30 Ιουλ 2018

π. Ἀθανάσιος Μυτιληναῖος: Ὁ Θεός εἶναι Ἀγάπη ἀλλά καί Δικαιοσύνη

12 σχόλια:

  1. «Καί πώς ονομάζεις τον Θεόν δίκαιον, όταν απάντησης τω κεφαλαίω, τώ περί του μισθού των εργατών; (Ματθ. κ.ιγ) εταίρε ούκ αδικώ σε, θέλω δούναι τούτω τω εσχάτω ως και σοι. Εί ο οφθαλμός σου πονηρός εστίν, ότι εγώ αγαθός ειμί». Πώς πά­λιν καλεί άνθρωπος τον Θεόν δίκαιον, όταν απάντηση τώ κεφαλαίω του άσωτου υιού, ος εσκόρπισε τον πλούτον έν άσωτεία, ότε εν τη κατανύξει μόνη, έν ή έδειξε, πώς έδραμε, και έπεσεν επί τον τράχηλον αυτού, και εξουσίαν έδωκεν αυτώ επί πάντα τον πλούτον αυτού; ουδείς γαρ άλλος είπε περί αυτού ταύτα, ίνα διστάσωμεν εις αυτόν, άλλ' αυτός ο υιός αυτού, αυτός εμαρτύρησε περί αυτού ταύτα. Που εστίν η δικαιοσύ­νη του Θεού; ότι ήμεν αμαρτωλοί, και ο Χριστός απέθανεν υπέρ ημών;» Άγ. Ισαάκ του Σύρου, Λόγος ξ'.

    Κείμενο του Αγίου Αντωνίου απ' τον πρώτο τόμο της Φιλοκαλίας:
    "Ο Θεός είναι αγαθός και απαθής και αμετάβλητος. Αν δε κανείς αυτό το θεωρεί εύλογο και αληθές, αλλ’ απορεί πώς ο Θεός χαίρεται μεν για τους αγαθούς ενώ αποστρέφεται τους κακούς και πώς οργίζεται εναντίον εκείνων που αμαρτάνουν ενώ γίνεται ίλεως σε κείνους που τον υπηρετούν και τον λατρεύουν, πρέπει να πούμε ότι ο Θεός ούτε χαίρεται ούτε οργίζεται γιατί η λύπη και η χαρά είναι πάθη. Ούτε με δώρα θεραπεύεται, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι νικιέται με την ηδονή. Δεν πρέπει να κρίνουμε το Θεό με ανθρώπινα μέτρα. Εκείνος είναι αγαθός και ωφελεί μόνο, ποτέ δε βλάπτει, παραμένει πάντα απαθής. Ενώ εμείς εφόσον παραμένουμε αγαθοί, ομοιάζοντες του Θεού, ενωνόμαστε μαζί Του κι όταν γινόμαστε κακοί χωριζόμαστε από το Θεό, σαν ανόμοιοί Του. Όταν ζούμε με αρετή ακολουθούμε το Θεό, ενώ όταν γινόμαστε κακοί τον κάνουμε εχθρό μας και βέβαια δεν οργίζεται χωρίς λόγο, γιατί τα αμαρτήματα δεν αφήνουν το Θεό να μας φωτίζει εσωτερικά αλλά μας ενώνουν με τους τιμωρούς δαίμονες. Αν δε με προσευχές και ελεημοσύνες κερδίζουμε την άφεση των αμαρτιών μας, δε σημαίνει ότι κολακεύουμε και μεταβάλλουμε το Θεό αλλά ότι με τα καλά μας έργα και την επιστροφή μας σ’ Αυτόν γιατρεύουμε την κακία μας και απολαμβάνουμε πάλι την αγαθότητα του Θεού. ‘Ωστε το να λέμε ότι ο Θεός αποστρέφεται τους κακούς είναι σαν να λέμε ότι ο ήλιος κρύβει το φως του από τους τυφλούς”

    Ο Θεός είναι μόνο αγάπη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν διαβάσεις τα κείμενα, θα δεις ότι πουθενά δεν λέει ότι ο Θεός δεν είναι δίκαιος. Αυτό που λέει είναι ότι δεν είμαστε εμείς δίκαιοι και ότι η δική μας δικαιοσύνη δεν είναι αυτή του Θεού. Γι' αυτό ο άγιος αντιτίθεται στο να χαρακτηρίζει ο κοσμικός άνθρωπος τον Θεό σαν δίκαιο, σύμφωνα με τις δικές του κοινωνικές αντιλήψεις. Για να μην αναφέρουμε και το προφανές της υπόθεσης, ότι δηλαδή τα κείμενα μιλούν για την Βασιλεία των Ουρανών και την Χάρη του Θεού (που δίνεται απλόχερα σε όλους) και όχι για την επίγεια ζωή και την παιδαγωγία του Θεού μέσα σε αυτήν...

      Η Αγία Γραφή και οι Πατέρες έχουν σκάσει να μας λένε ότι ο Θεός είναι και αγάπη και δικαιοσύνη. Αλλά δεν είναι ούτε ανθρώπινη αγάπη, ούτε ανθρώπινη δικαιοσύνη.

      Όπως λέει και το κείμενο του Αγίου Αντωνίου που παραθέτεις, "Ο Θεός είναι αγαθός και απαθής και αμετάβλητος". Άρα, ούτε ανθρώπινη αγάπη μπορεί να είναι. Ο Θεός είναι το πρωτότυπο, εμείς είμαστε η εικόνα. Η δική μας αγάπη και δικαιοσύνη δύναται με την αγιότητα να προσεγγίσει τις αντίστοιχες ιδιότητες του Θεού, αλλά ποτέ να τις φτάσει ή να τις κατανοήσει.

      Θα μπορούσαμε και να συζητήσουμε αν είναι δυνατό να υπάρχει αγάπη χωρίς δικαιοσύνη, ειδικά σε έναν κόσμο σε πτώση, αλλά αυτό είναι μεγάλο φιλοσοφικό εγχείρημα...

      Αλλά:
      Αν ο Θεός δεν είναι τιμωρός, δεν είναι παιδαγωγός.
      Αν δεν είναι παιδαγωγός, δεν είναι πατέρας.
      Αν δεν είναι πατέρας, δεν είμαστε παιδιά Του.
      Αν δεν είναι πατέρας και δεν είμαστε παιδιά Του, τότε ο Χριστός μας έχει πει ψέματα, βάζοντάς μας να λέμε το "Πάτερ ημών".

      Διαγραφή
  2. Αυτό που λέει περισσότερο έχει την έννοια της παιδαγωγίας: απομακρυνόμαστε από τον Θεό από επιλογή και πέφτουμε στις παγίδες του μισάνθρωπου, ο Θεός παραχωρεί, ώστε να συνέλθουμε και να γλυτώσουμε από το μεγαλύτερο, αιώνιο κακό, την αμαρτία.
    Αυτό καταλαβαίνω από την ομιλία, παρά το εμπαθές που εννοούμε όταν φανταζόμαστε τον Θεό να οργίζεται και να τιμωρεί. Ωστόσο πολλοί είμαστε παχυλοί και επαναπαυόμαστε στην καλωσύνη του Θεού και γινόμαστε ράθυμοι, λέμε δεν πειράζει το ένα και το άλλο κλπ, βουτάμε στην αμαρτία. Έτσι μερικοί πατέρες χρησιμοποιούν για τους πιο αναίσθητους μια πιο σκληρή γλώσσα. Είναι για πιο νηπιώδεις καταστάσεις.
    Ευχαριστώ τον ανώνυμο με το απόσπασμα από τη Φιλοκαλία, γιατί δεν το είχα υπόψη και ο άγιος τα λέει περιεκτικά σε λίγες γραμμές.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Αγιορείτης Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Φιλοθεΐτης (Αριζόνας), πρώην Ηγούμενος Αγίου Όρους: Ο άνθρωπος παιδεύεται ως τέκνο Θεού.

    http://elderephraimarizona.blogspot.com/2018/06/blog-post.html

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Το προαναφερόμενο κείμενο του Αγίου Ισαάκ του Σύρου, όπου παρουσιάζεται ότι ο Θεός δεν είναι δίκαιος, αναφέρεται σαφέστατα σε ανθρώπους που ΖΟΥΝ σε συνειδητή ΜΕΤΑΝΟΙΑ προς τον Θεό.
    Εκείνο το κείμενο ΔΕΝ αναφέρεται σε ΟΛΟΥΣ ανεξαιρέτως τους ανθρώπους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φυσικά και αναφέρεται σε όλους τους ανθρώπους, ο Χριστός σταυρώθηκε για τον κάθε έναν ξεχωριστά.
      Ακόμα και το να δέχεται τη μετάνοιά μας ο Θεός είναι ευεργεσία προς εμάς, γιατί δεν μας έχει ανάγκη, μας έφτιαξε τα πάντα, τόσο όμορφο κόσμο και εμείς αμαρτάνουμε. Από ελεημοσύνη δέχεται τη μετάνοια αλλά όση μετάνοια και αν έχουμε δεν θα μπορούσε να ισοφαρήσει την κακία μας, ο Θεός το δέχεται όμως να πιαστεί από κάπου να μας σώσει. Θα μπορούσε να μην το δεχτεί. Νομίζουμε κι εμείς ότι κάνουμε κάτι...
      Παραθέτω ακόμη κάτι από τον άγιο Ισαάκ:
      "Να γίνεις κήρυκας της αγαθότητας και της αγάπης του Θεού πού, ενώ είσαι ανάξιος, σε φροντίζει και, ενώ τα χρέη σου σ' αυτόν είναι πολλά, δε σε εκδικείται, παρά για τα μικρά καλά σου έργα σου αντιπαρέχει μεγάλες δωρεές. Μη καλέσεις λοιπόν το Θεό δίκαιο, γιατί ή δικαιοσύνη του δε φαίνεται στα αμαρτωλά σου έργα."

      Διαγραφή
    2. Ο Χριστός σταυρώθηκε για τον καθένα χωριστά, αλλά ΔΕΝ ωφελούνται ΟΛΟΙ ανεξαιρέτως από την σταύρωση του Χριστού. Ωφελούνται ΜΟΝΟ όσοι τον ΔΕΧΟΝΤΑΙ (τον Χριστό) και ζουν με ΜΕΤΑΝΟΙΑ.

      Διαγραφή
    3. Άρα ο Θεός δεν τιμωρεί αλλά η ελεύθερη επιλογή μας να είμαστε μακριά του,να αμαρτάνουμε. Γιατί οι άνθρωποι του Θεού και από τις θλίψεις που υπάρχουν έτσι κι αλλιώς παίρνουν δύναμη από τον Θεό.
      Δεν ξέρω γιατί είναι δύσκολο, μας το λέει στην παραβολή του ασώτου. Ο Θεός επιτρέπει να έχουμε ελευθερία κ περιμένει ως στοργικός πατέρας. Ο αδερφός που νομίζει ότι δικαιοσύνη είναι δούναι και λαβείν ουσιατικά δεν έχει καταλάβει τπ.

      Διαγραφή
    4. Ο Θεός βρέχει για δίκαιους και αδίκους, δίνει τον ήλιο για όλους. Δεν είναι δίκαιος με την ανθρώπινη έννοια και τη νομική έννοια των παπικών. Στα πνευματικά απολαμβάνουμε τους καρπούς των επιλογών μας.

      Διαγραφή
  5. Η πτώση μέσα στην Εκκλησία είναι ΒΑΘΥΤΑΤΗ, διότι πάρα πολλοί ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ την ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ του Θεού.

    Στο βιβλίο «Ορθόδοξος Ιερά Κατήχησις» του Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως του Θαυματουργού, το οποίο βιβλίο φέρει πάνω του την έγκριση της τότε (έτος 1899) Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, (το βιβλίο εκδίδεται τώρα από τον Ρηγόπουλο), γράφει στη σελίδα 46:

    « ι) Αποδίδομεν (εννοείται στον Θεό) την αγαθότητα και ΑΓΑΠΗΝ.......
    ........ιβ) Αποδίδομεν (εννοείται στον Θεό) την ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΝ, διότι τούτο το θείον ιδίωμα αποδίδει εκάστω τα ίδια και προσήκοντα.»

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν ξέρω τι λέει παρακάτω ο άγιος για να έχουμε πλήρη αίσθηση, πάντως οι πατέρες γενικά λένε πως με το δικαιοσύνη δεν είναι αυτό που καλλιέργησε η Δύση, το νομικό, η ανθρώπινη δικαιοσύνη με ποινές και δικαστές αλλά η δικαιοσύνη του Θεού είναι α) βουτηγμένη στο έλεος αφού κανένας δεν μπορεί να σταθεί άξιος απέναντι στις ευεργεσίες του Θεού (ακόμα και η μετάνοια δεν μπορεί να αντισταθμίσει τις αμαρτίες μας και θα μπορούσε ο Θεός να μην τη δεχτεί) και β) δικαιοσύνη είναι η αίωνια δικαίωση, άρα μπορεί κάποιος να υποφέρει στη γη αλλά έρχεται ο Θεός και του δίνει την αιώνια ζωή και τον δικαιώνει. Ακόμη και οι πνευματικοί νόμοι όταν εφαρμόζονται δεν έχουν σκοπό τη χαιρέκακη τιμωρία αλλά αφενός τον συνετισμό και αφετέρου στο "ξεπλήρωμα" της αμαρτίας στην παρούσα ζωή, ώστε να μην μας καταδικάσει αιώνια, δηλ. αν το δούμε βαθύτερα και με αυτό μας ελεεί.

      Διαγραφή
  6. ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΟΜΙΛΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΕΙΜΝΗΣΤΟ ΘΕΟΛΟΓΟ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΟ ΝΙΚΟΛΑΟ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟ ΜΕ ΘΕΜΑ: Ο ΘΕΟΣ ΤΙΜΩΡΕΙ.

    https://www.youtube.com/watch?v=KhNaFNEoceg

    ΑπάντησηΔιαγραφή

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.