Τὸ μεγαλεῖο τῆς Θείας Λατρείας

Α’ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

«Τὸ μεγαλεῖο τῆς Θείας Λατρείας. Παράδοση ἢ ἀνανέωση;»

ΠΟΡΙΣΜΑΤΑ

Τὸ Ἃ’ Λειτουργικὸ Συνέδριο, ποὺ ὀργανώθηκε στὴ Θεσσαλονίκη ἀπὸ τὴν Ἑταιρεία Ὀρθοδόξων Σπουδῶν, μὲ θέμα «Τὸ μεγαλεῖο της Θείας Λατρείας. Παράδοση ἢ ἀνανέωση;», διεξήγαγε τὶς ἐργασίες του ἀπὸ 27 Φεβρουαρίου ἕως 1 Μαρτίου 2002 στὴν Αἴθουσα Τελετῶν τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ἀνακοινώθηκαν εἴκοσι μία εἰσηγήσεις ἀπὸ ἰσαρίθμους εἰσηγητᾶς, Ἐπισκόπους, Πρεσβυτέρους, Μοναχοὺς καὶ πανεπιστημιακοὺς Καθηγητᾶς καὶ ἐρευνητᾶς. Ὑπῆρξε ἐντυπωσιακὴ συμμετοχὴ Κληρικῶν, Μοναχῶν καὶ λαϊκῶν. ἡ μεγάλη

αἴθουσα ἦταν κατάμεστη.

Μὲ βάση τὶς εἰσηγήσεις καὶ τὶς διεξαχθεῖσες ἐνδιαφέρουσες συζητήσεις, τὰ πορίσματα τοῦ συνεδρίου συνοψίζονται στὰ ἑξῆς:

1.         Ἡ ὀνομασθεῖσα λειτουργικὴ ἀναγέννηση δὲν προέρχεται ἀπὸ σαφῆ ποιμαντικὴ ἀναγκαιότητα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Ὀφείλεται σὲ ξένη καὶ εἰσαχθεῖσα προβληματική. Ἀκόμη καὶ ἡ ὀνομασία της δὲν συμβιβάζεται πρὸς τὴν Ὀρθόδοξη Παράδοση. Εἶναι ὀρθότερο νὰ γίνεται λόγος γιὰ λειτουργικὴ παράδοση ἢ λειτουργικὴ εὐταξία. Προτείνεται γι’ αὐτὸ ἡ ἀλλαγὴ τῆς ὀνομασίας τῆς Εἰδικῆς Συνοδικῆς Ἐπιτροπῆς... Λειτουργικῆς Ἀναγεννήσεως.

2.         Τὸ δίλημμα «Παράδοση ἢ ἀνανέωση;» εἶναι πλαστό. ἡ ἴδια ἡ Παράδοση ἔχει μέσα τῆς τὴν ἀνανέωση, διότι δὲν παραδίδονται ἀνθρώπινα πράγματα καὶ διδασκαλίες ποὺ γηράσκουν καὶ παλαιώνουν, ἀλλὰ οἱ ἐν Ἁγίω Πνεύματι ἐμπειρίες τῶν Ἀποστόλων καὶ τῶν Ἁγίων ποὺ εἶναι ἄκτιστες καὶ ἄφθαρτες.

3.         Ἡ Ὀρθόδοξη Θεία Λατρεία ἀποτελεῖ θαυμαστὸ ἀρχιτεκτόνημα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ποὺ οἰκοδομήθηκε ἀπὸ πρόσωπα μὲ φωτισμένο νοῦ καὶ κεκαθαρμένες καρδιές. Ὅλες οἱ ἀκολουθίες καὶ οἱ ὕμνοι ἔχουν θαυμάσια δομὴ μὲ μεγάλη μέχρι σήμερα ἀνταπόκριση στοὺς πιστούς, οἱ ὁποῖοι ἀναπαύονται καὶ οἰκοδομοῦνται. Δὲν χρειάζονται ἀλλαγὲς καὶ ἀνανεώσεις.

4.         Τὰ λειτουργικὰ κείμενα πρέπει νὰ μείνουν ὡς ἔχουν ἀμετάβλητα καὶ ἀμετάφραστα, γιὰ χίλιους λόγους. Ἡ μετάφρασή τους ὄχι μόνο δὲν θὰ ὠφελήσει, ἀλλὰ καὶ θὰ βλάψει πολλαπλῶς, θὰ εὐτελίσει τὸν ὑψηλὸ καὶ θεοκίνητο λόγο τους καὶ θὰ μειώσει τὴν αἴσθηση τοῦ ἱεροῦ καὶ μυστηριώδους. Ἡ συμμετοχὴ στὴ Θεία Λατρεία δὲν εἶναι μόνο διανοητικὴ καὶ ὀρθολογιστική. περισσότερο εἶναι βιωματικὴ καὶ μυσταγωγική. Αὐτὸ ἀποτελεῖ οὐσιώδη διαφορὰ μεταξὺ Ρωμιοσύνης καὶ Φραγκοσύνης.

5.         Ὁ ἐπίσκοπος ἀλλὰ καὶ οἱ σύνοδοι τῶν ἐπισκόπων φυλάσσουν τὴν Παράδοση, δὲν τὴν ἀλλάσσουν. εἶναι φύλακες καὶ ὄχι ἀνανεωτές.

6.         Τὸν μυσταγωγικὸ χαρακτήρα τῆς Ὀρθοδόξου Λατρείας, τὸ ὑπὲρ νοῦν καὶ λόγον μυστήριον τῆς Θείας Εὐχαριστίας διαφυλάσσει τὸ ὑπερυψωμένο τέμπλο μεταξύ του Ἱεροῦ Βήματος καὶ τοῦ κυρίως ναοῦ.

7.         Γι’ αὐτὸ καὶ τὰ μέσα μαζικῆς ἐνημερώσεως πρέπει νὰ σέβονται τὸν ἄβατο καὶ ἱερὸ χῶρο τοῦ ναοῦ καὶ ἰδιαιτέρως τοῦ Ἱεροῦ Βήματος καὶ νὰ μὴ τὸν παραβιάζουν, ἰδιαίτερα κατὰ τὴν τέλεση τῆς Θείας Εὐχαριστίας. Γιὰ τὰ πρόσωπα, πάντως, ποὺ ἀδυνατοῦν νὰ μετάσχουν στὴ Θεία Λατρεία, ἡ μετάδοση ἀπὸ τὸ ραδιόφωνο ὅλων τῶν ἀκολουθιῶν, ἀπὸ δὲ τὴν τηλεόραση ὅλων, ἐκτός της Θείας Λειτουργίας, οἰκοδομεῖ καὶ ἀναπαύει. Ἡ παιδαγωγικὴ δύναμη τῆς εἰκόνος καὶ τῆς ἐποπτείας εἶναι μεγάλη. τὸ γνωρίζει ἡ Ἐκκλησία ἀπὸ τὶς ἅγιες καὶ ἱερὲς εἰκόνες.

8.         Τὰ ἱερὰ ἄμφια τῶν κληρικῶν πρέπει νὰ εἶναι ἀντάξια του μεγαλείου της Θείας Λατρείας καὶ τοῦ ὑπηρετουμένου μυστηρίου. ὄχι ὅμως ἐξεζητημένα καὶ ὑπερβολικὰ πολυτελῆ, διότι σκανδαλίζουν.

9.         Ἡ ἐξωτερικὴ ἀμφίεση τοῦ κλήρου, τὸ τιμημένο ράσο, ἔχει ταυτισθεῖ μὲ τὸ μυστήριο τῆς Ἱερωσύνης καὶ ἔχει καθαγιασθεῖ. Εἶναι ἀδιανόητη ἡ ἀποβολή του. σημαίνει ἐμφανῶς ἐκκοσμίκευση καὶ ἄμβλυνση τῆς ἱερατικῆς συνειδήσεως.

10.         Θέματα ποὺ συνδέονται μὲ τὴν ἐξόδιο ἀκολουθία, ὅπως ἡ καύση τῶν νεκρῶν, οἱ αὐτοκτονοῦντες καὶ τὰ ἀβάπτιστα νήπια πρέπει νὰ ἀντιμετωπισθοῦν μὲ πολλὴ περίσκεψη. Οἱ σχετικὲς ἀποφάσεις συνοδικῶν ἐπιτροπῶν καὶ ἐγκυκλίων γιὰ τὴν κήδευση ὅλων τῶν αὐτοκτονούντων καὶ τῶν ἀβαπτίστων νηπίων δὲν συνάδουν πρὸς τὸ ὀρθόδοξο δόγμα καὶ ἀποτελοῦν κατάχρηση τῆς ἀρχῆς τῆς οἰκονομίας.

11.         Κάποιες καινοφανεῖς ἀκολουθίες τοῦ Ἀρραβῶνος καὶ τοῦ Γάμου δροῦν ἀλλοτριωτικὰ στὸ μυστήριο τοῦ Γάμου μὲ διαλυτικὲς συνέπειες στὴν ἑλληνορθόδοξη ἀγωγὴ τῆς οἰκογενείας.

12.         Ἡ εἴσοδος τῶν ψυχολόγων-ψυχοθεραπευτῶν στὸν ἱερὸ χῶρο τῆς Ἐκκλησίας τείνει νὰ ὑποκαταστήσει τὸ ἱερὸ μυστήριο τῆς Ἐξομολογήσεως καὶ προκαλεῖ δυσλειτουργίες στὸ ἔργο τῶν ἐξομολόγων. Τὴν παραπάνω τακτικὴ εὐνοοῦν ὁρισμένοι ἱερεῖς-ψυχίατροι, οἱ ὁποῖοι ψυχολογοποιοῦν τοὺς θεανθρώπινους θεσμοὺς τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

13.    Ἡ ἐκκοσμίκευση προσπαθεῖ νὰ ἀποδομήσει, στὰ πλαίσια τοῦ οἰκουμενισμοῦ καὶ τῆς παγκοσμιοποίησης, τὶς παραδοσιακὲς δομὲς τῆς Ὀρθόδοξης Λατρείας καὶ Κοινωνίας. Ἡ λειτουργικὴ ἀναγέννηση λειτουργεῖ πρὸς τὴν κατεύθυνση αὐτή, γι’ αὐτὸ καὶ ἀπὸ τῆς πλευρᾶς αὐτῆς κρίνεται ἀποβλητέα.

Η ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

ΠΗΓΗ:ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ»

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ-ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2002

ΤΕΥΧΟΣ 22

ΑΠΟ:Ι.Μ.ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ