11 Απρ 2020

7 ἀνοικτὲς πληγὲς στὴ δυστοπία τοῦ «Covid-19». Προβληματισμοὶ καὶ ἀνησυχίες μετὰ τὴ συνέντευξη Βενιζέλου στὸ «Info-19» τοῦ «Open TV»

Κωνσταντίνου Ι. Βαθιώτη, Ἀναπληρωτὴ Καθηγητὴ Ποινικοῦ Δικαίου Νομικῆς Σχολῆς Δ.Π.Θ. 

Τὸ βράδυ τῆς 7ης Ἀπριλίου 2020 ἡ κ. Νίκη Λυμπεράκη, συνεπικουρούμενη ἀπὸ τὸν ἕτερο δημοσιογράφο κ. Κώστα Γιαννακίδη, στὴν πρωτοείσακτη ἐκπομπή της στὸ κανάλι Open TV μὲ τὸν τίτλο “Info-19”, ζήτησε ἀπὸ τὸν κ. Εὐάγγελο Βενιζέλο νὰ τοποθετηθεῖ ὡς πρὸς το πόσο μακριά μπορουν νὰ φθάσουν οἰ απαγορεύσεις για τὴν ἀποτελεσματικὴ ἀντιμετώπιση τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ. Ἀπομαγνητοφώνησα, λοιπόν, τὶς ἐρωτήσεις, ἀπαντήσεις καὶ τὰ σχόλια τόσο τοῦ κ. Βενιζέλου ὅσο καὶ τῶν δύο δημοσιογράφων καὶ προχώρησα στὸν σχολιασμὸ τῶν κρισιμότερων σημείων τους, προκειμένου νὰ ἀναδειχθοῦν ὅλες οἱ ἐπικίνδυνες ἢ ἂν μὴ τί ἄλλο παράξενες πτυχές τους γιὰ το δημοκρατικὸ μᾶς πολίτευμα καὶ τα συνταγματικὰ κατοχυρωμένα δικαιώματα μας. Ἡ ἀπαισιόδοξη ἑρμηνεία τοὺς ὁδηγεῖ στὸ συμπέρασμα ὅτι κινούμαστε ἤδη σὲ ἕναν ἄκρως ὀλισθηρὸ δρόμο μὲ τελικὸ προορισμὸ μια δυστοπική κοινωνια, δήλ. μία κοινωνία ολοκληρωτικη που θὰ χαρακτηρίζεται ἀπὸ τὴν παρακολούθηση καὶ τὸν ἔλεγχο τῶν πολιτῶν μέσω τῆς ἐφαρμογῆς ὑψηλῆς ψηφιακῆς τεχνολογίας καὶ τὴν κατάργηση τῶν ἀτομικῶν ἐλευθεριῶν. Μάλιστα, ὁ ὁδοδείκτης μᾶς εἶναι γραμμένος ὄχι μόνο στὴν ...
ἑλληνικὴ ἀλλὰ καὶ σὲ μία καινούργια, “παγκόσμια” γλώσσα: αὐτὴν ποὺ θὰ μιλᾶ ἕνας παγκόσμιος νομοθέτης καὶ κυβερνήτης. Ἐπιμερίζω τὶς τοποθετήσεις τῶν συμμετασχόντων στὶς ἐξής 7 πληγές: 

Πληγῆ πρώτη: Περὶ σωματικῆς κινήσεως 

Ὁ κ. Βενιζέλος προέβη στὴν ἀκόλουθη δήλωση: «Ἔχουμε προβλήματα σὲ σχέση μὲ τὰ δικαιώματα καὶ τὸ κράτος δικαίου καὶ προβλήματα σὲ σχέση μὲ τὴ λειτουργία τῆς δημοκρατίας ποὺ συνδέονται μὲ τὸν δημόσιο χῶρο. Ὅταν δὲν λειτουργεῖ ὁ δημόσιος χῶρος, πρέπει νὰ ὑποκαθίσταται ἀπὸ αὐτὸ ποὺ κάνουμε ἐμεῖς γιὰ παράδειγμα τώρα, ἀπὸ ἔναν ψηφιακο δημοσιο χῶρο, πρέπει ὅλα τὰ δικαιώματα που δεν συνδέονται μὲ τη σωματική κινηση νὰ προστατεύονται καὶ νὰ ἀσκοῦνται γιὰ νὰ διατηρεῖται το κλίμα της δημοκρατίας καὶ τοῦ κράτους δικαίου». 

Κατ’ ἀρχάς, ἐπικαλούμενος ὁ κ. Βενιζέλος τὴν ἀνάγκη νὰ ἀξιοποιεῖται ὁ ψηφιακὸς δημόσιος χῶρος, αὐτὸς δηλαδὴ ποὺ μὲ τόσο ἐντυπωσιακὴ ταχύτητα δημιουργήθηκε ἐλάχιστες ἡμέρες μετὰ τὴν λήψη τῶν περιοριστικῶν μέτρων ἰδίως γιὰ τοὺς σκοποὺς τῆς τηλεκπαίδευσης, εὐλόγησε ἕνα ἀπὸ τα κυρίαρχα χαρακτηριστικὰ γνωρίσματα των δυστοπικων κοινωνιων. Ἐπίσης, ἡ θέση του ὅτι εἶναι ἀναγκαῖο νὰ προστατεύονται καὶ νὰ ἀσκοῦνται τὰ μὴ συνδεδεμένα μὲ τὴν σωματικὴ κίνηση δικαιώματα, προκειμένου ὑπὸ τὶς παροῦσες συνθῆκες νὰ διατηρεῖται τὸ κλίμα τῆς δημοκρατίας καὶ τοῦ κράτους δικαίου, ἐγείρει μίαν εὔλογη ἀπορία: Ἄραγε, ἀρκεῖ ἁπλῶς τὸ “κλίμα”, τὸ ὁποῖο μπορεῖ νὰ παραπέμπει καὶ σὲ μία “ψευδεπίγραφη εἰκόνα”, γιὰ να ανθεὶ καὶ να πραγματώνεται η δημοκρατία, ὅπως ἀκριβῶς τῆς ἀξίζει; 

Πέραν τούτων, ὅμως, μὲ τὴν ἀνωτέρω θέση τοῦ ὁ κ. Βενιζέλος εἰσάγει μια πρωτόγνωρη και αιρετικη για τὰ συνταγματικὰ δεδομένα διάκριση τῶν δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν: Σὲ ἐκεῖνα που συνδέονται καὶ σὲ ἐκεῖνα που δεν συνδέονται με τὴν σωματική κινηση, προφανῶς νοούμενη ὠς μετα-κίνηση (μιλώντας ὁ συνταγματικὸς νομοθέτης στὸ ἄρ. 5 πάρ. 4 γιὰ ἐλευθερία κινήσεως, προφανῶς δὲν ἐννοεῖ τὴν κίνηση των μελῶν, π.χ. χεριῶν ἢ ποδιῶν τοῦ κατὰ τὰ λοιπά ακινητου σωματος, ἀλλὰ τὴν κίνηση τοῦ σώματος προς κάποια κατεύθυνση). Τέτοια διάκριση δὲν ἀπαντᾶ στὰ συνταγματικὰ κείμενα, ἀφοῦ ἡ ἄσκηση ὅλων τῶν συνταγματικὰ κατοχυρωμένων δικαιωμάτων καὶ τῶν ἐλευθεριῶν προϋποθέτει τὴν σωματικὴ (μετὰ)κίνηση τοῦ φορέα τους. Χωρὶς τὴν σωματικὴ (μετὰ)κίνηση δὲν νοεῖται ἄσκηση δικαιώματος καὶ ἐλευθερίας, καθ’ ὅσον χωρὶς σωματικὴ (μετὰ)κίνηση δὲν νοεῖται ἐλευθερία. Μπορεῖ, ἄραγε, ἔνας κρατουμενος στις φυλακὲς νὰ ἐπικαλεσθεῖ ὅτι εἶναι ἐλεύθερος; Ἡ ἔννομη τάξη ἀναγνωρίζει σὲ αὐτὸν τὰ δικαιώματα της ψήφου, της έκφρασης (χαρακτηριστικὸ καὶ ἱστορικὸ παράδειγμα αὐτῆς τῆς ἐλευθερίας τὸ “Γράμμα ἀπὸ τὴ φυλακὴ γιὰ τοὺς Εὐρωπαίους” ποὺ εἶχε συγγράψει ὁ Γεώργιος-Ἀλέξανδρος Μαγκάκης, δημοσιευμένο στὶς ἐκδόσεις Ἴκαρος, 1974) ἀλλὰ καὶ τῆς ἀτομικής Θειας Λατρείας στο κελί του. Ἐντούτοις, μὲ τὴν ἐκ τοῦ νόμου ἐπιβληθεῖσα ἀποστέρηση τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας του καί, εἰδικότερα, τῆς δυνατότητάς του νὰ μετακινηθεῖ πρὸς ὅποιον τόπο ἐπιθυμεῖ, ἡ ἄσκηση ὁποιουδήποτε ἄλλου δικαιώματός του ὑποχωρεῖ καὶ ὠχριᾶ, δεδομένου ὄτι στερειται την κορωνιδα των δικαιωμάτων του καὶ ἐν ταυτῶ την βάση και προϋποθεση ασκησεως ἄλλων δικαιωμάτων, ἤτοι τὴν δυνατότητα (σωματικῆς) μετακίνησής του ὡς ἔκφανση τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας του. 

Μάλιστα, ἂν υἱοθετεῖτο ἡ λογική του κ. Βενιζέλου, τότε θὰ καταλήγαμε στὸ ἐξής absurdum: H ἀπόφαση ἑνὸς ποινικοῦ δικαστηρίου ποὺ καταδικάζει ἕναν φονιὰ σε ισόβια κάθειρξη θα ἔπρεπε νὰ γίνει δεκτὸ ὅτι πλήττει μονο τὴν σωματικὴ κίνηση του. Καί, ἀντιστοίχως, ὁ ἐν λόγω φονιὰς θὰ μποροῦσε να πανηγυρίζει για τὴν στέρηση τῆς σωματικῆς του κίνησης, ἀφοῦ ἐν τινι μέτρω τα άλλα δικαιωματά του μπορεῖ νὰ τὰ ἀσκεῖ, καίτοι εὐρισκόμενος ὑπὸ καθεστὼς ὑποχρεωτικοῦ ἐγκλεισμοῦ. 

Θὰ ἔπρεπε νὰ εἴναι προφανες οτι γιὰ τὴν ἔκφραση τοῦ δικαιώματος τῆς ἐλεύθερης ἀνάπτυξης τῆς προσωπικότητας κάθε πολίτης ἀπαιτεῖται νὰ ἔχει την δυνατότητα να προβεῖ σε συγκεκριμένες δράσεις που ἀπαιτούν σωματικη κίνηση. Ἐπὶ παραδείγματι: Γιὰ τὴν ἄσκηση τοῦ συνταγματικὰ κατοχυρωμένου δικαιώματος τῆς ἐλευθερίας του τύπου, θὰ πρέπει ὁ φορέας του νὰ μεταβεῖ στὴν ἐφημερίδα ἢ στὸ ἔντυπο ποὺ ἐργάζεται, ὥστε νὰ πραγματώσει τὸ ἐν λόγω δικαίωμα. Περαιτέρω, γιὰ τὴν ἄσκηση τοὺ δικαιώματος τῆς ἐλεύθερης συναθροισης, θὰ πρέπει ὁ φορέας του νὰ μετακινηθεῖ σὲ συγκεκριμένο τόπο, ὅπου θὰ λάβει χώρα ἡ συγκέντρωση. Ἀντιστοίχως, λοιπόν, γιὰ τὴν ἄσκηση τοῦ δικαιώματος της Θείας Λατρείας, ὁ πολίτης-πιστὸς θὰ πρέπει νὰ μετακινηθεῖ πρὸς τὸν συγκεκριμένο θρησκευτικὸ χῶρο, προκειμένου νὰ πραγματώσει τὸ συνταγματικό του δικαίωμα. 

Μὲ τὴν διάκριση τῶν δικαιωμάτων σὲ ἐκεῖνα ποὺ ἀπαιτοῦν καὶ σὲ ἐκεῖνα ποῦ δὲν ἀπαιτοῦν σωματικὴ κίνηση (ἄραγε ποιὰ εἶναι αὐτά;) καλλιεργεῖται τεχνηέντως στοὺς ἀνυποψίαστους τηλεθεατές, ἀκροατὲς ἢ ἀναγνῶστες ἠ στρεβλή εντυπωση οτι ἡ δημοκρατία δὲν βάλλεται καὶ τὰ συνταγματικὰ δικαιώματα δὲν πλήττονται ἀπὸ τὰ μέτρα ἀναγκαστικοῦ ἐγκλεισμοῦ, ἀφοῦ αὐτὰ μπορούν καλλιστα να ἀσκηθούν εξ ἀποστάσεως χωρις σωματικὴ (μετὰ)κίνηση. Συνεπῶς, οὐδέν ταχα προβλημα υπάρχει μὲ την παρατεταμένη καὶ ἐπιτηρούμενη παραμονη στὰ σπίτια μας, φαινόμενο ποὺ μελλοντικῶς, ἀνάλογα μὲ τὶς ἐπανεμφανίσεις γνωστῶν ἢ καινούργιων ἰῶν, μπορεῖ νὰ ἐξελιχθεῖ (ὅπως ἄλλωστε ἔχει ἤδη προαναγγελθεῖ καὶ ἀπὸ τὸν κ. Τσιόδρα) σὲ καθεστώς εναλλασσόμενων περιόδων εγκλεισμού στα σπίτια μᾶς και απεγκλωβισμού μας ἀπὸ αὐτά, ἀφοῦ θὰ ἔχει προηγηθεῖ τὸ ἐπιτυχημένο πειραμα του ἐγκλεισμοῦ τῶν πολιτῶν ἕνεκα τῆς πανδημίας τοῦ κορωνοϊοῦ (“on again / off again”). 

Ἑπομένως, καὶ ὁ κ. Βενιζέλος, ἐπικροτώντας τὰ κυβερνητικὰ μέτρα ἀναγκαστικοῦ ἐγκλεισμοῦ τῶν πολιτῶν, τὰ ὁποία πλήττουν τὴν σωματικὴ (μετὰ)κίνησή τους, στὴν οὐσία επιχαιρει με τὴν πρόκληση ἀθέμιτων προσκομμάτων στὴν ἄσκηση τῶν συνταγματικὰ κατοχυρωμένων δικαιωμάτων τους. Ὅπως, ὅμως, οἱ φυλακισμένοι δὲν πανηγυρίζουν μὲ τὸν ἐγκλεισμό τους στὴν φυλακή, ἔτσι καὶ ἐμεῖς οἱ πολίτες αὐτῆς τῆς (ἂν μὴ τί ἄλλο ἐν ἐξελίξει) δυστοπικής κοινωνιας, οἱ ὁποῖοι παραμένουμε δημοκρατικα ευαισθητοποιημενοι και ενεργοί, ἀναγνωρίζουμε καὶ ἀντιλαμβανόμαστε στο έπακρο τους κινδύνους που συνεφέλκεται ο ἐγκλεισμός μας ὡς πρὸς τὴν ἄσκηση καὶ ἀπόλαυση τῶν συνταγματικὰ κατοχυρωμένων δικαιωμάτων καὶ ἐλευθεριῶν. 

Πληγῆ δεύτερη: Περιορισμοί versus απαγορευσεις 

Ὁ κ. Βενιζέλος προέβη στὴν ἀκόλουθη δήλωση: «Ἡ μεγάλη διαφορὰ εἶναι ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στον περιορισμό των δικαιωμάτων καὶ την αναστολὴ ἰσχύος των δικαιωμάτων. Οἱ περιορισμοὶ εἶναι θεμιτοί». 

Ἐνῶ, ὅμως, ἡ ἐπίμαχη ΚΥΑ φέρει τὸν τίτλο “Επιβολή του μέτρου τοῦ προσωρινού περιορισμου της κυκλοφορίας τῶν πολιτῶν πρὸς ἀντιμετώπιση τοῦ κινδύνου διασπορᾶς τοῦ κορωνοϊοῦ COVID-19”, ἐρωτάται για ποιὸν λόγο οἱ περισσότεροι –καὶ ἰδίως οἱ ἐκπρόσωποι τῆς Πολιτείας στὴν καθημερινή τους ἐνημέρωση– συνηθίζουν νὰ ὁμιλοῦν περι απαγορεύσεως της κυκλοφορίας (ὁ ἴδιος ὅρος χρησιμοποιήθηκε καὶ ἀπὸ τὸν κ. Βενιζέλο· βλ. κατωτέρω ὑπὸ τὴν πληγὴ ἕκτη). Μήπως γιατί τελικὰ πρέπει νὰ καλλιεργηθεῖ στοὺς πολίτες το κλίμα της ἀπαγόρευσης, τὸ ὁποῖο θὰ ὁδηγήσει σε “εξοικείωση τῶν ὑποδοχέων” τους; 

Εἰδικοί δεν εἶναι μόνο οἱ ἰατροί, ἀλλὰ καὶ ὅλοι ἐκεῖνοι πού, ὅπως ὁ κ. Βενιζέλος, ὑπηρετοῦν τὴν νομικὴ ἐπιστήμη ὠς συνταγματολόγοι, ποινικολόγοι κ.λπ., δήλ. ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ εἶναι οἱ κατ’ ἐξοχήν θεματοφυλακες της προστασίας τῆς δημοκρατίας καὶ τοῦ κράτους δικαίου. Κι ὅταν δὲν ἀκούγεται ἡ γνώμη και αυτων τῶν εἰδικῶν, τότε ὑπάρχει κίνδυνος νὰ ἀρχίσουν οἱ “εἰδικοὶ” νὰ ἐκφέρουν ἄποψη γιὰ πράγματα ποὺ δὲν ἐμπίπτουν στὴν δική του εἰδικότητα. Ἴσως δὲν εἶναι τυχαῖο ὅτι ἀκοῦμε συχνὰ τὸν κ. Τσιόδρα νὰ ἐκφέρει ἄποψη ἐπὶ ζητημάτων ποὺ ἀφοροῦν την προστασία τῶν προσωπικῶν δεδομένων, ἕνα κατ’ ἐξοχὴν τεχνικὸ νομικὸ ἀντικείμενο, ἐπὶ τοῦ ὁποίου θὰ ἔπρεπε νὰ τοποθετούνται αποκλειστικα και μόνο οἱ ἐφαρμοστὲς καὶ ἑρμηνευτὲς τοῦ Δικαίου. Χρήσιμη ἐν προκειμένω εἶναι ἡ λατινικὴ ρήση “ne sutor ultra crepidam”, ἑλληνιστί “μη κρίνεις, παπουτσή, πέρα ἀπὸ τὸ σανδάλι”. Μὲ τὴν φράση αὐτή, τὴν ὁποία λέγεται ὅτι εἶπε ὁ ζωγράφος Ἀπελλῆς σὲ ἕναν παπουτσὴ πού, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν κρίση του γιὰ τὰ ἀπεικονιζόμενα στὸν πίνακα σανδάλια, ἀποπειράθηκε νὰ ἐκφράσει τὴν ἄποψή του καὶ γιὰ τὸν ὑπόλοιπο πίνακα, ὑποδηλώνεται ὅτι δὲν πρέπει κάποιος νὰ ἐκφέρει γνώμη γιὰ πράγματα ποὺ δὲν ἀνήκουν στὴν εἰδικότητά του καὶ ἄρα γιὰ τὰ ὁποία “δεν τοῦ πέφτει λόγος” (βλ. και Ρ. Μπέρτον, Ἡ ἀνατομία τῆς μελαγχολίας, Τόμ. Ι, μτφ. Π. Χοροζίδη, ἔκδ. Ἠριδανός, Ἀθήνα 2007, σ. 73: «οὐ πέρα ἐμβάδος ὁ σκυτεύς»). 

Περαιτέρω, ἂς μὴν ὑποκρινόμαστε: Γιὰ ποιὸν λόγο, μὲ δεδομένη τὴν ἐξέλιξη τῆς ἐπιδημίας στὴν Κίνα ἀπὸ τὰ τέλη Δεκεμβρίου 2019, δὲν ἐνημερώθηκαν ἐξ ἀρχῆς οἱ πολίτες γιὰ το πρόδηλο, δήλ. ὅτι ὅλα τὰ ἀποφασισθέντα περιοριστικὰ μέτρα, ὅπως τὸ κλείσιμο τῶν σχολείων, τῶν βιβλιοπωλείων, ὁ περιορισμὸς τῆς ἐλεύθερης κίνησης κ.λπ. δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ διαρκέσουν μόνο 14 ἡμέρες; Γιατί δὲν ὑπῆρξε μια έντιμη ενημερωση, ἀφ’ ἢς στιγμῆς ὅλοι οἱ ἐκπρόσωποι τῆς Πολιτείας τονίζουν ὅτι ἤδη ἔχουν σχεδὸν ἕτοιμο καὶ τὸ πλάνο ἄρσης τῶν περιορισμῶν; Μήπως υἱοθετήθηκε ἡ περιγραφόμενη στὸ βιβλίο τοῦ Ἐλβετοῦ συγγραφέως καὶ φιλοσοφου Ολιβιὲ Κλερκ λογικὴ του “συνδρόμου τοῦ βραστοῦ βατράχου”; Κατὰ τὴν ἀλληγορία τοῦ ἐν λόγω συγγραφέως, ἕνα βατραχάκι ποὺ κολυμπᾶ ἀνυποψίαστο σὲ μία κατσαρόλα μὲ κρύο νερὸ μπορεῖ νὰ παραμείνει σὲ αὐτὴν ἐπὶ πολλὴ ὥρα, ἂν ὁ χειριστὴς τῆς κατσαρόλας ἀνεβάσει σταδιακὰ τὴν θερμοκρασία τοῦ νεροῦ: Στο χλιαρό νερο τὸ βατραχάκι θὰ συνεχίζει νὰ κολυμπᾶ ἀμέριμνο καὶ χαρούμενο, στο ζεστό νερο θὰ νιώσει κούραση ἀλλὰ ὄχι φόβο καὶ ἔτσι θὰ συνεχίσει νὰ κολυμπᾶ χαρούμενο, ὅταν ὅμως τὸ νερὸ γίνει καυτο, τὸ βατραχάκι ὄντας ἐξουθενωμένο θὰ συνεχίσει τὸ κολυμπᾶ χωρὶς νὰ ἔχει δυνάμεις νὰ ἀντιδράσει, ὤσπου τελικα θὰ πεθάνει βράζοντας ἐγκλωβισμένο μέσα στὴν κατσαρόλα. 

Ἐπίσης, τίθεται τὸ ἑξῆς ἐρώτημα: Ἡ προστασία τῆς δημόσιας ὑγείας καὶ τῆς ζωῆς πρέπει νὰ παρέχεται παση θυσία; Και ποίων ἄραγε τὴν ὑγεία καὶ τὴ ζωὴ πρέπει νὰ προστατεύει τὸ κράτος; Μόνο των ευπαθών ομαδων, ἀλλ’ ὄχι καὶ των ευαίσθητων; Δηλαδή ὄχι καὶ ἐκείνων ποῦ ἀκόμη δὲν ἔχουν μὲν νοσήσει ἀπὸ τὸν κορωνοϊό, ἀλλὰ ἐνδέχεται νὰ νοσησουν ψυχικά ῆ να τερματίσουν τη ζωὴ τοὺς ἐξαιτίας του “φαρμάκου” –επικινδυνωδεστερου ἴσως ἔναντί της ἴδιας της ἀσθένειας– ποῦ ἐπελέγη ανευ δημοσίου διαλόγου για τὴν ἀντιμετώπιση τῆς πανδημίας; Πλανᾶται δὲ καὶ τὸ ἀκόλουθο ἐρώτημα: Ὀψέποτε λήξει ἡ ἐπιβληθεῖσα καραντίνα, οἱ πολίτες ποὺ θὰ ξεχυθοῦν στοὺς δρόμους μήπως θὰ εἴναι ιδιαιτερως εὐάλωτοι σὲ μικρόβια καὶ ἰούς, ἀκόμη δὲ καὶ σὲ αὐτὸν τοῦτον τὸν κορωνοϊό, ὁ ὁποῖος θὰ βρίσκεται μὲν σὲ ὕφεση, ἀλλά δεν θὰ ἔχει ἐξαφανισθεῖ; Όλα αὐτὰ τὰ ἐρωτήματα καταδεικνύουν την μονομερή τοποθετησή του κ. Βενιζέλου ἀλλὰ καὶ ἄλλων ἔνθερμων ὑποστηρικτῶν τῶν ἐφαρμοσθέντων περιοριστικῶν μέτρων, οἱ ὁποῖοι ἐπικαλούνται μονοτονα, διαρκῶς, γενικῶς καὶ ἀορίστως την γνώμη των ειδικῶν ἰατρῶν, χωρὶς νὰ μπαίνουν στὸν κόπο νὰ προβληματισθοῦν βαθύτερα; 

Πληγὴ τέταρτη: Περὶ μὴ (;) παρεμποδίσεως τῆς λατρείας 



Ὁ κ. Βενιζέλος προέβη στὴν ἀκόλουθη δήλωση: «Δὲν χρειάζεται νὰ ἀναστείλεις τὴν ἰσχὺ τοῦ Συντάγματος ἢ νὰ ἀναστείλεις τὴν ἰσχὺ τῆς ΕΣΔΑ γιὰ νὰ τὸ πετύχεις αὐτὸ [ἔνν.: τὴν προστασία τῆς δημόσιας ὑγείας καὶ τῆς ζωῆς τῶν πολιτῶν]. Παρ’ ὅλα αὐτά, βλέπουμε ὅτι σὲ ἀναστολὴ προχωροῦν πάρα πολλὲς χῶρες, εἴμαστε λοιπὸν πιὸ προστατευμένοι, πιὸ ὥριμοι, πιὸ σώφρονες, ὅσο κι ἂν αὐτὸ ξενίζει. Τώρα, σὲ σχέση μὲ τὴν ἐκκλησία, σὲ σχέση μὲ τὴν συμμετοχὴ στὶς ἐκκλησίες καὶ γενικὰ στὴν λατρεία, πρέπει νὰ σᾶς πῶ ὄτι δεν παρεμποδίζεται ἡ λατρεία, δὲν θίγεται τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, παρεμποδίζεται ἡ σωματικὴ κίνηση καὶ τὸ δικαίωμα τοῦ συνέρχεσθαι, ἄρα καὶ τοῦ συνέρχεσθαι γιὰ θρησκευτικοὺς λόγους τῶν πολιτῶν ποὺ βρίσκονται στὴν ἑλληνικὴ ἐπικράτεια, ὄχι τῶν πιστῶν. Ο πιστὸς εἶναι καὶ πολίτης». 

Ἀφήνοντας κατὰ μέρος τὴν θέση τοῦ κ. Βενιζέλου ὅτι ἡ μὴ ἀναστολὴ τῆς ἰσχύος τοῦ Συντάγματος ξενίζει, θέση ποὺ γεννᾶ τὴν εὔλογη ἀπορία ἂν ὑπάρχουν κάποιοι ἢ ἂν ὁ ἴδιος γνωρίζει κάποιους ποὺ θὰ ἀνέμεναν νὰ προχωρήσει ἡ Ἑλλάδα σὲ τέτοια ἀναστολή, ἀπαιτεῖται μετ’ ἐπιτάσεως ἡ ἀντίκρουση τῆς ἄποψής του ὅτι ἀπὸ τὰ ληφθέντα περιοριστικὰ μέτρα δὲν παρεμποδίζεται ἡ λατρεία καὶ δὲν θίγεται τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας. 

Δυστυχῶς, ὄχι μόνο θίγεται τὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο διακωμωδειται. Διότι ἀπουσιάζουν τὰ ἀκόλουθα sine qua non στοιχεῖα: Πρῶτον, ὁ Χριστὸς ὡς ἠ κεφαλή, δεύτερον οἱ πιστοὶ ὡς το σώμα αυτου καὶ γ) το Άγιο Πνεῦμα, τὸ ὁποῖο ἀπουσιάζει ἀπὸ τοὺς ἱεροὺς ναούς, καθ’ ὅσον ἀπουσιάζει καὶ τὸ σῶμα, δήλ. οἱ πιστοί. Ὡς γνωστόν, ἡ θρησκευτικὴ ἐλευθερία διακρίνεται: α) στὴν ἐλευθερία της θρησκευτικὴς συνείδησης καὶ β) στην ελευθερία τῆς λατρείας (βλ. π.χ. Κονιδάρη/Ἀνδρουτσόπουλο, εἰς: Σπυρόπουλου / Κοντιάδη / Ἀνθόπουλου / Γεραπετρίτη (ἐπιστ. διεύθ.), Σύνταγμα, Κατ’ ἄρθρο ἑρμηνεία, 2017, ἀριθμ. πέρ. 21), ἡ ὁποία συνίσταται στην άσκηση τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων μὲ τελετουργικὴ μορφὴ (Χρυσογόνου/Βλαχόπουλου, Ἀτομικὰ καὶ Κοινωνικὰ Δικαιώματα, 4η ἔκδ., 2017, σέλ. 323). 

Ὅταν, λοιπόν, μὲ τὴν ἀποτροπὴ τῶν πιστῶν νὰ μετάσχουν στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας παρεμποδίζεται ἡ ἄσκηση τῆς Θείας Λατρείας, στὴν πραγματικότητα καταπνιγεται η ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς συνείδησης και τίθεται ἐκποδών η θρησκευτικὴ ἐλευθερία, ἀφοῦ τούτη εἶναι ἀδιανόητη χωρὶς ἐλευθερία τῆς Θείας Λατρείας, ὅπως αὐτὴ μάλιστα κατοχυρώνεται στὰ συνταγματικὰ καὶ διεθνῆ κείμενα. 

Τέλος, γιὰ ποιὸν λόγο, ἄραγε, ἔπρεπε να απαγορευθεί με τὶς “εὐλογίες” δυστυχῶς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἡ ἐκ τῶν μεγαφώνων μεταδοση των ἀκολουθιῶν την Εβδομάδα τῶν Παθῶν, ἀλλὰ καὶ οἱ συνήθεις κατ’ αὐτήν κωδωνοκρουσιες με τὶς μικρὲς ἐξαιρέσεις τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς καὶ τῆς Ἀναστάσεως, ὅταν μάλιστα ὁ ἰμάμης τῆς Κομοτηνῆς, ἀπ’ ὅπου γράφονται οἱ γραμμὲς αὐτές, καλεῖ τοὺς πιστοὺς καθημερινὰ σὲ προσευχὴ καὶ ἡ φωνὴ τοῦ ἀντηχεῖ σὲ ὅλη τὴν πόλη, ὅπως θὰ ἔπρεπε νὰ ἀντηχοῦν καὶ οἲ κωδωνοκρουσίες τῆς Ὀρθοδοξίας; Ἂν τοῦτο δὲν συνιστά μωρια, ἀσφαλῶς συνιστά ιατρικην πονηρίας. 

Καὶ μία ἀκόμη μεγιστη ἀντίφασις: Πῶς εἶναι δυνατὸν να επιτρέπεται σε δημάρχους νὰ μεριμνοῦν φρονίμως γιὰ την σίτιση εκατονταδων οἰκογενειῶν μὲ τὴν λεγόμενη “βοηθεια στὸ σπίτι”, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρὰ να απαγορεύεται στους ἴδιους ἡ μεταφορὰ του Αγίου Φωτος στο σπίτι ὅσων πιστῶν θὰ τὸ ἐπιθυμοῦσαν μὲ τὸν ἴδιο τρόπο καὶ μὲ τὰ ἴδια μέτρα ἀσφαλείας ποῦ μεταφέρεται τὸ ἑκάστοτε συσσίτιο; Προσοχή: Τὴν μεταφορὰ αὐτή προθυμοι καὶ ἐξυπηρετικοὶ κονδυλοφόροι εσπευσαν προπετῶς μὲν καὶ ἀσεβῶς ἔναντι τῶν πιστῶν, ἀσμένως δὲ καὶ εὐτυχεῖς νὰ τὴν χαρακτηρίσουν ὠς “delivery”! 

Πληγῆ πέμπτη: Περὶ συνεχίσεως (;) τῆς λατρείας 

Ὁ κ. Βενιζέλος προέβη στὴν ἀκόλουθη δήλωση: «Γιὰ λόγους σεβασμοῦ τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὑγείας τῶν μελῶν τῆς κοινωνίας ὅποιος ὑπόκειται σὲ σωματικοὺς περιορισμούς, περιορισμοὺς τῆς ἐλευθερίας τῆς κίνησης, δὲν μπορεῖ ἐκ τῶν πραγμάτων νὰ μετάσχει σὲ μία λατρευτικὴ σύναξη, ἀλλὰ ἡ λατρεία συνεχιζεται». 

Ἡ ἀνωτέρω θέση τοῦ κ. Βενιζέλου εἶναι ἐκτεθειμένη στὶς ἀκόλουθες σοβαρὲς ἐνστάσεις: 

Πρώτη ἔνσταση: Ἂν τὴν ὥρα ποὺ θέλω νὰ ἀνάψω τὸ καντήλι καὶ νὰ προσευχηθῶ μπροστὰ στὴν ἀγαπημένη μου εἰκόνα τῆς Παναγίας, ἐμφανισθεῖ ἕνας τρίτος ποὺ θέλει νὰ ἐπέμβει “γιὰ το καλό μου” (ἢ ἔστω καὶ γιὰ τὸ καλὸ τῶν ἄλλων) καὶ μὲ δέσει σὲ μία καρέκλα, ὥστε νὰ μὲ ἀποτρέψει ἀπὸ τὸ νὰ ἀγγίξω μία μολυσμένη ἐπιφάνεια, εἶναι πλέον ἢ πρόδηλο τοῦτο: 

Ὁ τρίτος ἔχει αμεσο δόλο ἃ΄ βαθμού σε ὅ,τι ἀφορᾶ την προσβολὴ τῆς προσωπικῆς μου ἐλευθερίας υπο τὴν μορφὴ της ελευθερίας κινήσεως μεσα στὸν χῶρο. Ὡς ἐκ τούτου τελεί παρανομη κατακράτηση! Ἕτερον ζήτημα, βεβαίως, ἂν ὁ τρίτος δύναται νὰ ἐπικαλεσθεῖ κατάσταση ἀνάγκης. 

Ταυτοχρόνως, ὅμως, ὁ τρίτος ἐνεργεῖ μὲ ἄμεσο δόλο β΄ βαθμοῦ ἢ ὀρθότερα με αναγκαῖο δόλο σε ὅ,τι ἀφορᾶ την στέρηση της δυνατότητας νὰ ἀσκήσω τὸ δικαίωμά μου στην ατομικὴ προσευχή: ἐδῶ θίγεται δηλαδὴ ἡ προσωπικὴ ἐλευθερία ὑπὸ τὴν μορφὴ της ελευθερίας πραγματώσεως τῆς βούλησης ενος προσώπου να υλοποιήσει τὴν ἐνέργεια ποὺ ἐπιθυμεῖ. Ὡς ἐκ τούτου, ὁ τρίτος τελεῖ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ ἔγκλημα τῆς παράνομης κατακράτησης καὶ τὸ ἔγκλημα της παράνομης βίας (ἐπ’ αὐτοῦ πρβλ. Βαθιώτη, Ἐμβάθυνση σὲ Εἰδικὰ Ζητήματα Ποινικοῦ Δικαίου, Ἀπὸ τὴν πράξη στὴ θεωρία, ἔκδ. Σάκκουλα Θὲσ/κής, 2014, σέλ. 193). 

Συνεπῶς, ὁ ἀνωτέρω ἰσχυρισμὸς τοῦ κ. Βενιζέλου, ὅτι δηλαδὴ ἀπὸ τὰ ἐπίμαχα περιοριστικὰ μέτρα πλήττεται ἡ σωματικὴ κίνηση ἀλλὰ ὄχι ἡ λατρεία τῶν πολιτῶν καὶ ὅτι τὰ μέτρα ἀπευθύνονται σὲ πολίτες καὶ ὄχι σὲ πιστοὺς εἶναι ἐν πολλοίς ταχυδακτυλουργικος, ἐνῶ ἡ πραγματικότητα εἶναι κατὰ τὰ προεκτεθέντα διαφορετική. 

Καὶ ὅποιος γνωρίζει στοιχειωδῶς τὶς διακρίσεις τῶν ἐπιμέρους μορφῶν τοῦ δόλου (βλ. π.χ. Βαθιώτη, Δόλος: Θεμελίωση καὶ ἀποκλεισμός του στὸ Ποινκὸ Δίκαιο, ἔκδ. Δίκαιο & Οἰκονομία, Π.Ν. Σάκκουλας, Ἀθήνα 2014, ἀριθμ. περιθ. 38 ἔπ.), θὰ ἀντιληφθεῖ ἀμέσως ὅτι τὰ σκληρὰ περιοριστικὰ μέτρα ποὺ ἐλήφθησαν ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ κυβέρνηση πλήττουν τὸ δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας δευτερογενως μεν (δήλ. στὸ πλαίσιο μιας ανακλαστικὴς ἐπίδρασης), πλὴν ὅμως σε απολυτο βαθμό. 

Δεύτερη ἔνσταση: Πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ θεωρεῖ ὁ κ. Βενιζέλος ὅτι συνεχίζεται ἐξ ἀποστάσεως ἡ λατρεία, ὅταν ὁ πιστὸς Χριστιανὸς δὲν μπορεῖ νὰ μεταβεῖ στὸν ἱερὸ ναὸ καὶ νὰ ἀσκήσει τὴν λατρεία τοῦ βιώνοντας τὰ sine qua non στοιχεῖα ποὺ προϋποτίθενται ὠς ελάχιστοι ἀναγκαῖοι καὶ ἐπαρκεῖς ὄροι για τὴν ἄσκηση τῆς ἐν λόγω λατρείας; Ἕνας τέτοιος ἐλάχιστος ἀναγκαῖος μὲν πλὴν ὄμως ουχι ἐπαρκής ορος εἶναι ἡ ἀτομικὴ προσευχὴ κάτω ἀπὸ τὸ εἰκονοστάσι τοῦ σπιτιοῦ μας. 

Nota bene: Ὅπως ἡ μετάβαση σὲ ἕνα σοῦπερ-μάρκετ εἶναι ἀναγκαία, ὥστε ὁ καταναλωτὴς νὰ ἐπιλέξει μὲ τὰ ἴδια τοῦ τὰ χέρια ἀνάμεσα σὲ περισσότερα προϊόντα καὶ νὰ ὑλοποιήσει τὸν τελικὸ ἀνεφοδιασμό του μὲ τὰ ἀπαραίτητα τρόφιμα, ἔτσι καὶ ὁ πιστὸς εἶναι ἀναγκαῖο νὰ μεταβεῖ στὸν ἱερὸ ναὸ γιὰ νὰ ὑλοποιήσει τον πνευματικὸ καὶ ψυχικὸ ἀνεφοδιασμό του. Ἄλλωστε, ἡ ἴδια ἡ λῬξη “εκκλησια” ειναι ἐννοιολογικὰ ἀναπόσπαστα συνδεδεμένη μὲ την συγκέντρωση πλήθους! 

Πληγῆ ἕκτη: Γλωσσικὰ ὀλισθήματα καὶ μικροτσὶπς 

Ὁ δημοσιογράφος τῆς ἐκπομπῆς κ. Γιαννακίδης ὑπέβαλε στὸν κ. Βενιζέλο τὸ ἀκόλουθο ἐρώτημα: «Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι οἱ λοιμωξιολόγοι εἰσηγοῦνται στὴν κυβέρνηση νὰ υἱοθετήσουμε καὶ νὰ ἐφαρμόσουμε μεθοδολογια Κίνας (ἔστω ὅτι μὲ χρήση θερμικῶν καμερῶν διαπιστώνεται ἀπὸ τὴν ἰχνηλάτηση τοῦ στίγματος τοῦ τηλεφώνου ὅτι ὁ Χ ἔχει ἔρθει σὲ ἐπαφὴ μὲ ἕνα κροῦσμα, κατεβαίνει ὁ ὑπάλληλος τοῦ μετρὸ μὲ τὴν στολὴ τοῦ ἀστροναύτη, τοῦ λέει “εἶσαι θετικός, θὰ μείνεις σὲ ἕναν εἰδικὸ χῶρο, καὶ θὰ μεταφερθεῖς στὸ σπίτι σου μὲ ἕνα βραχιολάκι μέσω τοῦ ὁποίου θὰ παρακολουθῶ τὶς ζωτικὲς λειτουργίες καὶ τὶς κινήσεις σού”). Αὐτὸ δὲν εἶναι ἐπιστημονικὴ φαντασία, εἶναι τεχνολογία Κίνας. Αὐτὸ θὰ μποροῦσε νὰ ἐπιβληθεῖ μὲ μία ΠΝΠ;». 

Στὸ ἐρώτημα αὐτὸ ὁ κ. Βενιζέλος ἀντέδρασε ὡς ἑξῆς: «Γιατί ἐπικαλεῖστε τὸ παράδειγμα τῆς Κίνας καὶ δὲν ἐπικαλεῖστε τὴν πρόταση τοῦ Μπὶλ Γκέιτς νὰ ὑπάρξει ἕνα μικροτσίπς, τὸ ὁποῖο νὰ τὸ φέρει κάθε ἄνθρωπος καὶ ἔτσι νὰ ἔχουμε βιομετρικὰ δεδομένα σὲ σχέση μὲ τὸν ἰό;». 

Σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο πῆρε τὸν λόγο ὁ κ. Γιαννακίδης κάνοντας τὴν ἑξῆς διευκρίνιση: «Ὁ Μπὶλ Γκέιτς κάνει μία πρόταση ἡ ὁποία θὰ ὑλοποιεῖτο σὲ πλαίσιο κανονικότητας. Ἐδῶ μιλᾶμε γιὰ μία ἔκτακτη ἀνάγκη. Εἶναι σὲ αὐτὸ τὸ πλαίσιο συνταγματικὰ συμβατὸ νὰ ἐπιβληθεῖ παρακολούθηση τῶν πολιτῶν μὲ βραχιολάκι;». 

Μετὰ τὴν διευκρίνιση αὐτή, ὁ κ. Βενιζέλος ἔδωσε τὴν ἑξῆς ἀπάντηση: «Οἱ λοιμωξιολόγοι ἔχουν πεῖ, καὶ ὁ Παγκόσμιος Ὀργανισμὸς Ὑγείας ἔχει πεῖ, ὅτι ἀπαιτεῖται κοινωνικὴ ἀποστασιοποίηση, μὴν κυκλοφορεῖτε, μείνετε σπίτια σας. Ἂν ἀρθεῖ τὸ μέτρο αὐτὸ της απαγόρευσης κυκλοφορίας καὶ οἱ εἰδικοὶ εἰσηγηθοῦν κάποιους περιορισμους στα προσωπικὰ δεδομένα (παρακολούθηση, ἐπεξεργασία προσωπικῶν δεδομένων ὑγείας τὰ ὁποία εἶναι εὐαίσθητα), πράγματι θὰ βρεθοῦμε μπροστὰ σὲ μια νέα γενιὰ προβλημάτων καὶ μάλιστα προβλημάτων ποὺ ἀπασχολοῦν καὶ τὴν ΕΣΔΑ, δηλαδὴ καὶ τὸ δικαστήριο τοῦ Στρασβούργου, τὸ Εὐρωπαϊκὸ δικαστήριο τῶν Δικαιωμάτων τοῦ Ἀνθρώπου, καὶ τὴν ΕΕ. Μπορεῖ να τεθούν προβληματα τέτοια, τὰ ὁποία νὰ ἀφοροῦν τὰ προσωπικὰ δεδομένα. Ἄρα πρέπει ἐκεῖ νὰ εἴμαστε πάρα πολὺ προσεκτικοὶ στὸ τί θὰ θεωρήσουμε εὐαίσθητο προσωπικὸ δεδομένο ποὺ δὲν εἶναι δεκτικὸ παραβίασης καὶ ἐπεξεργασίας καὶ τί μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ὅτι εἶναι πληροφορία επιδημιολογικου χαρακτηρα ποὺ ἀφορᾶ τὴν κοινωνία καὶ τὴν δημόσια ὑγεία καὶ ἄρα μπορει να τὴν συλλέγει. Ἀπὸ κεῖ καὶ πέρα, κάθε πολίτευμα καὶ κάθε πολιτικὸ σύστημα μεταχειρίζεται τὰ θέματα αὐτὰ ἀνάλογα μὲ τὸν πολιτισμό του καὶ τὴν ἐμπειρία του, τὴν ἱστορία του καὶ τὴν εὐαισθησία του. Καὶ κάθε κοινωνία τῶν πολιτῶν πρέπει νὰ ἐκφράζει καὶ τὴν δική της εὐαισθησία καὶ τὴν δική της συμμετοχὴ στὸ πρόβλημα, ὥστε νὰ μὴ φθάσουμε πράγματι στὴν ἀπειλὴ τῆς ἰδιωτικότητας καὶ τῆς προστασίας τῶν προσωπικῶν δεδομένων, ποὺ εἶναι ἕνα θέμα πάρα πολὺ σοβαρό, γιατί θὰ ἀλλάξει συνολικὰ και παγκόσμια η ἀντίληψη γιὰ τὴν δημόσια ὑγεία, καὶ αὐτὸ μπορεῖ νὰ θέσει σε δοκιμασία καὶ τα δικαιώματα καὶ τη δημοκρατία. Ἄρα πρέπει νὰ εἴμαστε ἀποτελεσματικοί, προνοητικοί, ἀλλὰ καὶ εὐαίσθητοι καὶ νὰ βροῦμε τὸ σημεῖο ἰσορροπίας. Θὰ τὸ βρεῖ ἡ Εὐρώπη, θὰ τὸ βρεῖ ἠ παγκόσμια κοινωνια καὶ ἰδίως ἠ δυτική κοινωνια». 

Κατ’ ἀρχὰς προκαλεῖ κατάπληξη τὸ γεγονὸς ὅτι ὁ κ. Βενιζέλος, καίτοι ὀγκόλιθος τῆς ρητορικῆς τέχνης καὶ βαθὺς γνώστης τῶν λεπτῶν διακρίσεων τοῦ Συνταγματικοῦ Δικαίου, μολονότι προηγουμένως εἶχε μιλήσει ὀρθῶς γιὰ περιορισμό, στὴν πιὸ πάνω ἀποστροφὴ τοῦ λόγου τοῦ μίλησε γιὰ ἀπαγόρευση κυκλοφορίας! Ἄραγε, πρόκειται ἁπλῶς γιὰ ἐνα lapsus linguae ὴ μήπως χρησιμοποίησε γλωσσα λανθάνουσα λέγουσα τ’ ἀληθῆ; Αλλά καὶ σὲ ὅ,τι ἀφορᾶ τὰ προσωπικὰ δεδομένα, ἀπορία γεννᾶ ἡ ἐκ μέρους τοῦ κ. Βενιζέλου χρήση τοῦ ὄρου “περιορισμοὶ στὰ προσωπικὰ δεδομένα”. Μήπως καὶ ἐδῶ πρόκειται γιὰ ἔνα γλωσσικο ὀλίσθημα, δεδομένου ὅτι ὁ κ. Βενιζέλος στὴν ἑπόμενη ἀποστροφὴ τοῦ λόγου τοῦ μιλᾶ για παραβίαση των προσωπικῶν δεδομένων; Σὲ κάθε περίπτωση, ὅμως, ἐκεῖνο ποὺ προκαλεῖ ἀνησυχία εἶναι ἠ δεκτικότητα του κ. Βενιζέλου σὲ μια σχετικοποίηση τοῦ ἀπαραβιάστου των εὐαίσθητων προσωπικῶν δεδομένων στὸ ὄνομα τῆς προστασίας τῆς δημόσιας ὑγείας. 

Περαιτέρω, ὁ κ. Βενιζέλος δὲν ἀπάντησε εὐθέως στὸ κρίσιμο ἐρώτημα τοῦ δημοσιογράφου ἂν θὰ μποροῦσε στὴν Ἑλλάδα νὰ υἱοθετηθεῖ τὸ παράδειγμα τῆς Κίνας. Ἀπὸ τὰ λεγόμενά του, ὅμως, προκύπτει ἐμμέσως ὅτι μὲ τὴν καταλληλη ερμηνευτική προσεγγιση, τὸ παράδειγμα αὐτό, καὶ δὴ ἡ παρακολούθηση τῶν πολιτῶν μὲ βραχιολάκι, δὲν μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ἐκ προοιμίου ἀποκεκλεισμένη ἐκδοχή. 

Ἰδιαίτερη ἀνησυχία προκαλεῖ τὸ γεγονὸς ὅτι, καίτοι ὁ δημοσιογράφος ρώτησε τὸν κ. Βενιζέλο γιὰ τὸ βραχιολάκι καὶ τὸ θεμιτόν της ἐφαρμογῆς ἑνὸς τέτοιου μέσου, ὁ δεύτερος εἰσήγαγε αὐτοβούλως στὴν συζήτηση τὴν πρόταση τοῦ κ. Γκέιτς γιὰ χρήση μικροτσιπς σε κάθε πολίτη, ὥστε νὰ παράγονται βιομετρικὰ δεδομένα σὲ σχέση μὲ τὸν ἰό. Ἄραγε, σημαίνει τοῦτο ὅτι ὁ κ. Βενιζέλος δὲν νιώθει καμια ἀμηχανία να συζητᾶ δημοσίως τὸ σενάριο αὐτὸ καὶ ἔτσι νὰ τὸ ἀκοῦν, ἐν εἴδει προθερμανσης-ἐξοικείωσης μὲ τὰ μελλούμενα, οἱ Ἕλληνες πολίτες; 

Σχολιασμοῦ χρήζει καὶ ἕνα ἄλλο στοιχεῖο: Ὁ κ. Βενιζέλος, μέσα ἀπὸ τὶς συχνὲς δημόσιες τοποθετήσεις τοῦ φαίνεται νὰ συμπλέει μὲ τὴν γραμμὴ ὅλων ἐκείνων ποὺ τὸν τελευταῖο καιρὸ ἐπικαλοῦνται τὴν ἀνάγκη μιας παγκόσμιας διακυβέρνησης. Εἶναι, μάλιστα, χαρακτηριστικὸ ὅτι στὴν συζήτηση ποὺ διοργάνωσε ὁ “Κύκλος Ἰδεών” στὶς 2 Ἀπριλίου 2020 μὲ θέμα “Πανδημία, Θεμελιώδη δικαιώματα καὶ Δημοκρατία” καὶ τὴν ὁποία διηύθυνε ὁ κ. Βενιζέλος ἀκούστηκε ὁ ὄρος “παγκοσμιος νομοθέτης”. Ὡς ἐκ τούτου τίθεται ἀμείλικτο τὸ ἀκόλουθο ἐρώτημα: Ὁδεύουμε, λοιπόν, πρὸς την απεμπόληση οχι μόνο τῆς ἰδιωτικότητας, ἀλλὰ αὐτῆς ταύτης της εθνικῆς μᾶς ταυτότητας; Διότι, ἂν φύγουμε ἀπὸ τὸ ἐθνικὸ “ἐγὼ” καὶ ἀναχθοῦμε στὸ παγκόσμιο “ἐμείς” –πρβλ. τὴν φράση ποὺ χρησιμοποίησε ἡ ΠτΔ ἐπ’ εὐκαιρία τῆς ἐθνικῆς ἐπετείου τῆς 25ης Μαρτίου: «γιὰ νὰ θωρακίσουμε τὸ “ἐμείς” καὶ νὰ κρατήσουμε τὴν πατρίδα ὄρθια, καλούμαστε νὰ παραμερίσουμε τὸ “ἐγὼ”» καὶ τὴν ὁποία ἀναπαρήγαγαν ἐπιδοκιμαστικῶς οἱ εἰσηγητὲς τῆς προαναφερθείσας δημόσιας συζήτησης–, τότε πατρίδα μας δὲν θὰ ἔχουμε τὴν Ἑλλάδα, ἡ ὁποία θὰ πάψει πλέον νὰ ὑφίσταται ὡς χώρα καὶ θὰ καταντήσει χωρος, ἀλλὰ ἔνα παγκοσμιο συστημα, τὸ ὁποῖο φυσικὰ θὰ μᾶς ἐλέγχει παντοδυναμα καὶ συνακόλουθα ολοκληρωτικα, κάνοντας χρήση κάθε ἐξελιγμένου τεχνολογικοῦ μέσου, π.χ. βραχιολάκια, κινητὰ τηλέφωνα, τσιπάκια κ.λπ. 

Nota bene: Ἡ προτροπὴ τῆς ΠτΔ νὰ θωρακίσουμε τὸ “ἐμείς” παραμερίζοντας τὸ “ἐγὼ” θυμίζει μέν, πλὴν ὅμως οὐδόλως ταυτίζεται μὲ τὰ λόγια του στρατηγοῦ Μακρυγιάννη, ὁ ὁποῖος ὡς Έλλην πατριώτης και όχι ως νεοπατριώτης (πρβλ. καὶ πάλι τὴν δήλωση τῆς ΠτΔ ὅτι «ἡ ἀτομικὴ εὐθύνη, ἡ συνεργασία καὶ ἡ ἀλληλεγγύη βρίσκονται στὴν καρδιὰ του νέου πατριωτισμού που ἔχουμε ἀνάγκη»!) ἔγραφε: «ὅταν ὅμως ἀγωνίζονται πολλοὶ καὶ φκιάνουν, τότε νὰ λένε “ἐμείς”. Εἴμαστε εἰς τὸ “ἐμείς” κι ὄχι εἰς τὸ “ἐγώ”». 

Ἐπ’ ἀφορμὴ τῆς ἀναφορᾶς στὴν δημόσια συζήτηση ποὺ διοργάνωσε πρὸ ἡμερῶν ὁ “Κύκλος Ἰδεών”, εἶναι ἀναγκαῖο νὰ ἀναδειχθεῖ ἡ θέση τοῦ κ. Βενιζέλου ὡς πρὸς τὴν ὑποχρέωση τοῦ πολίτη νὰ βεβαιώνει τὸν λόγο τῆς μετακίνησής του. Ὁ κ. Βενιζέλος, ὁ ὁποίος διακρινεται γιὰ τὴν βαθιὰ νομικὴ κατάρτιση καὶ ἐγκράτειά του, τὴν δικαιολόγησε μὲ τὸ ἑξῆς σκεπτικό: «Το SΜS καὶ ἡ δήλωση σὲ χαρτὶ ποὺ γράφεις ὁ ἴδιος, στὴν πραγματικότητα εἶναι μια πρόσκληση πού σοὺ ἀπευθύνει ἡ Πολιτεία νὰ ἔχεις συνειδησή του τί κάνεις, νὰ ξέρεις ὄτι πρεπει νὰ προσέχεις για τὸν ἑαυτό σου, τὴν οἰκογένειά σου καὶ γιὰ τοὺς συνανθρώπους σου. Πιστεύω ὅτι εἶναι περισσότερο μία ἐπισήμανση, ἔνα κουδουνι κινδύνου για τὴν κατάσταση στὴν ὁποία βρισκόμαστε. Νομίζω ὅτι αὐτὴ εἶναι ἡ βασικὴ λειτουργία αὐτῶν τῶν μηχανισμῶν». 

Ἐντούτοις, ἐντελῶς διαφορετικὴ εἶναι ἡ τοποθέτηση ἄλλων συνταγματολόγων, προεξάρχοντος του Αριστόβουλου Μάνεση, δασκάλου τοῦ κ. Βενιζέλου, ὁ ὁποῖος στὶς πανεπιστημιακὲς παραδόσεις του γιὰ τὶς “Ἀτομικὲς Ἐλευθερίες” (δ΄ ἔκδ., ἔκδ. οἶκος Σάκκουλα, Θεσσαλονίκη 1982, σέλ. 134) τόνιζε: «Ἡ ἐν γένει διακίνηση καὶ κυκλοφορία στὸ ἐσωτερικό της χώρας μπορεῖ νὰ ρυθμισθεῖ ἢ καὶ περιορισθεῖ μὲ νόμο ἢ βάσει νόμου. Βασικά όμως εἴναι ελευθερη: δὲν ὑπόκειται σὲ ἀπαγορεύσεις οὔτε ἐξαρτᾶται ἀπὸ σχετικὴ ἄδεια ουτε ἀπαιτεῖται, ἔστω, ὑποβολὴ σχετικῆς δήλωσης (γνωστοποίησης) πρὸς τὶς ἀρχὲς ἐκ μέρους τῶν πολιτῶν». 

Εἶναι, λοιπόν, προφανὲς ὅτι ἔνα σχολικο παράδειγμα ἀντισυνταγματικότητας επιχειρειται νὰ ἐμφανισθεῖ ὡς δικαιολογημένο “προληπτικο καμπανάκι” για τον κίνδυνο αὐτοδιακινδύνευσης ἢ ἐτεροδιακινδύνευσης των πολιτῶν. Στὴν πραγματικότητα, ὅμως, οἱ πολίτες πρέπει νὰ ἀκούσουν προσεκτικὰ ἔνα “αλλο καμπανάκι” που κτυπᾶ: τῆς ἀποπειρας ολοκληρωτικοῦ ἐλέγχου τους! 

Πληγῆ ἑβδόμη: Ὁλοκληρωτισμὸς καὶ ἀπειλῆ ὡς δυνατότητα ἐλέγχου 

Βαίνοντας ἡ ἀνωτέρω συζήτηση μὲ τὸν κ. Βενιζέλο καὶ τοὺς δύο δημοσιογράφους πρὸς τὴν ὁλοκλήρωσή της, ὁ κ. Γιαννακίδης “ἅρπαξε τὴν εὐκαιρία ἀπὸ τὰ μαλλιὰ” καὶ μετὰ τὴν τοποθέτηση τοῦ κ. Βενιζέλου προέβη σὲ δύο διαπιστώσεις καὶ μία πρόβλεψη. 

α) Οἱ δύο διαπιστώσεις 

Ἰδοὺ ἠ πρώτη διαπιστωσή του δημοσιογράφου: «οἱ πανδημίες ἀντιμετωπίζονται καλύτερα με ολοκληρωτισμό». 

Εὖγε σας, κ. Γιαννακίδη! Μήπως ὑπονοεῖτε ὅτι πρέπει νὰ ἑτοιμαζόμαστε γιὰ ὁλοκληρωτικὸ καθεστώς, ἀφοῦ μᾶς ἐνδιαφέρει πρωτίστως τὸ βέλτιστο ἀποτέλεσμα; 

Ἰδοὺ ἠ δεύτερη διαπιστωσή του δημοσιογράφου: «Τελικά, μπορεῖς να ελέγξεις παρα πολὺ εὔκολα μία κοινωνία, ἀρκεῖ νὰ ἔχεις τὴν καταλληλη απειλή, τον σωστό κινδυνο, καὶ ἠ τεχνολογία βοηθαει σὲ αὐτὸ πάρα πολύ». 

Καὶ πάλι εὖγε σας, κ. Γιαννακίδη! Ἐρωτᾶται: Ποιὸς ἐλέγχει την ταυτότητα, το μέγεθος καὶ την αλήθεια της ἀπειλῆς; Ποιος ἐλέγχει τοὺς ἐλέγχοντες; Quis custodiet ipsos custodes? Μήπως κάτι ἄλλο παγκοσμιο; Μήπως σε ορατό επιπεδο ὁ Παγκόσμιος Ὀργανισμὸς Ὑγείας; Ἄραγε, στο αόρατο πεδιο (γιὰ νὰ μὴν ξεχνᾶμε καὶ τὴν ὁρολογία-καραμέλα περὶ “ἀοράτου ἐχθροὺ” [sic]), τὶς ἔστιν οὗτος ὁ… παγκόσμιος; 

β) Ἡ πρόβλεψη 

Ἰδοὺ τώρα ἡ ἀνατριχιαστικὴ πρόβλεψη τοῦ δημοσιογράφου: «Κι ἐγὼ πιστεύω ὅτι τὸ τσιπάκι τοῦ Μπὶλ Γκέιτς ποὺ ἀνέφερε ὁ κ. Πρόεδρος, εἶναι κάτι τὸ ὁποῖο θὰ γίνει, καὶ μάλιστα θὰ το δεχθούν οι κοινωνίες πολυ θετικά για ἕναν πολυ απλό λογο: γιατί ὅποιος εἴναι τσιπαρισμενος θα ἔχει πολὺ περισσότερες παροχες, ἀσφαλιστικές, ὑγειονομικὲς κ.λπ.»! 

Ἀμέσως μετὰ τὴν τοποθέτηση αὐτή, ἡ δημοσιογράφος κ. Λυμπεράκη ἔκλεισε τὴν συζήτηση μὲ τὴν ἀκόλουθη φράση: «Λοιπόν, ἐντάξει. Γιὰ κάποιους εἶναι τὸ μέλλον, σὲ κάποιους ἄλλους ὅλα αὐτὰ θυμίζουν ἔνα δυστοπικο σιριαλ ποὺ βλέπουμε στὸ Νέτφλιξ, ἀπὸ τὰ πολλὰ ποὺ βλέπουμε αὐτὲς τὶς μέρες». 

Φαίνεται, λοιπόν, ὅτι βρισκόμαστε πλέον ὄχι ἁπλῶς ἐν τῷ μέσω μίας πανδημίας ἀλλὰ καὶ μίας ταχύτατης καὶ βίαιης ἐξελικτικῆς διαδικασίας ποὺ κατατείνει σὲ ριζικὴ ἀλλαγὴ τῆς κοινωνίας: Ἀπὸ τὴν παραδοσιακὴ μορφὴ κοινωνίας τῆς προκορωνοϊκῆς ἐποχῆς ὁδεύουμε πρὸς τὴν δυστοπικὴ κοινωνία τῆς μετακορωνοϊκῆς ἐποχῆς. Στὰ Λεξικὰ τοῦ μέλλοντος τὸ λῆμμα “πατριώτης” θὰ πρέπει νὰ ἀντικατασταθεῖ ἀπὸ τὸ λῆμμα “νεοπατριώτης” καὶ τὸ λῆμμα “ἐθνικός” ἀπὸ τὸ λῆμμα “παγκόσμιος”. Ὅποιος δὲν μπορεῖ νὰ διαβλέψει αὐτὸν τὸν κίνδυνο, τότε θὰ ἔρθει ἀντιμέτωπος μὲ τὸ θαυμάσιο ἀπόφθεγμα του Τζόναθαν Σουίφτ, διδάκτορος Θεολογίας, ἀρχιμανδρίτη, σατιρικοῦ συγγραφέως, λιβελλογράφου καὶ ποιητή, ὁ ὁποῖος ἔλεγε: «Κανένας δὲν εἶναι τόσο τυφλὸς ὅσο αὐτὸς ποὺ δὲν θέλει νὰ βλέπει» (Ἐπιλογὴ ἀπὸ τὸ ἔργο του, μτφ. Δ. Κορδοπάτη, ἔκδ. Στιγμή, Ἀθήνα 2004, σ. 84).

2 σχόλια:

  1. Ανάκληση προστίμου (στην απαγόρευση κυκλοφορίας).

    https://thesecretrealtruth.blogspot.com/2020/04/blog-post_470.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ομίλησε και η αποχέτευση!!!
    Προτιμότερο να μασουλά παρά να ομιλεί.
    Και να σκεφτείς πως αυτόν τον μπόγο παρ'ολίγο να τον είχαμε πρόεδρο της δημοκρατίας.....

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.