21 Νοε 2025

π.Κωνσταντίνος Στρατηγόπουλος - Λόγος εἰς τὰ Εἰσόδια τῆς Θεοτόκου

Ἀπομαγνητοφωνημένη ὁμιλία το
 π. Κωνσταντίνου Στρατηγόπουλου, στὰ πλαίσια τῆς ἑρμηνείας ποὺ ἔγινε στὸ κήρυγμα τῆς Κυριακῆς 21 Νοεμβρίου τοῦ 1993. 
Τὸ ἠχητικὸ ἀπόσπασμα ἀπὸ τὴν ὁμιλία - σὲ mp3 ἐδῶ 
Κάθε γιορτὴ ποὺ προβάλλεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας πρὸς τὸν κόσμο ἔχει πολλαπλὲς προοπτικές. Μὲ δύο βασικές: ἡ πρώτη προοπτικὴ εἶναι ἡ θύμηση ἁγιασμένων γεγονότων, ἀλλὰ καὶ αὐτὴ ἡ θύμηση πάντα πρέπει νὰ ἔχει τὴν δεύτερη προοπτική, ποὺ εἶναι ἡ βαθιὰ παιδαγωγία ποὺ θέλει νὰ ἀσκήσει ἡ Ἐκκλησία μας πάνω στοὺς πιστούς της, φέροντας στὴ μνήμη τους καὶ στὴ θύμησή τους τὸ γεγονὸς τὸ ὁποῖο γιορτάζουμε. Αὐτὸ συμβαίνει κατ' ἐξοχὴν καὶ σήμερα. Καὶ μάλιστα γιορτάζουμε μιὰ γιορτή, ἡ ὁποία δὲν ἀναφέρεται κἂν στὰ κείμενα τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τῆς Καινῆς Διαθήκης· προτυπώνεται στὴν Παλαιὰ διαθήκη μὲ τρόπο προφητικό, ἀλλὰ δὲν περιγράφεται στὴν Καινὴ Διαθήκη. Ἡ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, τὰ λόγια τῶν Πατέρων καὶ τὰ Συναξάρια ἔφεραν νὰ γιορτάζουμε σήμερα αὐτὴ τὴ γιορτή. 
Κάθε φορὰ ποὺ μπαίνω σὲ ἕνα ναὸ καὶ συναντάω αὐτὴ τὴν εἰκόνα τῶν Εἰσοδίων τῆς Θεοτόκου, ποὺ μικρὸ παιδάκι τὴν παραδίδουν οἱ γονεῖς της στοὺς ἱερεῖς, καὶ ἀπὸ πίσω νέα κορίτσια τὴ συνοδεύουνε, μοῦ ἔρχεται στὸ νοῦ ἕνα ἦθος... παιδαγωγικό. Ἕνα μικρὸ παιδάκι τὸ παραδίδουμε κάπου γιὰ νὰ πάει κάπου, νὰ περάσει μιὰ ἀγωγή, νὰ ἀσκηθεῖ καὶ νὰ γίνει κάτι. Καὶ διαβάζοντας καὶ τοὺς λόγους τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ ποὺ ἀναφέρεται καὶ σὲ αὐτὴ τὴ γιορτή, ξανάρχεται στὸ νοῦ μου, πιὸ ἔκτυπα καὶ πιὸ συγκεκριμένα, πὼς αὐτὴ ἡ γιορτή, πέρα ἀπὸ ἕνας τρόπος καὶ μιὰ εὐκαιρία νὰ δοξολογήσουμε καὶ νὰ ὑμνήσουμε τὴν Παναγία μας, εἶναι μιὰ γιορτὴ τὴν ὁποία τὴν προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας γιὰ νὰ μᾶς δείξει τὸ βαθὺ ἦθος τῆς ἀγωγῆς καὶ τῆς παιδαγωγίας ποὺ προτείνει ἡ Ἐκκλησία. Κι ἔτσι εἶναι τὰ πράγματα ἀπ’ ὅ,τι φαίνεται σὲ αὐτὴ τὴ γιορτή. 

Τρία πράγματα νὰ δοῦμε γιὰ νὰ καταλάβετε αὐτὸ ποὺ θέλω νὰ σᾶς περιγράψω. Τὸ ἦθος τῆς παιδαγωγίας καὶ τῆς ἀγωγῆς τοῦ ὁποιοδήποτε ἀνθρώπου, ἡ κάθε ἀγωγὴ ἔχει τρεῖς προοπτικές: Ἔχει τὸν χρόνο ποὺ γίνεται, ἔχει τὸν τόπο ὅπου γίνεται καὶ ἔχει τὸ γιατί γίνεται, σὲ τί ἀποβλέπουμε μὲ αὐτὴ τὴ μέθοδο ἀγωγῆς. Ὁ χρόνος ποὺ γίνεται εἶναι πάντα στὴν ἀγωγὴ τὴν κοσμικὴ συγκεκριμένος. Ἔρχεται ἐδῶ ἡ Ἐκκλησία νὰ προτείνει κάτι ἄλλο μέσα ἀπὸ αὐτὴ τὴ γιορτή: Δὲν λέμε πόσο θὰ κρατήσει αὐτὴ ἡ ἀγωγή, λέμε νὰ ἀρχίσει ὅσο τὸ δυνατὸν πιὸ γρήγορα. Αὐτὴ ἡ ἀγωγὴ ἀρχίζει ὅσο τὸ δυνατὸν πιὸ γρήγορα καί, οὐσιαστικά, δὲν τελειώνει ποτέ. Οὐσιαστικὰ κλείνει μὲ τὴν κατάθεση τῆς ζωῆς αὐτοῦ ποὺ παίρνει τὴν ἀγωγὴ καὶ πηγαίνει μέχρι τὸν οὐρανό, ὅπου ἁγιασμένος ἀντιμετωπίζει τὸ πρόσωπο τοῦ Θεοῦ. Ὁ χρόνος λοιπὸν τῆς ἀγωγῆς εἶναι ὅσο τὸ δυνατὸ πιὸ γρήγορα. Δὲν μπορεῖς νὰ πεῖς αὐτὸ εἶναι γιὰ ἕναν μεγάλο, αὐτὸ εἶναι γιὰ ἕναν μικρό. Αὐτὴ ἡ ἀγωγὴ ἀρχίζει ἀπὸ τὰ πολὺ μικρά. 

Ὁ δεύτερος τρόπος ποὺ γίνεται αὐτὴ ἡ ἀγωγὴ εἶναι ὁ τόπος ὅπου γίνεται. Ὁ τόπος κάθε ἀγωγῆς σὲ ἐμᾶς λέγεται σχολεῖο. Ὁ τόπος τῆς κατ' ἐξοχὴν ἀγωγῆς - ποὺ ἂν δὲν ὑπάρχει αὐτός, ἡ κάθε ἀγωγὴ εἶναι χαμένη καὶ εἶναι κάτι πεταμένο καὶ θὰ βγάλει σκουπίδια καὶ θὰ βγάλει καταστροφὴ καὶ θὰ βγάλει ἀνθρώπους ποὺ θὰ καταστρέψουν τὸν κόσμο - γιὰ ἐμᾶς λέγεται ναός. Ἂν ὁ τόπος τῆς ἀγωγῆς δὲν εἶναι ὁ ναός, καὶ ὅλοι οἱ ἄλλοι τόποι τῆς ἀγωγῆς δὲν παίρνουν ἀπὸ ἐκεῖ δυνατότητες τρόπου ζωῆς γιὰ τὴν ἀγωγή τους, εἶναι ἀπομονωμένοι οἱ ἄλλοι τρόποι ἀγωγῆς, καὶ θὰ βγάλουν ἁπλῶς ἀνθρώπους ποὺ θὰ ἔχουν γερὸ ἐγκέφαλο καὶ τίποτα ἄλλο. Οὔτε καρδιὰ οὔτε νοῦ καθαρὸ οὔτε αἰσθήσεις καθαρές. Γι’ αὐτὸ πολλὲς φορὲς καὶ ἡ ἀγωγή μας εἶναι χαμένη, γιατί δὲν καταυγάζεται ἀπὸ αὐτὸ τὸ ἦθος τῆς ἀγωγῆς ποὺ ἔχει ἡ Ἐκκλησία. 

Καὶ αὐτὸ τὸ ἦθος ποιό εἶναι; Εἶναι ἡ τρίτη προοπτική. Γιατί γίνεται αὐτὴ ἡ ἀγωγὴ στὴν Παναγία; Γιατί μπαίνει στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων; Γιὰ νὰ γίνει ἴδια ναὸς τοῦ Θεοῦ ὁλόκληρη. Καὶ ἡ κάθε ἀγωγή, ἡ κ-ἅ-θ-ε ἀγωγή, ἡ παραμικρότερη ἀγωγή, τὸ «μὴ» ποὺ λὲς στὸ παιδί σου, τὸ «ἄλφα» ποὺ τοῦ μαθαίνεις, τὴν ἐξίσωση ποὺ τοῦ μαθαίνεις, ἂν δὲν ἔχει τὴν προοπτικὴ τὸ παιδί σου νὰ γίνει ναὸς τοῦ Θεοῦ, τότε εἶναι χαμένη ἱστορία. Καλύτερα μὴν τὸ διδάξεις, καλύτερα νὰ μετανιώσεις, νὰ κλάψεις πολὺ γιατί δὲν τὸ ἔκανες, νὰ σταματήσεις νὰ μιλᾶς, νὰ γίνεις ναὸς τοῦ Θεοῦ καὶ μετὰ νὰ μιλήσεις, μπὰς καὶ γίνει τίποτε σὲ αὐτὸ τὸν κόσμο! Καὶ ἡ ἀγωγὴ ἔχει αὐτὴ τὴν ἀκροτελεύτια προοπτική, ὅπως γίνεται ἡ Παναγία ναὸς τοῦ Θεοῦ, «ναὸς ἀναδείκνυται», καὶ γι' αὐτὸ κάθεται στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων: γιὰ νὰ γίνει ναός. Ὁ κάθε ἄνθρωπος ποὺ ἔρχεται σὲ ἀγωγή, καὶ οἱ μεγάλοι ποὺ περνοῦν ἀπὸ ἀγωγὴ καὶ τὰ παιδιὰ ποὺ περνοῦν ἀπὸ ἀγωγή, ἀλλοίμονο ἂν δὲν ἔχουν τὴν προοπτικὴ νὰ γίνουν ναοὶ τοῦ Θεοῦ! Καὶ ἂς μαθαίνουν ὅ,τι μαθαίνουν, ἂς μαθαίνουν ἐξισώσεις, ἂς μαθαίνουν ἀγγλικά, γαλλικά, κινέζικα, ἂς χορεύουν, ἂς πηδοῦνε. Ἂν ἡ προοπτική τους δὲν εἶναι νὰ γίνουν ναοὶ τοῦ Θεοῦ, μὴν κάνετε τίποτε, μὴν παραμορφώσετε τὰ παιδιά σας, θὰ τὰ παραμορφώσετε μαθαίνοντάς τα καλὰ πράγματα. Ποτὲ δὲν θὰ μποῦνε στὴν πρόκληση ποὺ κάνει σήμερα ἡ Ἐκκλησία μας μὲ αὐτὸ τὸ ἦθος ἀγωγῆς, καὶ πάντα θὰ ἔχουν μιὰ ἀγωγὴ χαμένη. 

Καὶ μετὰ θὰ διαμαρτυρόμαστε γιὰ τὴν Παιδεία, γιὰ τὰ παιδιὰ ποὺ πετᾶνε πέτρες στὴν Πανεπιστημίου καὶ στὴν Σταδίου, γιὰ τοὺς ἀναρχικούς, γιὰ ἐκείνους ποὺ διαβάζουν ἢ δὲν διαβάζουνε, γιὰ τοὺς βαθμοὺς ποὺ παίρνουν ἢ δὲν παίρνουνε, καὶ ὅλα θὰ εἶναι μιὰ χαμένη ἱστορία. Καὶ μὴν ζητήσετε ἀπὸ τὰ παιδιά σας μεγάλους βαθμούς, μικροὺς βαθμούς, μὴν ζητήσετε πολλὰ ἢ λίγα, μὴν ζητήσετε τίποτα, ἀλλὰ νὰ ζητήσετε νὰ γίνουν ναοὶ τοῦ Θεοῦ! Καὶ ἂν τὸ ζητήσετε αὐτό, ὅλα θὰ καρποφορήσουν καὶ θὰ γίνουν. Καί, μὴν φοβᾶστε, ἡ ἀγωγὴ δὲν εἶναι στὰ χέρια σας μόνο - κάτι λίγο ἔχετε ἂν εἶστε δάσκαλοι ἢ ἂν εἶστε γονεῖς - ἡ ἀγωγὴ εἶναι στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ! Καὶ ὅπως στὴν εἰκόνα ποὺ εἴδατε στὴν εἴσοδο (νὰ τὴν δεῖτε ὅταν θὰ βγαίνετε), μὲ ἐμπιστοσύνη οἱ γονεῖς τῆς Παναγίας ἐγκαταλείπουν τὸ παιδάκι στὸ ναό, μὲ αὐτὸ τὸ ἦθος νὰ κάνετε τέτοια ἀγωγὴ καὶ νὰ τὸ ἐγκαταλείψετε στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ! Καὶ θὰ ἡσυχάσετε, θὰ ἠρεμήσετε, καὶ δὲν θὰ τρέμει ἡ καρδιά σας καὶ δὲν θὰ νιώθετε χαμένοι καὶ δὲν θὰ λέτε «πέτυχα» ἢ «ἀπέτυχα». Στὴν Ἐκκλησία δὲν λέμε «πέτυχα» ἢ «ἀπέτυχα»· τὰ ἐγκαταλείπω ὅλα στὸν Θεό, καὶ ὅλοι γίνονται - κι ἐγὼ καὶ ἐκεῖνα τὰ παιδιὰ ποὺ κάνω ἀγωγὴ ἐπάνω τους - ναὸς τοῦ Θεοῦ. 
Αὐτὴ εἶναι ἡ προοπτικὴ τῆς γιορτῆς ἔτσι εἶναι καὶ ἔτσι τὴ θέλει ἡ Ἐκκλησία μας, καὶ γι' αὐτὸ τὴ γιορτάζουμε σήμερα. Καὶ γιορτάζοντας αὐτὴ τὴ γιορτὴ μὴν φύγουμε ἀπὸ δῶ μέσα ἁπλῶς ἐνθυμούμενοι - μπορεῖ νὰ γίνει κι αὐτό, νὰ θυμόμαστε τὸ τί μεγάλο πρᾶγμα ἔκανε ἡ Παναγία νὰ μπεῖ ἀπὸ τόσο μικρὸ κοριτσάκι μὲς στὸ ναό – νὰ τὸ κάνουμε πράξη ζωῆς! Γιὰ νὰ μπορεῖ κάτι νὰ ἀλλάξει σὲ αὐτὸν τὸν τόπο, ποὺ ἦταν πάντα τόπος ἀγωγῆς, ἦταν τόπος ὅπου οἱ ἄνθρωποι ἔμαθαν νὰ ἔχουν ἀγωγή. Καὶ αὐτὸς ὁ τόπος μὲ τὴν Ὀρθοδοξία του δέθηκε μὲ τὴν Ἀγωγὴ τῆς Ἐκκλησίας μας, μὲ τὴ μνήμη τοῦ θανάτου, μὲ τὸ Σταυρό, μὲ τὴν Ἀνάσταση, μὲ τὴν ταπείνωση, μὲ τὴν ἀγάπη, μὲ τὴν καρδιακὴ προσευχή, μὲ τὴν καθαρότητα τοῦ νοῦ, καὶ ὅλα αὐτὰ κάνουν τὸ παιδί μας ναὸ τοῦ Θεοῦ, κι ἐμεῖς τὰ ξεχάσαμε, καὶ ἄλλους τρόπους ἀγωγῆς καὶ ἄλλες μεθοδολογίες ἀκολουθοῦμε. Εὐχὴ καὶ πρόκληση νὰ ἀλλάξουμε τὸ ἦθος τῆς ἀγωγῆς μας! Καὶ ἂν δὲν τὸ ἀλλάξουμε, μετὰ νὰ μὴν διαμαρτυρόμαστε καθόλου γιὰ τὶς μεθόδους τῆς ἀγωγῆς καὶ γιὰ τὰ παιδιὰ ποὺ πετοῦνε πέτρες στὰ πεζοδρόμια τῆς Πανεπιστήμιου. 

Φιλολογικὴ ἐπιμέλεια κειμένου 
Ἑλένη Κονδύλη 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.