Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως - Συστάσεις για την πνευματική ζωή

Σᾶς συνιστῶ νά ἔχετε σέ ὅλα διάκριση καί φρόνηση. Νά ἀποφεύγετε τά ἄκρα. Οἱ αὐστηρότητες συμβαδίζουν μέ τά μέτρα τῆς ἀρετῆς. Αὐτός πού δέν ἔχει μεγάλες ἀρετές καί συναγωνίζεται μέ τούς τελείους, θέλοντας νά ζεῖ μέ αὐστηρότητα, ὅπως οἱ ἅγιοι ἀσκητές, αὐτός κινδυνεύει νά ὑπερηφανευθεῖ καί νά πέσει. Γι’ αὐτό νά πορεύεσθε μέ διάκριση καί νά μήν ἐξαντλεῖτε τό σῶμα μέ ὑπέρμετρους κόπους. Νά θυμᾶστε πώς ἡ ἄσκηση τοῦ σώματος ἁπλῶς βοηθάει τήν ψυχή νά φτάσει στήν τελειότητα· ἡ τελειότητα κατορθώνεται κυρίως μέ τόν ἀγώνα τῆς ψυχῆς.
Μήν τεντώνετε περισσότερο ἀπό τό μέτρο τή χορδή. Νά ξερετε ὅτι ὁ Θεὸς δέν ἐκβιάζεται στίς δωρεές Του. Δίνει, ὅταν Αὐτός θέλει. Ὅ,τι παίρνουμε, τό παίρνουμε δωρεάν ἀπό τό θεῖο ἔλεος.
Μή ζητᾶτε νά φτάσετε ψηλά μέ μεγάλες ἀσκήσεις χωρίς νά ἔχετε ἀρετές, γιατί κινδυνεύετε νά πέσετε σέ πλάνη γιά τήν ἔπαρση καί τήν τόλμη σας. Ὅποιος ἐπιζητεῖ θεῖα χαρίσματα καί ὑψηλές θεωρίες, ἐνῶ εἶναι ἀκόμα φορτωμένος μέ πάθη, αὐτός, σάν ἀνόητος καί ὑπερήφανος, πλανιέται. Πρῶτα ἀπ’ ὅλα ὀφείλει ν’ ἀγωνιστεῖ γιά τήν κάθαρσή του. Ἡ θεία Χάρη στέλνει τά χαρίσματα σάν ἀμοιβὴ σ’ ὅσους ἔχουν καθαριστεῖ ἀπό τά πάθη. Τούς ἐπισκέπτεται χωρὶς θόρυβο καί σέ ὥρα... πού δέν γνωρίζουν.

***

Οἱ πειρασμοί παραχωροῦνται γιά νά φανερωθοῦν τά κρυμμένα πάθη, νά καταπολεμηθοῦν καί ἔτσι νά θεραπευθεῖ ἡ ψυχή. Εἶναι καί αὐτοί δεῖγμα τοῦ θείου ἐλέους. Γι’ αὐτό ἄφησε μ’ ἐμπιστοσύνη τόν ἑαυτό σου στά χέρια τοῦ Θεοῦ καί ζήτησε τή βοήθειά Του, ὥστε νά σέ δυναμώσει στόν ἀγώνα σου.

Ἡ ἐλπίδα στόν Θεό δέν ὁδηγεῖ ποτέ στήν ἀπελπισία. Οἱ πειρασμοί φέρνουν ταπεινοφροσύνη. Ὁ Θεός ξέρει τήν ἀντοχή τοῦ καθενός μας καί παραχωρεῖ τούς πειρασμούς κατά τό μέτρο τῶν δυνάμεών μας. Νά φροντίζουμε ὅμως κι ἐμεῖς νά εἴμαστε ἄγρυπνοι καί προσεκτικοί, γιά νά μὴ βάλουμε μόνοι μας τόν ἑαυτό μας σέ πειρασμό.

Ἐμπιστευθεῖτε στόν Θεό τόν Ἀγαθό, τόν Ἰσχυρό, τόν Ζῶντα, καί Αὐτός θά σᾶς ὁδηγήσει στήν ἀνάπαυση. Μετά τίς δοκιμασίες ἀκολουθεῖ ἡ πνευματική χαρά. Ὁ Κύριος παρακολουθεῖ ὅσους ὑπομένουν τίς δοκιμασίες καί τίς θλίψεις γιά τή δική Του ἀγάπη. Μή λιποψυχεῖτε λοιπόν καί μή δειλιάζετε.

Δέν θέλω νά θλίβεστε καί νά συγχύζεστε γιά ὅσα συμβαίνουν καί εἶναι ἀντίθετα στή θέλησή σας, ὅσο δίκαιη καί ἂν εἶναι αὐτή. Μιά τέτοια θλίψη μαρτυρεῖ τήν ὕπαρξη ἐγωισμοῦ. Προσέχετε τόν ἐγωισμό πού κρύβεται κάτω ἀπό τή μορφή τοῦ δικαιώματος. Προσέχετε καί τήν ἄκαιρη λύπη πού δημιουργεῖται μετά ἀπό ἕνα δίκαιο ἔλεγχο.

Ἡ ὑπερβολική θλίψη γιά ὅλα αὐτά εἶναι τοῦ Πειρασμοῦ. Μία εἶναι ἡ ἀληθινή θλίψη. Αὐτή πού δημιουργεῖται, ὅταν γνωρίσουμε καλά τήν ἄθλια κατάσταση τῆς ψυχῆς μας. Ὅλες οἱ ἄλλες θλίψεις δέν ἔχουν καμιά σχέση μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ. 

 
Φροντίζετε νά περιφρουρεῖτε στήν καρδιά σας τή χαρά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί νά μήν ἐπιτρέπετε στόν Πονηρό νά χύνει τό φαρμάκι του. Προσέχετε! Προσέχετε, μήπως ὁ παράδεισος πού ὑπάρχει μέσα σας μετατραπεῖ σέ κόλαση.

***

Ἡ πνευματική σας ἐργασία να εἶναι ἡ ἐξετάση τῆς καρδιᾶς σας. Μήπως φωλιάζει σ’ αὐτήν σάν φαρμακερό φίδι ἡ ὑπερηφάνεια, τό πάθος πού γεννᾶ πολλά κακά, πού ἀπονεκρώνει κάθε ἀρετή, πού δηλητηριάζει τά πάντα. Σ’ αὐτή τήν ἑωσφορική κακία πρέπει νά στραφεῖ ὅλη σας ἡ φροντίδα. Μέρα καί νύχτα νά σᾶς γίνει ἔργο ἀδιάλειπτο ἡ ἔρευνά της. 

 
Θά εἶναι ἀλήθεια, νομίζω, ἄν πῶ ὅτι ὅλη ἡ πνευματική μας φροντίδα συνίσταται στήν ἀναζήτηση καί ἐξόντωση τῆς ὑπερηφάνειας καί τῶν παιδιῶν της. Ἂν ἁπαλλαγοῦμε ἀπ’ αὐτήν καί θρονιάσουμε στήν καρδιά μας τήν ταπεινοφροσύνη, τότε ἔχουμε τό πᾶν. Γιατί ὅπου βρίσκεται ἡ ἀληθινή κατά Χριστόν ταπείνωση, ἐκεῖ βρίσκονται μαζεμένες καί ὅλες οἱ ἄλλες ἀρετές πού μᾶς ὑψώνουν ὡς τόν Θεό.

Ἅγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως

imaik