Οἱ "Ἰνστρούχτορες" τῆς Νέας Ἐποχῆς.

ΝΕΑ ΕΠΟΧΗ ΚΑΙ «ΝΕΑ» ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΜΕΡΟΣ Β'
ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ ΤΟ Α' ΜΕΡΟΣ ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ

τῆς κ. Δάφνης Βαρβιτσιώτη, ἱστορικοῦ-ἐρευνήτριας

«Βουλεύεσθαι καὶ λογίζεσθαι ταυτὸν»1
Ἀριστοτέλης
Ἐπανερχόμενοι στὴν δράση τῆς «νέας» τηλεόρασης, ὑπενθυμίζουμε ὅτι, σύμφωνα μὲ ὅλες τὶς ἐνδείξεις, αὐτὴ φαίνεται νὰ πρωτοστατεῖ στὸν «ἀόρατο» πόλεμο ποὺ διεξάγει ὁ «Νέος Διαφωτισμὸς» κατὰ τῆς «παλαιᾶς» σκέψης.
Ἀπομένει τώρα νὰ ἀναλυθεῖ ἡ δράση τῶν τηλεοπτικῶν διαμορφωτῶν γνώμης καὶ καθοδηγητῶν σκέψης τοὺς ὁποίους αὐτὴ ἐπιλέγει, οὕτως ὥστε νὰ διαπιστωθεῖ ἡ...συμβολὴ τοὺς τόσο στὸν «κατευνασμὸ» καὶ τὸν «λήθαργο» στὸν ὁποῖον ἔχουν βυθισθεῖ οἱ δυτικὲς κοινωνίες2, ὅσο καὶ στὴν «δημιουργικὴ καταστροφή», γιὰ τὴν ἐπικράτηση τῆς Νέας Ἐποχῆς. Ὅσοι παρακολουθοῦν τὴν «νέα» τηλεόραση μὲ ἀναλυτικὸ καὶ κριτικὸ πνεῦμα, διαπιστώνουν ὅτι, οἱ σύγχρονοι Ἰνστρούχτορες ἐκπαιδευτές3 -εἴτε «στρατευμένοι», εἴτε χρησιμοποιούμενοι ἐν ἀγνοία τοὺς- ἐφαρμόζουν, μέσω αὐτῆς, τὶς ἀκόλουθες, κυρίως, μεθοδεύσεις:
Ἐξουδετερώνουν τὴν λογικὴ τῶν τηλεθεατῶν, «ἀποδομώντας» κάθε αὐτονόητο, καὶ ἐπαναπροσδιορίζοντας τό, ἐπὶ «νέας», «πολιτικῶς ὀρθῆς» βάσης, ἡ ὁποία, στὴν οὐσία, τὸ ἀντιστρέφει, πρὸς δόξαν τοῦ «Νέου Διαφωτισμοῦ». Π.χ.: «Σὲ μία «σωστὴ» δημοκρατία, ἡ πλειοψηφία ὀφείλει νὰ ὑποτάσσεται στὴν μειοψηφία».
Παραλύουν τὴν λογική, διὰ τῆς «ἀφελοῦς», «ἀντικειμενικῆς» καὶ «δημοκρατικῆς» τήρησης ἴσων ἀποστάσεων μεταξὺ δικαίου καὶ ἀδίκου, θετικοῦ καὶ ἀρνητικοῦ, καλοῦ καὶ κακοῦ, θύματος καὶ θύτη, ἠθικοῦ καὶ ἀνήθικου, ὁμαλοῦ καὶ διεστραμμένου, νομίμου καὶ παράνομου, ἐπιστήμης καὶ τσαρλατανισμοῦ. Χριστιανισμοῦ καὶ σεκτῶν κ.ο.κ..
Καταστρέφουν κάθε πνευματικό, ἠθικό, ἐθνικό, κοινωνικό, θρησκευτικὸ ἔρεισμα τοῦ δυτικοῦ ἀνθρώπου, μὲ τὸν δογματικὸ πλουραλισμό4, δηλαδή, μὲ τὴν σχετικοποίηση τοῦ ἀπόλυτου καὶ τὴν ἀπολυτοποίηση τοῦ σχετικοῦ. Π.χ.: «Πρέπει νὰ ἀποδεχθοῦμε κάθε ἄποψη ὡς ἐξ ἴσου ἔγκυρη, ἀφοῦ δὲν ὑπάρχει μία καὶ μόνη ἀλήθεια, καὶ ὁ κάθε ἕνας μας εἶναι φορέας τῆς δικῆς του ἀλήθειας».
Παραλύουν τὴν κριτικὴ ἱκανότητα τῶν τηλεθεατῶν, δημιουργώντας πνευματικὸ χάος, ἀβεβαιότητα καὶ σύγχυση μὲ ἀλληλλοσυγκρουόμενα καὶ ἀλληλλοαναιρούμενα μηνύματα, τὰ ὁποῖα προβάλλουν ὡς ἰσόκυρα. Ἔτσι, καλοῦν τὸν τηλεθεατὴ νὰ ἀποδεχθεῖ ὅτι, «ὁ δυτικὸς πολιτισμὸς εἶναι καταστροφικός, αὐταρχικός, ἐκμεταλλευτὴς τοῦ Τρίτου Κόσμου κ.ο.κ.», ὡς ἰσόκυρο πρὸς τὸ «οἱ Εὐρωπαῖοι, ποὺ εἶναι πολιτισμένοι...». τὸν καλοῦν νὰ ντραπεῖ ἐπειδὴ θεωρεῖ τὴν ὁμοφυλοφιλία διαστροφή, ἐνῶ, ταυτόχρονα, τὸν καλοῦν νὰ ντραπεῖ ἐπειδὴ «ὅλοι οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες ἦταν ὁμοφυλόφιλοι». τὸν καλοῦν νὰ εἶναι ἄτεγκτος ἔναντι τῶν καπνιστῶν, ἀλλὰ νὰ δείχνει «κατανόηση» γιὰ τὰ ναρκωτικὰ (ἰδιαίτερα γιὰ τὰ «μαλακά»). ἂν πιστεύει σὲ Μία καὶ Μόνη Ἀλήθεια, τὸν ἐγκαλοῦν ὡς «φανατικὸ» ἢ «φασίστα», καὶ τὸν καλοῦν νὰ ἀποδεχθεῖ μία «νέα» Μόνη Ἀλήθεια, ὅτι: «Δὲν ὑπάρχει μία Μία καὶ Μόνη Ἀλήθεια», κ.ο.κ..
Ἐνσταλάζουν ἐνοχὲς σὲ ὁλόκληρο τὸ κοινωνικὸ σύνολο γιὰ πράξεις ἢ παραλείψεις μεμονωμένων ἀτόμων, ἢ πολιτικῶν ἢ διοικητικῶν φορέων. Π.χ. «Ὡς κοινωνία ὀφείλουμε νὰ ἀναλάβουμε τὶς εὐθύνες μας ποὺ ὁ δράστης κατακρεούργησε τὸ θύμα». «ἔχουμε ὅλοι εὐθύνη...», εἴτε γιὰ τοὺς θανάτους ἀπὸ ναρκωτικά, εἴτε γιὰ τὴν πορνεία, εἴτε γιὰ τὶς πυρκαγιές, εἴτε γιὰ τὶς πλημμύρες, τὶς καταρρεύσεις κ.ο.κ.. Ἐφαρμόζουν, δηλαδή, τὴν θεωρία τῆς συλλογικῆς εὐθύνης, ποῦ -συμπτωματικά;- ταυτίζεται μὲ τὴν ἐπιδιωκόμενη ἀπὸ τὴν Θεοσοφία ἐξαφάνιση τῆς προσωπικῆς συνείδησης καὶ στὴν «ὁμαδοποίηση» ὅλων τῶν ἐπιμέρους συνειδήσεων σὲ ΜΙΑ κοινὴ συνείδηση: «Ὁ ἄνθρωπος μπαίνει στὴν συνείδηση τῆς Μονάδος, τοῦ ΕΝΟΣ», «... Ἡ προσωπικότητα σβύνει καὶ ἡ πλάνη τελειώνει. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἐπιστέγασμα τοῦ Μεγάλου Ἔργου...»5
Ἐνσταλάζουν «συνείδηση μικρότητας» στοὺς τηλεθεατές, ἐξαπολύοντας ἐναντίον τοὺς καταιγισμὸ ἐνοχῶν καὶ ὑποτιμήσεων σὲ ὅ,τι ἀφορᾶ τὸν ἄνθρωπο, καὶ εἰδικὰ τὸν δυτικὸ ἄνθρωπο, μὲ κύριο ὅπλο τὴν οἰκολογία. Π.χ.: «Ὁ ἄνθρωπος εἶναι καταστροφικὸ ὄν», «ὁ ἄνθρωπος εἶναι κατώτερος ἀπὸ τὰ ζῶα, τὰ ὁποῖα, ἐνῶ ἔχουν καὶ αὐτὰ ψυχή, δὲν καταστρέφουν τὸ περιβάλλον καὶ τὸν πλανήτη». ἢ «ἀντίθετα μὲ ἐμᾶς τοὺς «πολιτισμένους» ποὺ ἐκμεταλλευόμαστε καὶ καταστρέφουμε τὸν Πλανήτη, ἡ τάδε φυλὴ Αὐστραλίας (τῆς Ἀφρικῆς, Ἰνδίας κ.ο.κ.) σέβεται τὴν φύση καὶ ζεῖ σὲ ἁρμονία μὲ αὐτήν».
Ἐνσταλάζουν «συνείδηση μικρότητας» σὲ ὅλο τὸ κοινωνικὸ καὶ ἐθνικὸ σύνολο, ἐξαπολύοντας ἐναντίον τοῦ καταιγισμὸ ἐνοχῶν καὶ ὑποτιμήσεων, συντρίβοντας ὅλα τὰ «παλαιὰ» -κυρίως τὰ ἐθνικά, πνευματικά, ἱστορικὰ καὶ θρησκευτικὰ- δεδομένα του: Π.χ. «οἱ Εὐρωπαῖοι, ποὺ εἶναι πολιτισμένοι...», «ὁ Ἕλληνας εἶναι ἀπαίδευτος, ἀγράμματος, ἐξυπνάκιας, τεμπέλης, ἐκμεταλλευτής, νεόπλουτος, σκληρὸς μὲ τὰ ζῶα, κ.α.», «ὁ ἀρχαιοελληνικὸς (ἢ ὁ βυζαντινὸς) πολιτισμὸς ἦταν μία τυραννικὴ ἀποικιοκρατικὴ ἰμπεριαλιστικὴ δύναμη», «ὁ Μέγας Ἀλέξανδρος ἦταν σφαγέας τῶν λαῶν», «ζοῦμε σὲ ἕνα ἀνελεύθερο θεοκρατικὸ καθεστώς»... κ.ο.κ..
Παραλύουν ὁποιαδήποτε νόμιμη ἀντίδραση, ἐπιβάλλοντας τὰ «ἰδανικὰ» τοῦ «Νέου Διαφωτισμοῦ»6 διὰ τῆς πνευματικῆς τρομοκρατίας καὶ μὲ ἐκβιαστικὲς συλλογιστικές. Π.χ. «Η Χ θέση εἶναι ἡ ὀρθή. Ὅποιος διαφωνεῖ εἶναι προκατειλημμένος, ἀντιδραστικός, ἐθνικιστής, θρησκόληπτος, φασίστας, ρατσιστής, κ.ο.κ.». «Ἡ εὐθανασία ἀποτελεῖ κορυφαία κατάκτηση τῆς πολιτισμένης Δύσης, ὁ σημερινὸς Ἕλληνας, ὅμως, δὲν ἔχει φθάσει ἀκόμα στὸ ἐπίπεδο νὰ ἐκτιμήσει τὴν κατάκτηση αὐτή».
Ἐξουθενώνουν τὶς ἀντιστάσεις καὶ ὑποκλέπτουν τὴν συναίνεση τοῦ κοινοῦ, ἐφαρμόζοντας τὴν μέθοδο τῆς σταδιακῆς φθορᾶς: Ἐπαναφέρουν ἐπὶ τάπητος, ἀόκνως καὶ μὲ διερευνητικὴ «ἀφέλεια», τὰ «ἰδανικὰ» τοῦ «Νέου Διαφωτισμοῦ», παρ' ὅλον ὅτι αὐτὰ ἔχουν ἐπανειλημμένως καταρριφθεῖ -καὶ μάλιστα ἐνώπιόν τους- ἀπὸ εἰδήμονες ἐπὶ τὴ βάσει ἐμπεριστατωμένων στοιχείων σὲ προηγούμενες συζητήσεις. Ἐπιλέγουν, ὅμως, κάθε φορᾶ διαφορετικὴ -βαθμιαίως πιὸ «χαλαρή», πιὸ «διαλλακτικὴ» καὶ πιὸ «ἐνδοτικὴ»- σύνθεση καθοδηγητῶν γνώμης, ὥστε, τελικῶς, νὰ καταλήξουν στὴν κατάλληλη «καθησυχαστικὴ» σύνθεση. δηλαδὴ στὴν σύνθεση ποὺ -εἴτε ἐνεπίγνωστα, εἴτε λόγω ἀνεδαφικότητας- θέτει ὡς προϋπόθεση ἐφαρμογῆς τῶν «ἰδανικῶν» αὐτῶν, δῆθεν αὐστηροὺς -στὴν οὐσία ὅμως, προσχηματικοὺς καὶ ἀνεφάρμοστους ὅρους- γιὰ νὰ καταλήξει νὰ ἀποφανθεῖ συναινετικά.
Εὐνουχίζουν ἀνώδυνα κάθε βάσιμη ἀντίδραση, παρουσιάζοντας τὸν Χριστιανισμὸ ὡς μία ἄνευ ὅρων ὑποχώρηση ἔναντι κάθε ἀξίωσης, πρόκλησης ἢ προσβολῆς, προβάλλοντας μία ψευδὸ-χριστιανικὴ ἐκβιαστικὴ ἀγαπολογία τοῦ τύπου: «Ὁ Χριστὸς εἶναι ἀγάπη, ἄρα, ὅποιος ἀντιδρᾶ στὶς κοινωνικές, οἰκονομικές, ἐθνικές, ἠθικές, πολιτιστικές, θρησκευτικὲς κ.λπ. μεταβολὲς ποὺ ἐπιβάλλονται, δὲν εἶναι χριστιανός». ἢ «Ὁ Χριστὸς δὲν χρειάζεται προστάτες, συνεπῶς, ἀποδεχθεῖτε «πολιτισμένα» κάθε βεβήλωσή Του».
Ὁδηγοῦν σὲ πνευματικὴ (καὶ βουλητικὴ) παράλυση, ὅταν -ἔχοντας ἤδη κερδίσει τὴν ἐμπιστοσύνη τοῦ κοινοῦ ὑπερασπιζόμενοι ἱστορικές, θρησκευτικές, ἠθικὲς καὶ ἄλλες «παλαιὲς» θέσεις- οἱ ἴδιοι τὶς παραλλάσσουν, τὶς διαστρεβλώνουν, τὶς διαβάλλουν ἢ τὶς ἀναιροῦν. Ή, ὅταν -ἡγηθέντες κινήσεων ποὺ ὑπεραμύνονται «παλαιῶν» ἰδεῶν- τὶς ἀπεμπολοῦν. ἢ ὅταν υἱοθετοῦν, ὡς «ὀρθὸ» ἢ ὡς «λογικό», ἕνα ἀπὸ τὰ «νέα ἰδανικὰ» τοῦ «Νέου Διαφωτισμοῦ».
Ἀποσυνθέτουν τὴν Χριστιανικὴ πίστη στὴν συνείδηση τοῦ κοινοῦ, ἀφοῦ οἱ περισσότεροι ἐξ αὐτῶν ἐμφοροῦνται -εἴτε ἐνεπίγνωστα, εἴτε ὄχι- ἀπὸ ὑλιστικὲς θεωρίες, πεποιθήσεις, τάσεις, ἀντιλήψεις, οἱ ὁποῖες ἐξυπηρετοῦν τὸν «Νέο Διαφωτισμό». Ἄλλοι, πάλι, θέτουν τὸν πῆχυ τῆς σωτηρίας τόσο ψηλά, ὥστε ὁ καθημερινός, ὁ μέσος Χριστιανὸς τηλεθεατὴς νὰ ἀποκαρδιώνεται καὶ νὰ καταφεύγει στοὺς ἀστρολόγους πρὸς ἐπίλυση τῶν προβλημάτων του.
Παραλύουν τὴν βούληση τῶν τηλεθεατῶν, προβάλλοντας ἢ υἱοθετώντας (ἢ διὰ τῆς σιωπῆς τοὺς) τὶς καταιγιστικὲς καταστροφολογίες, ποὺ τοὺς τρομοκρατοῦν.
Ἀποσυνθέτουν τὴν «παλαιὰ» σκέψη καὶ τὴν «παλαιὰ» περὶ ἀνθρώπου καὶ περὶ κόσμου ἀντίληψη, ὅταν -σὲ ἀντιπαραθέσεις της μὲ τὰ «ἰδανικὰ» τοῦ «Νέου Διαφωτισμοῦ»- τὴν «ὑπερασπίζονται» μὲ ἀδύναμα καὶ σαθρὰ ἐπιχειρήματα, ἢ καλοῦν ὡς ὑπερασπιστὲς τῆς ἄτομα «ἀνυποψίαστα», ἢ μὲ ἀνεπαρκεῖς γνώσεις, ἢ «ἐπικοινωνιακῶς» ἀνεπαρκῆ, ἢ ἄτομα ποὺ ἐνεπίγνωστα τὴν ἐκθέτουν, τὴν διαστρέφουν ἢ τὴν καταστρέφουν.
Καθιστοῦν τοὺς τηλεθεατὲς πνευματικὰ καὶ ψυχικὰ ἀπάτριδες, ὑπεραμυνόμενοι - ἀλλὰ κατὰ τρόπο βίαιο, χυδαῖο, ἀκραῖο, ἢ ἀκόμα καὶ γελοῖο- τῶν «παλαιῶν» ἀξιῶν καὶ ἰδανικῶν, ἢ τῶν πολιτικῶν ἢ θρησκευτικῶν πιστεύω τοὺς (δηλαδή, διαβάλλουν, ἐκθέτουν, διαστρεβλώνουν, γελοιοποιοῦν καὶ καθιστοῦν ἀποκρουστικές, ἂν ὄχι καὶ ἐπικίνδυνες τὶς «παλαιὲς» θέσεις).
Παραλύουν τὴν κριτικὴ ἱκανότητα τῶν τηλεθεατῶν, παρουσιάζοντας ὡς ἔγκυρες προσωπικὲς γνῶμες ἀσχέτων ἀτόμων ἐπὶ σοβαρῶν ἐπιστημονικῶν θεμάτων. π.χ. ἀπόψεις δημοσιογράφων, ἠθοποιῶν ἢ μουσικῶν ποὺ θεολογοῦν. μουσικῶν, θεολόγων ἢ ἱερέων ποὺ πολιτικολογοῦν. πολιτικῶν ἀναλυτῶν ποὺ χριστολογοῦν. ἠθοποιῶν ποὺ «δωδεκαθεΐζουν», ἀποκρυφιστῶν ποὺ μεταλλάσσουν τὴν ἀρχαιοελληνικὴ φιλοσοφία, ἢ ἀποδίδουν τὸν ἀρχαιοελληνικὸ πολιτισμὸ σὲ ἐξωγήινους, κ.ο.κ..
Ἐξουδετερώνουν τὸν «παλαιὸ» ἄνθρωπο, καὶ ἐξαφανίζουν τὴν ἐμπειρία καὶ τὶς κατακτήσεις χιλιετιῶν, παρεμβαίνοντας «ἐπανορθωτικὰ» σὲ κάθε τομέα τῆς ζωῆς του, μὲ ἀποτέλεσμα αὐτὸς νὰ χάνει -βαθμιαία καὶ χωρὶς νὰ τὸ ἀντιληφθεῖ- τὶς βεβαιότητές του, καθὼς καὶ τὴν προσωπική του ἱκανότητα σκέψης, κρίσης, ἀξιολόγησης, ἱεράρχησης καὶ ἀπόφασης.
Καταστρέφουν τὸν «παλαιὸ» ἄνθρωπο, ἐξιδανικεύοντας τὸ «νέο» πρότυπο, τὸν ἡττημένο ἄνθρωπο, τὸ «ἀνθρώπινο ὄν»: Τὸν ἄνθρωπο, δηλαδή, ποὺ ἀγνοεῖ ὅτι ἔχει ἐξουδετερωθεῖ ἡ βούλησή του, διότι τοῦ τὴν ἔχουν τεχνηέντως ὑποκαταστήσει μὲ πάθη «χωρὶς σύνορα» σὲ ὅ,τι ἀφορᾶ στὰ ἠθικά, σεξουαλικά, οἰκογενειακά, πνευματικά, θρησκευτικὰ κ.λπ. δεδομένα του.
Κατακερματίζουν τὸν «παλαιὸ» κοινωνικὸ ἱστό, ὑποδαυλίζοντας -μὲ πρόσχημα τὴν «ἐνημέρωση» καὶ τὸν «προβληματισμὸ»- διάφορες ἀντιπαραθέσεις (π.χ. μεταξὺ δημοσίων ὑπαλλήλων καὶ κοινοῦ, πεζῶν καὶ ὀδηγών, διορισμένων καὶ ἀδιορίστων, καπνιζόντων καὶ «παθητικῶν καπνιστῶν», ὁμοφυλοφίλων καὶ ἑτεροφυλοφίλων, κ.ο.κ.).
Κατακερματίζουν τὸν «παλαιὸ» ψυχοπνευματικὸ ἱστό, ὑποδαυλίζοντας -πρὸς χάριν τῆς «ἐλευθερίας τῆς σκέψης» καὶ τῆς «ἐλεύθερης διακίνησης τῶν ἰδεῶν»- ἀντιπαραθέσεις μεταξὺ «δεξιᾶς» καὶ «ἀριστερῆς» ἰδεολογίας, μεταξὺ ἀποκρυφισμοῦ ἢ ἀστρολογίας ἢ δωδεκαθεΐας ἢ σεκτῶν καὶ Χριστιανισμοῦ, μεταξὺ Παλαιοῦ καὶ Νέου Ἑορτολογίου, μεταξὺ Παπισμοῦ καὶ Ὀρθοδοξίας, κ.ο.κ..
Οἰκοδομοῦν τὸν «νέον ἄνθρωπο», «συμβουλεύοντας» τὸ τηλεοπτικὸ κοινὸ μὲ «νέες» θέσεις ἐπὶ παντὸς ἐπιστητοῦ, «γιὰ τὸ καλό του»: Τὸν καθοδηγοῦν στὸ πῶς νὰ ντύνεται, πῶς νὰ διασκεδάζει, ποιὸν νὰ θαυμάζει, ποιὸν νὰ μιμεῖται, τί νὰ ἀγοράζει, τί νὰ τρώει, τί νὰ τραγουδᾶ, τί νὰ διαβάζει, τί νὰ πιστεύει καὶ τί νὰ λατρεύει, πῶς νὰ σκέφτεται, πῶς νὰ γυμνάζεται, πῶς νὰ κάνει ἔρωτα, πῶς νὰ φέρεται στὰ παιδιά του, ἀκόμα καὶ πῶς νὰ ἀναπνέει, πῶς νὰ κοιμᾶται, πῶς νὰ «ἐλέγχει τὰ ὄνειρά» του, ἀλλὰ καὶ πῶς νὰ πεθαίνει καὶ πῶς νὰ διαθέσει τὴν σωρό του.
Ὁδηγοῦν στὴν μοιρολατρία (ἐξαφάνιση τῆς βούλησης), μυώντας τοὺς τηλεθεατὲς στὸν ἀποκρυφισμὸ (συχνὰ μάλιστα, ἀναμειγνύοντας σ' αὐτὸν καὶ τὸν Χριστιανισμό), σὲ ἀνατολικὲς ἢ νεοεποχίτικες δοξασίες (κάρμα, μετενσάρκωση, θετικὴ σκέψη, θετικὴ-ἀρνητικὴ ἐνέργεια, «αὔρα», πνευματισμό, ἀναδρομὲς σὲ προηγούμενες ζωές), στὴν ἀστρολογία κ.λπ.. Προωθοῦν ἰδιαίτερα τὴν πίστη στὴ μετενσάρκωση, πρὸς μεγάλη ἱκανοποίηση τῆς θεοσοφίστριας Ά. Μπέηλυ, ἡ ὁποία ἔγραφε: «Τὸ δόγμα τῆς μετενσάρκωσης θὰ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ καθοριστικὰ κλειδιὰ τῆς Νέας Παγκόσμιας Θρησκείας»7.
Ἀποσυνδέουν τοὺς τηλεθεατὲς ἀπὸ τὴν πραγματικότητα, βυθίζοντάς τους σὲ μίαν εἰκονικὴ πραγματικότητα, πρὸς δόξαν τῆς Θεοσοφίας, ποὺ θέλει ὁ ἄνθρωπος νὰ θεωρεῖ αὐταπάτη τὴν πραγματικότητα: Ἀποσιωπώντας πραγματικὰ προβλήματα καὶ ζητήματα καθοριστικῆς σημασίας, ἀναλώνονται σὲ ἀτέρμονους ψευδεπίγραφους, παραπλανητικοὺς καὶ προσχηματικοὺς «προβληματισμοὺς» γιὰ θέματα ἥσσονος σημασίας. Ἢ ἐξασφαλίζουν σὲ λίγα ἄτομα συμμετοχὴ σὲ τηλεπαιχνίδια, ὅπου αὐτὰ ζοῦν «εἰκονικά», ἐνῶ ἀπασχολοῦν τοὺς ὑπόλοιπους μὲ τὴν παρακολούθηση τῆς εἰκονικῆς πραγματικότητας, καὶ κατόπιν μὲ «προβληματισμοὺς» ἐπ' αὐτῆς. «στήνουν» «ζαχαρένιες» ἐκπομπές, ὅπου ἀνούσιες ἐπιπολαιότητες «συζητῶνται» καὶ ἀναλύονται μὲ «σοβαρότητα». προβάλλουν καταιγισμὸ κινηματογραφικῶν ταινιῶν ποὺ ἐντέχνως ὑποβάλλουν ὡς ἀπόλυτα θεμιτές, ἀπίθανες, ἐξωφρενικὲς καὶ ἐξωπραγματικὲς καταστάσεις (ταυτόχρονη ὕπαρξη σὲ παράλληλα σύμπαντα, ἀνταλλαγὴ προσωπικοτήτων, ταξίδια στὸν χρόνο, ἐξωγήινους, κ.λπ.).
Ἑδραιώνουν τὴν Νέα Ἐποχὴ στὴν συνείδηση τοῦ τηλεοπτικοῦ κοινοῦ, ἀναφερόμενοι συνεχῶς σ' αὐτήν, χωρίς, ὡστόσο, νὰ προβαίνουν σὲ περαιτέρω ἐπεξηγήσεις, διερεύνηση, ἢ ἀναφορὰ στοὺς «νικητὲς» ποῦ κινοῦν τὰ νήματά της, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τοὺς διατηροῦν - συμπτωματικά;- ἀθέατους. Συγκεκριμένα, παρουσιάζουν κάθε ἐπώδυνη μεταβολή, ὡσὰν νὰ πρόκειται περὶ ἀναπότρεπτου φυσικοῦ φαινομένου (π.χ. «στὴν νέα παγκοσμιοποιημένη κοινωνία μᾶς εἶναι φυσικὸ νά...», ἢ «εἴμαστε πλέον στὴν Νέα Ἐποχή, ὅποτε, ἀναγκαστικὰ πρέπει νὰ ἀποδεχθοῦμε ὅτι...»).
Ἑδραιώνουν τὴν νεοεποχίτικη ὑποκουλτούρα: Προσκαλοῦν σὲ «σοβαρὲς» ἐκπομπὲς ἄτομα μὲ «δυνάμεις», «θεραπευτές», «ἐνορατικούς», ἀστρολόγους κ.λπ.. σιωποῦν αἰδημόνως γιὰ τὸν γενικευμένο καταιγισμὸ ναρκωτικολαγνείας, διαστροφικοὺ ἐρωτισμοῦ, μαγείας καὶ σατανολατρίας, κ.α..
Νομιμοποιοῦν, ἐμμέσως, τὴν ἀστρολογία στὴν συνείδηση τοῦ τηλεοπτικοῦ κοινοῦ καὶ τὶς προβλέψεις διαφόρων ἀστρολόγων (σύμφωνα μὲ τὶς ὁποῖες «μὲ τὸ 2000, μπαίνουμε στὴν Ἐποχὴ τοῦ Ὑδροχόου, μία Νέα Ἐποχὴ ποὺ θὰ φέρει τεράστιες μεταβολὲς σὲ ὅλους τους τομεῖς τῆς ζωῆς μας»), ὅταν ἀποσιωποῦν τοὺς πραγματικοὺς λόγους ποὺ καθιστοῦν ἀναπόφευκτες τὶς μεταβολὲς ποὺ ἐπιφέρει ἡ Νέα Ἐποχή.
Νομιμοποιοῦν, ἐμμέσως, ὅσες αἱρέσεις, σέκτες καὶ καινοφανεῖς θρησκεῖες «προφήτευαν» τὴν ἔλευση μίας Νέας Ἐποχῆς, ἑνὸς Καινούργιου Κόσμου, ἑνὸς Νέου Κόσμου κ.ο.κ., ἀποδεχόμενοι οἱ ἴδιοι τὴν Νέα Ἐποχὴ ὡς ἀναπότρεπτο φυσικὸ φαινόμενο (εἰδικά, νομιμοποιοῦν τὴν Θεοσοφία καὶ τὰ παρακλάδια της, ποῦ -ἐκτός του ὅτι προωθοῦν τὴν ἐσωτεριστικὴ ἀστρολογία- εὐαγγελίζονταν -συμπτωματικά;- καὶ τὴν ἔλευση τῆς «νέας τάξης», τῆς Νέας Ἐποχῆς, τῆς Ἐποχῆς τοῦ Ὑδροχόου.
Εἶναι ἄραγε σύμπτωση ὅτι, ὅλες αὐτὲς οἱ μεθοδεύσεις ποῦ χρησιμοποιοῦν οἱ σύγχρονοι ἰνστρούχτορες-ἐκπαιδευτές, ὁδηγοῦν στὴν ἐξουδετέρωση τῆς βούλησης τῶν τηλεθεατῶν, μεταλλάσσοντάς τους σὲ ἑσμὸ ἄβουλων «ἀνθρώπινων ὄντων»;
Ὅσο καὶ ἂν φαίνεται στοὺς περισσότερους ἀδιανόητο, ἡ -κατόπιν εἰδικῶν καὶ συστηματικῶν διεργασιῶν ἐπὶ τῆς σκέψης τοῦ- ὁλοκληρωτικὴ καὶ μὴ ἀναστρέψιμη ἐξαφάνιση τῆς βούλησης τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἀποτελεῖ φαντασίωση. Πρωτοεμφανίσθηκε, ὡς ἰδέα, στὰ μέσα τοῦ 19ου αἰώνα, καὶ βαθμιαίως ἐντάχθηκε στοὺς σκοποὺς καὶ στὶς μεθοδολογίες διαφόρων ὁμάδων, θρησκειῶν, ἰδεολογιῶν, σεκτῶν κ.λπ..
Ἡ πρώτη νύξη, ἔγινε, ὅπως προαναφέρθηκε, ἀπὸ τὸν Ντοστογιέφσκυ (1821-1881) στοὺς «Δαιμονισμένους» του. Αὐτὸς «προφήτευσε» «τὴν ἐξαφάνιση τῆς ἐλεύθερης βούλησης στὰ ἐννέα δέκατα τῶν ἀνθρώπων», ὡς μέσο ἐπίτευξης τοῦ σατανικοῦ σχεδίου μίας μικρῆς ὁμάδας γιὰ τὴν κυριαρχία τῆς ἐπὶ τοῦ κόσμου. Ἡ ὁμάδα αὐτὴ ἀπέβλεπε στὸν ἀποχριστιανισμὸ τῶν ἀνθρώπων καὶ στὴν «μετατροπή τους σὲ ἀγέλη μὲ νέους τρόπους διαπαιδαγώγησης». Μὲ σύνθημά της, «ὁ καθένας ἀνήκει σὲ ὅλους καὶ ὅλοι στὸν καθένα» (δηλαδή, μὲ τὴν διάλυση κάθε ἐπιμέρους προσωπικότητας καὶ τὴν μαζοποίησή της), ἡ ὁμάδα θὰ ἐπέβαλε τὴν ἰσοπέδωση, ὡς «ἰσότητα»: «...Πάνω ἀπ' ὅλα θάναι ἡ ἰσότητα. Πρῶτα θὰ ὑποβιβασθεῖ τὸ ἐπίπεδό της ἐπιστήμης καὶ τῶν ταλέντων. Σὲ ὑψηλὸ ἐπιστημονικὸ ἐπίπεδο φθάνουν τὰ ἀνώτερα μυαλὰ καὶ μυαλὰ ἀνώτερα δὲν χρειάζονται». Ἔτσι, «Ὅλοι (θὰ) εἶναι σκλάβοι καὶ ἴσοι στὴν σκλαβιά». Σύμφωνα μὲ αὐτὸ τὸ σχέδιο: «...Τὸ ἕνα δέκατο μονάχα τῆς ἀνθρωπότητος θάχουν δικαιώματα ἐλευθέρου ἀνθρώπου καὶ ἡ ἐξουσία τοὺς πάνω στὰ ἄλλα ἐννέα δέκατα θὰ εἶναι ἀπεριόριστη. Οἱ δεύτεροι θὰ χάσουν τὴν προσωπικότητά τους, θὰ γίνουν κοπάδι... θὰ ξαναγυρίσουν στὴν πρωτόγονη ἁπλότητα, στὸν παράδεισο, νὰ ποῦμε τῶν πρωτοπλάστων, ὅπου ὅμως θὰ πρέπει νὰ δουλεύουν κιόλας»8.
Τὴν ἴδια περίπου ἐποχή, στὴν σκέψη τῆς Ἔλενας Μπλαβάτσκυ (1831-1891) γεννιόταν ἡ Θεοσοφία, «ἡ ἀλήθεια, ἐπὶ τῆς ὁποίας ἀναπαύονται ὅλα τὰ θρησκεύματα». Ἐπενδυμένη μὲ ἕναν συνδυασμὸ πνευματισμοῦ, ἀποκρυφισμοῦ, ἀστρολογίας, μαγείας καὶ ἔντονων βουδδιστικῶν στοιχείων (κάρμα, μετενσάρκωση κ.λπ.), ἡ Θεοσοφία κέρδισε γρήγορα πιστούς, ὀπαδοὺς καὶ θαυμαστές, ἰδιαίτερα μέσα στοὺς ὑψηλοὺς πολιτικὸ-κοινωνικὸ-οἰκονομικοὺς κύκλους. Εὐαγγελίσθηκε τὴν ἐγκαθίδρυση μίας «Νέας Ἐποχῆς» στὸ σύνολο τοῦ Πλανήτη, τὴν «ἐσωτερικὴ διοίκηση» τοῦ ὁποίου θὰ ἀνελάμβανε -ἀθέατη- ἡ «Ἀπόκρυφη Ἱεραρχία». Μὲ τὴν βοήθεια τῶν «διδασκάλων», τῶν «μεσαζόντων ὑπηρετῶν τοῦ κόσμου» καὶ τῶν «διανοητῶν τοῦ κόσμου», ἡ Ἱεραρχία θὰ ἀνελάμβανε νὰ ὁδηγήσει τοὺς ὀπαδούς της στὴν τυφλὴ ὑπακοή, καὶ τὸν κάθε ἄνθρωπο -διὰ τῆς «ἀπόσβεσης ἢ ἐκβολῆς τοῦ προσωπικοῦ ἑαυτοῦ»- στὴν «ἀνεκδήλωτη κατάσταση τοῦ ΕΝΟΣ», στὴν «ἀνάπαυση», δηλαδή, στὴν «μὴ-ὕπαρξη»9.
Ἡ Θεοσοφία ὁραματιζόταν τὴν «νέα τάξη» της, ὡς ἑξῆς: Οἱ λίγοι νικητὲς τοῦ «ἀόρατου» πολέμου της θὰ κυριαρχοῦν -ἀθέατοι- ἐπὶ τῶν «μαζῶν τῆς ἀνθρωπότητας», οἱ ὁποῖες θὰ εἶναι οἱ ἡττημένοι. Οἱ ἡττημένοι θὰ ἀποτελοῦν τὴν «νέα ἀνθρωπότητα», πού, χωρὶς προσωπικότητα καὶ χωρὶς βούληση, θὰ ἔχει ὁδηγηθεῖ στὴν «μὴ-ὕπαρξη». Αὐτοὶ δὲν θὰ εἶναι πιὰ «Ἄνθρωποι», οὔτε καν «ἄνθρωποι»: Θὰ εἶναι ἁπλὰ «ἀνθρώπινα ὄντα», χωρὶς βούληση, χωρὶς λογικὴ συνείδηση, ἕρμαια τῶν ἐνστίκτων καὶ τοῦ ὑποσυνειδήτου τους. Θὰ εἶναι, δηλαδή, ἀνθρωπόμορφα ὄντα, πού, ὅμως -ὅπως «προφήτευσε» ὁ Ντοστογιέσφκυ- θὰ μποροῦν «νὰ δουλεύουν κιόλας». Καὶ τὸ σημαντικώτερο: Θὰ πιστεύουν ὅτι ἡ μετάλλαξή τους αὐτὴ -δηλαδή, ἡ ἥττα τοὺς- συνιστᾶ θριαμβική τους νίκη. Αὐτὸ θὰ καθιστὰ τὴν ὑποδούλωσή τους ὁλοκληρωτικὴ καὶ μὴ ἀναστρέψιμη.
Ἀλλὰ καὶ ὁ Α. Γκράμσι (1891-1937) εἶχε θέσει στὸ στόχαστρό του τὴν βούληση τοῦ δυτικοῦ ἀνθρώπου. Σύγχρονός της Ά. Μπέηλυ (1880-1949), ὁ Γκράμσι εἶχε -καὶ αὐτὸς- ὡς Ὅραμα μία Νέα Τάξη, γιὰ τὴν ἐγκαθίδρυση τῆς ὁποίας πρότεινε -καὶ αὐτὸς- ἕναν «ἀόρατο» πόλεμο κατὰ τῶν χριστιανικῶν πληθυσμῶν. Σκοπός του, ὁ «ἐκμαρξισμὸς τοῦ ἐσωτερικοῦ ἀνθρώπου», γιὰ τὴν ἀπρόσκοπτη ἐπικράτηση τοῦ Μαρξιστικοῦ Ὁράματος: Τοῦ «Παράδεισου τοῦ Ἐργάτη». Σύμφωνα μὲ τὸν Γκράμσι, τὸ μόνο ἐμπόδιο γιὰ τὴν πραγματοποίηση τοῦ Παράδεισου αὐτοῦ, τὸ μόνο πραγματικὸ ἐμπόδιο γιὰ τὴν ἀπὸ μέρους τῶν ἀνθρώπων οἰκοδόμηση τῆς ἀταξικῆς κοινωνίας καὶ γιὰ τὴν «κυριαρχία τοῦ προλεταριάτου», ἦταν ἡ κοινὴ χριστιανικὴ ἐλπίδα καὶ ἡ κοινὴ χριστιανικὴ ἀναφορὰ σὲ κάποια Ὑψίστη Θεία Ὑπερκόσμια Δύναμη, ἡ ὁποία «ὑπερβαίνει τὶς περιορισμένες δυνατότητες τῶν ἐπὶ μέρους ἀτόμων καὶ τῶν ὁμάδων -μεγάλων καὶ μικρῶν». Συνεπῶς, κατ' αὐτόν, ὅσο διατηρεῖται ἡ πίστη πρὸς αὐτὴν τὴν Δύναμη -ἡ ὁποία, ἐνῶ κυριαρχεῖ ἐπὶ τοῦ κόσμου τούτου, δὲν ἀνήκει σὲ τοῦτον τὸν κόσμο- «ἡ ἰδέα μίας βίαιης παγκόσμιας ἐπανάστασης τοῦ προλεταριάτου ἦταν ἐκ τῶν προτέρων καταδικασμένη σὲ ἀποτυχία»10.
Ὁ Γκράμσι πίστευε ὅτι, ἡ Μαρξιστικὴ κυριαρχία δὲν θὰ ἔπρεπε νὰ ἀποβλέπει στὴν ἁπτὴ καὶ βίαιη ἅλωση κοινωνιῶν μὲ «συμβατικὸ» πόλεμο, ἀλλὰ θὰ ἔπρεπε «νὰ στραφεῖ πρὸς τὸ πνεῦμα τῶν πρὸς ἅλωση πληθυσμῶν». Θὰ ἔπρεπε νὰ χρησιμοποιήσει διάφορους συντελεστές, πού, μὲ εἰδικὲς καὶ συστηματικὲς μεθοδεύσεις, θὰ πραγματοποιήσουν, ἐν καιρῶ, μία «ἤρεμη καὶ ἀνώνυμη ἐπανάσταση». μία ἀναίμακτη ἐπανάσταση «στὸ ὄνομα τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων καὶ τῆς ἀνθρώπινης ἀξιοπρέπειας, στὸ ὄνομα τῆς αὐτονομίας τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῆς ἀπελευθέρωσής του ἀπὸ ἐξωτερικοὺς περιορισμούς. Καὶ πάνω ἀπὸ ὅλα, χωρὶς τοὺς περιορισμοὺς καὶ τὶς ἀπαιτήσεις τοῦ Χριστιανισμοῦ». Οἱ χριστιανικὲς κοινωνίες θὰ ἔπρεπε, λοιπόν, νὰ ὑποστοῦν στὸ σύνολό τους ριζικὲς μεταβολὲς στὸν τρόπο σκέψης τους. Συγκεκριμένα, θὰ ἔπρεπε νὰ ὁδηγηθοῦν στὸ νὰ ἐγκαταλείψουν τὴν ἐλπίδα ποὺ δίνει στὸν ἄνθρωπο ἡ χριστιανικὴ ὑπερβατικότητα, καὶ νὰ πειθαναγκασθοῦν ὅτι, «δὲν ὑπάρχει τίποτα ἐκτὸς ἀπὸ τὴν Ὕλη αὐτοῦ του Σύμπαντος» καὶ ὅτι, «κάθε τί πολύτιμο στὴν ζωὴ καὶ στὸν κόσμο τοῦτο ἐνυπάρχει ἐντός της ζωῆς, ἐντός του κόσμου τούτου καὶ ἐντός της γήινης σφαίρας». Ὁ «Παράδεισος τοῦ Ἐργάτη» ἐπὶ τῆς Γὴς θὰ πραγματοποιηθεῖ, μόνον ἐφ' ὅσον, στὶς δυτικὲς κοινωνίες, ὅλα τὰ πνεύματα μεταβληθοῦν σὲ «προλεταριακὰ πνεύματα»11 (μία καί, «Πάνω ἀπ' ὅλα θάναι ἡ ἰσότητα ... καὶ μυαλὰ ἀνώτερα δὲν χρειάζονται», ὅπως ἔγραφε ὁ Ντοστογιέφσκυ). Αὐτὰ τὰ «προλεταριακὰ πνεύματα» καὶ δὲν θὰ ἀντιδροῦν, καὶ θὰ «δουλεύουν κιόλας».
Σοβαροὶ ἀναλυτὲς συμπεραίνουν σήμερα ὅτι, τόσο ἡ Θεοσοφία, ὅσο καὶ οἱ Οὐμανιστὲς (παρακλάδι τῶν ὁποίων εἶναι οἱ νέο-εἰδωλολάτρες), καθὼς καὶ οἱ ὁμάδες τοῦ καθεαυτὸ «New Age», μὲ τὶς ἑωσφορικές τους θέσεις, χρησιμοποιοῦνται γιὰ νὰ ἐκλειάνουν αὐτὰ ποὺ συνιστοῦν τὰ ἐσωτερικὰ ἐμπόδια ποὺ ὑπάρχουν μέσα στὸν δυτικὸ ἄνθρωπο γιὰ τὴν πραγματοποίηση τοῦ μαρξιστικοῦ ὁράματος. Στὴν οὐσία, ὅμως, ὅλες οἱ ἀνωτέρω θεωρίες ἔχουν ἕνα κοινὸ σημεῖο μὲ τὸν «Νέο Διαφωτισμό»: Ὁδηγοῦν σὲ μία «νέα» ὑποδούλωση, ποὺ θὰ εἶναι ὁλοκληρωτικὴ καὶ μὴ ἀναστρέψιμη, ἀκριβῶς ἐπειδὴ ἐξαφανίζει τὴν βούληση, καὶ διαμορφώνει ἡττημένους, ποὺ ἐκλαμβάνουν ὡς δική τους νίκη, τὴν πλήρη καὶ ἐνθουσιώδη συνέργειά τους μὲ τὸν πραγματικὸ νικητή, ποὺ τοὺς χειραγωγεῖ ἀθέατος.
Πῶς, λοιπόν, εἶναι δυνατὸν νὰ θεωρηθεῖ τυχαῖο τὸ γεγονὸς ὅτι, οἱ καθοδηγητὲς σκέψης πρωταγωνιστοῦν -ὡς νέοι ἰνστρούχτορες- στὴν ποθητὴ ἀπὸ τὴν Νέα Ἐποχὴ «ἀποδόμηση» τῶν «παλαιῶν» πνευματικῶν δεδομένων, καὶ πῶς μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ συμπτωματικὸ τὸ ὅτι, «...ἀπὸ τὰ συντρίμμια τοὺς οἰκοδομοῦν ἕνα μνημεῖο μίας γλυκειᾶς ὑποχώρησης»12; Συμπτωματικὴ ἢ μή, ἡ «ἀποδομητικὴ» τοὺς δράση εἶναι ἀδύνατον νὰ μὴν θυμίσει τὸν U. Muller, ὁ ὁποῖος -θέτοντας τὸ θέμα στὴν εὐρύτερη βάση τοῦ- ἔγραφε ὅτι: «Γενικὰ μπορεῖ νὰ δημιουργηθεῖ ἡ ἐντύπωση ὅτι ὁ τύπος, ὡς πρακτορεῖο δημοσίων σχέσεων, κινεῖται ἀπὸ συνωμότες καταστροφεῖς»13.
Θὰ πρέπει, συνεπῶς, νὰ ἀναρρωτηθοῦμε - καὶ ἴσως καὶ νὰ ρωτήσουμε τοὺς Ἰνστρούχτορες τῆς Νέας Ἐποχῆς- μήπως, προϋπόθεση γιὰ τὸ πολυθρύλητο «Τέλος τῆς Ἱστορίας» εἶναι τὸ Τέλος τοῦ Ἀνθρώπου;
Παραπομπὲς
1. «Τὸ νὰ λαμβάνη κανεὶς μίαν ἀπόφασιν ἰσοδυναμεῖ μὲ τὸ νὰ κρίνη διὰ τοῦ λογισμοῦ», Ἀριστοτέλους, Ἤθ. Νίκ. 1113 ἃ 12
2. Ἡ νέα τάξη στὴν πληροφορική, Μίσος γιὰ τὴν σκέψη, Denis Duclos, κοινωνιολόγου καὶ διευθυντοὺ ἐρευνῶν στὸ Ἐθνικὸ Κέντρο Ἐπιστημονικῆς Ἔρευνας (CNRS). Ἐφημ. «Κυριακάτικη Ἐλευθεροτυπία» (Le Monde Diplomatique), 21.2.1999, σέλ. 38 καὶ ἔπ.. Καὶ «Essai de psychologie contemporaine, I., Un nouvel age de la personnalite» (Δοκίμιο σύγχρονης Ψυχολογίας, Μία νέα ἐποχὴ τῆς προσωπικότητας), Le Debat, Μαρσὲλ Γκοσέ, Ἰούνιος 1998
3. Ἀπὸ τὸ λατινικὸ οὐσιαστικὸ «instructio», ποὺ σημαίνει «ἐκπαίδευση»
4. Νεοσατανισμός. Ὀρθόδοξη Θεώρηση καὶ Ἀντιμετώπιση, μακαριστοῦ π. Α. Ἀλεβιζοπούλου, Ἔκδ. Διάλογος, Ἀθήνα 1996, σέλ. 49, 63
5. Ἀποκρυφισμός, Γκουρουϊσμός, «Νέα Ἐποχή», μακαριστοῦ π. Α. Ἀλεβιζοπούλου, Ἔκδ. Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1990, σέλ. 102
6. Βλ. Νέα Ἐποχὴ καὶ Νέα Τηλεόραση, περιοδικὸ «Παρακαταθήκη» τ. 26
7. Λατρεῖες καὶ Θρησκεῖες τῆς Νέας Ἐποχῆς Texe Marrs, Ἔκδ. Στερέωμα, Ἐγνατίας 108 (Book of New Age Cults and Religions, σέλ. 243)
8. Οἱ Δαιμονισμένοι, Τ. Μ. Ντοστογιέφσκυ, Κέφ. 7ο, Οἱ Σύντροφοι, σέλ. 319, μετάφραση Σώτ. Πατατζή, Διεθνεῖς Ἐκδόσεις
9. Ἀποκρυφισμός, Γκουρουϊσμός, «Νέα Ἐποχή», μακαριστοῦ π. Α. Ἀλεβιζοπούλου, Ἔκδ. Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νικοπόλεως, Πρέβεζα 1990, σέλ. 98
10. The Keys of This Blood (Τὰ Κλειδιὰ Αὐτοῦ του Αἵματος), Martin Malachi , κέφ. 13ο, Ἀντόνιο Γκράμσυ: Τὸ Πνεῦμα ποὺ στοιχειώνει σ' Ἀνατολὴ καὶ Δύση, ἔκδ. Touchstone, 1990, σέλ. 247
11.Ἔνθ. ἀνωτ. σέλ. 251
12. Νεοσατανισμός. Ὀρθόδοξη Θεώρηση καὶ Ἀντιμετώπιση, μακαριστοῦ π. Α. Ἀλεβιζοπούλου, Ἔκδ. Διάλογος, Ἀθήνα 1996, σέλ. 147
13. Ἔνθ. ἀνωτ. σέλ. 87 (Das Leben und Wirken der Satanisten. Eine Dokumentation, Regensburg 1989, σέλ. 93-94)
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ»
ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2002
ΤΕΥΧΟΣ 26

ΠΗΓΗ:Ι.Μ.ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΟΡΟΣ