Νέο πρωθυπουργὸ ἔχουμε. Μετάνοια ἔχουμε;

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Μετὰ ἀπὸ ἕνα τετραήμερο ποὺ προκάλεσε αἰσθήματα ἀηδίας καὶ ἀπογοήτευσης σὲ κάθε Ἕλληνα ἡ χώρα ἀπέκτησε νέο πρωθυπουργό. Ὁ κ. Γ. Α. Παπανδρέου ἀποχώρησε κατησχυμένος ἀπὸ τὸ Μέγαρο Μαξίμου. Σὲ λιγότερο ἀπὸ μία ἑβδομάδα ποὺ πῆρε ψῆφο ἐμπιστοσύνης στὴ Βουλὴ ἔχει γίνει ὁ ἀποδιοπομπαῖος τράγος τοῦ πολιτικοῦ συστήματος, ὅπως πρὶν ἀπὸ δύο χρόνια ὁ Κώστας Καραμανλὴς καὶ πολὺ χειρότερα. Γιατί δὲν εἶναι μόνο ὅτι κορόιδεψε τὸν ἑλληνικὸ λαὸ γιὰ νὰ πάρει τὴν ἐξουσία, μὲ τὸ "λεφτὰ ὑπάρχουν" καὶ τὰ ψέματα ποὺ συνέχισε νὰ λέγει ἕως τὴν ἀποχώρησή του, δὲν εἶναι μόνο τὰ τραγικὰ λάθη του, μὲ τελευταῖο τὸ περὶ δημοψηφίσματος ποὺ ἀναστάτωσε ὅλο τὸν κόσμο, εἶναι οἱ ἀνακολουθίες του, ἡ κοροϊδία ποὺ αἰσθάνονταν Ἕλληνες καὶ ξένοι, ἡ ἀνικανότητά του νὰ διαχειριστεῖ τὴν κρίση, ἡ αἴσθησή του ὅτι ἔπρεπε νὰ τοῦ εἴμαστε εὐγνώμονες ποὺ ἐνῶ ζοῦσε καὶ μποροῦσε νὰ ἐργασθεῖ στὸ ἐξωτερικὸ ἐπέλεξε νὰ ἔρθει στὴν Ἑλλάδα "γιὰ νὰ τὴ σώσει"… Ἡ εὐθύνη τοῦ κ. Παπανδρέου ἱστορικὰ εἶναι τεράστια. Ἡ κυβέρνηση τοῦ ἦταν  ἄδικη  στὴν κοινωνικὴ καὶ οἰκονομική της πολιτική. Στὰ δύο καὶ κάτι χρόνια ποὺ κυβέρνησε ἐξαθλίωσε τοὺς ἀδύνατους οἰκονομικὰ καὶ σχεδὸν καθόλου δὲν ἔθιξε τοὺς ἔχοντας καὶ κατέχοντας. Ἐπίσης  μὲ τὶς ἐνέργειες τοῦ διέσυρε τὴ χώρα καὶ μὲ τὰ λάθη τοῦ τὴν ὁδήγησε στὴν χειρότερη κατάσταση ποὺ πέρασε μετὰ τὴν Κατοχή.

 Εὐθύνη βεβαίως γιὰ τὴν ἐλεεινὴ κατάσταση στὴν ὁποία περιήλθαμε ἔχουν ὅλοι ὅσοι εἶχαν τὴν εὐθύνη τῆς πορείας τοῦ τόπου τὰ τελευταία σαράντα χρόνια. Ἡ ἀναλγησία πρὸς τὸν λαό, ποὺ ἁπλὰ τὸν ἤθελαν συνένοχο, ἡ ἀσυνειδησία στὴν ἐπιτέλεση τοῦ καθήκοντος καὶ ἡ ἀναισθησία μπρὸς στὴν καταιγίδα εἶναι τὰ αἰσθήματα ποὺ κυριαρχοῦσαν στὴν πολιτικὴ ζωή. Ἀμυδρὴ ἐλπίδα ὑπάρχει τὸ σὸκ ποὺ ὑφίσταται ὁ ἑλληνικὸς λαὸς νὰ ὁδηγήσει σὲ νέα δεδομένα στὴν πολιτικὴ μᾶς ζωή. Θετικὲς ἐνδείξεις εἶναι πὼς τὸ πανίσχυρο πολιτικὸ σύστημα εἶναι...

 σὲ ἔντονη παρακμή, τὸ ἴδιο καὶ οἱ ἰσχυρότατες συντεχνίες. Φαίνεται ἀκόμη πὼς "οἱ πατρογονικοὶ ἡγεμόνες" τελειώνουν. Καὶ μειώνονται στὸ ἐλάχιστο οἱ ἀφισοκολλητές, οἱ χειροκροτητὲς καὶ οἱ φανατικοὶ τῶν Κομμάτων. Ἀκόμη πληθαίνουν ὅσοι κριτικὰ ἀντιμετωπίζουν τὴν ἐνημέρωση τῆς κοινῆς γνώμης, ποὺ ἔχει περάσει σὲ ἐπιχειρηματίες. Καὶ  αὐξάνονται οἱ ἀντοχὲς τοῦ λαοῦ ἔναντι τῶν δημαγωγῶν τῆς ἀκροδεξιᾶς ἢ τῆς ἀριστερᾶς

Ὅμως γιὰ νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ ἐλπίδα πρέπει πολιτικοὶ καὶ λαὸς νὰ δοῦμε τὰ λάθη μας καὶ νὰ ἀλλάξουμε πορεία, νὰ μετανοήσουμε γιὰ ὅσα κάναμε ἢ δὲν κάναμε. Νὰ ἀποκτήσουμε ἄλλα μυαλὰ ἀπὸ αὐτὰ ποὺ εἴχαμε ἕως τὴν κρίση. Κανεὶς μέχρι σήμερα δὲν ἔχει πεῖ τὴ λέξη μετάνοια. Κανένας πολιτικὸς δὲν ἔχει ζητήσει συγγνώμη γιὰ τὰ λάθη ποὺ διέπραξε καὶ κανένας δὲν παραδέχθηκε ὅτι ἀπέτυχε στὸ ἔργο ποὺ τοῦ ἀνατέθηκε καὶ γι'  αὐτὸ νὰ πεῖ ὅτι παραιτεῖται καὶ πηγαίνει στὸ σπίτι του. Γιὰ τὸν κάθε πολιτικὸ ὅλοι οἱ ἄλλοι ἔχουν εὐθύνη ἐκτὸς ἀπὸ τὸν ἴδιο…  Καὶ γνωρίζουμε ὅτι ἡ κόλαση προέκυψε ἀπὸ τότε ποὺ ὁ ἄνθρωπος δὲν παραδέχθηκε τὸ σφάλμα του καὶ ἄρχισε τὶς δικαιολογίες…

Τὸ ἴδιο κι ἐμεῖς  πρέπει νὰ μετανιώσουμε γιὰ τὴν "πώληση" τῆς ψήφου μας ἔναντι  ἀνταλλαγμάτων, γιὰ τὴν ἐξασφάλιση προνομίων γιὰ ἐμᾶς καὶ τοὺς συγγενεῖς μας ἔναντι τῶν ἀδύνατων συμπολιτῶν μας, γιὰ τὴν ἐγωιστική μας συμπεριφορὰ καὶ τὴν ἔλλειψη φορολογικῆς συνείδησης καὶ κοινωνικῆς ἀλληλεγγύης. Ἐμεῖς ἀποδεχόμασταν ἢ ἀνεχόμασταν τοὺς ἐπαγγελματίες πολιτικοὺς καὶ τοὺς δημαγωγούς. Ἐμεῖς ἑκούσια πέσαμε στὴν παγίδα τοῦ καταναλωτισμοῦ καὶ τοῦ νὰ ζοῦμε μὲ δανεικά, χωρὶς νὰ σκεφθοῦμε αὐτὸ ποὺ ὁ Πλούταρχος γράφει στὰ "Ἠθικά" του, ὅτι "τοὺς δανειστὲς τοὺς δημιουργεῖ ἡ τρυφηλότητα,  γιατί χρεωνόμαστε γιὰ νὰ πληρώσουμε ὄχι τὸ ψωμὶ καὶ τὸ κρασί, μὰ ἐξοχικὲς κατοικίες, δούλους, μουλάρια, ἀνάκλιντρα καὶ τραπεζώματα…". Καὶ οἱ δανειστές, συνεχίζει ὁ Πλούταρχος, " μετατρέπουν τὴν ἀγορὰ σὲ κολαστήριο γιὰ τοὺς δύσμοιρους ὀφειλέτες, σὰν ὄρνεα τοὺς κατακρεουργοῦν καὶ τοὺς κατασπαράζουν".

Εὐθύνες ἔχουμε ὅλοι μας, ὡς ὑπεύθυνοι πολίτες, ἔστω καὶ ἂν τὸ πολιτικὸ σύστημα μᾶς παγίδευε σὲ προκατασκευασμένα διλήμματα, μὲ τὰ ὁποῖα ἁπλὰ ἐπιλέγαμε τό, κατὰ τὴν ἄποψή μας, λιγότερο κακό… Ὅμως ἔπρεπε νὰ βρίσκαμε λύσεις, ἔπρεπε νὰ ἀντιστεκόμασταν…Κρίνοντας τὴν κοινωνικὴ πραγματικότητα τῆς ἐποχῆς του, ποὺ δὲν εἶναι μακριὰ ἀπὸ τὴ δική μας, ὁ Μένανδρος ἔγραψε πολὺ σωστά:

 "Ἂν ὁ καθένας ἀπὸ μᾶς πρόθυμα πολεμοῦσε τὸν ἄδικο

καὶ συναγωνιζόταν μὲ ὅλους μαζὶ

πιστεύοντας πὼς τὸ ἀδίκημα ποῦ' γίνε στρεφόταν κι ἐνάντια του

κι ἂν ὁ ἕνας μὲ τὸν ἄλλο ἁρμονικὰ συνεργαζόταν,

τότε δὲν θὰ πλήθαινε περισσότερο

τῶν φαύλων τὸ κακὸ στὸν τόπο μας.

Κι αὐτοὶ ὅλοι οἱ ἀχρεῖοι, ἂν τὸ φροντίζαμε μεῖς

κι εὕρισκαν τὴν τιμωρία τὴ βαριὰ ποὺ τοὺς πρέπει,

ἢ πάρα πολὺ λίγοι θὰ' μεναν,

ἢ ὅλως διόλου θὰ ἔπαυαν τὴν κακία τους

στὸν κόσμο νὰ σκορποῦνε ".

 Ὑπάρχει καὶ ὁ ξένος παράγοντας, αὐτὸς ποὺ μᾶς βρῆκε ἀδύναμους σὰν χαρακτῆρες καὶ ἕτοιμους νὰ πουλήσουμε τὰ πολύτιμα πρωτοτόκιά μας ἀντὶ πινακίου φακῆς καὶ μᾶς ἐκμεταλλεύτηκε, μέχρις ἐξοντώσεως. Ἂν μποροῦσε θὰ μᾶς πέθαινε, ἀλλὰ μᾶς κρατάει στὴ ζωὴ γιὰ νὰ πληρώνουμε τοὺς τόκους καὶ τὰ δανεικά. Τὸ 1927 ὁ Γερμανὸς θεωρητικός του Κράτους  Κὰρλ Σμὶττ ἔγραψε προφητικά:

[ Ἕνας οἰκονομικὰ θεμελιωμένος ἰμπεριαλισμὸς θὰ προσπαθήσει φυσικὰ νὰ ἐπιφέρει μία κατάσταση στὴ γῆ, κατὰ τὴν ὁποία θὰ μπορεῖ νὰ χρησιμοποιεῖ ἀνενόχλητα τὰ μέσα τῆς οἰκονομικῆς ἰσχύος του, ὅπως ἀποκλεισμὸ ἀπὸ πιστώσεις, ἀποκλεισμὸ ἀπὸ πρῶτες ὕλες, καταστροφὴ ξένων νομισμάτων κ.ο.κ.. Θὰ τὸ θεωρήσει "ἐξωοικονομικὴ" βία ἂν ἕνας λαὸς προσπαθήσει νὰ ἀποφύγει τὴν ἐπίδραση αὐτῶν τῶν "εἰρηνικῶν" μεθόδων….Γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ τέτοιων μέσων δημιουργεῖ βέβαια ἕνα νέο οὐσιωδῶς εἰρηνικὸ λεξιλόγιο, τὸ ὁποῖο δὲν γνωρίζει πιὰ τὸν πόλεμο, παρὰ μόνο ἐκτελέσεις, κυρώσεις, ἐκστρατεῖες τιμωρίας, διεθνῆ ἀστυνομία…Ὁ ἀντίπαλος δὲν ὀνομάζεται πλέον ἐχθρός, ἀλλὰ θεωρεῖται παραβάτης καὶ ταραξίας τῆς εἰρήνης…]. Ὁ ξένος παράγοντας ποὺ ἔχει ὅλα τὰ χαρακτηριστικά του δανειστοῦ, ὅπως τὸν περιγράφει ὁ Πλούταρχος.

Στὴν Ἑλλάδα ἡ λέπρα τοῦ καταναλωτισμοῦ εἶχε διαπεράσει τὸν κρατικὸ τομέα. Οἱ ὑπερβολικὲς προμήθειες,  κυρίως πολεμικοῦ καὶ τηλεπικοινωνιακοῦ  ὑλικοῦ, ἀπὸ τὴν ἀμερικανικὴ καὶ εὐρωπαϊκὴ ἀγορὰ χωρὶς ὁποιαδήποτε  ὀρθολογικὴ ἀντίληψη, ἡ λογική του "Τσοβόλα δώστα  ὅλα", ἡ  παραίνεση πρὸς τοὺς κρατικοὺς παράγοντες πρὸς διαφθορὰ "ἐν μέτρω",  δηλαδὴ νὰ παίρνουν χαρτζιλίκια ἀλλὰ ὄχι πάρα πολὺ μεγάλα καὶ τὸ βόλεμα στὸν κρατικὸ τομέα τῶν ἑκατοντάδων χιλιάδων κομματικῶν παιδιῶν ὁδήγησε σὲ ἕνα δανεισμὸ αὐξανόμενο μὲ γεωμετρικὴ πρόοδο.  Ἀντὶ νὰ ἐμπνέει τὸ Κράτος τὴν ἀνάπτυξη καὶ τὴν εὐημερία μὲ τὴ δημιουργία, καὶ τὴν ἰδιωτικὴ πρωτοβουλία κοίμιζε τὸ λαὸ μὲ τὸ βόλεμα, εἴτε αὐτὸ ἦταν μία θέση στὸ Δημόσιο, εἴτε μία ἐπιδότηση, εἴτε τὰ δάνεια, ὁδηγώντας σὲ ἕνα ψεύτικο πλουτισμό.  Πρέπει νὰ μετανοήσουμε, πρέπει νὰ ἀλλάξουμε, πρέπει νὰ δείξουμε ὅτι δὲν θέλουμε νὰ εἴμαστε ραγιάδες. Πρέπει νὰ ἀποδείξουμε ὅτι ἔχουμε  δυνατότητες ὡς λαὸς καὶ πὼς ἡ δοκιμασία ποὺ περνᾶμε μᾶς διδάσκει νὰ ἐργαστοῦμε περισσότερο, νὰ διεκδικήσουμε μία ἔντιμη καὶ εὐημεροῦσα Πολιτεία καὶ νὰ ζοῦμε μία λιτή, αὐτάρκη καὶ ὀλιγαρκῆ ζωή, χωρὶς δανεικά. Ἂν δὲν συμπεριφερθοῦμε μὲ τὸν πρέποντα τρόπο ὅσες ἱκανότητες κι ἂν ἔχει ὁ νέος πρωθυπουργὸς δὲν πρόκειται νὰ ἐπιτύχει.