Εἰσήγηση τοῦ Γεωργίου Ἀποστολάκη, Ἀντιπροέδρου Ἀρείου Πάγου ἐ.τ., μὲ θέμα «Ἡ "ΕΞΟΔΟΣ" ὡς ἀγωνιστικὴ διέξοδος ἀπὸ τὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό. Σκοπὸς καὶ προοπτικές.», στὴν ἐκδήλωση «Κίνδυνοι & Προκλήσεις τοῦ Ψηφιακοῦ Μετασχηματισμοῦ»
Ἀγαπητοί μου συναγωνιστές, ὑπερασπιστὲς τῆς ἐλευθερίας, κληρικοί, μοναχοὶ καὶ λαϊκοί,
Σήμερα εἴμαστε ἐδῶ γιατί ἡ ἐλευθερία δὲν εἶναι πλέον δεδομένη, εἶναι δικαίωμα ποὺ πρέπει νὰ ὑπερασπιζόμαστε καθημερινά.
Εἴμαστε ἐδῶ γιατί ἀρνούμαστε νὰ παραδώσουμε τὴ ζωή μας, τὴν ταυτότητά μας καὶ τὰ δικαιώματά μας σὲ ἕνα δίδυμο σύστημα ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας καὶ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ, σὲ μιὰ ψηφιακὴ γραφειοκρατία ποὺ δὲν λογοδοτεῖ.
Εἴμαστε ἐδῶ γιατί δὲν δεχόμαστε νὰ μετατραποῦμε σὲ ἀριθμούς.
Μᾶς λένε ὁ ψηφιακὸς μετασχηματισμὸς εἶναι πρόοδος. Μὴν γίνεστε ὀπισθοδρομικοί. Ναί!
Ἐμεῖς θέλουμε πρόοδο! Ἀλλὰ ὄχι πρόοδο χωρὶς ἐλευθερία.
Δὲν ἀρνούμαστε τὴν τεχνολογία. Ἀρνούμαστε τὴν ἐπιβολή. Ἀρνούμαστε... τὴν ὑποχρεωτικότητα. Οἱ ὑποχρεωτικότητες εἶναι ὁ νέος φασισμός. Τεχνοφασισμός!
Καὶ τὸ δηλώνουμε καθαρά: Ὅσο εἴμαστε ἐδῶ ἑνωμένοι, χωρὶς κομματικὲς ἢ ἄλλες διακρίσεις, καμία ψηφιακὴ ἐξουσία δὲν θὰ γίνει καθεστώς!
Φίλοι μου, ἡ κοινωνία μας καὶ οἱ σχέσεις μας μεταξύ μας καὶ μὲ τὸ κράτος δὲν θὰ ὁριστοῦν ἀπὸ ἀριθμούς, chips καὶ QRcodes. Θὰ ὁριστεῖ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, τὴ φωνή του, τὴν ἀξιοπρέπειά του!
Ἀπὸ ἐδῶ σήμερα ξεκινᾶ ἡ ὑπεράσπιση τῶν δικαιωμάτων μας.
Μὲ θάρρος. Μὲ ἑνότητα. Μὲ ἀποφασιστικότητα. Μὲ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό.
Ἂς φωνάξουμε ὅλοι μαζί: Ὅσο θὰ ὑπάρχουμε ἐμεῖς καὶ ἡ ἐλεύθερη συνείδησή μας, ἡ Ἐλευθερία θὰ ζεῖ!
Ὄχι στὸν Ψηφιακὸ Ὁλοκληρωτισμό. Ναὶ στὴ Δημοκρατία!
Σήμερα εἴμαστε ἐδῶ γιατί ἡ ἐλευθερία δὲν εἶναι πλέον δεδομένη, εἶναι δικαίωμα ποὺ πρέπει νὰ ὑπερασπιζόμαστε καθημερινά.
Εἴμαστε ἐδῶ γιατί ἀρνούμαστε νὰ παραδώσουμε τὴ ζωή μας, τὴν ταυτότητά μας καὶ τὰ δικαιώματά μας σὲ ἕνα δίδυμο σύστημα ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας καὶ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ, σὲ μιὰ ψηφιακὴ γραφειοκρατία ποὺ δὲν λογοδοτεῖ.
Εἴμαστε ἐδῶ γιατί δὲν δεχόμαστε νὰ μετατραποῦμε σὲ ἀριθμούς.
Μᾶς λένε ὁ ψηφιακὸς μετασχηματισμὸς εἶναι πρόοδος. Μὴν γίνεστε ὀπισθοδρομικοί. Ναί!
Ἐμεῖς θέλουμε πρόοδο! Ἀλλὰ ὄχι πρόοδο χωρὶς ἐλευθερία.
Δὲν ἀρνούμαστε τὴν τεχνολογία. Ἀρνούμαστε τὴν ἐπιβολή. Ἀρνούμαστε... τὴν ὑποχρεωτικότητα. Οἱ ὑποχρεωτικότητες εἶναι ὁ νέος φασισμός. Τεχνοφασισμός!
Καὶ τὸ δηλώνουμε καθαρά: Ὅσο εἴμαστε ἐδῶ ἑνωμένοι, χωρὶς κομματικὲς ἢ ἄλλες διακρίσεις, καμία ψηφιακὴ ἐξουσία δὲν θὰ γίνει καθεστώς!
Φίλοι μου, ἡ κοινωνία μας καὶ οἱ σχέσεις μας μεταξύ μας καὶ μὲ τὸ κράτος δὲν θὰ ὁριστοῦν ἀπὸ ἀριθμούς, chips καὶ QRcodes. Θὰ ὁριστεῖ ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, τὴ φωνή του, τὴν ἀξιοπρέπειά του!
Ἀπὸ ἐδῶ σήμερα ξεκινᾶ ἡ ὑπεράσπιση τῶν δικαιωμάτων μας.
Μὲ θάρρος. Μὲ ἑνότητα. Μὲ ἀποφασιστικότητα. Μὲ ἐμπιστοσύνη στὸν Θεό.
Ἂς φωνάξουμε ὅλοι μαζί: Ὅσο θὰ ὑπάρχουμε ἐμεῖς καὶ ἡ ἐλεύθερη συνείδησή μας, ἡ Ἐλευθερία θὰ ζεῖ!
Ὄχι στὸν Ψηφιακὸ Ὁλοκληρωτισμό. Ναὶ στὴ Δημοκρατία!
Α.- ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΤΑΚΤΩΝΤΑΙ ΜΕ ΑΓΩΝΕΣ
Τὰ συνθήματα ὅμως καὶ ὁ ἐνθουσιασμὸς δὲν φθάνουν. Χρειάζεται ἀγῶνας. Μεθοδευμένος, μὲ στοχευμένες διαμαρτυρίες, κινήσεις καὶ δράσεις. Γι’ αὐτὸ ἡ ΕΞΟΔΟΣ εἶναι ἡ ἀγωνιστικὴ διέξοδος ἀπὸ τὰ ψηφιακὰ μπλόκα ποὺ μᾶς στήνουν. Πρῶτα ἀπ’ ὅλα πρέπει ὅλοι ὅσοι ἀρνούμαστε νὰ ὑποταχθοῦμε στὸν ψηφιακὸ τεχνοφασισμό, νὰ ἐκδηλώνουμε διαρκῶς καὶ μὲ κάθε τρόπο τὴν ἀντίθεσή μας. Νὰ ζητᾶμε τὴν ἀνάκληση κάθε ἀνελεύθερου μέτρου, ὅπως τώρα τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ καὶ τῆς ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας. Τοὺς ἐνοχλεῖ ἡ λαϊκὴ ἀντίδραση. Δὲν τὴν θέλουν. Θέλουν τὴ συναίνεσή μας ἢ τοὐλάχιστον τὴν ἀδιαφορία μας. Γι’ αὐτὸ ἡ πρώτη μορφὴ ἀγῶνα, εἶναι οἱ διαμαρτυρίες. Κάθε μορφῆς διαμαρτυρίες ἀντίρρησης καὶ ἀντίθεσης. Κείμενα στὰ μέσα, ἐξώδικα, ὑπογραφές, μηνύματα στὸ ἁρμόδιο ὑπουργεῖο. Ὅσο πιὸ μαζικὲς εἶναι οἱ διαμαρτυρίες, τόσο πιὸ πολὺ ἀκούγονται ἀπὸ τὴν ἐξουσία.
Θὰ σᾶς τὸ ἀποδείξω μὲ ἕνα παράδειγμα ἀπὸ τὴν ἱστορία τῶν ἀγώνων κατὰ τῆς ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας. Ὁ ἀγῶνας αὐτὸς ἄρχισε μὲ ἀφορμή το ν. 1599/1986 μὲ τὸν ὁποῖο τὸ ΠΑΣΟΚ τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου εἰσήγαγε γιὰ πρώτη φορὰ τὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες καὶ τὸν τότε προσωπικὸ ἀριθμό, τὸν περίφημο ΕΚΑΜ. Συμμετέχω σ’ αὐτὸ τὸ κίνημα ἀντίστασης ἀπὸ τότε. Μᾶς εἶχε «ξυπνήσει» τὸ 1987 ὁ Ὅσιος Παίσιος, ἰδίως μὲ τὸ χειρόγραφό του «Σημεῖα τῶν Καιρῶν».
Ὁ νόμος αὐτὸς εἶχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριῶν. Προέρχονταν βασικὰ ἀπὸ τοὺς κύκλους τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἐκφράσθηκε ὄχι μόνο ἀπὸ Γεροντάδες ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν διοικοῦσα Ἱεραρχία. Ἀντέδρασε ὅμως καὶ ἕνα τμῆμα τοῦ πολιτικοῦ κόσμου, ἡ Ἀριστερά, ἀλλὰ καὶ προσωπικότητες τῶν δύο μεγάλων κομμάτων ΝΔ καὶ ΠΑΣΟΚ. Ἀντέδρασαν γιὰ τὸν φόβο τοῦ φακελώματος καὶ κατάγγειλαν τὶς νέες ταυτότητες ὡς ἀντισυνταγματικὲς στὸ ἐπίπεδο τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων.
Ἔτσι λοιπὸν ἡ κυβέρνηση βρέθηκε ἀντιμέτωπη μὲ μία μεγάλη κοινωνικὴ ἀντίδραση. Τὸ ἀποτέλεσμα ἄμεσο: Ὁ ΕΚΑΜ καταργήθηκε τὸ 1991 μὲ τὸ ν. 1998.
Ἡ ὀπισθοχώρηση τῆς κυβέρνησης ἔγινε ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο ἐξ αἰτίας τῆς λαϊκῆς ἀντίδρασης. Τὸ γράψανε αὐτὸ καθαρὰ στὴν εἰσηγητικὴ ἔκθεση ποὺ συνόδευε τὸ σχέδιο νόμου. Διαβάζω ἐπὶ λέξει. Ἔχει τὴν ἀξία του. Οἱ ἀνωτέρω διατάξεις, ἂν καὶ παρῆλθε 5ετία ἀπὸ τὴν ἰσχύ τους, δὲν ἔγινε δυνατὸ νὰ ἐφαρμοστοῦν, γεγονὸς ποὺ ὀφείλεται τόσο στὸ ὅτι ἐμφανίσθηκαν στὴν πρακτικὴ σοβαρὲς δυσκολίες, ὅσο καὶ στὸ ὅτι ὑπῆρξε καθολικὴ σχεδὸν λαϊκὴ ἀντίδραση γιὰ τὸν ἑνιαῖο κωδικὸ ἀριθμὸ μητρώου ποὺ καθιερώθηκε.
Τὸ 1992 ἐπανέφεραν μὲ ἄλλη μορφὴ τὴν ἠλεκτρονικὴ ταυτότητα. Καὶ αὐτὸς ὁ νόμος ἀδράνησε στὴν πράξη γιατί οἱ διαμαρτυρίες δὲν ἔπαψαν. Ἐπανῆλθε τὸ 2010 μὲ τὸ ΠΑΣΟΚ τοῦ Γιωργάκη Παπανδρέου ποὺ ἐξήγγειλε τὴν ἔκδοση ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων τύπου «κάρτας πολίτη». Καὶ πάλι διαμαρτυρίες, κυρίως ἀπὸ τοὺς πιστούς. Βοηθοῦσε ὅμως ἀκόμη καὶ ἡ Ἱεραρχία καὶ τὸ Α.Ο. μὲ ἀνακοινώσεις, ἐνῷ πολλὲς Μονὲς ἔβγαλαν ἀνακοινώσεις. Πῆρε καὶ πάλι παράταση τὸ πρᾶγμα.
Τὴν ἴδια Κάρτα ἀνακοίνωσε καὶ ὁ πρόεδρος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ Ἀλ. Τσίπρας τὸν Ἰανουάριο 2013 στὸ συνέδριο τοῦ κόμματός του. Ὅταν ἔγινε Κυβέρνηση τὸ 2015, ἐξήγγειλε τὴν ἐντὸς τοῦ 2016 ἔκδοση τῆς «Κάρτας Πολίτη». Βγῆκε ἡ ΚΥΑ τοῦ 2018. Νέες καὶ μεγάλες διαμαρτυρίες. Ἀσκήθηκε αἴτηση ἀκυρώσεως στὸ ΣτΕ, ποὺ ἀποφάσισε τὴν ἀκύρωση τῆς ΚΥΑ, μόνο κατὰ τὸ μέρος ποὺ πρόβλεπε τὴν ἀποθήκευση στὸ «τσὶπ» τὰ στοιχεῖα τῆς Ἠλεκτρονικῆς Διακυβέρνησης. Ὁ Θεὸς ἔδωσε ὡς ἀπάντηση στοὺς ἀγῶνες τῶν πιστῶν ἄλλη μία νέα παράταση μέχρι τὸ 2023. Διότι πάγωσε τὸ θέμα μέχρι τὴ δεύτερη κυβέρνηση Μητσοτάκη. Μετὰ ταῦτα, ἐκδόθηκε ἡ ἰσχύουσα ΚΥΑ τοῦ 2023 καὶ μὲ βάση αὐτὴ ἐκδίδονται οἱ νέες ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες.
Ὁ χρόνος, ἡ παράταση ποὺ ροκανίζουμε, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ τὸ 1996 μέχρι σήμερα δὲν ἔπεσε ἀπὸ τὸν οὐρανό. Ἦταν καρπὸς ἀγῶνα πολλῶν καλοπροαίρετων ἀνθρώπων.
Γι’ αὐτὸ νὰ μὴ λέμε: «Εἶναι μάταιο, τίποτα δὲν γίνεται, εἶναι ἰσχυρὸ τὸ σύστημα, δὲν νικιέται». Νὰ ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ λαϊκὴ ἀντίδραση φέρει ἀποτελέσματα. Ὅταν φυσικὰ εἶναι ὀργανωμένη καὶ ἀποφασιστική. Εἶναι γραμμένη στὴν εἰσηγητικὴ ἔκθεση ἑνὸς νόμου. Εἶναι ἡ ὁμολογία τοῦ συστήματος ὅτι ὑπολογίζουν τὴ φωνή μας!
Θέλω φεύγοντας ἀπὸ ἐδῶ σήμερα, ἰδιαίτερα οἱ νεότεροι, νὰ θυμᾶστε: Τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα δὲν εἶναι δῶρα ποὺ προσφέρθηκαν ἀπὸ τὴν ἐξουσία στὸν ἄνθρωπο∙ εἶναι κατακτήσεις ποὺ γεννήθηκαν μέσα ἀπὸ τὴν ἀνάγκη του νὰ ζήσει μὲ ἀξιοπρέπεια. Κάθε δικαίωμα εἶναι τὸ ἀποτύπωμα ἑνὸς ἀγῶνα, μιᾶς φωνῆς ποὺ δὲν σώπασε, μιᾶς ψυχῆς ποὺ ἀρνήθηκε νὰ δεχτεῖ τὴν ἀδικία ὡς φυσικὴ τάξη τῶν πραγμάτων. Ἡ ἐλευθερία δὲν εἶναι ποτὲ δεδομένη∙ εἶναι μιὰ καθημερινὴ ἄσκηση εὐθύνης.
Θὰ σᾶς τὸ ἀποδείξω μὲ ἕνα παράδειγμα ἀπὸ τὴν ἱστορία τῶν ἀγώνων κατὰ τῆς ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας. Ὁ ἀγῶνας αὐτὸς ἄρχισε μὲ ἀφορμή το ν. 1599/1986 μὲ τὸν ὁποῖο τὸ ΠΑΣΟΚ τοῦ Ἀνδρέα Παπανδρέου εἰσήγαγε γιὰ πρώτη φορὰ τὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες καὶ τὸν τότε προσωπικὸ ἀριθμό, τὸν περίφημο ΕΚΑΜ. Συμμετέχω σ’ αὐτὸ τὸ κίνημα ἀντίστασης ἀπὸ τότε. Μᾶς εἶχε «ξυπνήσει» τὸ 1987 ὁ Ὅσιος Παίσιος, ἰδίως μὲ τὸ χειρόγραφό του «Σημεῖα τῶν Καιρῶν».
Ὁ νόμος αὐτὸς εἶχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριῶν. Προέρχονταν βασικὰ ἀπὸ τοὺς κύκλους τῆς Ἐκκλησίας μας καὶ ἐκφράσθηκε ὄχι μόνο ἀπὸ Γεροντάδες ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν διοικοῦσα Ἱεραρχία. Ἀντέδρασε ὅμως καὶ ἕνα τμῆμα τοῦ πολιτικοῦ κόσμου, ἡ Ἀριστερά, ἀλλὰ καὶ προσωπικότητες τῶν δύο μεγάλων κομμάτων ΝΔ καὶ ΠΑΣΟΚ. Ἀντέδρασαν γιὰ τὸν φόβο τοῦ φακελώματος καὶ κατάγγειλαν τὶς νέες ταυτότητες ὡς ἀντισυνταγματικὲς στὸ ἐπίπεδο τῶν ἀτομικῶν δικαιωμάτων.
Ἔτσι λοιπὸν ἡ κυβέρνηση βρέθηκε ἀντιμέτωπη μὲ μία μεγάλη κοινωνικὴ ἀντίδραση. Τὸ ἀποτέλεσμα ἄμεσο: Ὁ ΕΚΑΜ καταργήθηκε τὸ 1991 μὲ τὸ ν. 1998.
Ἡ ὀπισθοχώρηση τῆς κυβέρνησης ἔγινε ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο ἐξ αἰτίας τῆς λαϊκῆς ἀντίδρασης. Τὸ γράψανε αὐτὸ καθαρὰ στὴν εἰσηγητικὴ ἔκθεση ποὺ συνόδευε τὸ σχέδιο νόμου. Διαβάζω ἐπὶ λέξει. Ἔχει τὴν ἀξία του. Οἱ ἀνωτέρω διατάξεις, ἂν καὶ παρῆλθε 5ετία ἀπὸ τὴν ἰσχύ τους, δὲν ἔγινε δυνατὸ νὰ ἐφαρμοστοῦν, γεγονὸς ποὺ ὀφείλεται τόσο στὸ ὅτι ἐμφανίσθηκαν στὴν πρακτικὴ σοβαρὲς δυσκολίες, ὅσο καὶ στὸ ὅτι ὑπῆρξε καθολικὴ σχεδὸν λαϊκὴ ἀντίδραση γιὰ τὸν ἑνιαῖο κωδικὸ ἀριθμὸ μητρώου ποὺ καθιερώθηκε.
Τὸ 1992 ἐπανέφεραν μὲ ἄλλη μορφὴ τὴν ἠλεκτρονικὴ ταυτότητα. Καὶ αὐτὸς ὁ νόμος ἀδράνησε στὴν πράξη γιατί οἱ διαμαρτυρίες δὲν ἔπαψαν. Ἐπανῆλθε τὸ 2010 μὲ τὸ ΠΑΣΟΚ τοῦ Γιωργάκη Παπανδρέου ποὺ ἐξήγγειλε τὴν ἔκδοση ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων τύπου «κάρτας πολίτη». Καὶ πάλι διαμαρτυρίες, κυρίως ἀπὸ τοὺς πιστούς. Βοηθοῦσε ὅμως ἀκόμη καὶ ἡ Ἱεραρχία καὶ τὸ Α.Ο. μὲ ἀνακοινώσεις, ἐνῷ πολλὲς Μονὲς ἔβγαλαν ἀνακοινώσεις. Πῆρε καὶ πάλι παράταση τὸ πρᾶγμα.
Τὴν ἴδια Κάρτα ἀνακοίνωσε καὶ ὁ πρόεδρος τοῦ ΣΥΡΙΖΑ Ἀλ. Τσίπρας τὸν Ἰανουάριο 2013 στὸ συνέδριο τοῦ κόμματός του. Ὅταν ἔγινε Κυβέρνηση τὸ 2015, ἐξήγγειλε τὴν ἐντὸς τοῦ 2016 ἔκδοση τῆς «Κάρτας Πολίτη». Βγῆκε ἡ ΚΥΑ τοῦ 2018. Νέες καὶ μεγάλες διαμαρτυρίες. Ἀσκήθηκε αἴτηση ἀκυρώσεως στὸ ΣτΕ, ποὺ ἀποφάσισε τὴν ἀκύρωση τῆς ΚΥΑ, μόνο κατὰ τὸ μέρος ποὺ πρόβλεπε τὴν ἀποθήκευση στὸ «τσὶπ» τὰ στοιχεῖα τῆς Ἠλεκτρονικῆς Διακυβέρνησης. Ὁ Θεὸς ἔδωσε ὡς ἀπάντηση στοὺς ἀγῶνες τῶν πιστῶν ἄλλη μία νέα παράταση μέχρι τὸ 2023. Διότι πάγωσε τὸ θέμα μέχρι τὴ δεύτερη κυβέρνηση Μητσοτάκη. Μετὰ ταῦτα, ἐκδόθηκε ἡ ἰσχύουσα ΚΥΑ τοῦ 2023 καὶ μὲ βάση αὐτὴ ἐκδίδονται οἱ νέες ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες.
Ὁ χρόνος, ἡ παράταση ποὺ ροκανίζουμε, μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ἀπὸ τὸ 1996 μέχρι σήμερα δὲν ἔπεσε ἀπὸ τὸν οὐρανό. Ἦταν καρπὸς ἀγῶνα πολλῶν καλοπροαίρετων ἀνθρώπων.
Γι’ αὐτὸ νὰ μὴ λέμε: «Εἶναι μάταιο, τίποτα δὲν γίνεται, εἶναι ἰσχυρὸ τὸ σύστημα, δὲν νικιέται». Νὰ ἡ ἀπόδειξη ὅτι ἡ λαϊκὴ ἀντίδραση φέρει ἀποτελέσματα. Ὅταν φυσικὰ εἶναι ὀργανωμένη καὶ ἀποφασιστική. Εἶναι γραμμένη στὴν εἰσηγητικὴ ἔκθεση ἑνὸς νόμου. Εἶναι ἡ ὁμολογία τοῦ συστήματος ὅτι ὑπολογίζουν τὴ φωνή μας!
Θέλω φεύγοντας ἀπὸ ἐδῶ σήμερα, ἰδιαίτερα οἱ νεότεροι, νὰ θυμᾶστε: Τὰ ἀνθρώπινα δικαιώματα δὲν εἶναι δῶρα ποὺ προσφέρθηκαν ἀπὸ τὴν ἐξουσία στὸν ἄνθρωπο∙ εἶναι κατακτήσεις ποὺ γεννήθηκαν μέσα ἀπὸ τὴν ἀνάγκη του νὰ ζήσει μὲ ἀξιοπρέπεια. Κάθε δικαίωμα εἶναι τὸ ἀποτύπωμα ἑνὸς ἀγῶνα, μιᾶς φωνῆς ποὺ δὲν σώπασε, μιᾶς ψυχῆς ποὺ ἀρνήθηκε νὰ δεχτεῖ τὴν ἀδικία ὡς φυσικὴ τάξη τῶν πραγμάτων. Ἡ ἐλευθερία δὲν εἶναι ποτὲ δεδομένη∙ εἶναι μιὰ καθημερινὴ ἄσκηση εὐθύνης.
Β.- Ἡ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ
Μέχρι σήμερα, ἡ βασικὴ μορφὴ ἀγῶνα κατὰ τῆς ψηφιακῆς δικτατορίας, κινοῦνταν σὲ δύο ἐπίπεδα. Τὸ ἕνα ἀφοροῦσε τὴ σύνταξη καὶ δημοσίευση διαφωτιστικῶν κειμένων. Γιὰ νὰ ἐνημερωθεῖ καὶ συνειδητοποιήσει ἡ μεγάλη μᾶζα, τόσο τὴν δημοκρατική/πολιτική, ὅσο καὶ τὴν πνευματικὴ διάσταση τοῦ κινδύνου. Ὁ λαὸς ἑστίαζε τὸ ἐνδιαφέρον του περισσότερο στὶς πνευματικὲς συνέπειες, ἀγωνιῶντας μήπως οἱ νέες ταυτότητες ὁδηγήσουν ἐξελικτικὰ στὸν ἀριθμὸ τοῦ χαράγματος. Ἄλλοι πάλι ἔθεταν τὸ ζήτημα ἀποκλειστικὰ σὲ κοινωνικὸ καὶ πολιτικὸ ἐπίπεδο, καταδικάζοντας τὴν ψηφιακὴ δικτατορία. Αὐτὴ ἡ κατηγορία ἀνθρώπων εἶναι βασικὰ ποὺ διαμαρτύρεται μὲ τόσο ἄμεσο καὶ καθαρὸ τρόπο σήμερα στὴ Μεγάλη Βρετανία. Τρία περίπου ἑκατομμύρια Βρετανῶν πολιτῶν μέχρι σήμερα ἔσπευσαν νὰ δηλώσουν μὲ ἐπώνυμες ὑπογραφὲς στὴν πλατφόρμα τοῦ Κοινοβουλίου τους τὴν σθεναρὴ ἀντίθεσή τους στὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες ποὺ ἐξήγγειλε ὁ πρωθυπουργὸς Στάρμερ. Ἡ ἴδια κατηγορία ἀνθρώπων ἀντιστάθηκε πρόσφατα στὴν Ἑλβετία. Ἐκεῖ τὸ 49,6% τῶν Ἑλβετῶν σὲ δημοψήφισμα τὸν παρελθόντα Σεπτέμβριο τάχθηκε κατὰ τῶν ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων, ἀνησυχῶντας γιὰ τὴν προσωπική τους ἐλευθερία. Ναὶ μὲν πλειοψήφησε ὁριακὰ ἡ ἀντίθετη ἄποψη, ἀλλὰ οἱ ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες θὰ εἶναι προαιρετικές. Δηλαδὴ ὅ,τι καὶ ἡ «ΕΞΟΔΟΣ» ἀπαιτεῖ ἀπὸ τὴν Κυβέρνηση.
Μία ἄλλη μορφὴ ποὺ εἶχε ὁ ἀγῶνας κατὰ τῶν ταυτοτήτων μέχρι σήμερα ἦταν ἡ ἔκδοση καταγγελτικῶν ἀνακοινώσεων. Συντάκτες ἦταν φορεῖς ἐκκλησιαστικῆς προέλευσης: Ἱερὲς Μονὲς τοῦ Ἁγίου Ὅρους καὶ ἐκτὸς Ἁγίου Ὅρους, «Συνάξεις Κληρικῶν καὶ Μοναχῶν», θρησκευτικοὶ σύλλογοι καὶ μεμονωμένες σεβαστὲς προσωπικότητες Γερόντων. Καταλυτικὲς ὑπῆρξαν οἱ ἀνακοινώσεις τῆς Ἱεραρχίας καὶ τῆς Κοινότητας τοῦ Ἁγίου Ὅρους. Δυστυχῶς οἱ τελευταῖες φωνὲς ἀδυνάτισαν σήμερα. Θέλω νὰ ἐλπίζω ὅτι δὲν ἔσβησαν τελείως.
Μία ἄλλη μορφὴ ποὺ εἶχε ὁ ἀγῶνας κατὰ τῶν ταυτοτήτων μέχρι σήμερα ἦταν ἡ ἔκδοση καταγγελτικῶν ἀνακοινώσεων. Συντάκτες ἦταν φορεῖς ἐκκλησιαστικῆς προέλευσης: Ἱερὲς Μονὲς τοῦ Ἁγίου Ὅρους καὶ ἐκτὸς Ἁγίου Ὅρους, «Συνάξεις Κληρικῶν καὶ Μοναχῶν», θρησκευτικοὶ σύλλογοι καὶ μεμονωμένες σεβαστὲς προσωπικότητες Γερόντων. Καταλυτικὲς ὑπῆρξαν οἱ ἀνακοινώσεις τῆς Ἱεραρχίας καὶ τῆς Κοινότητας τοῦ Ἁγίου Ὅρους. Δυστυχῶς οἱ τελευταῖες φωνὲς ἀδυνάτισαν σήμερα. Θέλω νὰ ἐλπίζω ὅτι δὲν ἔσβησαν τελείως.
Γ.- ΑΝΑΓΚΗ Ὁ ΑΓΩΝΑΣ ΝΑ ΛΑΒΕΙ ΝΕΑ ΜΟΡΦΗ
Σήμερα τὰ πράγματα εἶναι ἀλλιῶς. Τὰ περιθώρια στενεύουν. Οἱ ἐξουσιαστικὲς δυνάμεις προχωροῦν ἀκάθεκτα στὴν ὑλοποίηση τοῦ παγκόσμιου σχεδίου τους ποὺ εἶναι: Πρῶτον: Νὰ μετασχηματισθεῖ ἡ ζωή μας ψηφιακὰ ὥστε τὰ δικαιώματά μας καὶ ἡ περιουσία μας νὰ ὑλοποιοῦνται ἀποκλειστικὰ καὶ ὑποχρεωτικὰ μέσῳ τοῦ διαδικτύου. Δεύτερον: Κάθε ἄνθρωπος στὴ γῆ νὰ ἔχει ἕναν ἀριθμὸ συνδεδεμένο μὲ τὸ «τσὶπ» τῆς ταυτότητάς του. Στὴ Χώρα μας αὐτὰ γίνονται μὲ ὑποχρεωτικὰ ἐργαλεῖα τὴν Ἠλεκτρονικὴ Διακυβέρνηση, τὸν Προσωπικὸ Ἀριθμὸ καὶ τὶς ψηφιακὲς ταυτότητες.
Σήμερα τὰ πράγματα γίναν δυσκολότερα γιατί οἱ προθεσμίες τελειώνουν. Δὲν ἔχουμε πλέον τὴν πολυτέλεια νὰ περιοριζόμαστε στὸ γράψιμο καὶ τὴ δημοσίευση ἀνακοινώσεων. Ὁ ἀντίπαλος παίζει ἐπιθετικά. Ἐπιθετικὴ πρέπει νὰ γίνει καὶ ἡ ἀντίστασή μας. Πιὸ δυναμική. Μὲ νέες μορφὲς ἀγῶνα. Συνταγὲς ἕτοιμες δὲν ὑπάρχουν. Ὁ χρόνος καὶ οἱ συνθῆκες θὰ ὁρίζουν κάθε φορὰ τὸν ἀγῶνα μας. Δὲν ἀρκοῦν πλέον οἱ μεμονωμένες ἢ συλλογικὲς διαμαρτυρίες μὲ κείμενα καὶ ἐπιστολές. Εἴμαστε σὲ κρίσιμο σημεῖο. Πρέπει νὰ ἐφεύρουμε καὶ νὰ ἐνεργοποιήσουμε συλλογικὲς δράσεις καὶ πράξεις ἀκτιβισμοῦ.
Στὸ πλαίσιο αὐτό, ἱδρύθηκε ἡ ΕΞΟΔΟΣ. Γιὰ νὰ προσφέρει μία ἀγωνιστικὴ διέξοδο σὲ ὅλους ὅσους ἀρνοῦνται, ὄχι μόνο τὶς ταυτότητες καὶ τὸν προσωπικὸ ἀριθμό, ἀλλὰ συνολικὰ τὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό.
Σήμερα τὰ πράγματα γίναν δυσκολότερα γιατί οἱ προθεσμίες τελειώνουν. Δὲν ἔχουμε πλέον τὴν πολυτέλεια νὰ περιοριζόμαστε στὸ γράψιμο καὶ τὴ δημοσίευση ἀνακοινώσεων. Ὁ ἀντίπαλος παίζει ἐπιθετικά. Ἐπιθετικὴ πρέπει νὰ γίνει καὶ ἡ ἀντίστασή μας. Πιὸ δυναμική. Μὲ νέες μορφὲς ἀγῶνα. Συνταγὲς ἕτοιμες δὲν ὑπάρχουν. Ὁ χρόνος καὶ οἱ συνθῆκες θὰ ὁρίζουν κάθε φορὰ τὸν ἀγῶνα μας. Δὲν ἀρκοῦν πλέον οἱ μεμονωμένες ἢ συλλογικὲς διαμαρτυρίες μὲ κείμενα καὶ ἐπιστολές. Εἴμαστε σὲ κρίσιμο σημεῖο. Πρέπει νὰ ἐφεύρουμε καὶ νὰ ἐνεργοποιήσουμε συλλογικὲς δράσεις καὶ πράξεις ἀκτιβισμοῦ.
Στὸ πλαίσιο αὐτό, ἱδρύθηκε ἡ ΕΞΟΔΟΣ. Γιὰ νὰ προσφέρει μία ἀγωνιστικὴ διέξοδο σὲ ὅλους ὅσους ἀρνοῦνται, ὄχι μόνο τὶς ταυτότητες καὶ τὸν προσωπικὸ ἀριθμό, ἀλλὰ συνολικὰ τὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό.
Δ.- Ἡ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΑΙΤΗΜΑ ΜΑΣ.
Τὸ βασικὸ αἴτημά μας καὶ αὐτὸ μὲ τὴ σειρά του θὰ προσδιορίσει τὶς μορφὲς καὶ τὰ στάδια τοῦ ἀγῶνα πρέπει νὰ εἶναι τὸ ἑξῆς: Ἡ προαιρετικότητα στὴ λήψη καὶ χρήση τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ καὶ τῆς ψηφιακῆς ταυτότητας. Ἡ ὑποχρεωτικότητα εἶναι φασισμός. Τεχνοφασισμός. Φανερώνει τὸν αὐταρχισμὸ καὶ τὸν ὁλοκληρωτισμὸ τοῦ ταχέως ἐπιχειρούμενου ψηφιακοῦ μετασχηματισμοῦ τοῦ δημόσιου καὶ ἰδιωτικοῦ βίου μας. Εἴμαστε ἀντίθετοι καὶ ἀρνούμαστε τὴν ὑποχρεωτικότητα αὐτή. Ἔτσι, ζητοῦμε τὴν κατάργηση τῆς ὑποχρεωτικότητας μὲ τροποποίηση τῆς σχετικῆς νομοθεσίας. Νὰ ἀποσύρει ἄμεσα ἡ Κυβέρνηση τὸν Προσωπικὸ Ἄριθμὸ καὶ τὶς ταυτότητες, ἐπιδεικνύοντας ἔστω καὶ τὴν ὕστατη στὶγμὴ ψῆγμα δημοκρατικότητας γιὰ τὶς ἐλευθερίες καὶ τὰ δικαιώματα τῶν πολιτῶν. Εἰδάλλως, νὰ παρέχει ἐναλλακτικὲς μορφὲς ταυτοποίησης καὶ ἐξυπηρέτησης στοὺς ἀντιρρησίες συνείδησης ποὺ τὰ ἀπορρίπτουν, ὅπως προβλέπονται ἀνάλογες ἐξαιρέσεις σὲ ἄλλους ἀντιρρησίες συνείδησης. Ἡ πολιτικὴ λένε εἶναι ἡ τέχνη τοῦ ἐφικτοῦ. Τὸ αἴτημα τῆς προαιρετικότητας δὲν εἶναι ἁπλᾶ στὸ πλαίσιο τῆς λογικῆς τοῦ ἐφικτοῦ. Εἶναι σύμφωνη καὶ μὲ τὶς ὁδηγίες ποὺ μᾶς ἄφησε ὁ Ὅσιος Παίσιος.
Ε.- ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ
Ὁ ἀγῶνας κατὰ τοῦ ψηφιακοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ, γιὰ νὰ εἶναι ἀποτελεσματικός, δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ εἶναι συλλογικός. Γι’ αὐτὸ ἱδρύσαμε τὴν συλλογικότητά μας ποὺ ἀποκαλέσαμε «ΕΞΟΔΟΣ». Μία συλλογικότητα, ἀνοικτὴ σὲ ὅλους τοὺς καλοπροαίρετους ἀνθρώπους ποὺ προβληματίζονται καὶ ἐπαγρυπνοῦν γιὰ τὴν ἐλευθερία τους, τὴν ἰδιοπροσωπία τους, τὰ ταυτοτικά τους χαρακτηριστικά, τὶς παραδόσεις καὶ τὰ πιστεύματά τους, ἀνεξάρτητα ἀπὸ τον πολιτικὸ χῶρο στὸν ὁποῖο ἀνήκουν. Ἡ ΕΞΟΔΟΣ εἶναι καὶ θὰ παραμείνει ἀνεξάρτητη ἀπὸ πολιτικὰ κόμματα καὶ ἄλλες σκοπιμότητες. Χαιρετίζουμε τὸν ἀγῶνα ἐκείνων τῶν κομμάτων καὶ πολιτικῶν προσώπων ποὺ ἐναντιώνονται στὴ φυλακὴ τῆς ψηφιακῆς ταυτότητας καὶ τοῦ προσωπικοῦ ἀριθμοῦ. Ἐκτιμοῦμε, ὅμως, ὅτι μόνο μιὰ πανελλήνια, ὑπερκομματική, ἑνωτικὴ καὶ ἀκηδεμόνευτη κίνηση μπορεῖ νὰ ἀναλάβει ἀποτελεσματικὰ ἐπὶ τοῦ πεδίου τὸ ἐγχείρημα τῆς ὀργάνωσης καὶ ἔκφρασης, ὅσων εἶναι ἀντίθετοι στὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό.
Δηλώνουμε ὅτι θὰ συμπορευθοῦμε μὲ τοὺς ἀγῶνες τῶν κομμάτων ἢ ἄλλων συλλογικοτήτων, ἀκόμα καὶ σὲ κοινὲς δράσεις καὶ ἐκδηλώσεις λ.χ. σὲ μία ἀνοιχτὴ συγκέντρωση ἢ πορεία διαμαρτυρίας. Δὲν εἶναι ἀπαραίτητη ἡ συγχώνευση. Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συνεργασία καὶ ἡ συμπόρευση ἐπὶ τοῦ πεδίου. Τοῦ κοινωνικοῦ πεδίου ποὺ εἶναι ὁ τόπος δράσης τοῦ ἐγχειρήματος. Τὰ κόμματα θὰ ἀσκοῦν τὴν κοινοβουλευτικὴ ἀντιπολίτευση καὶ ἐμεῖς μαζὶ μὲ ὅσους μᾶς ἀκολουθοῦν τὴν κοινωνικὴ ἀντιπολίτευση. Στόχος ὁ ἴδιος.
Ὁ ἀγῶνας ποὺ σᾶς καλοῦμε νὰ ὀργανώσουμε μαζὶ θὰ πάρει πολλὲς μορφές, ἀνάλογα μὲ τὸ πλαίσιο, τὸ ἐπίπεδο κινδύνου καὶ τοὺς στόχους κάθε χρονικῆς περιόδου. Νὰ μερικὲς προτάσεις:
Δράσεις ἐνημέρωσης καὶ παιδείας: Ἡ συνειδητοποίηση εἶναι τὸ πρῶτο βῆμα ἀντίστασης. Διοργάνωση ὁμιλιῶν, συγγραφὴ κειμένων γιὰ ἰδιωτικότητα, ἀσφάλεια δεδομένων, τεχνητὴ νοημοσύνη, ἀλγοριθμικὲς προκαταλήψεις κ.ἄ. Δημιουργία ὑλικοῦ (ἄρθρα, podcasts, βίντεο) γιὰ τὴ σχέση τεχνολογίας καὶ ἐλευθεριῶν. Καμπάνιες εὐαισθητοποίησης στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης ἢ σὲ κοινότητες, ὥστε νὰ γίνει γνωστὸ τὸ πρόβλημα.
Μορφὲς ψηφιακῆς ἀντίστασης (τεχνικὸς ἀκτιβισμός): Χρήση καὶ προώθηση ἐλεύθερου λογισμικοῦ ἀντὶ γιὰ ἰδιοκτησιακὰ συστήματα. Κρυπτογράφηση ἐπικοινωνίας (π.χ. Signal, ProtonMail, Τόr, Matrix). Δημιουργία αὐτόνομων ψηφιακῶν κοινοτήτων ἢ ἀνεξάρτητα fora. Ἐργαστήρια ψηφιακῆς ἀσφάλειας γιὰ ἐκπαίδευση ἀκτιβιστῶν καὶ πολιτῶν. Συλλογικὴ ἔρευνα γιὰ ἀποκαλύψεις ψηφιακῆς παρακολούθησης.
Μορφὲς πολιτικῆς καὶ κοινωνικῆς δράσης: Διαμαρτυρίες, πορεῖες καὶ δράσεις δρόμου μὲ αἰτήματα διαφάνειας, προστασίας δεδομένων, λογοδοσίας τῶν ἑταιρειῶν καὶ κρατικῶν φορέων. Δημόσιες παρεμβάσεις (ἄρθρα, ἐπιστολές, συνέδρια, ἡμερίδες) γιὰ νὰ ἐπηρεαστεῖ ἡ κοινὴ γνώμη καὶ ἡ νομοθεσία. Συμμαχίες μὲ ἄλλες καλοπροαίρετες συλλογικότητες, νομικοὺς καὶ τεχνικοὺς γιὰ ἄσκηση πίεσης σὲ θεσμοὺς (ΕΕ, Ἀρχὴ Προστασίας Δεδομένων κ.ά.). Συλλογικὴ ἄρνηση/μποϊκοτὰζ ὑπηρεσιῶν ἢ προϊόντων ποὺ ἐνισχύουν τὴν παρακολούθηση (π.χ. social media, "ἔξυπνες" συσκευὲς χωρὶς ἐγγυήσεις).
Καὶ κάτι διαφορετικό: Νὰ ἀρχίσουμε ἀσκούμαστε στὴν «ψηφιακὴ νηστεία». Νὰ μάθουμε νὰ ἀπέχουμε κάποιες μέρες ἀπὸ τὶς ψηφιακὲς εὐκολίες (κινητά, ἐφαρμογὲς κ.λπ.) γιὰ νὰ ξαναθυμηθοῦμε τὴν ἁπλότητα τῆς ζωῆς καὶ ὅτι μποροῦμε νὰ ζήσουμε καὶ χωρὶς αὐτά.
Μορφὲς καλλιτεχνικῆς καὶ πολιτιστικῆς ἀντίστασης: Δρώμενα, ἀκόμη καὶ μὲ ψηφιακὴ τέχνη, ποὺ ἐκθέτουν τὴν ἀπώλεια τῆς ἰδιωτικότητας καὶ τῆς ἐλευθερίας. Νὰ κάνουμε συνδυασμὸ τεχνολογίας καὶ τέχνης γιὰ πολιτικὸ μήνυμα. Δημιουργία ἐναλλακτικῆς κουλτούρας ποὺ προβάλλει τὴν ἀξία τῆς ἀνθρώπινης αὐτονομίας ἔναντι τῆς μηχανικῆς ἐπιτήρησης.
Μορφὲς ἀλληλεγγύης καὶ αὐτοοργάνωσης: Δικτύωση μὲ ἄλλες ὁμάδες στὴν Ἑλλάδα καὶ διεθνῶς γιὰ ἀνταλλαγὴ γνώσεων καὶ στήριξη. Δημιουργία "ἀσφαλῶν" κοινοτικῶν χώρων φυσικῶν ἢ ψηφιακῶν, ὅπου οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ἐκφράζονται χωρὶς φόβο ἐπιτήρησης. Ἄντι-κατασταλτικὰ δίκτυα γιὰ νομικὴ καὶ τεχνικὴ στήριξη σὲ ἀκτιβιστὲς ποὺ διώκονται.
Θυμηθεῖτε το: Τὰ δίκτυα ἀλληλεγγύης ποὺ θὰ δημιουργηθοῦν στὴν παροῦσα φάση τοῦ ἀγῶνα θὰ εἶναι ἡ βάση γιὰ τὰ δίκτυα ἀλληλεγγύης στοὺς χρόνους τῆς Ἑπόμενης Μέρας, ὅταν καὶ ἂν ὁ Θεὸς ἐπιτρέψει βρεθοῦμε ὑπὸ διωγμὸ ἂν δὲν ὑποκύψουμε στὸ σύστημα.
Δηλώνουμε ὅτι θὰ συμπορευθοῦμε μὲ τοὺς ἀγῶνες τῶν κομμάτων ἢ ἄλλων συλλογικοτήτων, ἀκόμα καὶ σὲ κοινὲς δράσεις καὶ ἐκδηλώσεις λ.χ. σὲ μία ἀνοιχτὴ συγκέντρωση ἢ πορεία διαμαρτυρίας. Δὲν εἶναι ἀπαραίτητη ἡ συγχώνευση. Ἀπαραίτητη εἶναι ἡ συνεργασία καὶ ἡ συμπόρευση ἐπὶ τοῦ πεδίου. Τοῦ κοινωνικοῦ πεδίου ποὺ εἶναι ὁ τόπος δράσης τοῦ ἐγχειρήματος. Τὰ κόμματα θὰ ἀσκοῦν τὴν κοινοβουλευτικὴ ἀντιπολίτευση καὶ ἐμεῖς μαζὶ μὲ ὅσους μᾶς ἀκολουθοῦν τὴν κοινωνικὴ ἀντιπολίτευση. Στόχος ὁ ἴδιος.
Ὁ ἀγῶνας ποὺ σᾶς καλοῦμε νὰ ὀργανώσουμε μαζὶ θὰ πάρει πολλὲς μορφές, ἀνάλογα μὲ τὸ πλαίσιο, τὸ ἐπίπεδο κινδύνου καὶ τοὺς στόχους κάθε χρονικῆς περιόδου. Νὰ μερικὲς προτάσεις:
Δράσεις ἐνημέρωσης καὶ παιδείας: Ἡ συνειδητοποίηση εἶναι τὸ πρῶτο βῆμα ἀντίστασης. Διοργάνωση ὁμιλιῶν, συγγραφὴ κειμένων γιὰ ἰδιωτικότητα, ἀσφάλεια δεδομένων, τεχνητὴ νοημοσύνη, ἀλγοριθμικὲς προκαταλήψεις κ.ἄ. Δημιουργία ὑλικοῦ (ἄρθρα, podcasts, βίντεο) γιὰ τὴ σχέση τεχνολογίας καὶ ἐλευθεριῶν. Καμπάνιες εὐαισθητοποίησης στὰ μέσα κοινωνικῆς δικτύωσης ἢ σὲ κοινότητες, ὥστε νὰ γίνει γνωστὸ τὸ πρόβλημα.
Μορφὲς ψηφιακῆς ἀντίστασης (τεχνικὸς ἀκτιβισμός): Χρήση καὶ προώθηση ἐλεύθερου λογισμικοῦ ἀντὶ γιὰ ἰδιοκτησιακὰ συστήματα. Κρυπτογράφηση ἐπικοινωνίας (π.χ. Signal, ProtonMail, Τόr, Matrix). Δημιουργία αὐτόνομων ψηφιακῶν κοινοτήτων ἢ ἀνεξάρτητα fora. Ἐργαστήρια ψηφιακῆς ἀσφάλειας γιὰ ἐκπαίδευση ἀκτιβιστῶν καὶ πολιτῶν. Συλλογικὴ ἔρευνα γιὰ ἀποκαλύψεις ψηφιακῆς παρακολούθησης.
Μορφὲς πολιτικῆς καὶ κοινωνικῆς δράσης: Διαμαρτυρίες, πορεῖες καὶ δράσεις δρόμου μὲ αἰτήματα διαφάνειας, προστασίας δεδομένων, λογοδοσίας τῶν ἑταιρειῶν καὶ κρατικῶν φορέων. Δημόσιες παρεμβάσεις (ἄρθρα, ἐπιστολές, συνέδρια, ἡμερίδες) γιὰ νὰ ἐπηρεαστεῖ ἡ κοινὴ γνώμη καὶ ἡ νομοθεσία. Συμμαχίες μὲ ἄλλες καλοπροαίρετες συλλογικότητες, νομικοὺς καὶ τεχνικοὺς γιὰ ἄσκηση πίεσης σὲ θεσμοὺς (ΕΕ, Ἀρχὴ Προστασίας Δεδομένων κ.ά.). Συλλογικὴ ἄρνηση/μποϊκοτὰζ ὑπηρεσιῶν ἢ προϊόντων ποὺ ἐνισχύουν τὴν παρακολούθηση (π.χ. social media, "ἔξυπνες" συσκευὲς χωρὶς ἐγγυήσεις).
Καὶ κάτι διαφορετικό: Νὰ ἀρχίσουμε ἀσκούμαστε στὴν «ψηφιακὴ νηστεία». Νὰ μάθουμε νὰ ἀπέχουμε κάποιες μέρες ἀπὸ τὶς ψηφιακὲς εὐκολίες (κινητά, ἐφαρμογὲς κ.λπ.) γιὰ νὰ ξαναθυμηθοῦμε τὴν ἁπλότητα τῆς ζωῆς καὶ ὅτι μποροῦμε νὰ ζήσουμε καὶ χωρὶς αὐτά.
Μορφὲς καλλιτεχνικῆς καὶ πολιτιστικῆς ἀντίστασης: Δρώμενα, ἀκόμη καὶ μὲ ψηφιακὴ τέχνη, ποὺ ἐκθέτουν τὴν ἀπώλεια τῆς ἰδιωτικότητας καὶ τῆς ἐλευθερίας. Νὰ κάνουμε συνδυασμὸ τεχνολογίας καὶ τέχνης γιὰ πολιτικὸ μήνυμα. Δημιουργία ἐναλλακτικῆς κουλτούρας ποὺ προβάλλει τὴν ἀξία τῆς ἀνθρώπινης αὐτονομίας ἔναντι τῆς μηχανικῆς ἐπιτήρησης.
Μορφὲς ἀλληλεγγύης καὶ αὐτοοργάνωσης: Δικτύωση μὲ ἄλλες ὁμάδες στὴν Ἑλλάδα καὶ διεθνῶς γιὰ ἀνταλλαγὴ γνώσεων καὶ στήριξη. Δημιουργία "ἀσφαλῶν" κοινοτικῶν χώρων φυσικῶν ἢ ψηφιακῶν, ὅπου οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ἐκφράζονται χωρὶς φόβο ἐπιτήρησης. Ἄντι-κατασταλτικὰ δίκτυα γιὰ νομικὴ καὶ τεχνικὴ στήριξη σὲ ἀκτιβιστὲς ποὺ διώκονται.
Θυμηθεῖτε το: Τὰ δίκτυα ἀλληλεγγύης ποὺ θὰ δημιουργηθοῦν στὴν παροῦσα φάση τοῦ ἀγῶνα θὰ εἶναι ἡ βάση γιὰ τὰ δίκτυα ἀλληλεγγύης στοὺς χρόνους τῆς Ἑπόμενης Μέρας, ὅταν καὶ ἂν ὁ Θεὸς ἐπιτρέψει βρεθοῦμε ὑπὸ διωγμὸ ἂν δὲν ὑποκύψουμε στὸ σύστημα.
ΣΤ.- Ἡ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΥΠΟΓΡΑΦΩΝ
Ἡ πρώτη βασικὴ δράση τῆς «ΕΞΟΔΟΣ» εἶναι ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν ποὺ συνεχίζεται. Καὶ φυσικὰ θὰ συνεχίζεται καὶ μετὰ τὴν 5η Νοεμβρίου 2025.
Πολλοὶ λένε ὅτι ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν δὲν προσφέρει κάτι τὸ οὐσιαστικό. Καὶ στὸ παρελθόν, λένε, ὑπογράψαμε γιὰ ἄλλα ζητήματα καὶ τίποτα δὲν ἔγινε. Δὲν εἶναι ἔτσι. Καὶ τὸ ἐξηγῶ: Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν εἶναι μιὰ μορφὴ συλλογικῆς δήλωσης συνείδησης. Μπορεῖ νὰ ἀποβεῖ ὄχι μόνο συμβολικὰ ἰσχυρὴ ἀλλὰ καὶ πολιτικὰ ἀποτελεσματική, ἂν ὀργανωθεῖ σωστά.
Ἂς τὸ δοῦμε σὲ τρία ἐπίπεδα: Τί ἀποτελέσματα μπορεῖ νὰ ἔχει, πῶς μπορεῖ νὰ γίνει ἀποτελεσματικά, καὶ τί κινδύνους/προβλήματα χρειάζεται νὰ ἀποφύγει, εἰδικὰ ὅταν ὁ στόχος εἶναι ἡ ἀντίσταση στὴν ψηφιακὴ ἐπιτήρηση.
Ἔχει ἀποτέλεσμα μιὰ συλλογὴ ὑπογραφῶν; Ναί, ἀλλὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸν σκοπὸ καὶ τὴν ὀργάνωση τῆς καμπάνιας.
Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει:
1.- Πίεση καὶ ὁρατότητα. Φέρνει δημόσια προσοχὴ σὲ ἕνα θέμα ποὺ τὰ ΜΜΕ ἢ οἱ θεσμοὶ ἀγνοοῦν. Ἂν οἱ ὑπογραφὲς συνοδεύονται ἀπὸ δημόσιες παρεμβάσεις (π.χ. ἄρθρα, ἡμερίδες, δράσεις), αὐξάνεται ἡ ἐπιρροή. Δείχνει ὅτι ὑπάρχει συλλογικό, ὄχι ἀτομικὸ ἐνδιαφέρον, κάτι κρίσιμο γιὰ νὰ ἀσκηθεῖ πολιτικὴ πίεση.
2.- Δικτύωση καὶ συνειδητοποίηση. Δημιουργεῖ κοινότητα ἀνθρώπων ποὺ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἰδιωτικότητα. Μπορεῖ νὰ ἀποτελέσει πυρῆνα γιὰ περαιτέρω δράση .
3.- Ἠθικὴ καὶ συμβολικὴ ἀξία. Εἶναι μιὰ σύγχρονη μορφὴ ἀντίρρησης συνείδησης: μιὰ δήλωση "δὲν συναινῶ". Καταγράφει ἱστορικὰ τὴ φωνὴ τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἀρνοῦνται τὴ συμμόρφωση στὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό.
Κατὰ τὴ συλλογὴ τῶν ὑπογραφῶν ποὺ κάνουμε, ἐμεῖς προσέξαμε τὰ ἑξῆς: Ἐνεργήσαμε μὲ στρατηγικὴ καὶ ἀσφάλεια. Συντάξαμε πρῶτα ἕνα κείμενο σαφές, σύντομο, καθαρό, θετικὸ ποὺ δηλώνει τί ἀπορρίπτει καὶ τί ὑπερασπίζεται ὁ ὑπογράφων (π.χ. ἐλευθερία, ἰδιωτικότητα, ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια). Προσέξαμε νὰ μὴν εἶναι συνωμοσιολογικὸ· νὰ βασίζεται σὲ δημοκρατικὲς ἀρχὲς καὶ δικαιώματα. Προτιμήσαμε μία ἀσφαλῆ καὶ ἀνεξάρτητη πλατφόρμα μὲ προστασία δεδομένων. Προβλέψαμε καὶ ἕναν ἐναλλακτικὸ τρόπος συμμετοχῆς μὲ ὑπογραφὴ γραπτοῦ κειμένου μὲ ἐπιβεβαίωση τοῦ γνησίου τῆς ὑπογραφῆς γιὰ ὅσους δὲν θέλουν ἢ δὲν μποροῦν νὰ χρησιμοποιήσουν τὴν πλατφόρμα. Δὲν ζητᾶμε περιττὰ προσωπικὰ δεδομένα, πέραν τοῦ ὀνόματος καὶ τοῦ τόπου κατοικίας. Δημιουργήσαμε ἱστοσελίδα ποὺ ἐξηγεῖ τὸ σκοπὸ καὶ προβάλλει τὶς δράσεις μας καὶ πολλὲς χρήσιμες εἰδήσεις. Καταστήσαμε σαφὲς ποιός ὀργανώνει καὶ πῶς θὰ χρησιμοποιηθοῦν οἱ ὑπογραφές.
Οἱ ὑπογραφὲς αὐτὲς συλλέγονται γιὰ νὰ νομιμοποιήσουν τὴν «ΕΞΟΔΟΣ» νὰ ἐκπροσωπήσει ὅλους τοὺς ὑπογράφοντες ἐνώπιον τῆς Κυβέρνησης. Ἡ συλλογή τους θὰ δημιουργήσει προϋποθέσεις γιὰ μία πολιτικὰ ἀποτελεσματικὴ ἐνέργεια: Νὰ ζητήσουμε ὡς ἀντιρρησίες συνείδησης, ἄλλοι γιὰ θρησκευτικοὺς λόγους καὶ ἄλλοι γιὰ λόγους δημοκρατικῶν πεποιθήσεων καὶ ἐλευθερίας, ὁ καθένας γιὰ τὸ λόγο του καὶ ὅλοι μαζὶ ἑνωμένοι, τὴν προαιρετικότητα ποὺ εἴπαμε παραπάνω.
Ἔτσι, ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν γίνεται ὄχι ἁπλῶς διαμαρτυρία ἢ ἐργαλεῖο δημοκρατικοῦ διαλόγου, ἀλλὰ μέσο πολιτικῆς πίεσης γιὰ τὴν κατάργηση τῶν νόμων τῆς ὑποχρεωτικότητας στὴ χρήση τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ καὶ τῆς ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας. Ἂν συλλεχθοῦν 200.000-300.000 ὑπογραφές, οἱ προϋποθέσεις ἐπιτυχίας μεγαλώνουν. Δύσκολα τὸ ξεπερνᾶ ἡ κυβερνητικὴ ἐξουσία. Ἀφῆστε ποὺ μὲ τὸν καιρὸ ἀλλάζουν καὶ οἱ συσχετισμοὶ τῶν πολιτικῶν δυνάμεων. Ἡ μαζικότητα εἶναι ἡ δύναμή μας. Διότι ἀγῶνας δὲν γίνεται μόνο γιὰ νὰ ἀποτραπεῖ ἡ ψήφιση ἑνὸς νόμου. Γίνεται καὶ γιὰ νὰ καταργηθεῖ ἢ νὰ τροποποιηθεῖ ἕνας ἤδη ψηφισμένος νόμος. Ἀκόμη καὶ γιὰ νὰ ἀδρανοποιηθεῖ. Καὶ αὐτὸ ἔχει ἐπιτευχθεῖ πολλὲς φορές. Θυμηθεῖτε το ν. 1599/1986 ποὺ εἶπα στὴν ἀρχή. Θυμηθεῖτε τί ἔγινε στὴν Ἀγγλία τὸ 2011 ὅταν ὁ Ντέϊβιντ Κάμερον κατάργησε τὸ νόμο του Τόνυ Μπλὲρ (2006) γιὰ τὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες ἐξ αἰτίας τῆς λαϊκῆς ἀντίδρασης.
Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν ποὺ δρομολογήσαμε δὲν σταματᾶ τὴν 5η Νοεμβρίου. Συνεχίζεται γιὰ ἀόριστο χρόνο. Μέχρι νὰ γιγαντώσει ἡ ἀντίδραση κατὰ τοῦ ψηφιακοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ καὶ νὰ γίνουμε ὑπολογίσιμη δύναμη. Ἔχουμε πολὺ δρόμο ἀκόμη. Ἔρχονται καὶ ἄλλα σκληρότερα ἐργαλεῖα ψηφιακῆς σκλαβιᾶς: Τὸ πορτοφόλι ψηφιακῆς ταυτότητας τῆς ΕΕ καὶ τὸ ψηφιακὸ εὐρώ. Ἡ ὑπογραφή σας θὰ λογίζεται ὡς ἄρνηση καὶ ἀντίσταση σὲ κάθε μέτρο ψηφιακῆς σκλαβιᾶς ποὺ ἔρχεται.
Πολλοὶ λένε ὅτι ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν δὲν προσφέρει κάτι τὸ οὐσιαστικό. Καὶ στὸ παρελθόν, λένε, ὑπογράψαμε γιὰ ἄλλα ζητήματα καὶ τίποτα δὲν ἔγινε. Δὲν εἶναι ἔτσι. Καὶ τὸ ἐξηγῶ: Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν εἶναι μιὰ μορφὴ συλλογικῆς δήλωσης συνείδησης. Μπορεῖ νὰ ἀποβεῖ ὄχι μόνο συμβολικὰ ἰσχυρὴ ἀλλὰ καὶ πολιτικὰ ἀποτελεσματική, ἂν ὀργανωθεῖ σωστά.
Ἂς τὸ δοῦμε σὲ τρία ἐπίπεδα: Τί ἀποτελέσματα μπορεῖ νὰ ἔχει, πῶς μπορεῖ νὰ γίνει ἀποτελεσματικά, καὶ τί κινδύνους/προβλήματα χρειάζεται νὰ ἀποφύγει, εἰδικὰ ὅταν ὁ στόχος εἶναι ἡ ἀντίσταση στὴν ψηφιακὴ ἐπιτήρηση.
Ἔχει ἀποτέλεσμα μιὰ συλλογὴ ὑπογραφῶν; Ναί, ἀλλὰ ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸν σκοπὸ καὶ τὴν ὀργάνωση τῆς καμπάνιας.
Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν μπορεῖ νὰ ἐπιτύχει:
1.- Πίεση καὶ ὁρατότητα. Φέρνει δημόσια προσοχὴ σὲ ἕνα θέμα ποὺ τὰ ΜΜΕ ἢ οἱ θεσμοὶ ἀγνοοῦν. Ἂν οἱ ὑπογραφὲς συνοδεύονται ἀπὸ δημόσιες παρεμβάσεις (π.χ. ἄρθρα, ἡμερίδες, δράσεις), αὐξάνεται ἡ ἐπιρροή. Δείχνει ὅτι ὑπάρχει συλλογικό, ὄχι ἀτομικὸ ἐνδιαφέρον, κάτι κρίσιμο γιὰ νὰ ἀσκηθεῖ πολιτικὴ πίεση.
2.- Δικτύωση καὶ συνειδητοποίηση. Δημιουργεῖ κοινότητα ἀνθρώπων ποὺ ἐνδιαφέρονται γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἰδιωτικότητα. Μπορεῖ νὰ ἀποτελέσει πυρῆνα γιὰ περαιτέρω δράση .
3.- Ἠθικὴ καὶ συμβολικὴ ἀξία. Εἶναι μιὰ σύγχρονη μορφὴ ἀντίρρησης συνείδησης: μιὰ δήλωση "δὲν συναινῶ". Καταγράφει ἱστορικὰ τὴ φωνὴ τῶν ἀνθρώπων ποὺ ἀρνοῦνται τὴ συμμόρφωση στὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό.
Κατὰ τὴ συλλογὴ τῶν ὑπογραφῶν ποὺ κάνουμε, ἐμεῖς προσέξαμε τὰ ἑξῆς: Ἐνεργήσαμε μὲ στρατηγικὴ καὶ ἀσφάλεια. Συντάξαμε πρῶτα ἕνα κείμενο σαφές, σύντομο, καθαρό, θετικὸ ποὺ δηλώνει τί ἀπορρίπτει καὶ τί ὑπερασπίζεται ὁ ὑπογράφων (π.χ. ἐλευθερία, ἰδιωτικότητα, ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια). Προσέξαμε νὰ μὴν εἶναι συνωμοσιολογικὸ· νὰ βασίζεται σὲ δημοκρατικὲς ἀρχὲς καὶ δικαιώματα. Προτιμήσαμε μία ἀσφαλῆ καὶ ἀνεξάρτητη πλατφόρμα μὲ προστασία δεδομένων. Προβλέψαμε καὶ ἕναν ἐναλλακτικὸ τρόπος συμμετοχῆς μὲ ὑπογραφὴ γραπτοῦ κειμένου μὲ ἐπιβεβαίωση τοῦ γνησίου τῆς ὑπογραφῆς γιὰ ὅσους δὲν θέλουν ἢ δὲν μποροῦν νὰ χρησιμοποιήσουν τὴν πλατφόρμα. Δὲν ζητᾶμε περιττὰ προσωπικὰ δεδομένα, πέραν τοῦ ὀνόματος καὶ τοῦ τόπου κατοικίας. Δημιουργήσαμε ἱστοσελίδα ποὺ ἐξηγεῖ τὸ σκοπὸ καὶ προβάλλει τὶς δράσεις μας καὶ πολλὲς χρήσιμες εἰδήσεις. Καταστήσαμε σαφὲς ποιός ὀργανώνει καὶ πῶς θὰ χρησιμοποιηθοῦν οἱ ὑπογραφές.
Οἱ ὑπογραφὲς αὐτὲς συλλέγονται γιὰ νὰ νομιμοποιήσουν τὴν «ΕΞΟΔΟΣ» νὰ ἐκπροσωπήσει ὅλους τοὺς ὑπογράφοντες ἐνώπιον τῆς Κυβέρνησης. Ἡ συλλογή τους θὰ δημιουργήσει προϋποθέσεις γιὰ μία πολιτικὰ ἀποτελεσματικὴ ἐνέργεια: Νὰ ζητήσουμε ὡς ἀντιρρησίες συνείδησης, ἄλλοι γιὰ θρησκευτικοὺς λόγους καὶ ἄλλοι γιὰ λόγους δημοκρατικῶν πεποιθήσεων καὶ ἐλευθερίας, ὁ καθένας γιὰ τὸ λόγο του καὶ ὅλοι μαζὶ ἑνωμένοι, τὴν προαιρετικότητα ποὺ εἴπαμε παραπάνω.
Ἔτσι, ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν γίνεται ὄχι ἁπλῶς διαμαρτυρία ἢ ἐργαλεῖο δημοκρατικοῦ διαλόγου, ἀλλὰ μέσο πολιτικῆς πίεσης γιὰ τὴν κατάργηση τῶν νόμων τῆς ὑποχρεωτικότητας στὴ χρήση τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ καὶ τῆς ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας. Ἂν συλλεχθοῦν 200.000-300.000 ὑπογραφές, οἱ προϋποθέσεις ἐπιτυχίας μεγαλώνουν. Δύσκολα τὸ ξεπερνᾶ ἡ κυβερνητικὴ ἐξουσία. Ἀφῆστε ποὺ μὲ τὸν καιρὸ ἀλλάζουν καὶ οἱ συσχετισμοὶ τῶν πολιτικῶν δυνάμεων. Ἡ μαζικότητα εἶναι ἡ δύναμή μας. Διότι ἀγῶνας δὲν γίνεται μόνο γιὰ νὰ ἀποτραπεῖ ἡ ψήφιση ἑνὸς νόμου. Γίνεται καὶ γιὰ νὰ καταργηθεῖ ἢ νὰ τροποποιηθεῖ ἕνας ἤδη ψηφισμένος νόμος. Ἀκόμη καὶ γιὰ νὰ ἀδρανοποιηθεῖ. Καὶ αὐτὸ ἔχει ἐπιτευχθεῖ πολλὲς φορές. Θυμηθεῖτε το ν. 1599/1986 ποὺ εἶπα στὴν ἀρχή. Θυμηθεῖτε τί ἔγινε στὴν Ἀγγλία τὸ 2011 ὅταν ὁ Ντέϊβιντ Κάμερον κατάργησε τὸ νόμο του Τόνυ Μπλὲρ (2006) γιὰ τὶς ἠλεκτρονικὲς ταυτότητες ἐξ αἰτίας τῆς λαϊκῆς ἀντίδρασης.
Ἡ συλλογὴ ὑπογραφῶν ποὺ δρομολογήσαμε δὲν σταματᾶ τὴν 5η Νοεμβρίου. Συνεχίζεται γιὰ ἀόριστο χρόνο. Μέχρι νὰ γιγαντώσει ἡ ἀντίδραση κατὰ τοῦ ψηφιακοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ καὶ νὰ γίνουμε ὑπολογίσιμη δύναμη. Ἔχουμε πολὺ δρόμο ἀκόμη. Ἔρχονται καὶ ἄλλα σκληρότερα ἐργαλεῖα ψηφιακῆς σκλαβιᾶς: Τὸ πορτοφόλι ψηφιακῆς ταυτότητας τῆς ΕΕ καὶ τὸ ψηφιακὸ εὐρώ. Ἡ ὑπογραφή σας θὰ λογίζεται ὡς ἄρνηση καὶ ἀντίσταση σὲ κάθε μέτρο ψηφιακῆς σκλαβιᾶς ποὺ ἔρχεται.
Ζ.- Ἡ ΝΙΚΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΩΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
Ἕνα καλὸ προηγούμενο ἐπιτυχοῦς ἀγῶνα, εἶναι ὁ ἀγῶνας τῶν ἀντιρρησιῶν συνείδησης. Ἐξαιρετικὸ παράδειγμα ἀντίστασης ἀπέναντι σὲ μορφὲς ἐξουσίας καὶ καταναγκασμοῦ. Καὶ ἔχει πολλὰ κοινὰ στοιχεῖα μὲ τὸν εὐρύτερο ἀγῶνα κατὰ τοῦ «ψηφιακοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ».
Τί σημαίνει "ἀντιρρησίας συνείδησης".
Ὁ ἀντιρρησίας συνείδησης εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἀρνεῖται νὰ συμμετάσχει σὲ πράξεις ἢ θεσμοὺς ποὺ ἔρχονται σὲ σύγκρουση μὲ τὶς ἠθικές, φιλοσοφικὲς ἢ θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Στὴν Ἑλλάδα (καὶ διεθνῶς), αὐτὸς ὁ ὅρος συνδέθηκε κυρίως μὲ τὴν ἄρνηση στράτευσης, ἀλλὰ ἔχει εὐρύτερη σημασία: Ἀντίρρηση συνείδησης μπορεῖ νὰ σημαίνει ἄρνηση συμμετοχῆς στὴ βία, ἄρνηση συνενοχῆς σὲ συστήματα καταπίεσης, ἢ ἀκόμα ἄρνηση συμμόρφωσης σὲ ἐξουσιαστικὲς ἐπιταγὲς ποὺ ἀντιβαίνουν στὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἀξιοπρέπεια τοῦ ἀνθρώπου.
Οἱ ἀντιρρησίες συνείδησης διώχθηκαν ἱστορικὰ γιὰ τὴν ἄρνησή τους νὰ ὑπηρετήσουν στρατιωτικὰ ἢ νὰ συμμετάσχουν σὲ πολέμους. Ὁ ἀγῶνας τους ἀνάγκασε τὰ κράτη νὰ ἀναγνωρίσουν σταδιακὰ τὸ δικαίωμα στὴν ἀντίρρηση συνείδησης, δηλαδὴ τὴν προτεραιότητα τῆς ἀτομικῆς συνείδησης ἀπέναντι στὸ κράτος. Στὴν Ἑλλάδα, ἡ νομιμοποίηση τῆς ἐναλλακτικῆς κοινωνικῆς θητείας ἦρθε πολὺ ἀργὰ (μόλις τὸ 1997), καὶ οἱ πρῶτοι ἀντιρρησίες εἶχαν ὑποστεῖ φυλακίσεις καὶ καταδίκες γιὰ τὶς πεποιθήσεις τους. Τὰ δικαιώματα ἀπαιτοῦν ἀγῶνες καὶ θυσίες.
Ὁ ἀγῶνας αὐτὸς τῶν ἀντιρρησιῶν ἔχει πολλὰ κοινὰ μὲ τὴν περίπτωσή μας. Δὲν εἶναι ἁπλῶς "εἰρηνιστικός". Εἶναι ἀντι- ὁλοκληρωτικὸς στὴ ρίζα του. Ὁ ἀντιρρησίας συνείδησης λέει: «Καμία κρατική, στρατιωτικὴ ἢ ἄλλη ἐξουσία δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ὁρίζει τὴ συνείδησή μου.»
Τὸ ἴδιο πνεῦμα ἀντίστασης χρειαζόμαστε καὶ ἐμεῖς σήμερα ἀπέναντι στὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό: Ὅταν οἱ μηχανισμοὶ ἐξουσίας ἐπιβάλλουν συμμόρφωση μέσῳ ἐπιτήρησης, ἐλέγχου, ἢ ψηφιακῆς καταγραφῆς, ἡ ἀντίρρηση συνείδησης μεταφέρεται στὸ ψηφιακὸ πεδίο.
Ἔτσι, σήμερα ἡ ἰδιότητα τοῦ ἀντιρρησία συνείδησης μπορεῖ νὰ ἐπεκταθεῖ: Σ’ αὐτὸν ποὺ ἀρνεῖται νὰ ὑποταχθεῖ στὴν ἀριθμοποίηση, στὸν ἔλεγχο καὶ τὴν ἐπιτήρηση μέσῳ ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας, "ἔξυπνων" συσκευῶν, social media ἢ κρατικῶν βάσεων δεδομένων. Στὶς ὁμάδες ποὺ ἀρνοῦνται τὴ λογικὴ τῆς πλήρους ψηφιοποίησης τῆς ζωῆς, τῆς "βαθμολόγησης" τῶν πολιτῶν, ἢ τῆς ἀλγοριθμικῆς συμμόρφωσης. Στοὺς πολῖτες, θρησκευόμενους καὶ μή, ποὺ ὑπερασπίζονται τὴν ἀνθρώπινη ἐλευθερία ἀπέναντι στὴν ψηφιακὴ ἐπιτήρηση, ἀκόμα καὶ μὲ κόστος κοινωνικὸ ἢ ἐπαγγελματικό.
Ἀντλῶντας ἔμπνευση ἀπὸ τὸ παράδειγμα τῶν ἀντιρρησιῶν, μποροῦμε:
α.- Νὰ προχωρήσουμε σὲ δημόσια ἀνυπακοή: Δηλαδὴ σὲ ἄρνηση συμμετοχῆς σὲ ὑποχρεωτικὰ ψηφιακὰ προγράμματα ἢ ἐφαρμογὲς ποὺ παραβιάζουν τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἰδιωτικότητα. Πολὺ περισσότερο σὲ συστήματα ποὺ παραπέμπουν μὲ τὴν μεθοδολογία τους στὸν τελικὸ ἐκβιασμὸ τοῦ πιστοῦ: Ἢ νὰ δεχθεῖ νὰ χαραχθεῖ πάνω του τὸ ὄνομα ἢ ὁ ἀριθμὸς τοῦ ὀνόματος τοῦ Θηρίου τῆς Ἀποκάλυψης ἢ νὰ τεθεῖ ἐκτὸς κοινωνίας καὶ δικαιωμάτων ὡς ἀπόκληρος.
β.- Νὰ δώσουμε ἠθικὴ μαρτυρία μὲ τὴ δημοσιοποίηση πράξεων ἢ λόγου ποὺ δείχνουν πὼς "ὑπάρχει ἄλλος δρόμος". Ὁ δρόμος αὐτὸς εἶναι τῆς κατάργησης τῶν ὑποχρεωτικοτήτων καὶ ἡ προαιρετικότητα στὰ ἐπιβαλλόμενα μέτρα.
γ.- Νὰ δείξουμε ἀλληλεγγύη σὲ διωκόμενους γιὰ πράξεις ψηφιακῆς ἢ κοινωνικῆς ἀνυπακοῆς.
δ.- Νὰ δημιουργήσουμε ἐναλλακτικὲς δομὲς (κοινότητες, δίκτυα, ἐφαρμογὲς) ποὺ θὰ λειτουργοῦν σύμφωνα μὲ τὶς ἀξίες τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς αὐτονομίας.
Οἱ ἀντιρρησίες συνείδησης διώχθηκαν ἱστορικὰ γιὰ τὴν ἄρνησή τους νὰ ὑπηρετήσουν στρατιωτικὰ ἢ νὰ συμμετάσχουν σὲ πολέμους. Ὁ ἀγῶνας τους ἀνάγκασε τὰ κράτη νὰ ἀναγνωρίσουν σταδιακὰ τὸ δικαίωμα στὴν ἀντίρρηση συνείδησης, δηλαδὴ τὴν προτεραιότητα τῆς ἀτομικῆς συνείδησης ἀπέναντι στὸ κράτος. Στὴν Ἑλλάδα, ἡ νομιμοποίηση τῆς ἐναλλακτικῆς κοινωνικῆς θητείας ἦρθε πολὺ ἀργὰ (μόλις τὸ 1997), καὶ οἱ πρῶτοι ἀντιρρησίες εἶχαν ὑποστεῖ φυλακίσεις καὶ καταδίκες γιὰ τὶς πεποιθήσεις τους. Τὰ δικαιώματα ἀπαιτοῦν ἀγῶνες καὶ θυσίες.
Ὁ ἀγῶνας αὐτὸς τῶν ἀντιρρησιῶν ἔχει πολλὰ κοινὰ μὲ τὴν περίπτωσή μας. Δὲν εἶναι ἁπλῶς "εἰρηνιστικός". Εἶναι ἀντι- ὁλοκληρωτικὸς στὴ ρίζα του. Ὁ ἀντιρρησίας συνείδησης λέει: «Καμία κρατική, στρατιωτικὴ ἢ ἄλλη ἐξουσία δὲν ἔχει τὸ δικαίωμα νὰ ὁρίζει τὴ συνείδησή μου.»
Τὸ ἴδιο πνεῦμα ἀντίστασης χρειαζόμαστε καὶ ἐμεῖς σήμερα ἀπέναντι στὸν ψηφιακὸ ὁλοκληρωτισμό: Ὅταν οἱ μηχανισμοὶ ἐξουσίας ἐπιβάλλουν συμμόρφωση μέσῳ ἐπιτήρησης, ἐλέγχου, ἢ ψηφιακῆς καταγραφῆς, ἡ ἀντίρρηση συνείδησης μεταφέρεται στὸ ψηφιακὸ πεδίο.
Ἔτσι, σήμερα ἡ ἰδιότητα τοῦ ἀντιρρησία συνείδησης μπορεῖ νὰ ἐπεκταθεῖ: Σ’ αὐτὸν ποὺ ἀρνεῖται νὰ ὑποταχθεῖ στὴν ἀριθμοποίηση, στὸν ἔλεγχο καὶ τὴν ἐπιτήρηση μέσῳ ἠλεκτρονικῆς ταυτότητας, "ἔξυπνων" συσκευῶν, social media ἢ κρατικῶν βάσεων δεδομένων. Στὶς ὁμάδες ποὺ ἀρνοῦνται τὴ λογικὴ τῆς πλήρους ψηφιοποίησης τῆς ζωῆς, τῆς "βαθμολόγησης" τῶν πολιτῶν, ἢ τῆς ἀλγοριθμικῆς συμμόρφωσης. Στοὺς πολῖτες, θρησκευόμενους καὶ μή, ποὺ ὑπερασπίζονται τὴν ἀνθρώπινη ἐλευθερία ἀπέναντι στὴν ψηφιακὴ ἐπιτήρηση, ἀκόμα καὶ μὲ κόστος κοινωνικὸ ἢ ἐπαγγελματικό.
Ἀντλῶντας ἔμπνευση ἀπὸ τὸ παράδειγμα τῶν ἀντιρρησιῶν, μποροῦμε:
α.- Νὰ προχωρήσουμε σὲ δημόσια ἀνυπακοή: Δηλαδὴ σὲ ἄρνηση συμμετοχῆς σὲ ὑποχρεωτικὰ ψηφιακὰ προγράμματα ἢ ἐφαρμογὲς ποὺ παραβιάζουν τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἰδιωτικότητα. Πολὺ περισσότερο σὲ συστήματα ποὺ παραπέμπουν μὲ τὴν μεθοδολογία τους στὸν τελικὸ ἐκβιασμὸ τοῦ πιστοῦ: Ἢ νὰ δεχθεῖ νὰ χαραχθεῖ πάνω του τὸ ὄνομα ἢ ὁ ἀριθμὸς τοῦ ὀνόματος τοῦ Θηρίου τῆς Ἀποκάλυψης ἢ νὰ τεθεῖ ἐκτὸς κοινωνίας καὶ δικαιωμάτων ὡς ἀπόκληρος.
β.- Νὰ δώσουμε ἠθικὴ μαρτυρία μὲ τὴ δημοσιοποίηση πράξεων ἢ λόγου ποὺ δείχνουν πὼς "ὑπάρχει ἄλλος δρόμος". Ὁ δρόμος αὐτὸς εἶναι τῆς κατάργησης τῶν ὑποχρεωτικοτήτων καὶ ἡ προαιρετικότητα στὰ ἐπιβαλλόμενα μέτρα.
γ.- Νὰ δείξουμε ἀλληλεγγύη σὲ διωκόμενους γιὰ πράξεις ψηφιακῆς ἢ κοινωνικῆς ἀνυπακοῆς.
δ.- Νὰ δημιουργήσουμε ἐναλλακτικὲς δομὲς (κοινότητες, δίκτυα, ἐφαρμογὲς) ποὺ θὰ λειτουργοῦν σύμφωνα μὲ τὶς ἀξίες τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς αὐτονομίας.
Ἡ.- ΜΕΤΑ ΤΗΝ 5Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΤΙ;
Σὲ λίγες μέρες φθάνει ἡ 5η Νοεμβρίου. Ἂν δὲν ὑπάρξει ἄλλη παράταση, θὰ μᾶς στείλουν στὸ σπίτι τὸν Προσωπικὸ Ἀριθμό. Θὰ τὸν δημιουργήσουν μόνοι τους, χωρὶς τὴ βούλησή μας καὶ χωρὶς τὴ συμμετοχή μας. Ἴσως ὑπάρξει μιὰ ἀκόμη περίοδος ποὺ θὰ μᾶς ἐπιτραπεῖ νὰ χρησιμοποιοῦμε τοὺς παλιοὺς κωδικοὺς μέχρι νὰ ἑνοποιηθοῦν τὰ συστήματα. Θὰ τελειώσει καὶ αὐτή.
Τὸ μόνο ὅπλο ἀντίστασης ποὺ μᾶς ἀπομένει εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς χρήσης τοῦ Π.Α. Μὲ συνέπειες ποὺ δὲν μᾶς λένε ἀκόμη ἀλλὰ μποροῦμε νὰ τὶς προβλέψουμε: Δὲν θὰ μποροῦμε νὰ κάνουμε χρήση τῆς Ἠλεκτρονικῆς Διακυβέρνησης, ἄρα δὲν θὰ μποροῦμε πάρουμε μισθό, σύνταξη, φάρμακα, νὰ πληρώσουμε τοὺς φόρους, νὰ ἐγγραφοῦν τὰ παιδιά μας στὸ Πανεπιστήμιο καὶ πάει λέγοντας.
Προοίμιο μαρτυρίου. Πόσοι θὰ μπορέσουν νὰ τὸ «σηκώσουν» στὶς πλάτες τους, τὶς ἀτομικὲς καὶ τὶς οἰκογενειακές; Δὲν ξέρω. Ἐμεῖς ὡς ΕΞΟΔΟΣ σᾶς λέμε τὸ «δέον». Καὶ αὐτὸ εἶναι ὅτι μιὰ μαζικὴ ἄρνηση χρήσης τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ εἶναι ἱκανὴ νὰ ἀδρανοποιήσει τὸ σύστημα καὶ νὰ τὸ ταρακουνήσει. Διότι ἂν 500.000, ἂς ποῦμε, ἐνεργοὶ πολῖτες δὲν πᾶνε νὰ πληρώσουν φόρους, νὰ εἰσπράξουν μισθοὺς καὶ συντάξεις, νὰ πάρουν φάρμακα γιὰ 5-6 μῆνες, θὰ ἔλθει τὸ «πάνω-κάτω». Θὰ εἶναι τὸ μόνιμο πολιτικὸ θέμα συζήτησης παντοῦ, στὴ Βουλή, στὰ μ.μ.ε., στὸν κόσμο, στὰ σπίτια. Νὰ εἶστε σίγουροι, θὰ φέρει ἀποτελέσματα. Θὰ ὑπάρξει καὶ ἡ ἄνωθεν βοήθεια. Εἶμαι βέβαιος γι’ αὐτὸ Ὁ Κύριος θὰ συγκινηθεῖ ἀπὸ τὸ φιλότιμο τῶν παιδιῶν του. Θὰ δώσει τὴν ἔκβαση τοῦ πειρασμοῦ.
Ἐμεῖς λοιπὸν λέμε τὸ «δέον». Δὲν τὸ ἀπαιτοῦμαι. Δὲν τὸ ἐπιβάλλουμε. Οὔτε σᾶς λέμε ὅτι, ὅποιοι ὑποκύψουν, «περιπίπτουν εἰς ἁμαρτίαν». Δὲν εἶναι δικό μας θέμα αὐτό. Εἶναι τοῦ καθενὸς καὶ τοῦ πνευματικοῦ του. Ἐμεῖς εἴμαστε βέβαιοι γιὰ ἕνα μόνο: Ὅτι ὅλο αὐτὸ τὸ σύστημα τοῦ ψηφιακοῦ ἐλέγχου τῆς ἀνθρωπότητας ποὺ κτίζεται μεθοδικά, μὲ σταδιακὴ ἀφαίρεση τῶν ἐλευθεριῶν μας, ἔχει γίνει πιὰ ἕνας ἐν δυνάμει πνευματικὸς κίνδυνος. Κάποια στιγμή, ὅταν ἡ ἐξουσία ἐλέγχου περάσει στὰ χέρια ἀντίχριστων δυνάμεων, θὰ χρησιμοποιηθεῖ γιὰ νὰ ἐκβιαστοῦμε στὴν πίστη μας στὸ Χριστό. Καὶ ὅλο αὐτὸ τὸ πλέγμα καὶ πνεῦμα ἀνελευθερίας διευκολύνει τὸ χάραγμα. Καὶ δὲν τὸ θέλει ὁ Χριστός. Καὶ ἀφοῦ δὲν τὸ θέλει ὁ Χριστὸς ποὺ ἀγαπῶ, δὲν τὸ θέλω καὶ ἐγώ.
Ὡστόσο, «ὁ δυνάμενος χωρεῖν, χωρείτω». Ὅποιος δὲν μπορέσει, καὶ πάλι ἀδελφός μας καὶ συναγωνιστὴς θὰ μείνει. Τὸν θέλουμε δίπλα μας. Δὲν χωριζόμαστε. Κατανοοῦμε. Συνεχίζουμε νὰ πορευόμαστε ὅλοι μαζί. Ἔχουμε πολλοὺς ἀγῶνες ἀκόμη νὰ κάνουμε. Καὶ ὅ,τι δὲν κατάφερε ἕνας ἀδελφὸς σήμερα γιὰ τὸν «ἄλφα ἢ βῆτα» λόγο, θὰ τὸ μπορέσει Θεοῦ συνεργοῦντος σὲ ἕνα ἄλλο στάδιο τοῦ ἀγῶνα. Ἀρκεῖ τὸ φρόνημά μας νὰ εἶναι τὸ ἴδιο.
Συναγωνιστὲς καὶ ἀδελφοί, θαρσεῖτε. Ζεῖ Κύριος. Οἱ καιροὶ δύσκολοι. Ἀλλὰ ξέρουμε τὸ Νικητή. Καὶ θὰ εἴμαστε μὲ τὸ μέρος Του!
Τὸ μόνο ὅπλο ἀντίστασης ποὺ μᾶς ἀπομένει εἶναι ἡ ἄρνηση τῆς χρήσης τοῦ Π.Α. Μὲ συνέπειες ποὺ δὲν μᾶς λένε ἀκόμη ἀλλὰ μποροῦμε νὰ τὶς προβλέψουμε: Δὲν θὰ μποροῦμε νὰ κάνουμε χρήση τῆς Ἠλεκτρονικῆς Διακυβέρνησης, ἄρα δὲν θὰ μποροῦμε πάρουμε μισθό, σύνταξη, φάρμακα, νὰ πληρώσουμε τοὺς φόρους, νὰ ἐγγραφοῦν τὰ παιδιά μας στὸ Πανεπιστήμιο καὶ πάει λέγοντας.
Προοίμιο μαρτυρίου. Πόσοι θὰ μπορέσουν νὰ τὸ «σηκώσουν» στὶς πλάτες τους, τὶς ἀτομικὲς καὶ τὶς οἰκογενειακές; Δὲν ξέρω. Ἐμεῖς ὡς ΕΞΟΔΟΣ σᾶς λέμε τὸ «δέον». Καὶ αὐτὸ εἶναι ὅτι μιὰ μαζικὴ ἄρνηση χρήσης τοῦ Προσωπικοῦ Ἀριθμοῦ εἶναι ἱκανὴ νὰ ἀδρανοποιήσει τὸ σύστημα καὶ νὰ τὸ ταρακουνήσει. Διότι ἂν 500.000, ἂς ποῦμε, ἐνεργοὶ πολῖτες δὲν πᾶνε νὰ πληρώσουν φόρους, νὰ εἰσπράξουν μισθοὺς καὶ συντάξεις, νὰ πάρουν φάρμακα γιὰ 5-6 μῆνες, θὰ ἔλθει τὸ «πάνω-κάτω». Θὰ εἶναι τὸ μόνιμο πολιτικὸ θέμα συζήτησης παντοῦ, στὴ Βουλή, στὰ μ.μ.ε., στὸν κόσμο, στὰ σπίτια. Νὰ εἶστε σίγουροι, θὰ φέρει ἀποτελέσματα. Θὰ ὑπάρξει καὶ ἡ ἄνωθεν βοήθεια. Εἶμαι βέβαιος γι’ αὐτὸ Ὁ Κύριος θὰ συγκινηθεῖ ἀπὸ τὸ φιλότιμο τῶν παιδιῶν του. Θὰ δώσει τὴν ἔκβαση τοῦ πειρασμοῦ.
Ἐμεῖς λοιπὸν λέμε τὸ «δέον». Δὲν τὸ ἀπαιτοῦμαι. Δὲν τὸ ἐπιβάλλουμε. Οὔτε σᾶς λέμε ὅτι, ὅποιοι ὑποκύψουν, «περιπίπτουν εἰς ἁμαρτίαν». Δὲν εἶναι δικό μας θέμα αὐτό. Εἶναι τοῦ καθενὸς καὶ τοῦ πνευματικοῦ του. Ἐμεῖς εἴμαστε βέβαιοι γιὰ ἕνα μόνο: Ὅτι ὅλο αὐτὸ τὸ σύστημα τοῦ ψηφιακοῦ ἐλέγχου τῆς ἀνθρωπότητας ποὺ κτίζεται μεθοδικά, μὲ σταδιακὴ ἀφαίρεση τῶν ἐλευθεριῶν μας, ἔχει γίνει πιὰ ἕνας ἐν δυνάμει πνευματικὸς κίνδυνος. Κάποια στιγμή, ὅταν ἡ ἐξουσία ἐλέγχου περάσει στὰ χέρια ἀντίχριστων δυνάμεων, θὰ χρησιμοποιηθεῖ γιὰ νὰ ἐκβιαστοῦμε στὴν πίστη μας στὸ Χριστό. Καὶ ὅλο αὐτὸ τὸ πλέγμα καὶ πνεῦμα ἀνελευθερίας διευκολύνει τὸ χάραγμα. Καὶ δὲν τὸ θέλει ὁ Χριστός. Καὶ ἀφοῦ δὲν τὸ θέλει ὁ Χριστὸς ποὺ ἀγαπῶ, δὲν τὸ θέλω καὶ ἐγώ.
Ὡστόσο, «ὁ δυνάμενος χωρεῖν, χωρείτω». Ὅποιος δὲν μπορέσει, καὶ πάλι ἀδελφός μας καὶ συναγωνιστὴς θὰ μείνει. Τὸν θέλουμε δίπλα μας. Δὲν χωριζόμαστε. Κατανοοῦμε. Συνεχίζουμε νὰ πορευόμαστε ὅλοι μαζί. Ἔχουμε πολλοὺς ἀγῶνες ἀκόμη νὰ κάνουμε. Καὶ ὅ,τι δὲν κατάφερε ἕνας ἀδελφὸς σήμερα γιὰ τὸν «ἄλφα ἢ βῆτα» λόγο, θὰ τὸ μπορέσει Θεοῦ συνεργοῦντος σὲ ἕνα ἄλλο στάδιο τοῦ ἀγῶνα. Ἀρκεῖ τὸ φρόνημά μας νὰ εἶναι τὸ ἴδιο.
Συναγωνιστὲς καὶ ἀδελφοί, θαρσεῖτε. Ζεῖ Κύριος. Οἱ καιροὶ δύσκολοι. Ἀλλὰ ξέρουμε τὸ Νικητή. Καὶ θὰ εἴμαστε μὲ τὸ μέρος Του!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου