Ἰδού ζῶμεν τήν τελευταίαν ὥραν τῆς ἐπί γῆς σωματικῆς παρουσίας τοῦ Γέροντος, καί τόν ἀποχαιρετοῦμε μέ ἄπειρη υἱική ἀγάπη, μέ προσμονή καί ἐλπίδα νά συναντηθοῦμε καί πάλιν δι’ εὐχῶν του ἁγίων εἰς τήν ἐπουράνιον Βασιλείαν...
Ἡ χαρά καί ἡ λύπη συνυφασμένες σήμερα κατακλύζουν τίς καρδιές μας. Λυπούμεθα μέν, διότι ἔφυγε ἀπό κοντά μας καί πλέον δέν βλέπουμε μέ τά σαρκικά μας μάτια τό λαμπερό, τό χαρούμενο, τό γεμᾶτο ἱλαρότητα, γλυκύτητα καί ἀγάπη, παιδικό πρόσωπο τοῦ ἁγίου Γέροντος, καί δέν ἀκοῦμε τήν παρήγορον φωνήν του, τάς σοφάς νουθεσίας, τά ἐλπιδοφόρα λόγια του, πού μέ τόση εὐγένεια, ἀγάπη καί κυρίως διάκρισι μᾶς ἀπηύθυνε πάντοτε.
Τέτοιες στιγμές ὅμως δέν μποροῦμε νά μή ἀναφερθοῦμε, ἔστω καί ἀκροθιγῶς, σέ ὅσα ζήσαμε καί διδαχθήκαμε ἀπό τόν ἅγιον αὐτόν Γέροντα μέ λόγια καί διά γραφίδος, ἀλλά κυρίως δι’ ἔργων, διά τοῦ παραδείγματος, κατά τόν λόγον τοῦ Κυρίου: «ὁ ποιήσας καί διδάξας, οὗτος μέγας κληθήσεται εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν»4.
Ὁ Γέροντας ἔλαβε ἀπό Θεοῦ αὐτό τό χάρισμα, ὥστε νά μεταδίδῃ στούς γύρω του πολλήν ἀγάπην, ἀγάπη ὄχι γήινη, ὅπως τήν γευόμεθα ἀπό συγγενεῖς καί φίλους, ἀλλά ἀγάπη θεϊκή, καθώς τοῦ τήν παρεῖχε πλουσίαν ὁ Θεός· καί μέ τήν σειρά του τήν μετέδιδε ἀφειδώλευτα στούς ἀνθρώπους.
Μαζί του συνέβαινε αὐτό τό παράδοξο καί θαυμαστό: Καθώς εὑρισκόσουν πλάι του, αἰσθανόσουν μέσα σου σιγά-σιγά νά γεμίζῃς ἀπό μία αἴσθησι Χάριτος, τήν ὁποία νά μή μπορῇς νά ἐλέγξῃς. Καί αὐτό νά διαρκῇ. Καί ἐσύ νά ἀναρωτιέσαι ἀπό ποῦ ἔρχεται αὐτή ἡ αἴσθησις.
Ὁ Γέροντας ἦταν ἕνας πολύ εὐαίσθητος ἄνθρωπος καί πρόσεχε νά μή λυπήσῃ κανέναν. Ἀκόμη καί ὅταν ἡ περίστασις ἐπέβαλε τήν ἐπιτίμησι, ἔβλεπες στά λαμπερά καί διεισδυτικά μάτια του ὄχι θυμό, ἀλλά τήν ἠρεμία, τήν γαλήνη, τό ἀτάραχον, τό ἀπαθές, τήν ἀγάπη.
Ὡς βάσιν ὅλης τῆς μοναχικῆς ἀποταγῆς καί γενικῶς τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς διεκήρυττε κατά μίμησιν Χριστοῦ –ὁ ὁποῖος «ἐγένετο ὑπήκοος ἕως θανάτου σταυρικοῦ»5 – τήν ἀρετή τῆς ὑπακοῆς στόν γέροντα, στήν γερόντισσα, ἀπό τήν ὁποία ὑπακοή ἐκπηγάζουν ὅλες οἱ ἀρετές.
Ὅλη ἡ διδασκαλία του δέν ἦταν κάτι δικό του, ἦταν ἡ συνέχεια καί τό βίωμα τῆς γνησίας παραδόσεως τῶν ἁγίων νηπτικῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας. Καί τόν κατέστησεν ὁ Θεός μέγαν μύστην τῆς Χάριτος καί τῶν θεϊκῶν μυστηρίων. Ὡς γνωστόν ὁ μακαριστός Γέροντας ἦταν αὐτός πού ἐπέμενε πάρα πολύ λόγῳ καί γράμματι στήν καλλιέργεια τῆς μονολόγιστης εὐχῆς «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με», ἡ ὁποία, μᾶς ἔλεγε, εἶναι ἱκανή νά σέ βάλῃ στόν Παράδεισο.
Μεγάλη του ἀγάπη ἦταν ὁ Σταυρός. Σήκωσε τόν βαρύ σταυρό του αὐτός ὁ μικροκαμωμένος καί ἀδύναμος ἄνθρωπος, ἀλλά γίγας τῷ πνεύματι. Τόν σήκωσε ἕως τέλους ἀγογγύστως, καί μάλιστα μέ πολλή χαρά, γιατί προσέβλεπε στό μεγάλο πνευματικό κέρδος. Ἀντιμετώπιζε τίς ὅποιες δυσκολίες –καί ἦταν πολλές καί δυσβάστακτες– μέ ἀπέραντη πίστι καί ἐμπιστοσύνη στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί μέ πύρινη προσευχή. Δι’ αὐτό καί πάντοτε ἐλάμβανε τήν ἀπάντησι τοῦ Θεοῦ, στήν ὁποία καί ἔκανε ὑπακοή τελεία, εἴτε ἦταν θετική εἴτε ἀρνητική. Διά τοῦτο κάποιες φορές μερικές ἐνέργειές του μᾶς προβλημάτιζαν, διότι δέν ἦταν σύμφωνες μέ τήν δική μας λογική. Ὅμως τελικά τό ἀποτέλεσμα αὐτῶν τῶν ἐνεργειῶν του ἦταν τό προσδοκώμενον, διότι αὐτό ἦταν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, πού τά δικά μας φτωχά καί ἀδύνατα μυαλά δέν μποροῦσαν νά κατανοήσουν.
Πάντοτε, σέ ὅλη του τήν ζωή, γιά τόν ἑαυτό του ἀγαποῦσε τά ἁπλᾶ, τά ταπεινά, τά ἀφανῆ, καί ὄχι τήν δόξα. Τόν ἐνδιέφερε μόνον νά βοηθήσῃ νά σωθοῦν οἱ ψυχές ὅσων ἐκ τῶν ἀνθρώπων ζητοῦσαν τήν βοήθειά του, ἀλλά καί ὅσων ἔβλεπε νά παρασύρωνται στόν κατήφορο τῆς ἀπωλείας. Πάντα διέκρινε τήν οὐσία τῶν πραγμάτων καί ὄχι τά ἐξωτερικά σχήματα, καί ἔκανε «τά πάντα, ἵνα πάντως τινάς σώσῃ»6, καί ὅλα εἰς δόξαν Θεοῦ καί μόνον.
Διά τόν Θεόν διάλεγε καί προσέφερε πάντοτε ὅ,τι καλλίτερο μποροῦσε, καί πνευματικῆς φύσεως καί ὑλικῆς. Ἤθελε ὁ Ναός τοῦ Θεοῦ νά εἶναι ἐστολισμένος, καί στίς λεπτομέρειες ἀκόμη, μέ ὅ,τι πιό ὄμορφο καί σεμνό.
Ὡς γνήσιος Πατέρας καί Ποιμένας ὑπεραγαποῦσε ὅλα του τά πνευματικά παιδιά, τόσον τούς μοναχούς καί μοναχές, ὅσον καί τούς λαϊκούς. Καί θά ἀναφέρω στήν ἀγάπη σας μία μαρτυρία ἐκ τῶν πολλῶν, δεῖγμα αὐτῆς τῆς μεγάλης ἀγάπης. Τό ἔτος 1986 ἐπεσκέφθησαν στά Κατουνάκια τοῦ Ἁγίου Ὄρους τόν ὅσιο Ἐφραίμ, παραδελφό τοῦ Γέροντός μας, δύο πνευματικά του παιδιά. Ὅταν τούς ἀντίκρυσε ὁ ὅσιος Ἐφραίμ, τούς λέγει μέ ἔμφασι: «Πολύ πλούσιος ὁ γέροντάς σας». Τοῦ ἀπαντοῦν ἐκεῖνοι ἔκπληκτοι: «Μά ὁ γέροντάς μας δέν εἶναι καθόλου πλούσιος, γέροντα». «Εἶναι», ἀπαντᾷ ἐκεῖνος. Καί συνεχίζει: «Τόν εἶδα μπροστά στόν θρόνο τοῦ Χριστοῦ, καί τοῦ εἶπε ὁ Χριστός: “Πάτερ Ἐφραίμ, πολύ μέ ἀνέπαυσες, εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου”. Ὁ Γέροντας εὐχαρίστησε ταπεινά τόν Κύριο, ἀλλά τοῦ εἶπε πώς ἔχει καί τούς μοναχούς του καί τίς μοναχές, καί ἄν δέν μποῦν καί αὐτοί ὅλοι στόν Παράδεισο, δέν θά ἤθελε οὔτε αὐτός νά περάσῃ μέσα. Ὁ Χριστός μας συγκατένευσε, ἀλλά ὁ Γέροντας πρόσθεσε: “Ξέρεις, Χριστέ μου, ἔχω καί τούς λαϊκούς. Παρακαλῶ σε καί γι’ αὐτούς”. Τελικά ὁ Κύριος συγκατένευσε νά βάλῃ καί αὐτούς ὅλους στόν Παράδεισο μαζί μέ τόν Γέροντά σας». Ὁπότε λέγει ὁ ὅσιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης: «Καταλαβαίνετε πόσο πλούσιος πνευματικῶς εἶναι ὁ γέροντάς σας! Ἔχει πολλή παρρησία στόν Θεό».
Ἔχουμε μαρτυρίες ὅτι ὁ Γέροντας παρέμενε στήν ζωή, γιατί εἶχε ἀγωνία γιά τά πνευματικά του παιδιά. Καί αὐτό τό βλέπουμε μέχρι τώρα· πόσο ἤθελε νά δίνῃ χαρά σέ ὅλους, μικρούς καί μεγάλους, παρ’ ὅλη τήν βεβαρυμένη ὑγεία του καί τήν ἡλικία του.
Εἶναι πολλές οἱ θαυμαστές ἐπεμβάσεις τοῦ ἁγίου Γέροντος, μαρτυρούμενες ὑπό πλήθους μοναχῶν καί λαϊκῶν. Ἀλλά αὐτά τά ἀφήνουμε στόν Δεσπότη Χριστό καί τήν Ἐκκλησία Του, νά κριθοῦν εἰς τό μέλλον.
Ἀξίζει νά ἀναφέρουμε κάτι προσωπικό πρός ἔνδειξιν τοῦ ὕψους τοῦ ἀνδρός. Κάποτε εὑρισκόμουν σέ πολλές δυσκολίες καί πειρασμούς ἐξ αἰτίας τοῦ βάρους τῆς ἡγουμενίας καί ζητώντας βοήθεια ἀπό τόν Γέροντα –κάτι πού ἐγίνετο τακτικώτατα, ἰδιαιτέρως στά πρῶτα χρόνια– μοῦ ἀπήντησε ὡς ἑξῆς: «Μή φοβοῦ παιδί μου, ὁ σταυρός σου εἶναι καί δικός μου σταυρός· δέν σέ ἐγκαταλείπω. Σοῦ εὔχομαι πάντοτε νά σέ ἐπισκιάζῃ ἡ θεία Χάρις διαλύουσα τά νέφη τῶν πειρασμῶν».
Κατά τόν τύπον τοῦ ὁσίου Γέροντός του, Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστοῦ καί πάππου ἡμῶν, δέν θά ἠμποροῦσαν ἀπό τόν σεβαστό Γέροντα, ὡς ἐμπειρότατον ἐκπαιδευτήν πού ἦταν στόν πνευματικό πόλεμο, νά λείπουν καί οἱ ὠφέλιμες ἐπιτιμήσεις καί λοιπές δοκιμασίες πρός ὅλους μας, πάντοτε ὅμως μετά πολλῆς διακρίσεως.
Τόν χιλιοευγνωμονοῦμε καί ἀπείρως εὐχαριστοῦμε γιά ὅλα. Ἄν ἔχουμε κάτι καλό, εἶναι τοῦ Πατέρα μας οἱ κόποι, καί ὄχι ἰδικό μας. Ὅλα γίνονται μέ τήν εὐχή του καί τίς σωτήριες νουθεσίες του πρός δόξαν τοῦ Θεοῦ καί μόνον.
Ἅγιε Γέροντα, πολυαγαπημένε μας Πατέρα, μᾶς προσφέρατε ἁπλόχερα πολλή-πολλή ἀγάπη, τόση πού ἐγώ προσωπικῶς δέν τήν ἀξίζω. Μᾶς ἐξοπλίσατε μέ πολλά ἐφόδια, γιά νά ἀντιπαλέσωμε στόν ἀόρατο πόλεμο. Εὐκαίρως ἀκαίρως μᾶς λέγατε: «Μέ αὐτά πού σᾶς ἔμαθα, ὅλοι σας γίνατε μισοί πνευματικοί, γιά νά μπορῆτε νά βοηθήσετε καί ἄλλους ἀνθρώπους στό ἐγγύς μέλλον». Καί συνέχιζε: «Ὅ,τι λέμε δέν εἶναι ἀπό τά βιβλία, ἀλλά τά πάθαμε, τά ζήσαμε, τά κάναμε πρᾶξι καί σᾶς τά παραδίδουμε ἕτοιμα· “πατημένος δρόμος”, μέ ἀπόλυτη σιγουριά γιά τό ἀποτέλεσμα, πού εἶναι ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς».
Ἅγιε Γέροντα, πολυσέβαστε ἀγαπημένε μας Πατέρα, γιά ὅ,τι σᾶς λυπήσαμε ὡς παιδιά σας ταπεινά καί ἄτακτα –καί σίγουρα σᾶς λυπήσαμε, σᾶς πικράναμε ἑκούσια καί ἀκούσια, καί πρῶτος ἡ ἐλαχιστότητά μου– λαμβάνω τό θάρρος ἐκ μέρους ὅλων νά σᾶς ζητήσουμε ταπεινά, γονυπετεῖς, νά μᾶς συγχωρήσετε.
Παρακαλοῦμε, ἀπό ἐκεῖ πού πορεύεσθε, πρός Ὅν ἠγαπήσατε ἐκ νεότητος, νά στείλετε παρηγορία στίς ψυχές μας καί νά μή μᾶς ἐγκαταλείψετε ποτέ. Δεηθῆτε, παρακαλοῦμε, στόν Δεσπότη μας Χριστό, νά μᾶς ἐνισχύσῃ νά συνεχίσουμε τό ἰδικόν σας ἔργο, ἑνωμένοι ὅλοι μας, ὅπως διακαῶς τό ἐπιθυμεῖτε καί πάντοτε μᾶς τό ἀναφέρατε, ὥστε ὅλοι ὁμοῦ ἑνωμένοι καί ἀλληλοβοηθούμενοι μέ ταπείνωσι καί ἀγάπη καί κατανόησι νά ἀντιπαρερχώμεθα κάθε ἐπερχόμενον πειρασμόν, διότι «ἀδελφός ὑπό ἀδελφοῦ βασταζόμενος ὡς πόλις ὀχυρά ἐστιν»7 .
Ἅγιοι Ἀρχιερεῖς, ἀγαπητοί ἀδελφοί,
Ὁ μικρός Ἰωάννης ἀπό τόν Βόλο, ὁ ἀσκητής καί οἰκιστής τῶν σπηλαίων καί καλυβίων τοῦ Ἄθω, ὁ μετέπειτα Γέροντας καί Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Φιλοθέου Ἁγίου Ὄρους, καί ἀκολούθως γεωργός εἰς τόν ἀμπελῶνα αὐτῆς τῆς μεγάλης καί εὐγενοῦς χώρας τῶν Η.Π.Α. καί κτίτωρ γενόμενος τῆς Ἱερᾶς ταύτης Μονῆς τοῦ Μεγάλου Ἀντωνίου καί ἑτέρων πολλῶν Μονῶν εἰς τάς Η.Π.Α. καί Καναδᾶ, ὁμοιάζει ὡς νά ἅπλωσε καί ἐξεδίπλωσε τήν Ὀρθόδοξη πνευματικότητα σέ ὅλη τήν γῆ. Ἔτσι τά Ἀθωνικά καλυβάκια κατέκτησαν τήν οἰκουμένη, προσφέροντας τό ἀνεξίτηλον Φῶς τοῦ Χριστοῦ, «ὅ φαίνει πάντα ἄνθρωπον»8 .
Ἀγαπητοί μου, ἔπεσε γίγας, ἀνέστη παράκλητος. Προσμονή, λοιπόν, τῆς συναντήσεως εἰς τήν ἀνέσπερον δόξαν τῆς αἰωνίου Βασιλείας τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τόν ὁποῖον τόσον πολύ ἠγάπησεν ὁ ἀείμνηστος Γέροντας, παραστήσας ἑαυτόν θυσίαν ζῶσαν τῆς ἀγάπης τοῦ ποθητοῦ Νυμφίου Χριστοῦ. Νά εἶναι παραμυθία καί συναντίληψις ὅλων μας. Ἀμήν.
Αἰωνία σου ἡ μνήμη ἀλησμόνητε, πολυσέβαστε καί πολυαγαπημένε μας Πατέρα καί Γέροντα!
Καλή ἀντάμωσι!
(*) Ἐξεφωνήθη κατά τήν Νεκρώσιμον Ἀκολουθίαν τοῦ μακαριστοῦ Γέροντος, τελεσθεῖσαν τήν 11ην Δεκεμβρίου 2019 εἰς τό Καθολικόν τῆς Ἱ. Μονῆς Ἁγ. Ἀντωνίου Ἀριζόνας Η.Π.Α.
1. Παροιμ. ια΄ 7.
2. Παροιμ. ια΄ 12.
3. Παροιμ. ια΄ 2.
4. Πρβλ. Ματθ. ε΄ 19.
5. Πρβλ. Φιλιπ. β΄ 8.
6. Πρβλ. Α΄ Κορ. θ΄ 22.
7. Πρβλ. Παροιμ. ιη΄ 19.
Την ευχή του!
ΑπάντησηΔιαγραφήΦιλευλαβής
Ευγνώμων για όσο με δίδαξε,,,Βαζω μετάνοια και εύχομαι καλή αντάμωση στην χώρα των ζώντων
ΑπάντησηΔιαγραφή