Ὁ Ἅγιος Νεκτάριος καὶ ὁ Παῦλος Μελᾶς

Γράφει ὁ πρόεδρος τῆς «Νίκης» Δημήτρης Νατσιὸς

Συνηθίζω, ὅταν ἀναζητῶ βιογραφικὰ στοιχεῖα καὶ πληροφορίες γιὰ κάποιον ἐπιφανῆ τοῦ Γένους μας, νὰ προσφεύγω στὸ παλιὸ καὶ λαμπρὸ ἐγκυκλοπαιδικὸ λεξικὸ τοῦ «ΗΛΙΟΥ». Τώρα μὲ τὰ κινητὰ διαδίκτυα, μοναδικὴ σχεδὸν πηγὴ πληροφοριῶν εἶναι ὁ ἰστότοπος μὲ τὸ περίεργο ὄνομα «ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ» ὁ ὁποῖος συνοδεύεται μὲ ἀρκετὰ νεοταξικὰ καρυκεύματα.

Προσέφυγα, λοιπόν, στὸ λεξικὸ τοῦ «ΗΛΙΟΥ» ἀναζητώντας τὸ γενεαλογικὸ δέντρο τοῦ Παύλου Μελᾶ. Διαβάζω στὸ λῆμμα «Μελᾶς» σὲ κομψὰ ἑλληνικά: «Μεγάλη ἀρχοντικὴ οἰκογένεια τῶν Ἰωαννίνων, τῆς ὁποίας πλεῖστα μέλη διεκρίθησαν εἰς τὰ γράμματα καὶ τὰς ἐπιστήμας, εἰς τὸν στρατὸ τὴν πολιτικὴν καὶ τὴν διπλωματίαν, σημαντικᾶς δὲ ἐθνικᾶς ὑπηρεσίας παρέσχον εἰς τὴν... πατρίδα πολὺ πρὸς τῆς ἐκρήξεως τοῦ Ἱεροῦ Ἀγῶνος, κατ’ αὐτόν, καὶ μετὰ τὴν ἀποκατάστασιν τοῦ κράτους». Ἀρχοντικὴ οἰκογένεια, ὄχι γιατί εἶχε μεγάλη οἰκονομικὴ ἐπιφάνεια, ἀλλὰ διότι τὰ μέλη της «παρέσχον σημαντικᾶς ἐθνικᾶς ὑπηρεσίας». Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ οἱ παλιὲς ἀρχοντικὲς οἰκογένειες, ἁμιλλῶνται ποιὰ θὰ εὐεργετήσει περισσότερο τὴν πατρίδα. Τῷ καιρῷ ἐτούτῳ οἱ ἀρχοντοχωριάτες, οἱ νεόπλουτοι σαλταδόροι καὶ δανειοσυντήρητοι διαγωνίζονται γιὰ τὸ ποιὸς θὰ προξενήσει μεγαλύτερη ζημιὰ στὴν πατρίδα. Οἱ Μελάδες καὶ ὅλες οἱ οἰκογένειες τῶν ἐθνικῶν εὐεργετῶν ἦταν ἀρχοντάνθρωποι, ἔτσι ὀνομάζει ὁ λαός μας τοὺς γενναιόδωρους, τοὺς φιλότιμους. Ἀρχονταρίκι ὀνομάζεται στὰ μοναστήρια ἡ αἴθουσα ὑποδοχῆς καὶ φιλοξενίας τῶν προσκυνητῶν, γιατί καὶ ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς θέλει ἀρχοντάνθρωπους καὶ ὄχι μίζερα, οἰκτρόβια καὶ ἀξιολύπητα ἀνθρωπάρια. («Ὅ,τι καὶ νὰ κάνουμε ταπείνωση – ἀγάπη – ἀρχοντιὰ χρειάζεται» ἔλεγε καὶ ξανάλεγε ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης). Ὁ Παῦλος Μελᾶς ὀνομάστηκε Παῦλος, καὶ ὄχι Γεώργιος ὅπως ἔλεγαν τὸν παππού του, πρὸς τιμὴν τοῦ ἀδελφοῦ τοῦ παπποῦ του, Παύλου, ὁ ὁποῖος ὑπηρετοῦσε στὰ τάγματα τῶν Σουλιωτῶν ὑπὸ τὸν Μάρκο Μπότσαρη καὶ «ἔπεσε» ἠρωικῶς μαχόμενος κατὰ τὴν Ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου. Μὲ τέτοιο ὄνομα πῶς νὰ μὴν ἔχει ἡρωικό, λεβέντικο θάνατο ὁ ἀετὸς τῆς Μακεδονίας μας; 

Πατέρας τοῦ Παύλου Μελᾶ ἦταν ὁ Μιχαὴλ (Μίκης) Μελᾶς, ἄνθρωπος καλλιεργημένος, μὲ φιλοπατρία, ποὺ διετέλεσε ἀπὸ τὸ 1891 ὡς τὸ 1894 καὶ δήμαρχος Ἀθηνῶν. (Ἀδελφός του ἦταν ὁ περίφημος Λέων Μελᾶς ποὺ ἔγραψε τὸν «Γεροστάθη», βιβλίο ποὺ γαλούχησε γενιὲς Ἑλληνοπαίδων, οἱ ὁποῖες ἀργότερα ἀπελευθέρωναν πατρίδες σκλαβωμένες. Τώρα ποὺ ἀφήσαμε ἐκεῖνα τὰ «σκοταδιστικὰ» κείμενα καὶ διδάσκουμε προοδευτικὲς μαγαρισιὲς γεμίσαμε συλλογικότητες... κουκουλοφλώρων. Ἂν κάποτε ἡ παιδεία μας ἐπανέλθει ὁ «Γεροστάθης» θὰ μποροῦσε, μὲ μία «λελογισμένη ἐπεξεργασία» κυρίως στὴ γλώσσα, νὰ εἰσαχθεῖ στὰ σχολεῖα).

Ἦταν γύρω στὸ 1890 ποὺ ὁ κατασυκοφαντημένος στὴν Αἴγυπτο, Ἅγιος Νεκτάριος, ἔρχεται στὴν Ἀθήνα. Ζητᾶ θέση, ὄχι ἀρχιερέως, ἀλλὰ ἁπλοῦ ἱεροκήρυκος χωρὶς μισθό. Συναντοῦσε –ποιός;- πόρτες κλειστὲς καὶ ὑποσχέσεις. Ντρεπόταν ὁ ἅγιος, τὸν συντηροῦσε μία ἁπλὴ γριούλα. «Ἀδερφέ μου» γράφει στὸν ἀδερφὸ του Χαράλαμπο στὴ Χίο «ἀναγκάζομαι μετὰ πόνου καὶ δακρύων νὰ σὲ ἐνοχλήσω εὐρισκόμενος ἐν Ἀθήναις, ἐν ἡμέραις χαλεπές, περιφρονημένος καὶ ἐμπαιζόμενος παρὰ τῶν ἰσχυρῶν…». (Καὶ μὲς στοὺς ἰσχυροὺς ἦταν καὶ ἡ τότε ἐκκλησιαστικὴ ἡγεσία). Καταφεύγει στὸν Ὑπουργὸ – μετὰ ἀπὸ εἴκοσι ἀπόπειρες -Ἐκκλησιαστικῶν καὶ Παιδείας. Τοῦ ἀρνήθηκε τὴ θέση ἱεροκήρυκος, διότι «ἐτύγχανε ἀλλοδαπὸς» καὶ «ἐστερεῖτο τῆς ἑλληνικῆς ὑπηκοότητος». «Ἀπόμεινε πελιδνὸς» διαβάζουμε στὸ βιβλίο «Ὁ ἅγιος τοῦ αἰώνα μας» τοῦ μακαριστοῦ Σώτου Χονδρόπουλου.

Κατεβαίνοντας τὶς σκάλες τοῦ ὑπουργείου ὁ ἅγιος ἱεράρχης, μὲ μάτια βουρκωμένα, συναντᾶ ἕναν ὀνομαστὸ ἄρχοντα. Ἦταν ὁ Μιχαὴλ Μελᾶς, ὁ πατέρας τοῦ Παύλου. Ὁ Μελᾶς βλέπει τὴν σεβάσμια μορφὴ τοῦ Ἁγίου, ἀντιλαμβάνεται τὴν λύπη του. Μαθαίνει τί συνέβη καὶ τοῦ ζητᾶ νὰ τὸν ἀκολουθήσει στὸν Ὑπουργό. Καὶ σὲ λίγο ὁ ὑπουργὸς ὑπέγραφε τὸν διορισμὸ τοῦ Ἁγίου ὡς ἱεροκήρυκος στὸ νομὸ Εὐβοίας. «Ἅγιο ρουσφέτι», ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ φράση ἀπὸ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ σὲ λίγα χρόνια ὁ γιὸς του ἔγραψε τὸν πρόλογο στὸ ἀθάνατο βιβλίο «Μαρτύρων καὶ Ἡρώων αἷμα» γιὰ τὴ λευτεριὰ τῆς Μακεδονίας μας.

Ὡραία σκηνὴ Μεγαλοπρεπὴς νὰ κουβεντιάζουν ὁ Ἅγιος Νεκτάριος καὶ ὁ Μιχαὴλ Μελᾶς. Τὸ Γένος καὶ ἡ Ἐκκλησία του. Μὲ τὴν εὐχὴ τοῦ Ἁγίου Νεκταρίου καὶ τὸ αἷμα τοῦ Παύλου Μελᾶ σώθηκε ἡ Μακεδονία. Στὰ σκαλιὰ τοῦ ὑπουργείου ἡ Πατρίδα, οἱ πραγματικοὶ ἄρχοντές του καὶ μέσα οἱ ἀναθυμιάσεις, ὁ τρωγλοδύτης πολιτικάντης νὰ μηχανορραφεῖ.

 Δημήτρης Νατσιὸς,

Πρόεδρος τῆς ΝΙΚΗΣ

nikh.gr