δάσκαλος- Κιλκίς
«Τά σπίτια πού εἶχα μου τά πῆραν», ἔλεγε μέ ἐκείνη τήν χαρακτηριστική σάν λονδρέζικη ὁμίχλη θλίψη του ὁ ποιητής-ὑπονοῶντας πολύ περισσότερα ἀπό τούς τέσσερις τοίχους τῶν σπιτιῶν. Στίχος πού ταιριάζει σήμερα στούς σύγχρονους Ἕλληνες. Στίχος πού ἀνακαλεῖ ἐν πολλοῖς ὅλες τίς χαμένες πατρίδες τοῦ Ἑλληνισμοῦ.
Τά σπίτια ὅμως ἔχουν ψυχή, εἶναι «στοιχειά καί μᾶς προσμένουν». Τέτοια «ἐθνικά ὀσπήτια», ὅπως ἔλεγαν τούς ἐρειπιῶνες τοῦ Ἀναπλιοῦ, πού στοίβαζαν τίς χῆρες καί.... τά ὀρφανά τῆς Ἐθνεγερσίας, δηλαδή τά ριζιμιά λιθάρια τοῦ Γένους, εἶναι καί οἱ ἡμέρες μνήμης. Καί σήμερα πού μᾶς «ἐκύκλωσαν αἱ τοῦ βίου μας ζάλαι, ὥσπερ μέλισσαι κηρίον» καί εἶναι πλῆθος τ' ἄσχημα καί τ' ἄδεια ἀφέντες, ψάχνουμε, σάν τόν Διογένη, μέρα μεσημέρι, νά βροῦμε τίς ἀνηφοριές καί τά σκαλοπάτια πού πᾶν στήν λευτεριά, ὅπως μᾶς κανοναρχεῖ ὁ Εὐαγόρας ὁ ἀνδρειωμένος.
Ξεφυλλίζω τό «Λεύκωμα τῆς ΕΟΚΑ». Ἔχει μιά μαυρόασπρη φωτογραφία, πού ἀναπαριστᾶ τόν Κύπριο ἐθνομάρτυρα Μιχαήλ Καραολή, πλαισιωμένον ἀπό ἀποικιακούς δεσμοφύλακες, κατά τήν ἔξοδό του ἀπό τό δικαστήριο τῆς ξεδοντιασμένης γηραιᾶς Ἀλβιόνας. Ἐκεῖ, πρίν ἀπό λίγα λεπτά, ὁ Ἐγγλέζος δικαστής, παγερά βλοσυρός, κάτω ἀπό τήν ἄσπρη του περούκα, τοῦ ἀνακοίνωνε φλεγματικά πώς ὁ νόμος του τιμωρεῖ τήν φιλοπατρία μέ θάνατο. Στίς 10 Μαϊου τοῦ 1956 ἀπαγχονίζεται ὁ Καραολής, γιατί τήν Ἑλλάδα ἔτσι τήν ἐννοοῦσαν τέτοιοι ἄνθρωποι ὡς τάφο. Λόγος ἐθνικός γι' αὐτούς εἶναι νά μιλᾶς μές ἀπό τό μνῆμα.
Ἦταν Πρωταπριλιά τοῦ 1955, ὅταν ξεκίνησε στήν Κύπρο, τό τελευταῖο '21 τοῦ Γένους. ΕΟΚΑ, τέσσερις λέξεις, δηλαδή σάν νά λές Ζάλογγο καί Μανιάκι καί Μεσολόγγι καί Γραβιά. Καί ὀνόματα πού μπῆκαν στό Εἰκονοστάσι τοῦ Γένους, δίπλα στούς ἥρωες τοῦ '40, τοῦ '12-'13, τοῦ '21. Ὁ Αὐξεντίου, ὁ Μάτσης, ὁ Δράκος, ὁ Λένας, ὁ Παναγίδης...
Ἄς τούς «ἀναστήσουμε» μέσα ἀπό τά τελευταῖα λόγια τους. Ἕνα εὐλαβικό μνημόσυνο στά λαμπρά παλληκάρια. Νά ξεχάσουμε λίγο τίς ἀνθυπομετριότητες, πού μᾶς καταρρακώνουν... Νά θυμηθοῦμε τί σημαίνει Ἑλλάδα...
«Ἀγαπητοί μου γονεῖς, ὅταν θά διαβάζετε τό γράμμα μου αὐτό, ἐγώ θά ἔχω σβήσει γιά πάντα ἀπό τή ζωή. Μή νομίσετε ὅμως ὅτι αὐτό μέ λυπεῖ. Ἀπεναντίας, ἐπειδή γνωρίζω γιά ποιό σκοπό θά ἐκτελεστῶ, αἰσθάνομαι τόν ἑαυτό μου ἰσχυρό καί γαλήνιο καί εἶμαι ἕτοιμος νά τό ἀντιμετωπίσω μέ ἀφάνταστη ψυχραιμία». Χαρίλαος Μιχαήλ, ἀπαγχονίστηκε στίς κεντρικές φυλακές τῆς Λευκωσίας, στίς 9 Αὐγούστου τοῦ 1956. Τελευταία του λόγια: «δοξάζωμεν τόν Θεόν πού μᾶς ἀπαξίωσε νά πεθάνουμε χάριν τῆς ἐλευθερίας τῆς Κύπρου μας».
«...Ἡ ὥρα τοῦ θανάτου πλησιάζει. Μά στήν ψυχή μου φωλιάζει ἠρεμία... Τότε θά αἰσθανόμουν λύπη, ἄν ἤξερα ὅτι θά μποροῦσα νά μείνω πάντα, πάντα νέος κι ἀθάνατος, ἄν ἀπέφευγα τήν ἐκτέλεση. Πρῶτα ἤ ὕστερα ἔπρεπε νά διαθέσω τή ζωή μου. Δέν βλέπω πιό κατάλληλη περίσταση ἀπό τήν τωρινή, νά τό κάνω». Ἀνδρέας Ζάκος, ἐκτελέστηκε στίς 9 Αὐγούστου τοῦ 1956.
«Μητέρα, πρέπει νά εἶσαι ὑπερήφανη, γιατί εἶμαι κι ἐγώ ἕνα παιδί τῆς Κύπρου πού δίνει τό αἷμα του γιά τήν ἐλευθερία... Οἱ μόνες λέξεις πού μποροῦν ν' ἀκούσουν ἀπό τά χείλη μας οἱ δυνάστες εἶναι αὐτές: "Ἐλευθερία ἤ θάνατος". Εἶναι θέλημα Θεοῦ νά χωριστοῦμε καί πρέπει νά σεβαστοῦμε τό ἅγιο θέλημά Του. Θά ἐλυπόμουν, ἄν πέθαινα σάν ἕνας κοινός κλέφτης. Δέν ὑπάρχει ὅμως λόγος νά λυπηθῶ τώρα, πού πεθαίνω γιά χάρη ἑνός ὑψηλοῦ ἰδανικοῦ. Δέν λυποῦμαι, γιατί θά ἐκτελεστῶ ἐν ὀνόματι τῆς ἐλευθερίας». Μιχαήλ Κουτσόφτας, ἀπαγχονίστηκε, 22 χρονῶν, στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956. Ὅταν τό μεσημέρι τῆς 20ης Σεπτεμβρίου τόν ἐπισκέφθηκε ἡ μάνα του... ἄρχισε νά κλαίει ἡ γερόντισσα: «Μάνα, ἄν εἶσαι Ἑλληνίδα, μήν κλάψης, γιατί ὁ γιός σου δέν εἶναι γιά κλάματα, ὁ γιός σου τραβάει γιά τή δόξα καί τήν τιμή». Καί ἡ μάνα: «Εἶμαι περήφανη γιά σένα γιέ μου. Σέ γέννησα γιά τήν πατρίδα καί σέ δίνω τήν πατρίδα». Ὅταν λέμε ἡ πατρίδα μου, δέν σημαίνει ὅτι τήν κατέχουμε ἤ μᾶς ἀνήκει, ἀλλά ὅτι ἀνήκουμε σ' αὐτήν χωρίς ἐπιφύλαξη. Καί ἡ «πατρίς» κάνει τό χρέος της, δια στόματος τοῦ πατριδοφύλακα στρατηγοῦ Μακρυγιάννη: «Πατρίς, νά μακαρίζης ὅλους τούς Ἕλληνες, ὅτι θυσιάστηκαν δια σένα νά σ' ἀναστήσουνε, νά ξανασηκωθής ἄλλην μιάν φοράν ἐλεύτερη πατρίδα...»....
«Ἄς εὐχαριστήσουμε ὅλοι τόν Θεό κι ἄς γίνει τό θέλημά Τοῦ... Τώρα πού γνωρίζω ὅτι σέ μία μέρα θ' ἀντικρίσω τήν ἀγχόνη, ἔχω διπλάσιο θάρρος παρά ποτέ. Ὁ Χριστός εἶναι πάντα συντροφιά στά κελιά μας...».... Ἀντρέας Παναγίδης, 23χρονος, ἀπαγχονίστηκε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956, γιά τήν ἕνωση τῆς Κύπρου μέ τήν Ἑλλάδα. Διαβάζεις τά λόγια τοῦ ἥρωα καί εἶναι σάν ν' ἀκοῦς τόν Σολωμό νά λέει:
«Φρικτή 'ναι ἡ ὥρα πού ὁ ἄνθρωπος
βαριά ψυχομαχά
ἀλλά μή φοβηθεῖς
ἰδού, ὁ Χριστός, πού γέρνοντας
στοῦ πόνου τό κρεβάτι
σοῦ σιάζει τό προσκέφαλο
καί σέ παρηγορά»
(Εἰς Μοναχήν).
Καί πιό κοντά ὁ Κολοκοτρώνης, ὁ Γέρος τῆς Λευτεριᾶς, νά ἀφήνει παρακαταθήκη στούς ἀπογόνους: «Μία φορά ἐβαπτίσθημεν μέ τό λάδι, βαπτιζόμεθα καί μίαν μέ τό αἷμα δια τήν ἐλευθερίαν τῆς πατρίδος μας». Μοσκοβολούν σάν Τίμιο Ξύλο αὐτά τά λόγια, δύσκολο νά ἀντιληφθοῦμε σήμερα πώς τό νά παθαίνεις σωστά εἶναι ὁ μόνος σωστός τρόπος ζωῆς.
«...Νιώθω τόν ἑαυτό μου ἰσχυρό καί γαλήνιο καί εἶμαι ἕτοιμος νά τά ἀντιμετωπίσω ὅλα μέ θάρρος καί ὑπομονή, γιατί ἔχω τόν Χριστό μέσα μου καί μέ βοηθᾶ...».... Στέλιος Μαυρομάτης, ἐκτελέστηκε στίς 21 Σεπτεμβρίου τοῦ 1956. Καί «σιμώνει ἡ Λευτεριά καί κλαίει» καί ἀκούει τόν ἥρωα νά λέει: «μήπως ὁ Ἰησοῦς δέν εἶπε «μή φοβηθεῖτε ἀπό τῶν ἀποκτεινόντων τό σῶμα τήν δέ ψυχή μή δυναμένων ἀποκτεῖναι;». Ἀπό τί λοιπόν νά φοβηθοῦμε ἐφ' ὅσον ἡ ψυχή μας θά ζεῖ αἰωνίως;...».
Ὁ Κυριάκος Μάτσης σ' ἀπάντηση στίς ἐκκλήσεις τοῦ Ἄγγλου ἀξιωματικοῦ πού τόν προέτρεψε νά παραδοθεῖ, γιά νά μήν σκοτωθεῖ ἄδικα, μιᾶς καί εἶχε ἤδη ἐκτελέσει τό καθῆκον στήν πατρίδα του ἀκέραιο, ἀπάντησε: «Ἐγώ θά βγῶ πυροβολῶντας». Καί ἔκανε ΕΞΟΔΟ καί τήν ἴδια στιγμή δύο χειροβομβίδες τόν διαμέλισαν, στίς 19 Νοέμβρη τοῦ 1958. Θυσία «γιά τήν πίστη τοῦ Χριστοῦ καί τήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου καθισμένη, στά γόνατα τῆς Ὑπερμάχου Στρατηγοῦ, πού εἶχε στά μάτια της ψηφιδωτό τόν καημό τῆς Ρωμιοσύνης» (Σεφέρης). 1η Ἀπριλίου 1955, ἀρχίζει ὁ ἐθνικοαπελευθερωτικός ἀγῶνας τῆς Κύπρου... ὁ ἀγῶνας τῆς ΕΟΚΑ γιά τήν Ἕνωση, δηλαδή, ὑπέρ πίστεως καί πατρίδος...
Δημήτρης Νατσιός
δάσκαλος-Κιλκίς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου