Deutsche Welle - Κριστίνε Ζους-Ντέμουτ
Στὸ ἐρώτημα σχετικὰ μὲ τὴν ὀργανωμένη ὑποβοήθηση στὴν εὐθανασία ἀπαντᾶ τὴν Τετάρτη τὸ γερμανικὸ Συνταγματικὸ Δικαστήριο τῆς Καρλσρούης σὲ μία σημαντικὴ ἀπόφαση, ποὺ ἤδη θεωρεῖται σταθμὸς γιὰ τὸ ζήτημα.
Ὑπάρχει συνταγματικὸ «δικαίωμα σὲ ἕναν ἀξιοπρεπῆ θάνατο»; Καὶ ὑπὸ ποιὲς προϋποθέσεις; Στὶς 26 Φεβρουαρίου τὸ Ὁμοσπονδιακὸ Συνταγματικὸ Δικαστήριο τῆς Καρλσρούης θὰ ἀποφανθεῖ γιὰ τὸ θέμα τῆς «ὀργανωμένης βοήθειας σὲ εὐθανασία» καὶ συγκεκριμένα γιὰ τὴν «ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα» μὲ αὐτὸ τὸ ἀντικείμενο. Πέρυσι τὸν Ἀπρίλιο σὲ ἰδιαίτερα φορτισμένο συναισθηματικὰ κλίμα ξεκίνησε στὸ δικαστήριο ἡ συζήτηση γύρω ἀπὸ τὴ νομοθετικὴ ἀπαγόρευση τῆς «ὀργανωμένης βοήθειας σὲ εὐθανασία».
Στὸ Ἀνώτατο Συνταγματικὸ Δικαστήριο τῆς Γερμανίας εἶχαν προσφύγει βαριὰ ἀσθενεῖς, σωματεῖα ὑπὲρ τῆς.... εὐθανασίας καὶ γιατροί. Οἱ προσφεύγοντας βλέπουν τὴ νομοθετικὴ ἀπαγόρευση σὰν προσβολὴ τοῦ γενικοῦ δικαιώματος στὴν προσωπικότητα ἢ στὴν ἐλεύθερη ἄσκηση τοῦ ἰατρικοῦ ἐπαγγέλματος. Στὸ μεταξύ, ἤδη δύο ἀπὸ τοὺς τέσσερις προσφεύγοντες ἔχουν ἤδη πεθάνει, σύμφωνα μὲ δημοσιεύματα γερμανικῶν ΜΜΕ.
Μεγάλες νομικές, ἠθικὲς καὶ ὑπαρξιακὲς διαστάσεις
Σύμφωνα μὲ τὸ γερμανικὸ δικαστήριο, δὲν ἀναμένεται νὰ θιγοῦν οἱ ἠθικὲς καὶ πολιτικὲς διαστάσεις τοῦ ζητήματος – αὐτὸς ἄλλωστε δὲν εἶναι ὁ ρόλος τῆς συνταγματικῆς δικαιοσύνης. Τὸ δικαστήριο ἀναμένεται νὰ ἀποφανθεῖ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο ἀναφορικὰ μὲ τὴ συνταγματικότητα συγκεκριμένης ποινικῆς διάταξης. Αὐτὸ ὑπογράμμισε καὶ ὁ πρόεδρος τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου Ἀντρέας Φόσκουλε ἤδη τὸν περασμένο Ἀπρίλιο. Οἱ διατυπώσεις τῶν συνταγματικῶν δικαστῶν εἶναι ἰδιαίτερα προσεκτικές, δεδομένου ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα ζήτημα μὲ βαθύτερες ἠθικές, ὑπαρξιακὲς καὶ θρησκευτικὲς διαστάσεις.
Πιὸ συγκεκριμένα ἡ διάταξη ἐναντίον τῆς ὁποίας κινοῦνται οἱ προσφεύγοντες εἶναι τὸ ἄρθρο 217 τοῦ γέρμ. Ποινικοῦ Κώδικα, τὸ ὁποῖο ἀπὸ τὸν Δεκέμβριο τοῦ 2015 τιμωρεῖ μὲ χρηματικὴ ποινὴ ἢ μὲ φυλάκιση μέχρι καὶ τρία χρόνια τὴν «ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα γύρω ἀπὸ τὴν ὑποβοήθηση σὲ αὐτοκτονία». Μόνο ὅσοι δὲν ἐνεργοῦν «ἐπιχειρηματικὰ» παραμένουν ἀτιμώρητοι. Σὲ αὐτοὺς περιλαμβάνονται γιὰ παράδειγμα συγγενεῖς καὶ στενοὶ φίλοι τῶν βαριὰ ἀσθενῶν.
Οἱ γιατροὶ ποὺ προσέφυγαν θεωροῦν ἐπίσης ὅτι ἡ ἐπίμαχη διάταξη τοῦ γερμανικοῦ ΠΚ θέτει ἐμπόδια στὴν ἐλεύθερη ἄσκηση τοῦ ἰατρικοῦ ἐπαγγέλματος καὶ τῆς ἐπιστημονικῆς, ἰατρικῆς γνωμάτευσης. «Τὸ δικαίωμα στὴ ζωὴ δὲν στοιχειοθετεῖ καὶ τὴν ὑποχρέωση στὴ ζωὴ» ὑποστηρίζουν οἱ προσφεύγοντες. «Σίγουρα δὲν ἀποτελεῖ ἰατρικὸ καθῆκον ἡ βοήθεια στὴν αὐτοκτονία» προσθέτει ὁ ἐπικεφαλῆς τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου Βάδης-Βυρτεμβέργης Οὔλριχ Κλέβερ. «Ἀλλὰ ἐπίσης δὲν ἀποτελεῖ καθῆκον τοῦ γιατροῦ νὰ ὑπεκφεύγει, ὅταν προκύπτουν τέτοια μεμονωμένα περιστατικά», σημειώνει ὁ ἴδιος.
Ἡ ἀντίθετη ἄποψη ψυχιάτρων
Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ ψυχίατροι, θεράποντες ἰατροὶ καὶ νοσοκομειακὸ προσωπικὸ ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὴν περίθαλψη βαριὰ ἀσθενῶν ἢ μελλοθάνατων ἐκτιμοῦν ὅτι οἱ ἴδιοι οἱ ἀσθενεῖς σπάνια ἐκφράζουν συνειδητὰ τὴν ἐπιθυμία γιὰ ὑποβοηθούμενη αὐτοκτονία. Ἀντίθετα ἡ τάση γιὰ αὐτοκτονία στὴν περίπτωσή τους ἀποτελεῖ συχνὰ ἔκφραση τῆς ἀγωνίας ἢ μιᾶς ἀνάγκης ποὺ χαρακτηρίζεται ἀπὸ ἀπελπισία, ἀδυναμία κι ὡς ἐκ τούτου ἀπὸ ἀμφισημία.
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὴν περασμένη χρονιὰ τὸ Ὁμοσπονδιακὸ Ἰνστιτοῦτο Φαρμάκων καὶ Ἰατρικῶν Προϊόντων ἔλαβε συνολικὰ 133 αἰτήσεις γιὰ ἀπόκτηση ἰσχυρῶν ἀναισθητικῶν γιὰ εὐθανασία. Τὸ ὕπ. Ὑγείας ἔδωσε τὴν ἐντολὴ πρὸς τὴν ἀρχὴ νὰ μὴν δίνει σὲ καμιὰ ἀπὸ τὶς αἰτήσεις αὐτὲς «πράσινο φῶς», ἐὰν προηγουμένως δὲν ἔχει προχωρήσει σὲ ἐξαντλητικὸ ἔλεγχο τῶν αἰτημάτων – αὐτὸ εἶχε προκύψει ἀπὸ ἄλλη ἀπόφαση τοῦ Ὁμοσπονδιακοῦ Διοικητικοῦ Δικαστηρίου τὸ 2017. Ἀπὸ τὸ Δικαστήριο τῆς Καρλσρούης ἀναμένεται μία ὁριστικὴ ἀπάντηση γιὰ τὸ θέμα.
Πηγή: DW - Κριστίνε Ζοὺς-Ντέμουτ / Ἐπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
SKAI
Ὑπάρχει συνταγματικὸ «δικαίωμα σὲ ἕναν ἀξιοπρεπῆ θάνατο»; Καὶ ὑπὸ ποιὲς προϋποθέσεις; Στὶς 26 Φεβρουαρίου τὸ Ὁμοσπονδιακὸ Συνταγματικὸ Δικαστήριο τῆς Καρλσρούης θὰ ἀποφανθεῖ γιὰ τὸ θέμα τῆς «ὀργανωμένης βοήθειας σὲ εὐθανασία» καὶ συγκεκριμένα γιὰ τὴν «ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα» μὲ αὐτὸ τὸ ἀντικείμενο. Πέρυσι τὸν Ἀπρίλιο σὲ ἰδιαίτερα φορτισμένο συναισθηματικὰ κλίμα ξεκίνησε στὸ δικαστήριο ἡ συζήτηση γύρω ἀπὸ τὴ νομοθετικὴ ἀπαγόρευση τῆς «ὀργανωμένης βοήθειας σὲ εὐθανασία».
Στὸ Ἀνώτατο Συνταγματικὸ Δικαστήριο τῆς Γερμανίας εἶχαν προσφύγει βαριὰ ἀσθενεῖς, σωματεῖα ὑπὲρ τῆς.... εὐθανασίας καὶ γιατροί. Οἱ προσφεύγοντας βλέπουν τὴ νομοθετικὴ ἀπαγόρευση σὰν προσβολὴ τοῦ γενικοῦ δικαιώματος στὴν προσωπικότητα ἢ στὴν ἐλεύθερη ἄσκηση τοῦ ἰατρικοῦ ἐπαγγέλματος. Στὸ μεταξύ, ἤδη δύο ἀπὸ τοὺς τέσσερις προσφεύγοντες ἔχουν ἤδη πεθάνει, σύμφωνα μὲ δημοσιεύματα γερμανικῶν ΜΜΕ.
Μεγάλες νομικές, ἠθικὲς καὶ ὑπαρξιακὲς διαστάσεις
Σύμφωνα μὲ τὸ γερμανικὸ δικαστήριο, δὲν ἀναμένεται νὰ θιγοῦν οἱ ἠθικὲς καὶ πολιτικὲς διαστάσεις τοῦ ζητήματος – αὐτὸς ἄλλωστε δὲν εἶναι ὁ ρόλος τῆς συνταγματικῆς δικαιοσύνης. Τὸ δικαστήριο ἀναμένεται νὰ ἀποφανθεῖ ἀποκλειστικὰ καὶ μόνο ἀναφορικὰ μὲ τὴ συνταγματικότητα συγκεκριμένης ποινικῆς διάταξης. Αὐτὸ ὑπογράμμισε καὶ ὁ πρόεδρος τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαστηρίου Ἀντρέας Φόσκουλε ἤδη τὸν περασμένο Ἀπρίλιο. Οἱ διατυπώσεις τῶν συνταγματικῶν δικαστῶν εἶναι ἰδιαίτερα προσεκτικές, δεδομένου ὅτι πρόκειται γιὰ ἕνα ζήτημα μὲ βαθύτερες ἠθικές, ὑπαρξιακὲς καὶ θρησκευτικὲς διαστάσεις.
Πιὸ συγκεκριμένα ἡ διάταξη ἐναντίον τῆς ὁποίας κινοῦνται οἱ προσφεύγοντες εἶναι τὸ ἄρθρο 217 τοῦ γέρμ. Ποινικοῦ Κώδικα, τὸ ὁποῖο ἀπὸ τὸν Δεκέμβριο τοῦ 2015 τιμωρεῖ μὲ χρηματικὴ ποινὴ ἢ μὲ φυλάκιση μέχρι καὶ τρία χρόνια τὴν «ἐπιχειρηματικὴ δραστηριότητα γύρω ἀπὸ τὴν ὑποβοήθηση σὲ αὐτοκτονία». Μόνο ὅσοι δὲν ἐνεργοῦν «ἐπιχειρηματικὰ» παραμένουν ἀτιμώρητοι. Σὲ αὐτοὺς περιλαμβάνονται γιὰ παράδειγμα συγγενεῖς καὶ στενοὶ φίλοι τῶν βαριὰ ἀσθενῶν.
Οἱ γιατροὶ ποὺ προσέφυγαν θεωροῦν ἐπίσης ὅτι ἡ ἐπίμαχη διάταξη τοῦ γερμανικοῦ ΠΚ θέτει ἐμπόδια στὴν ἐλεύθερη ἄσκηση τοῦ ἰατρικοῦ ἐπαγγέλματος καὶ τῆς ἐπιστημονικῆς, ἰατρικῆς γνωμάτευσης. «Τὸ δικαίωμα στὴ ζωὴ δὲν στοιχειοθετεῖ καὶ τὴν ὑποχρέωση στὴ ζωὴ» ὑποστηρίζουν οἱ προσφεύγοντες. «Σίγουρα δὲν ἀποτελεῖ ἰατρικὸ καθῆκον ἡ βοήθεια στὴν αὐτοκτονία» προσθέτει ὁ ἐπικεφαλῆς τοῦ Ἰατρικοῦ Συλλόγου Βάδης-Βυρτεμβέργης Οὔλριχ Κλέβερ. «Ἀλλὰ ἐπίσης δὲν ἀποτελεῖ καθῆκον τοῦ γιατροῦ νὰ ὑπεκφεύγει, ὅταν προκύπτουν τέτοια μεμονωμένα περιστατικά», σημειώνει ὁ ἴδιος.
Ἡ ἀντίθετη ἄποψη ψυχιάτρων
Ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ ψυχίατροι, θεράποντες ἰατροὶ καὶ νοσοκομειακὸ προσωπικὸ ποὺ ἀσχολοῦνται μὲ τὴν περίθαλψη βαριὰ ἀσθενῶν ἢ μελλοθάνατων ἐκτιμοῦν ὅτι οἱ ἴδιοι οἱ ἀσθενεῖς σπάνια ἐκφράζουν συνειδητὰ τὴν ἐπιθυμία γιὰ ὑποβοηθούμενη αὐτοκτονία. Ἀντίθετα ἡ τάση γιὰ αὐτοκτονία στὴν περίπτωσή τους ἀποτελεῖ συχνὰ ἔκφραση τῆς ἀγωνίας ἢ μιᾶς ἀνάγκης ποὺ χαρακτηρίζεται ἀπὸ ἀπελπισία, ἀδυναμία κι ὡς ἐκ τούτου ἀπὸ ἀμφισημία.
Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι τὴν περασμένη χρονιὰ τὸ Ὁμοσπονδιακὸ Ἰνστιτοῦτο Φαρμάκων καὶ Ἰατρικῶν Προϊόντων ἔλαβε συνολικὰ 133 αἰτήσεις γιὰ ἀπόκτηση ἰσχυρῶν ἀναισθητικῶν γιὰ εὐθανασία. Τὸ ὕπ. Ὑγείας ἔδωσε τὴν ἐντολὴ πρὸς τὴν ἀρχὴ νὰ μὴν δίνει σὲ καμιὰ ἀπὸ τὶς αἰτήσεις αὐτὲς «πράσινο φῶς», ἐὰν προηγουμένως δὲν ἔχει προχωρήσει σὲ ἐξαντλητικὸ ἔλεγχο τῶν αἰτημάτων – αὐτὸ εἶχε προκύψει ἀπὸ ἄλλη ἀπόφαση τοῦ Ὁμοσπονδιακοῦ Διοικητικοῦ Δικαστηρίου τὸ 2017. Ἀπὸ τὸ Δικαστήριο τῆς Καρλσρούης ἀναμένεται μία ὁριστικὴ ἀπάντηση γιὰ τὸ θέμα.
Πηγή: DW - Κριστίνε Ζοὺς-Ντέμουτ / Ἐπιμέλεια: Δήμητρα Κυρανούδη
SKAI
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου