάλπισμα τῆς ἐπίθεσης ἀπὸ τὸν Εὐρυβιάδη δόθηκε καὶ πολὺ γρήγορα τὸ πρῶτο Περσικὸ πλοῖο εἶχε ἐμβολιστεῖ ἀπὸ ἕνα Ἑλληνικό, τὸ ὁποῖο κατὰ τοὺς Ἀθηναίους ἦταν τοῦ Ἀμεινία ἀπὸ τὴν Παλλήνη καὶ κατὰ τοὺς Αἰγινῆτες ἦταν δικό τους. Σὲ κάθε περίπτωση τὸ σάλπισμα εἶχε δοθεῖ καὶ ἡ μάχη στὰ στενὰ εἶχε μόλις ξεκινήσει.
Ὁ Ξερξης ἀπὸ τὸν θρόνο ποὺ εἶχε διατάξει νὰ στηθεῖ στὸ ὅρος Αἰγάλεω παρακολούθησε τὴν γρήγορη καὶ ἀποφασιστικὴ καταστροφὴ τοῦ στόλου του, ὀργισμένος ἀπὸ τὶς ἐξελίξεις. Τὰ Ἑλληνικὰ πλοῖα κατάφεραν γρήγορα μὲ ἕναν σχηματισμὸ σφήνας νὰ χωρίσουν τὰ περσικὰ πλοῖα στὰ δύο καὶ ἡ καταστροφὴ ποὺ ἀκολούθησε ἦταν τεράστια καὶ ἐπῆλθε γρήγορα μὲ τοὺς Αἰγινῆτες νὰ στήνουν ἐνέδρα στὰ περσικὰ πλοῖα ποὺ προσπαθοῦσαν νὰ ἐξέλθουν ἀπὸ τὰ στενά, ὁδηγούμενα ἀπὸ τοὺς ἔντρομους πλοιάρχους τους. Οἱ ἀπώλειες τῶν Περσῶν ἦταν τεράστιες καὶ ἀποφασιστικῆς σημασίας γιὰ τὴν μάχη ποὺ ἐπακολούθησε, τὸν Αὔγουστο τοῦ 479 π.χ. στὶς Πλαταιὲς καὶ τὴν ὁριστικὴ ἐπικράτηση τῶν Ἑλλήνων. Οἱ δὲ ἀπώλειες τῶν Ἑλλήνων ἦταν συγκριτικὰ ἐλάχιστες ἀποδεικνύοντας ὅτι ἡ στρατηγικὴ καὶ ὁ ἡρωισμὸς ἦταν αἰώνιοι καὶ ἀναγκαῖοι συνοδοιπόροι τῆς Ἑλληνικῆς Φυλῆς στὸν δρόμο της πρὸς τὸ μεγαλεῖο. Τὸ μήνυμα αὐτῶν τῶν Μαχῶν, στὶς ὁποῖες οὐσιαστικὰ κρίθηκε ἡ μοίρα τοῦ Ἀρχαίου Πολιτισμοῦ, εἶναι ποὺ πρέπει νὰ ἀναβιώσει σήμερα, τὴν ὥρα ποὺ ἡ Ἑλλάδα καὶ ὁ Πολιτισμός, ἐν γένει, βρίσκονται ἐνώπιον μίας νέας παρόμοιας ἐκστρατείας. Ἡ Αὐταπάρνηση τῶν Θερμοπυλῶν, ἡ Στρατηγική της Σαλαμίνας καὶ ὁ Ἡρωισμὸς τοῦ Μαραθώνα, ἀλλὰ καὶ ὅλων τῶν ἄλλων Μαχῶν, φωτίζει τὸ Μέλλον τῆς Ἑλλάδας καὶ τῆς Φυλῆς μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου