Θεολόγου - Καθηγητοῦ
Οἱ στρατιωτικοὶ ἅγιοι εἶναι μία ἀπὸ τὶς μεγάλες ὁμάδες τῶν ἁγίων της Ἐκκλησίας μας. Ἰδιαίτερη τιμὴ ἀπολαμβάνουν οἱ Μάρτυρες στρατιωτικοὶ ἅγιοι. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Μεγαλομάρτυρας Θεόδωρος ὁ Τήρων.
Δὲν γνωρίζουμε τὸν ἀκριβῆ χρόνο τῆς γέννησής του. Εἰκάζουμε ὅτι γεννήθηκε περὶ τὸ 280. Πατρίδα τοῦ ἦταν ἡ ποντικὴ πόλη Ἀμάσεια. Δὲ γνωρίζουμε ἐπίσης οὔτε τὰ ὀνόματα τῶν γονέων του, οὔτε λεπτομέρειες τῆς παιδικῆς του ζωῆς. Ἀναφέρεται πὼς μεγάλωσε στὸν οἰκισμὸ Εὐχάιτα, κτισμένος στὸ μαγευτικὸ φαράγγι τοῦ ποταμοῦ Ἴριδα. Συμπεραίνουμε ὅτι καταγόταν ἀπὸ χριστιανικὴ οἰκογένεια, ἀπὸ τὴν ὁποία γαλουχήθηκε στὴν χριστιανικὴ πίστη. Παρενθετικὰ ἀναφέρουμε πὼς ὁ Πόντος ἦταν ἀπὸ τὶς περιοχὲς τοῦ ρωμαϊκοῦ κράτους ὅπου...εἶχε κηρυχθεῖ καὶ ἑδραιωθεῖ ὁ Χριστιανισμός.
Ἦταν ἐντυπωσιακὸς στὸ παράστημα καὶ ἀνδρεῖος στὴν ψυχή. Ἀπὸ μικρός του ἄρεσαν τὰ πολεμικὰ παιχνίδια καὶ ἔδειξε ἀργότερα τὴν προτίμησή του νὰ ἀκολουθήσει τὴν καριέρα τοῦ στρατιωτικοῦ. Κατατάχτηκε λοιπὸν στὸ ρωμαϊκὸ στρατὸ καὶ γι’ αὐτὸ πῆρε τὴν ὀνομασία Τήρων, ἀπὸ τὸ λατινικὸ tiro, ποὺ σημαίνει νεοσύλλεκτος. Ἐπέδειξε ἰδιαίτερο ζῆλο καὶ ἀνδρεία, ὥστε ἀνέβηκε γρήγορα στὴ στρατιωτικὴ ἱεραρχία. Ἡ φήμη τοῦ μεγάλωσε ὅταν σκότωσε ἕνα μεγάλο φίδι – τέρας, τὸ ὁποῖο τρομοκρατοῦσε τοὺς κατοίκους κάποιας περιοχῆς. Προσευχόμενος ὁ Θεόδωρος ἔριξε τὸ ἀκόντιό του καὶ θανάτωσε τὸ ἐπικίνδυνο θηρίο.
Τὸ 286 ὁ φανατικὸς εἰδωλολάτρης αὐτοκράτορας Διοκλητιανὸς (286-305) εἶχε ἀνανεώσει τοὺς διωγμοὺς τῶν προκατόχων αὐτοκρατόρων. Εἶναι γνωστὸ πὼς τὰ σκοταδιστικὰ εἰδωλολατρικὰ ἱερατεῖα τῆς Μ. Ἀσίας καὶ ἰδιαίτερα οἱ ἱερεῖς καὶ οἱ μάντεις τῶν μαντείων τοῦ Κλαρίου καὶ Διδυμαίου Ἀπόλλωνος, βλέποντας ὅτι ἐρημώνονταν ἀπὸ ζητητὲς χρησμῶν, καὶ φυσικὰ οἱ πρόσοδοί τους νὰ μειώνονται, ἔπεισαν τὸν θρησκομανὴ αὐτοκράτορα πὼς τοὺς μήνυσαν δῆθεν οἱ «θεοὶ» τὴν δυσαρέσκειά τους γιὰ τὴν παρουσία τῶν Χριστιανῶν καὶ γι’ αὐτὸ ἐγκατέλειψαν τὸ κράτος! Γιὰ νὰ ἀρχίσουν νὰ τὸ στηρίζουν ἀπαιτοῦσαν τὴν πλήρη ἐξολόθρευση τῶν Χριστιανῶν καὶ τὸν ἀφανισμὸ τῆς πίστης τους! Ὁ θρησκόληπτος καὶ δεισιδαίμονας Διοκλητιανὸς πείστηκε καὶ ὑπέγραψε διάταγμα ἐξόντωσης τῶν Χριστιανῶν σὲ ὁλόκληρή της αὐτοκρατορία.
Οἱ Χριστιανοὶ τὴν ἐποχὴ αὐτή, τέλη τοῦ 3ου καὶ ἀρχὲς τοῦ 4ου αἰώνα εἶχαν πληθύνει καὶ εἶχαν ἁπλωθεῖ σὲ ὅλα τὰ μήκη καὶ τὰ πλάτη τῆς αὐτοκρατορίας. Ὑπολογίζεται πὼς περισσότερο ἀπὸ τὸ 10% τοῦ πληθυσμοῦ εἶχε μεταστραφεῖ στὸν Χριστιανισμό. Ἔτσι κηρύχτηκε καὶ ἐφαρμόστηκε ὁ σκληρότερος διωγμὸς ἀπὸ τοὺς προηγούμενους. Χιλιάδες Χριστιανοὶ συλλαμβάνονταν, ἀνακρίνονταν καὶ ἐξαναγκάζονταν νὰ θυσιάσει στὰ εἴδωλα καὶ νὰ ὑπογράψει τὸν «λίβελο», δηλαδὴ τὴν ἔγγραφη βεβαίωσή του, ἐνώπιον μαρτύρων ὅτι ἀρνοῦνταν τὴ χριστιανική τους πίστη. Ὅσοι ἀρνοῦνταν ὁδηγοῦνταν σὲ φρικτὰ μαρτύρια καὶ τὸ θάνατο. Ἔκαιγαν δημόσια τὰ χριστιανικὰ συγγράμματα καὶ πυρπολοῦσαν τοὺς τόπους λατρείας τους.
Τὸ διάταγμα εἶχε φτάσει καὶ ὡς τὴ λεγεώνα ποὺ ὑπηρετοῦσε ὁ Θεόδωρος. Οἱ ἐπικεφαλῆς ἀξιωματικοὶ ἀπαίτησαν ἀπὸ ὅλο τὸ στράτευμα νὰ θυσιάσει στοὺς «θεοὺς» καὶ νὰ ὑπογράψει τὸ «λίβελο». Ὅταν ἔφτασε ἡ σειρὰ τοῦ Θεοδώρου ἀρνήθηκε νὰ θυσιάσει. Ὁ ἐπικεφαλῆς τοῦ τάγματος ἀξιωματικὸς Βρύγκας ρώτησε τὸν Θεόδωρο γιατί δὲν θυσιάζει καὶ ἐκεῖνος μὲ θάρρος καὶ παρρησία ἀποκρίθηκε ὅτι εἶναι Χριστιανός, ἀψηφώντας γιὰ τὶς συνέπειες τῆς ὁμολογίας του. Ἄρχισε τὶς κολακεῖες καὶ τὶς ὑποσχέσεις, ὅτι ἂν ἀρνηθεῖ τὸ Χριστὸ καὶ θυσιάσει στὰ εἴδωλα θὰ τὸν ἀνέβαζε στὴν ἡγεσία τοῦ στρατεύματος. Ὁ Θεόδωρος ὅμως ἔμεινε ἀμετάπειστος.
Ὁ Βρύγκας τοῦ ἔδωσε χρόνο νὰ τὸ ξανασκεφτεῖ, ὅμως ἐκεῖνος χρησιμοποίησε τὸ χρόνο γιὰ νὰ ἐνισχύσει τοὺς ἄλλους Χριστιανοὺς στρατιῶτες τοῦ τάγματος γιὰ νὰ μὴν ἀλλαξοπιστήσουν, μπροστὰ στὰ φοβερὰ μαρτύρια, ποὺ τοὺς περίμεναν.
Ὁ ἡρωικὸς Θεόδωρος ἐπιζητοῦσε τὸ μαρτύριο γιὰ χάρη τοῦ Χριστοῦ. Πίστευε πὼς τὸ δικό του ἡρωικὸ παράδειγμα θὰ στηρίξει, ὄχι μόνο τοὺς συστρατιῶτες τοῦ Χριστιανούς, ἀλλὰ καὶ τὶς χιλιάδες ἄλλους Χριστιανοὺς τῆς περιοχῆς τοῦ Πόντου, οἱ ὁποῖοι συλλαμβάνονταν ἀπὸ τὶς ἀρχὲς καὶ ὁδηγοῦνταν στὰ μαρτύρια. Στὴν πόλη ὑπῆρχε ἕνας ναὸς τῆς «θεᾶς» Ρέας, ὅπου στέγαζε ξόανό της. Ὁ Θεόδωρος παρακινούμενος ἀπὸ ἱερὴ ἀγανάκτηση γιὰ τὴ γενοκτονία τῶν ὁμοπίστων τοῦ Χριστιανῶν, μπῆκε στὸ ναὸ καὶ κατάστρεψε τὸ ξύλινο εἴδωλο. Ἄλλωστε τὸ ἐκεῖ ἱερατεῖο πρωτοστατοῦσε στὴν παράδοση τῶν Χριστιανῶν στὶς ἀρχές. Ὁ ὑπηρέτης τοῦ ναοῦ Κρονίδης κατήγγειλε τὸν Θεόδωρο στὸν ἔπαρχο Πόπλιο γιὰ τὴν ἐνέργειά του. Στὴ θαρραλέα ἀπολογία τοῦ εἶπε ὅτι μὲ τὴν πράξη τοῦ ἤθελε νὰ διαπιστώσει ἂν εἶναι ἀληθινὴ ἡ «θεὰ» καὶ ἂν θὰ ἀντιδράσει, ἀποδεικνύοντας τὴν πλάνη τῶν εἰδώλων!
Ὁ Πόπλιος διέταξε νὰ τὸν μαστιγώσουν ἀνελέητα καὶ κατόπιν τὸν ἔριξε στὴ φυλακή, ὅπου τὸ βράδυ τοῦ ἐμφανίστηκε ὁ Χριστὸς καὶ τὸν ἐνδυνάμωσε. Ταυτόχρονα στρατιὰ ἀγγέλων ἔψαλαν στὸ σκοτεινὸ κελί του. Οἱ ψαλμωδίες ξύπνησαν τοὺς δεσμοφύλακες, οἱ ὁποῖοι νόμισαν ὅτι τὸν εἰσέβαλαν στὴ φυλακὴ οἱ φίλοι του προκειμένου νὰ τὸν ἐλευθερώσουν καὶ ὄρμισαν στὸ κελὶ καὶ δὲν βρῆκαν τίποτε, παρὰ μόνο τὸ Μάρτυρα νὰ προσεύχεται!
Τὴν ἄλλη μέρα ὁ Πόπλιος διέταξε νὰ ξεσκίσουν τὶς σάρκες του μὲ σιδερένια νύχια. Βλέποντας ὅμως πὼς ὁ Χριστιανὸς ἥρωας ὑπέμεινε τὸ μαρτύριο, τὸν ἔριξαν σὲ πυρακτωμένο καμίνι, ὅπου παρέδωσε τὴν ἁγία του ψυχὴ στὶς 17 Φεβρουαρίου τοῦ 306, ἢ 307. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ τιμᾶται ἡ σεπτή του μνήμη ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία μας.
Μὲ τὸν ἅγιο Θεόδωρο εἶναι συνδεμένο τὸ θαῦμα τῶν κολλύβων, ποὺ κάνει μνεία ἡ Ἐκκλησία μας τὸ Σάββατο τῆς Ἃ΄ Ἑβδομάδος τῶν Νηστειῶν. Κατὰ τὸ μεγάλο διωγμὸ ποὺ εἶχε ἐγείρει ὁ παγανιστὴς Ἰουλιανὸς (361-363), προκειμένου νὰ μολύνει τοὺς Χριστιανοὺς τῆς Κωνσταντινουπόλεως, διέταξε νὰ ἀποσύρει ὅλα τὰ νηστίσιμα τρόφιμα γιὰ νὰ τοὺς ἀναγκάσει νὰ φᾶνε εἰδωλόθυτα. Ὅμως τὸ προηγούμενο βράδυ ἐμφανίστηκε ὁ ἅγιος Θεόδωρος στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Εὐδόξιο (360-370) καὶ φανέρωσε τὸ πανοῦργο σχέδιο τοῦ παρανοϊκοῦ αὐτοκράτορα, συστήνοντάς του νὰ βράσουν κόλλυβα καὶ νὰ τραφοῦν οἱ πιστοὶ καὶ νὰ μὴν μολυνθοῦν ἀπὸ τὰ δαιμονικὰ εἰδωλόθυτα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου