23 Οκτ 2023

Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος: Ὁ Πρῶτος Ἐπίσκοπος Ἱεροσολύμων (23 Ὀκτωβρίου †)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητοῦ
Μιά ἀπό τίς σπουδαιότερες προσωπικότητες τῆς ἀρχαίας Ἐκκλησίας ὑπῆρξε ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, πρῶτος ἐπίσκοπος τῆς Ἐκκλησίας τῶν Ἱεροσολύμων καί συγγραφέας τῆς ὁμωνύμου Καθολικῆς Ἐπιστολῆς τῆς Καινῆς Διαθήκης.
Ἦταν Ἰουδαῖος τήν καταγωγή καί σύμφωνα μέ τήν παράδοση, γιος τοῦ μνήστορος Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος ἦταν παντρεμένος πρίν μνηστευθεῖ την Παρθένο Μαρία καί εἶχε χηρέψει. Εἶχε δέ ἑπτά παιδιά, τόν Ἰάκωβο, τόν Ἰωσή, τόν Ἰούδα, τόν Σίμωνα ἤ Συμεῶν, τήν Ἐσθήρ, τήν Μάρθα καί τή Σαλώμη, ἡ ὁποία ἀργότερα ἔγινε ἡ μητέρα τῶν ἀποστόλων Ἰακώβου καί Ἰωάννη. Ὁ Ἰωσήφ μετά τή χηρεία του μνηστεύτηκε, κατά θεία οἰκονομία, τήν Παρθένο Μαρία, γιά νά μεγαλώσει τά παιδιά του, ἀλλά κυρίως νά γίνει ὁ θετός ...πατέρας καί ὁ προστάτης τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι' αὐτό καί ὁ Ἰάκωβος ἀναφέρεται ὡς Ἀδελφόθεος, ἀφοῦ ἔζησαν μαζί κάτω ἀπό τήν ἴδια στέγη σάν ἀδέλφια.

Ἀπό μικρό παιδί διακρίνονταν γιά τήν ὑπακοή του, τήν εὐσέβειά του καί τά χαρίσματά του καί γι' αὐτό τόν ἀποκαλοῦσαν Ἰοβλίαν, δηλαδή δίκαιο στά ἑβραϊκά. Ἄκουγε μέ προσοχή τά ἱερά γράμματα καί τίς διηγήσεις γιά τήν μεσσιανική. Ἦταν ἐγκρατής καί νήστευε δια βίου ἀπό τροφές πού προερχόταν ἀπό ἔμψυχα ὄντα (κρέας, ψάρια, θαλασσινά, κλπ). Οὐδέποτε δοκίμασε τό κρασί. Προσευχόταν ἀδιάκοπα στό Θεό καί τόν παρακαλοῦσε νά τόν ἀξιώσει νά ζήσει στήν μεσσιανική ἐποχή. Νά ἀξιωθεῖ νά δεῖ το Μεσσία καί Λυτρωτή τοῦ κόσμου.

Δέν γνωρίζουμε λεπτομέρειες γιά τήν παιδική ἡλικία του καί τή σχέση του μέ τόν Ἰησοῦ. Φανταζόμαστε ὅτι θά ἦταν ἁρμονικές καί εὐλογημένες, ὅπως ταιριάζει σέ μιά ἱερή οἰκογένεια, τῆς ὁποίας μέλος της ἦταν ὁ ἴδιος ὁ Θεός Λόγος. Ἐκεῖνο πού γνωρίζουμε εἶναι ὅτι δέ γνώριζε ἡ οἰκογένεια ποιός ἦταν ὁ Ἰησοῦς, μέχρι τήν Βάπτισή του ἀπό Ἰωάννη τόν Πρόδρομο καί τήν φανέρωση ἀπό το Θεό Πατέρα τῆς πραγματικῆς Του ἰδιότητας, ὡς Υἱός τοῦ Θεοῦ καί Λυτρωτής τοῦ κόσμου. Φαίνεται ὅτι ἀφότου πληροφορήθηκε καί ὁ Ἰάκωβος γιά τήν ἰδιότητα τοῦ Ἰησοῦ, πίστεψε σ' Αὐτόν καί ἔγινε ἀφανής ἀκόλουθός Του.

Μετά τήν Πεντηκοστή οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι καί οἱ πρῶτοι Χριστιανοί τῆς Ἱερουσαλήμ ἐκτιμῶντας τίς ἀρετές καί τήν ἁγιότητα τοῦ Ἰακώβου, τόν ἐξέλεξαν πρῶτο ἐπίσκοπο τῆς ἁγίας πόλεως. Ἀμέσως μετά τήν ἐκλογή του ἄρχισε μέ πρωτοφανῆ ζῆλο τό ἐπισκοπικό του ἔργο. Κήρυττε ἀκατάπαυστα Ἰησοῦν Χριστόν ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα, τόν μοναδικό λυτρωτή καί σωτῆρα τοῦ κόσμου. Γνώριζε στούς ὁμοφύλους του Ἰουδαίους ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστός, πού ἐκεῖνοι ἀπόρριψαν καί σταύρωσαν εἶναι ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας, πού εἶχαν προαναγγείλει οἱ Προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης καί κήρυττε μετάνοια καί πίστη σ' Αὐτόν. Ἔδινε ὁ ἴδιος τό παράδειγμα τῆς μετάνοιας καί τῆς συντριβῆς. Ἀπό τίς πολλές γονυκλισίες εἶχαν γίνει τά γόνατά του σκληρά σάν τῆς καμήλας. Ἔδινε τό παράδειγμα τῆς ταπεινοφροσύνης, γιά νά δείξει στούς Ἰουδαίους ὅτι ἡ ὑπεροψία ὁδηγεῖ στήν ἀπιστία.

Μιά ἀπό τίς σπουδαῖες ποιμαντικές του φροντίδες ἦταν νά συγγράψει τήν ἐμπειρία του γιά τή νέα πίστη. Συνέγραψε λοιπόν τήν γνωστή μας Καθολική Ἐπιστολή Ἰακώβου, τήν ὁποία ὑπογράφει ὁ ἴδιος ὡς «Ἰάκωβος, Θεοῦ καί Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ δοῦλος». Θεωρεῖται ὡς ἡ Ἐπιστολή τῆς γνήσιας χριστιανικῆς ζωῆς, διότι σέ αὐτή μέ ἁπλό τρόπο ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁριοθετεῖ τήν ζωή τοῦ Χριστιανοῦ, ἡ ὁποία θά πρέπει νά κινεῖται πάνω στόν ἄξονα πίστη - ἀγάπη. Τονίζει μέ ἔμφαση τή νέα μας ἰδιότητα ὡς παιδιῶν τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος χαρίζει τίς ἀστείρευτες δωρεές Του, τίς ὁποῖες πρέπει νά μοιραζόμαστε ἰσάξια ἐμεῖς τά παιδιά Του. Στηλιτεύει τήν πλεονεξία ὡς ἀπόλυτα ξένη μέ τήν χριστιανική ἰδιότητα καί καθορίζει τίς σχέσεις μεταξύ τῶν ἀνθρώπων νά διέπονται ἀπό δικαιοσύνη καί ἀγάπη. Μάλιστα στό 5ο κεφάλαιο, ἀναφέρεται μέ πολύ σκληρές ἐκφράσεις στούς ἐκμεταλλευτές ἐργοδότες τῶν ἐργατῶν τους, ἐπισείοντας τήν αἰώνια κόλαση σ' αὐτούς, ὥστε νά θεωρεῖται τό πρῶτο στήν ἱστορία κείμενο, τό ὁποῖο ὁριοθετεῖ μέ τόση σαφήνεια τό προαιώνιο πρόβλημα τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης!

Γιά ὅλα αὐτά οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι σέβονταν καί εὐλαβοῦνταν τόν ἅγιο Ἰάκωβο. Κατά τήν Ἀποστολική Σύνοδο τῆς Ἱερουσαλήμ (49 μ. Χ.), του δόθηκε ἡ προεδρεία. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος στήν πρός Γαλάτας Ἐπιστολή του ἀναφέρεται μέ σεβασμό πρός αὐτόν.

Ἀλλά ὅπως ἦταν φυσικό ἡ ποιμαντική δράση τοῦ ἁγίου Ἰακώβου δημιούργησε ἰσχυρή ἔχθρα πρός τό πρόσωπό του. Οἱ μεταστροφή πλήθους Ἰουδαίων στή χριστιανική πίστη θορύβησε τούς ἄρχοντές τους. Ὁ ἀρχιερέας Ἄνανος ξεσήκωσε μιά ὁμάδα φανατικῶν, οἱ ὁποῖοι στράφηκαν ἐναντίον του. Μάλιστα γιά νά τόν παγιδεύσουν οἱ Γραμματεῖς καί οἱ Φαρισαῖοι πῆγαν καί τοῦ ζήτησαν νά μιλήσει στό λαό γιά το ποιός ἦταν ὁ Ἰησοῦς». Ὁ ἅγιος Ἰάκωβος ὁμολόγησε μέ πρωτοφανές θάρρος ὅτι ὁ Ἰησοῦς εἶναι ὁ Μεσσίας, Υἱός τοῦ Θεοῦ, ὁ Σωτῆρας τοῦ κόσμου. Πώς τώρα κάθεται στά δεξιά Θεοῦ καί ὡς αἰώνιος μεσίτης μας. Ἀκούγοντάς τον πολλοί Ἰουδαῖοι πίστεψαν καί φώναξαν «Ὡσαννά τῷ Υἱῷ Δαβίδ»! Ἀντίθετα οἱ ἄπιστοι ὅρμησαν ἐπάνω του, τόν συνέλαβαν καί τόν ὁδήγησαν στό πτερύγιο τοῦ Ναοῦ, δηλαδή ἕνα τεράστιο καί πανύψηλο γεῖσο στή στέγη, ἀπό ὅπου τόν γκρέμισαν γιά νά σκοτωθεῖ.

Ἀλλά ὁ ἅγιος Ἰάκωβος πληγωμένος ἦταν ἀκόμη ζωντανός. Οἱ φανατικοί Ἰουδαῖοι πῆραν πέτρες στά χέρια τους καί τόν λιθοβολοῦσαν μέ μῖσος. Ἐκεῖνος πλημυρισμένος στό αἷμα παρακαλοῦσε το Θεό νά συγχωρήσει τούς δημίους του. Κάποιος εὐσεβής Ἰουδαῖος ὀνόματι Ρηχάβ διαμαρτυρήθηκε γιά τό ἄδικο μαρτύριο τοῦ δίκαιου Ἰακώβου. Τότε οἱ δήμιοι ἅρπαξαν ἕνα ξύλο καί ἔλυσαν τό κεφάλι τοῦ Ρηχάβ καί μετά ἀποτέλειωσαν τόν Ἰάκωβο, ὁ ὁποῖος εἶναι ἀπό τούς πρώτους μάρτυρες τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ μνήμη του τιμᾶται στίς 23 Ὀκτωβρίου, κατά τήν ὁποία τελεῖται ἡ ἀρχαιοπρεπής Θεία Λειτουργία, ἡ ὁποία θεωρεῖται ποίημα δικό του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.