Κατάθλιψη: Ἡ «σιωπηλὴ ἐπιδημία»

Σέβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου Ἰεροθέου

 Μὲ τὸν τίτλο αὐτὸ -«σιωπηλὴ ἐπιδημία»- μία ἑβδομαδιαία ἐφημερίδα μεγάλης κυκλοφορίας ἔκανε λόγο γιὰ τὴν ἀρρώστεια τῆς ἐποχῆς μας ποὺ εἶναι ἡ κατάθλιψη. Αὐτὸ ἔχει δαπιστωθῆ καὶ ἀπὸ τὴν Παγκόσμια Ὀργάνωση Ὑγείας. Εἶναι μία ἀσθένεια-ἐπιδημία ποὺ ἐπεκτείνεται ὅσο περνᾶ ὁ καιρὸς περισσότερο, ἀλλὰ συγχρόνως εἶναι σιωπηλή, βουβή, ἀφοῦ ὅσοι καταλαμβάνονται ἀπὸ αὐτὴν δὲν τὴν ἐκδηλώνουν, δὲν τὴν φανερώνουν, δὲν τὴν ἐκφράζουν. Ὅμως, τὴν καταλαβαίνει κανείς, ὅταν πλησιάζη ἀνθρώπους ποὺ διακατέχονται ἀπὸ αὐτήν.

Γιὰ νὰ ἀντιμετωπισθῆ αὐτὸ τὸ πρόβλημα πρόσφατα ἐγκαινιάσθηκε μία τηλεφωνικὴ γραμμὴ ἐπικοινωνίας γιὰ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ πάσχουν ἀπὸ τὴν κατάθλιψη καὶ μποροῦν νὰ ἐπικοινωνοῦν μὲ τοὺς εἰδικοὺς ποὺ βρίσκονται στὴν ἄλλη ἄκρη τῆς γραμμῆς. Τὸν πρῶτο μήνα τῆς λειτουργίας τοῦ Προγράμματος αὐτοῦ διαπιστώθηκε ὅτι ἡ Γραμμὴ δέχθηκε 391 κλήσεις. Κατὰ μέσον ὄρο κάθε μέρα δέχονταν 17 κλήσεις καὶ κάθε κλήση διαρκοῦσε 15 λεπτά. Εἶναι ἐνδεικτικὰ μερικὰ ποστοστὰ ἀπὸ τὴν λειτουργία τοῦ προγράμματος τὸν πρῶτο μήνα. Τὸ 69 % ἦταν γυναῖκες, τὸ 42,6% ἄνθρωποι ἡλικίας ἀπὸ 31 ἕως 45 ἐτῶν, τὸ 72% κάτοικοι Ἀττικῆς, τὸ 44 % ἄγαμοι, καὶ τὸ 47,9 % ἄτομα μὲ ἀνώτερη μόρφωση (Κόσμος τοῦ Ἐπενδυτῆ, Σάββατο 12 - Κυριακὴ 13 Ἰουλίου).

Ἡ ψυχίατρος Μάρ. Οἰκονόμου ποὺ ἔχει τὴν ἐπιστημονικὴ εὐθύνη τῆς Γραμμῆς, μεταξὺ τῶν ἄλλων, εἶπε ὅτι «φάνηκε μεγάλη ἀνάγκη τῶν καλούντων νὰ μιλήσουν σὲ κάποιον εἰδικό, ἀνώνυμα κι ἐμπιστευτικά».

Νομίζω ὅτι αὐτὴ ἡ τελευταία διαπίστωση δείχνει ὅτι οἱ πολλοὶ συνάνθρωποί μας σήμερα, μὲ τὸν τρόπο ποὺ ζοῦν, δὲν ἔχουν ἀνθρώπους νὰ μιλήσουν καὶ νὰ ποῦν τὸ πρόβλημα ποὺ τοὺς βασανίζει καὶ συγχρόνως τοὺς διακατέχει ὁ φόβος, γι’ αὐτὸ θέλουν νὰ μιλήσουν ἀνώνυμα καὶ ἐμπιστευτικά. Αὐτὸ δείχνει ὅτι οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι εἶναι κλεισμένοι στὸν ἑαυτό τους, εἶναι φοβισμένοι κοινωνικά, καὶ κλείνονται μέσα στὸν ἑαυτὸ τοὺς ἑρμητικά. Δὲν ἔχουν δὲ ὁράματα καὶ ἐπιδιώξεις στὴν καθημερινή τους ζωή, πάσχουν ἀπὸ ἀγοραφοβία καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ αἰτία ποὺ κλείνονται στὸν ἑαυτό τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ βυθίζονται μέσα στὸ πέλαγος τῆς καταθλίψεως. Ἕνας ποὺ ἔχει ἔμπνευση γιὰ τὴν ζωή, ποὺ ἔχει στόχους καὶ ἐπιδιώξεις ποὺ εἶναι ἐλεύθερος ἄνθρωπος χωρὶς φόβους καὶ ἐξαρτήσεις, ποὺ ἔχει γνήσιους ἀνθρώπους μὲ τοὺς ὁποίους συνομιλεῖ καὶ ἐκφράζεται, δὲν μπορεῖ νὰ φθάση στὴν κατάθλιψη.

Στὴν Ἐκκλησία ὑπάρχει τὸ μυστήριο τῆς ἐξομολογήσεως μέσα στὸ ὁποῖο κανεὶς ἀνοίγει τὴν καρδιὰ τοῦ ἐλεύθερα καὶ ἀποκαλύπτει τὰ ἕλκη τῆς ψυχῆς του στὸν Πνευματικὸ Πατέρα, διὰ τοῦ ὁποίου ἐκείνη τὴν ὥρα ἐνεργεῖ ὁ Χριστὸς καὶ ἔτσι θεραπεύεται, ἐλευθερώνεται ἐσωτερικὰ ἀπὸ διάφορες ἐσωτερικὲς καταστάσεις ποὺ πονοῦν πολύ. Ὁ Πνευματικὸς Πατέρας λειτουργεῖ ὡς ἰατρὸς καὶ ὄχι ὡς δικαστής, κυρίως ἀκούει καὶ παρηγορεῖ. Συγχρόνως, μέσα στὴν Ἐκκλησία μπορεῖ κανεὶς νὰ βρῆ γνήσιους φίλους μὲ ἀνιδιοτελῆ ἀγάπη ποὺ μπορεῖ νὰ ἐκφράζη τὰ θέματα ποὺ τὸν ἀπασχολοῦν.

Ἐν πάση περιπτώσει ἡ ἀντιμετώπιση τῆς κατάθλιψης, ὅταν δὲν εἶναι ὀργανικῆς φύσεως ποὺ χρειάζεται μία εἰδικὴ θεραπεία, ἀλλὰ εἶναι ψυχολογικῆς φύσεως ἀντιμετωπίζεται μὲ τὴν ἐνεργητικότητα στὴν ζωή, μὲ τὴν εὕρεση πραγματικῶν φίλων ποὺ νὰ τοὺς ἐμπιστεύεται κανεὶς μὲ τὸ νὰ ὑπάρχη εἰλικρίνεια μὲ τὸν ἴδιο τὸν ἑαυτό του.

Καὶ κάτι σημαντικό. Οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι τῆς ἐποχῆς μᾶς εἶναι μανιοκαταθλιπτικοί, βασανίζουν χωρὶς λόγο τὸν ἑαυτό τους, τὸν αὐτομαστιγώνουν. Τουλάχιστον πρέπει νὰ τὸν λυποῦνται!