Ἡ ὀνομασία Βόρειος Ἤπειρος

Ὁ ὄρος «Βόρειος Ἤπειρος» εἶναι μεταγενέστερος. Ἐπιβλήθηκε βίαια καί αὐθαίρετα τό 1913, ὅταν οἱ Μεγάλες Δυνάμεις (Ἀγγλία, Γαλλία, Γερμανία, Ρωσία, Ἰταλία καί Αὐστροουγγαρία) διέπραξαν τό μεγάλο ἔγκλημα τοῦ διαμελισμοῦ τῆς Ἠπείρου καί τῆς ἀποσπάσεως ἀπ’ αὐτήν τῆς Βορείου Ἠπείρου.
Μέχρι τότε καί πρίν χιλιάδες χρόνια, ἡ Ἤπειρος ἦταν ἑνιαία, μία καί ἀδιαίρετη, πού ἄρχιζε ἀπό τόν Ἀμβρακικό Κόλπο (Πρέβεζα) καί τελείωνε στόν Γενοῦσο (Σκούμπι) ποταμό, παράλληλά της Ἐγνατίας ὁδοῦ, μέ πρωτεύουσα τήν Νικόπολη, ἀρχαία πόλη κοντά στήν σημερινή Πρέβεζα. Πέρα ἀπό τό Γενοῦσο ἦταν κυρίως τά Ἰλλυρικά φύλα, χωρίς νά λείπει καί στήν περιοχή αὐτή ὁ Ἑλληνισμός, μέ Ἑλληνικές πόλεις, κυρίως στά παράλια της Ἀδριατικῆς καί μέ πρωτεύουσα τήν Ἐπιδαμνο, δηλαδή τό σημερινό Δυρράχιο. Στην ἑνιαία Ἤπειρο γεννήθηκε ὁ Ἑλληνικός πολιτισμός καί σ΄ αὐτήν ἀνδρώθηκε ἡ Ἑλλάς. Αὐτῆς τῆς ἑνιαίας καί ἀδιαιρέτου Ἠπείρου ἀποτελοῦσε, ἀνέκαθεν, ἀναπόσπαστο τμῆμα ἡ καλουμένη, σήμερα, Βόρειος Ἤπειρος.
Ὅπως, λοιπόν, σ΄ ὅλη τήν Ἤπειρο, ἔτσι καί στήν περιοχή αὐτή τῆς Βορείου Ἠπείρου, ἀπό ἀρχαιοτάτων χρόνων καί πολύ πρό Χριστοῦ, ὑπῆρχε ἀκραιφνής...Ἑλληνισμός. Πόλεις ἀρχαῖες καί ὀνομαστές ἄκμαζαν ἐκεῖ καί οἱ ἐκδηλώσεις τῶν κατοίκων, θρησκευτικές, οἰκογενειακές, ἐθνικές κ.λ.π., δέν διέφεραν καθόλου ἀπό τίς ἐκδηλώσεις τῶν ὑπολοίπων Ἑλλήνων. Τό ἀποδεικνύουν, ἄλλωστε, τά πολυάριθμα ἀρχαῖα μνημεῖα, καί τό ἐπιβεβαιώνουν μέ θαυμασμό πολλοί ξένοι καί σπουδαῖοι ἐπιστήμονες, ἀρχαιολόγοι, θρησκειολόγοι, γλωσσολόγοι, ἱστορικοί, καθώς καί ἀρχαῖοι ἱστορικοί, γεωγράφοι καί φιλόσοφοι (Προκόπιος 6ος π.Χ., Σκύλαξ 6ος π.Χ., Ἐκαταῖος 6ος π.Χ., Θουκυδίδης 5ος π.Χ., Ἀριστοτέλης 4ος π.Χ., Διονύσιος περιηγητής 1ος π.Χ., Στράβων 1ος π.Χ. αἰώνας).
Ἀναφορά στή Βόρειο Ἤπειρο σημαίνει συνεπῶς λόγος γιά ἕναν ἀρχέγονα, ἑλληνοκατοικημένο χῶρο τῆς ἄλλοτε ἑνιαίας Ἠπείρου, ὁ ὁποῖος, ναί μέν ἐλευθερώθηκε ἐπανειλημμένα ἀπό ξένους ζυγούς, «δωρήθηκε» ὅμως ἀπό τίς Μεγάλες Δυνάμεις στό ἱδρυθέν ἀπό αὐτές ἀλβανικό κράτος τό 1913. Οἱ Βορειοηπειρῶτες ἀντέδρασαν στήν ἐνσωμάτωσή τους στό ἀλβανικό κράτος μέ νικηφόρο κατά τῶν Ἀλβανῶν πόλεμο. Κέρδισαν τήν Αὐτονομία τους μέ τό συνυπογραφέν ἀπό τήν ἀλβανική κυβέρνηση Πρωτόκολλο τῆς Κερκύρας τό 1914. Δυστυχῶς ὅμως αὐτό τό δικαίωμα μετά τή λήξη τοῦ 1ου Παγκοσμίου Πολέμου καί ἰδιαίτερα μετά τή Μικρασιατική Καταστροφή καταπατήθηκε καί ἔκτοτε δέν ἐφαρμόζεται.
Μετά τή λήξη τοῦ 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, ἡ ἑλληνική κυβέρνηση ἔθεσε ἐπίσημα τό ζήτημα τῆς Ἕνωσης τῆς Βορείου Ἠπείρου μέ τήν Ἑλλάδα στή Διάσκεψη Εἰρήνης τῶν Παρισίων. Τό θέμα παραπέμφθηκε στούς Ὑπουργούς Ἐξωτερικῶν τῶν τεσσάρων νικητριῶν Μεγάλων Δυνάμεων καί καταγράφηκε (στίς 03.08.1946) στήν πρός συζήτηση ἡμερήσια διάταξη. Σύμφωνα μέ τή σύσκεψη τοῦ Συμβουλίου τῶν τεσσάρων ὑπουργῶν στή Νέα Ὑόρκη (ἀπό 04.11.46 ἕως 12.12.46) ἡ ἀπόφαση γιά τό Βορειοηπειρωτικό παρέμεινε ἐκκρεμής γιά νά ἐξετασθεῖ μετά τή λύση τοῦ Αὐστριακοῦ καί τοῦ Γερμανικοῦ ζητήματος. Τό Αὐστριακό λύθηκε τό 1955 καί τό Γερμανικό τό 1990. Ἀπομένει στό ἑλληνικό κράτος νά ἐπανέλθει.
Πηγή:Σ.Φ.Ε.Β.Α.