Ὁ τελευταῖος Αὐτοκράτορας

Δὲν ὑπάρχει Ἕλληνας ποὺ δὲν συγκινήθηκε βαθιὰ βλέποντας τὴν τοιχογραφία ποὺ ἀνακαλύφτηκε πρόσφατα στὴν Παλαιὰ Μονὴ Ταξιαρχῶν Αἰγιαλείας καὶ ἡ ὁποία ἀπεικονίζει τὸν Κωνσταντῖνο ΙΑ’ Παλαιολόγο.
Ὅπως ἀνακοίνωσε ἐπίσημα τὸ ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ κατὰ τὶς ἐργασίες συντήρησης τῶν δύο στρωμάτων τοιχογραφιῶν στὸ καθολικὸ τῆς μονῆς: «Ἡ ἀρχαιολόγος δρ Ἀναστασία Κουμούση, διευθύντρια τῆς Ἐφορείας Ἀρχαιοτήτων Ἀχαΐας, ἐντόπισε στὸ δεύτερο στρῶμα τοιχογράφησης, τὸ ὁποῖο... βάσει τεχνοτροπικῶν κριτηρίων χρονολογεῖται μὲ ἀσφάλεια στὰ μέσα τοῦ 15ου αἰῶνα, τὴ μοναδικὴ προσωπογραφία τοῦ τελευταίου Αὐτοκράτορα τοῦ Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου».
Ἡ εἴδηση κυκλοφόρησε χθὲς σὰν ἀστραπὴ καὶ ἡ θέα τῆς τοιχογραφίας μὲ τὴ μορφὴ τοῦ τελευταίου μας Αὐτοκράτορα συγκλόνισε ὅσους τὴν εἶδαν. Ἄνθρωποι ποὺ θά ’λεγε κανεὶς ὅτι δὲν ἐνδιαφέρονται ἰδιαίτερα γιὰ τὰ κοινὰ καὶ δὲν ἔχουν μεγάλη σχέση μὲ τὴν Ἱστορία «συνέλαβαν» τοὺς ἑαυτούς τους νὰ δακρύζουν βλέποντας τὴ μορφὴ ἑνὸς ἱστορικοῦ προσώπου.
Οἱ μνῆμες της Βασιλεύουσας, οἱ μνῆμες τῆς Πόλης καὶ ἡ μορφὴ τοῦ Κωνσταντίνου Παλαιολόγου συνθέτουν ἐμπειρίες ποὺ εἶναι πλέον ἐγχάρακτες στὸ συλλογικὸ ἀσυνείδητο τῶν Ἑλλήνων. Ὅσα στρώματα κυνικότητας, νεοταξικῶν ἰδεοληψιῶν, ὑλισμοῦ καὶ ἡδονισμοῦ νὰ ρίξουν πάνω στὸ Γένος μας, ἀρκεῖ ἕνα σύμβολο, ὅπως ἡ μορφὴ τοῦ Παλαιολόγου, ποὺ παραπέμπει στὴν ἠθικὴ ἀποστολὴ τοῦ ἔθνους μας, γιὰ νὰ φέρει στὴν ἐπιφάνεια αὐτὸ ποὺ ἤδη ἔχουμε καὶ μᾶς λείπει: νοηματοδότηση τοῦ βίου.

Ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία ἦταν ἕνα ὑπερχιλιετὲς λαμπρὸ πολιτικό, πολιτισμικὸ καὶ κοινωνικὸ οἰκοδόμημα, ποὺ εἶχε ὡς θεμέλιους λίθους της τὴν πίστη στὸν Χριστὸ καὶ τὴν ἑλληνικὴ γλῶσσα.
Ὁ τελευταῖος αὐτοκράτορας τῶν Ἑλλήνων ἔγινε ὁ ἴδιος ἔνσαρκος φορέας τῆς ἀρετῆς τοῦ Γένους μας. Πέθανε μαχόμενος. Ἀνέβηκε στὸ ἄλογό του, ξεθηκάρωσε καὶ πέρασε ἡρωικὰ καὶ μαρτυρικὰ τὶς πύλες τοῦ θανάτου. Ἡ ἱστορία του «μιλάει» μέσα μας μιὰ γλῶσσα στὴν ὁποία δὲν μποροῦμε καὶ δὲν θέλουμε νὰ ποῦμε «ὄχι». Ἀγγίζει κομμάτι τῆς ψυχῆς μας, ποὺ βρίσκεται πέρα ἀπὸ τὸν πυρῆνα τοῦ ἐγώ μας. Φτάνει ἕως τὸ ἅγιο «ἐμεῖς».
Καὶ ἡ εἰκόνα τοῦ τελευταίου αὐτοκράτορα, ἀγέρωχη, θλιμμένη καὶ γαλήνια, μᾶς ὑποδεικνύει ὅτι γιὰ νὰ φτιάξουμε αὐτοκρατορίες, πνευματικὲς ἢ καὶ ὑλικές, πρέπει πρῶτα ἐμεῖς νὰ συμπεριφερθοῦμε αὐτοκρατορικά. Νὰ μὴ λησμονοῦμε τὴν ἀποστολή μας στὸν κόσμο τοῦτο. Εἴμαστε Ἕλληνες. 

dimokratia