Ἑλληνικὸ σημαντικὸ βῆμα μὲ ἄμεσο διπλωματικὸ ἀντίκτυπο

Σὲ μιὰ σημαντικὴ γεωστρατηγικὴ κίνηση ἐνδεδυμένη τὸν οἰκολογικὸ χιτῶνα προχώρησε ἡ Ἑλλάδα, ἀνακοινώνοντας χάρτες μὲ τὴν ὀνομασία «Ἐθνικὸ Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αἰγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες(1)» καὶ «Ἐθνικὸ Θαλάσσιο Πάρκο Ἰονίου(2)». Ἡ πρωτοβουλία αὐτὴ ἐντάσσεται στὴν ἤπια ἰσχύ(3), τὴν ὁποία ἡ πατρίδα μας διαθέτει σὲ πολλαπλᾶ ἐπίπεδα καὶ ἀνεξάντλητες ποσότητες, ἀρκεῖ νὰ… ὑπάρχει ἡ πολιτικὴ βούληση γιὰ τὴν κατὰ περίσταση ἀξιοποίησή της. «Τὰ πάρκα αὐτὰ θὰ εἶναι ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχὲς σὲ ὁλόκληρη τὴ Μεσόγειο - ἡ θάλασσα ὑπῆρξε πάντα ἡ σιωπηλὴ δύναμη τῆς Ἑλλάδας - εἶναι μέρος του ποιοί εἴμαστε — διαμόρφωσε τὸν πολιτισμὸ καὶ τὴν ἱστορία μας, τρέφει τὸν λαό μας καὶ καλλιεργεῖ τὸ πνεῦμα μας», δήλωσε χαρακτηριστικὰ ὁ πρωθυπουργὸς τῆς Ἑλλάδος, ὑπογραμμίζοντας ἔτσι τὴν γεωπολιτικὴ διάσταση τοῦ θέματος. 

Σιγά-σιγά φαίνεται νὰ χτίζουμε μία ἀπαγορευμένη περιοχὴ στὴν θαλάσσια περιοχὴ κυριαρχίας μας, ἔναντι σὲ ἐμφανεῖς καὶ κρυφοὺς ἐπιβουλείς. Εἶναι βεβαίως τὰ πρῶτα αὐτὰ βήματα ἐντὸς τῶν 6νμ, ὅπου αὐτονοήτως ὑφίσταται ἐθνικὴ κυριαρχία καὶ θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ πεῖ πὼς πρόκειται γιὰ πλεονασμὸ ἐκ μέρους μας, ὡστόσο ἀποτελεῖ ἰσχυρὸ θεμέλιο καὶ μιὰ πολὺ καλὴ ἀρχὴ γιὰ ἑπόμενες γεωστρατηγικὲς κινήσεις. Ἰδιαίτερης χρονικῆς καμπῆς θεωρεῖται ἐπιπλέον καὶ λόγῳ τῶν ἐμμέσων κλυδωνισμῶν τῶν σχέσεων μᾶς μὲ Αἴγυπτο, Λιβύη, Ἰταλία, ἀκόμα καὶ Ἰσραήλ, τοὺς ὁποίους ἐπιχειρεῖ μεθοδευμένα ἡ Τουρκία τὸν τελευταῖο καιρό. Γεωγραφικά, τὰ θαλάσσια πάρκα ἐφάπτονται μὲ τὰ γειτνιάζοντα θαλάσσια οἰκόπεδα τῆς ΑΟΖ, λειτουργῶντας συμπληρωματικά. Ἐδῶ πρέπει νὰ ἐπισημανθεῖ ὅτι οἱ περιοχὲς ποὺ προστατεύονται ὡς προέκταση τῆς NATURA 2000 δὲν δύνανται νὰ χρησιμοποιηθοῦν γιὰ ἔρευνα καὶ ἐξόρυξη ὑποθαλάσσιου πλούτου καὶ αὐτὴ ἡ παράμετρος ἔχει συνυπολογισθεῖ λεπτομερῶς ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ πλευρά, ὥστε νὰ μὴν ἔχει μελλοντικὲς οἰκονομικὲς ἀπώλειες. 

Πρακτικὰ τὰ Πάρκα θεσμοθετοῦνται μὲ περιβαλλοντικὸ γνώμονα καὶ ὑπὲρ τῆς χωρικῆς ἑνότητας καὶ τῆς πληρέστερης διαχείρισής τους, μὲ σκοπὸ τὴν ἀποτελεσματικὴ προστασία τῶν πλέον εὐάλωτων οἰκοτόπων καὶ εἰδῶν. Εἰδικὴ ἑστίαση προβλέπεται στὸν τομέα τῆς παράνομης ἁλιείας, ἡ ὁποία δυστυχῶς στὸ Αἰγαῖο (μὲ ἔξαρση στὸ βόρειο) εἶναι καὶ εἰσαγόμενη συμπεριλαμβανομένης τῆς Τουρκίας σὲ αὐτό. Δεδομένη θεωρεῖται ἡ χρήση ὁλοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης καὶ ἐποπτείας ἀπὸ τὸν ΟΦΥΠΕΚΑ(4) (περιλαμβάνει, drones, ραντάρ, δορυφορικὲς εἰκόνες, κ.ά) σὲ συνεργασία μὲ τὶς κατὰ τόπους λιμενικὲς ἀρχές, γεγονὸς τὸ ὁποῖο θὰ ἐνισχύει ἀμέσως καὶ ἐμμέσως τὴν ἐπιχειρησιακὴ εἰκόνα τοῦ ΓΕΕΘΑ. Ἐπὶ τῆς οὐσίας λοιπόν, θὰ ἀσκοῦμε ἄμεσο ἔλεγχο τῶν περιοχῶν αὐτῶν, ὅπερ καὶ σημαίνει ἐνίσχυση τῆς ἀποτροπῆς. Ἡ δημιουργία θαλασσίων πάρκων προσδίδει στὰ ἑλληνικὰ ὕδατα τῶν περιοχῶν αὐτῶν μιὰ ἐπιπλέον συνεκτικότητα. Πρόκειται γιὰ ἐνισχυμένο πλαίσιο ἀπὸ τὴν ἀκτὴ μέχρι τὰ σημεῖα περιβαλλοντικοῦ ἐνδιαφέροντος, τὸ ὁποῖο προεκτείνεται ἐμμέσως ἕως τὰ 12νμ γιὰ τὶς περιοχὲς ἐκεῖνες ποὺ συγκεκριμένα ἐφάπτονται τῶν θαλασσίων οἰκοπέδων τῆς ΑΟΖ. 

Ἡ ἀντίδραση τῆς Τουρκίας ἦταν ἄμεση, ἀλλὰ καὶ ἀναμενόμενη, πολλῷ δὲ μᾶλλον ἐκτὸς παντὸς νομικοῦ πλαισίου, ἡ ὁποία ἐξάλλου ἐπαληθεύει τὴν γεωστρατηγικὴ σημασία τῆς Ἑλληνικῆς θεσμοθέτησης. Πρόκειται γιὰ μιὰ ἀκόμη τουρκικὴ γεωπολιτικὴ θρασύτητα, ἀφοῦ καταγγέλει τὴν Ἑλλάδα γιὰ πράξεις ποὺ τελεῖ ἐντὸς τῶν ἐθνικῶν της χωρικῶν ὑδάτων καὶ παράλληλα ἐξαγγέλει ἀντίστοιχες δικές της ἐνέργειες σὲ διεθνῆ ὕδατα, πάντα συνεπὴς στὴν κατ’εξακολούθηση ἔμπρακτη ἀμφισβήτηση τοῦ διεθνοῦς δικαίου τῆς θαλάσσης. Παρὰ τὴν κριτικὴ ποὺ ἀσκεῖται στὴν κυβέρνηση περὶ «δειλοῦ βήματος», ἐφόσον τὸ ὅλο ἐγχείρημα διαδραματίζεται ἐντὸς τῶν 6νμ, στὰ ὁποῖα οὕτως ἢ ἄλλως ἡ Ἑλλάδα ἀσκεῖ κυριαρχία καὶ ὁποιαδήποτε ἄλλη χώρα δὲν ἔχει ἀπολύτως κανένα δικαίωμα, ἀποδεικνύεται ἡ μεγάλη σημασία του ἀπὸ τὴν τουρκικὴ ἀστραπιαία ἀντίδραση, ἔστω κι ἂν αὐτὴ κινεῖται στὰ ὅρια τῆς γελοιότητος. 

Ἐκτιμᾶται ὅτι ἕνα ἀπὸ τὰ ἑπόμενα βήματα τῆς Ἑλλάδος θὰ εἶναι ἡ ἐπέκταση τῶν χωρικῶν μας ὑδάτων στὰ 12νμ στὴν περιοχὴ τῆς Κρήτης, λαμβανόμενο καὶ ὡς συνέχεια τῆς ἀντίστοιχης κίνησης στὸ Ἰόνιο. Ἐπίσης ἡ ἐξαγγελία καὶ δεύτερης θαλάσσιας περιοχῆς ὑπὸ περιβαλλοντικὴ προστασία στὸ Αἰγαῖο θεωρεῖται ἐπιβεβλημένη, ὥστε νὰ μείνει συνεπὴς στὸν προγραμματισμό της ἡ Ἑλλάδα, ἐνῷ στὸν τομέα τῆς διπλωματίας(5) ἀναμένουμε μιὰ σοβαρὴ ἐπαναφορὰ τῆς ἰσορροπίας τῶν σχέσεων γειτονίας κυρίως μὲ διμερεῖς συναντήσεις.

(1) Τὸ Ἐθνικὸ Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αἰγαίου 1 – Νότιες Κυκλάδες ἔχει συνολικὴ ἔκταση σχεδὸν 9.500 (9.477) km2, ἐκ τῶν ὁποίων 9.189 km2 ἀφοροῦν ἑλληνικὲς θαλάσσιες ζῶνες καὶ 288 km2 ἀφοροῦν χερσαῖες ἐκτάσεις. Περιλαμβάνει 73 συμπλέγματα νησιῶν, τὰ 68 ἐκ τῶν ὁποίων ἀνήκουν στὸ εὐρωπαϊκὸ δίκτυο Natura 2000 καὶ τὰ ὑπόλοιπα 5 στὸ δίκτυο τῶν IBA (Important Bird Areas) τοῦ Birdlife International, μὲ συνολικὴ ἔκταση 1,7 km2, τὰ ὁποῖα καὶ ἀναμένεται σύντομα νὰ ἐνταχθοῦν στὸ Δίκτυο Natura 2000 ὡς ΖΕΠ, μέσῳ τοῦ ἐν ἐξελίξει προγράμματος τῆς ἐποπτείας.

(2) Τὸ Πάρκο Ἰονίου διασυνδέει πολλὲς ὑφιστάμενες προστατευόμενες περιοχές, ἔχει συνολικὴ ἔκταση περίπου 18.000 (17.970) km2, ἐκ τῶν ὁποίων 17.690 km2 ἀφοροῦν ἑλληνικὲς θαλάσσιες ζῶνες καὶ 280 km2 ἀφοροῦν χερσαῖες ἐκτάσεις.

(3) Ἤπια Ἰσχύς: Βασίζεται κυρίως σὲ πηγὲς πολιτισμοῦ, πολιτικῶν ἀξιῶν καὶ ἐξωτερικῆς πολιτικῆς. Λειτουργεῖ μὲ ἐπηρεασμὸ τῆς γνώμης τῶν ἐμπλεκομένων καὶ συνεπῶς φέρει ἀποτελέσματα στὴν λήψη ἀποφάσεων.

(4) Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής

(5) Ἡ Διπλωματία ἀποτελεῖ ἕναν ἀπὸ τοὺς τέσσερεις πυλῶνες ἰσχύος μαζὶ μὲ τὶς Στρατιωτικὲς Δυνάμεις, τὴν Οἰκονομία καὶ τὶς Πληροφοριακὲς Ἐπιχειρήσεις.

Πηγή: Στρατηγικός Χρόνος