Ἡ Διακαινήσιμος Ἑβδομάδα

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος

«Ἐορτάσωμεν τοίνυν τὴν ἑορτὴν ταύτην ἐν ἡ ἀνέστη ὁ Κύριος. Ἀνέστη γάρ, καὶ τὴν οἰκουμένην ἐαυτῶ συνανέστησε» 

 Τοῦ Β. Χαραλάμπους, θεολόγου 

«Ἀπὸ τῆς Ἁγίας ἀναστασίμου Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν ἡμέρας, μέχρι τῆς καινῆς Κυριακῆς τὴν ὅλην ἑβδομάδα ἐν ταῖς ἁγίαις ἐκκλησίαις σχολάζειν δεῖ ἀπαραλείπτως τοὺς πιστοὺς ἐν ψαλμοῖς, καὶ ὕμνοις, καὶ ὠδαῖς πνευματικαῖς, εὐφραινομένους ἐν Χριστῷ, καὶ ἑορτάζοντας, καὶ τὴ τῶν θείων Γραφῶν ἀναγνώσει προσέχοντας, καὶ τῶν ἁγίων μυστηρίων κατατρυφώντας», ἀναφέρει ὁ 66ος Κανόνας τῆς ἐν Τρούλλω Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου. 

Ἡ Διακαινήσιμος Ἑβδομάδα ἀρχίζει ἀπὸ τὴν Κυριακή του Πάσχα καὶ τελειώνει τὴ Κυριακή του Θωμά. Νὰ σημειώσομε ὅτι κατὰ τὴ Διακαινήσιμο Ἑβδομάδα, σύμφωνα μὲ τὴν Τυπικὴ Διάταξη τῆς Ἐκκλησίας μας, ἡ Ἀκολουθία τοῦ Πάσχα ψάλλεται καθημερινά, ἐκτὸς φυσικά του «Δεῦτε λάβετε φῶς», ἔθος τὸ ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία μᾶς ἀκολούθησε μεταγενέστερα, ἀπὸ τὴν Ἀκολουθία τοῦ Ἁγίου Φωτὸς ποὺ τελεῖται στὸν... Πανάγιο Τάφο τοῦ Χριστοῦ. 

Τὴ Διακαινήσιμο Ἑβδομάδα ὀμορφαίνουν καὶ οἱ λιτανεῖες ποὺ συνηθίζονται σὲ πολλὰ Μοναστήρια, στὰ Κυκλαδίτικα νησιά, στὴν Ἑλληνικὴ Μεγαλόνησο Κύπρο (στὰ χώρια Ἅλωνα, Ἀγρός), ἀλλὰ καὶ ἀλλοῦ στὴν Ἑλλάδα. Εἶναι χαρακτηριστικὲς οἱ λιτανεῖες ποὺ γίνονται στὸ Ἅγιον Ὅρος, τῆς Εἰκόνας τοῦ Ἄξιόν Ἐστι ποὺ λιτανεύεται κατὰ τὴ Δευτέρα τῆς Διακαινησίμου στὴν περιοχὴ τῶν Καρυῶν, τῆς Εἰκόνας τῆς Φοβερᾶς Προστασίας τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Κουτλουμουσίου, κατὰ τὴ Τρίτη της Διακαινησίμου, τῆς Παναγίας τῆς Πορταΐτισσας στὴν Ἱερὰ Μονὴ Ἰβήρων κ.λ.π. 

Ἡ Ἐκκλησία μᾶς ὅρισε ὡς μία ἡμέρα νὰ λογίζεται ἡ Διακαινήσιμος Ἑβδομάδα, γιὰ νὰ καθίσταται ἡ Πασχάλιος χαρὰ παιδαγωγοῦσα στὸ λαμπροφόρο γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως, ἄνευ τοῦ ὁποίου θὰ ἦταν ματαῖα ἡ Πίστις ἠμῶν, κατὰ τὸν Ἀπόστολο Παῦλο (Ἃ΄Κόρ.ἴε,17). «Ἐσόμεθα γὰρ οὕτω Χριστῷ συνανιστάμενοι τέ, καὶ συνανυψούμενοι», ἀναφέρει ὁ 66ος Κανόνας τῆς ἐν Τρούλλω Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Καὶ γιὰ νὰ χρησιμοποιήσομε τὴ φράση τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου «τοιαῦτα γὰρ τὰ δῶρα τὰ πνευματικά» της Ἁγίας ἡμέρας τῆς Ἀνάστασης. 

Ἡ ὀνομασία Διακαινήσιμος, ἕλκει τὴν καταγωγή της ἀπὸ τὸ παλαιὸ ἔθος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπου μετὰ τὴν ὁμαδικὴ βάπτιση τῶν Κατηχουμένων τὴ νύχτα τοῦ Ἁγίου καὶ Μεγάλου Σαββάτου, ἡ ἑβδομάδα ποὺ ἀκολουθοῦσε ἐκαλεῖτο Διακαινήσιμος, διὰ τὸ γεγονὸς τῆς ἀνακαινίσεως τῶν βαπτισθέντων. Ἡ ἑβδομάδα αὐτὴ ἐκαλεῖτο καὶ «λευκὴ ἑβδομάδα», γιατί ὅλη τὴν ἑβδομάδα ἐφοροῦσαν τὰ λευκὰ ἐνδύματα τῆς βάπτισης. Ἦταν οἱ ὀκτὼ ἡμέρες τῶν νεοφύτων (νεοφωτίστων), κατὰ τῶν Ἅγιο Αὐγουστίνο. 

«Καὶ αὐτὸς μὲν ἀνέστη, τὰ δεσμὰ τοῦ θανάτου διαρρήξας? ἠμᾶς δὲ ἀνέστησε, τὰς σειρᾶς τῶν ἡμετέρων ἁμαρτιῶν διαλύσας», λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. 

Μὲ τὸν τρόπο ποὺ ὁ λειτουργικὸς χρόνος παρέχει τὴ δυνατότητα στὸν πιστὸ Χριστιανὸ τῆς βίωσης τῆς ἑορτῆς, τοιουτοτρόπως μὲ τὸν ὁρισμὸ τῆς Διακαινησίμου Ἑβδομάδας, ποὺ σοφὰ ὅρισε ἡ Ἐκκλησία μας, σωτηριωδῶς παρέχεται ἡ δυνατότητα στὸν Χριστιανὸ τῆς βίωσης τῆς Φωτοφόρου ἡμέρας τῆς Ἀνάστασης. Ὁ σωτηριώδης αὐτὸς τρόπος ἑορτασμοῦ τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ μας, γίνεται ὁδηγὸς τῆς βιώσεως τῆς Πασχαλίου χαρᾶς καὶ τῆς Ἀνάστασης τοῦ Κυρίου μας 

Ο Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγει «Ἐννόησον τοίνυν, ἀγαπητέ, χαρᾶς μέγεθος, ὅτι καὶ αἳ ἄνω δυνάμεις ἠμὶν συνεορτάζουσι? συγχαίρουσι γὰρ τοῖς ἠμετέροις ἀγαθοῖς. Καὶ γὰρ εἰ καὶ ἡμετέρα ἡ χάρις ἡ παρὰ τοῦ Δεσπότου, ἀλλὰ καὶ ἐκείνων ἡ ἡδονή». 

«Πεφώτισται τὰ σύμπαντα, τὴ Ἀναστάσει σου Κύριε», ψάλλομε τὸ ἑσπέρας τῆς Δευτέρας τῆς Διακαινησίμου. 

«Χαρᾶς τὰ πάντα πεπλήρωται, τῆς Ἀναστάσεως τὴν πείραν εἰληφώτα», εἰς τοὺς Αἴνους τῆς Τρίτης της Διακαινησίμου. 

«Δεῦτε ἀνυμνήσωμεν λαοί, τὴν τοῦ Σωτῆρος τριήμερον Ἔγερσιν», τὸ ἐσπέρας τῆς Τρίτης της Διακαινησίμου. 

«Μέγα θαῦμα, ὁ τῶν ἀοράτων Κτίστης, διὰ φιλανθρωπίαν σαρκὶ παθῶν, ἀνέστη ὁ ἀθάνατος», τὸ ἐσπέρας τῆς Τετάρτης τῆς Διακαινησίμου. 

«Σήμερον ὁ Χριστός, θανάτον πατήσας, καθὼς εἶπεν, ἀνέστη», τὸ ἐσπέρας τῆς Πέμπτης της Διακαινησίμου. 

«Τὴν ἐκ νεκρῶν σου Ἀνάστασιν, δοξολογοῦμεν Χριστέ, δὶ’ ἢς ἠλευθέρωσας Ἀδαμιαῖον γένος», τὸ ἐσπέρας τῆς Παρασκευῆς τῆς Διακαινησίμου. 

«Ἐορτάσωμεν τοίνυν τὴν ἑορτὴν ταύτην ἐν ἡ ἀνέστη ὁ Κύριος. Ἀνέστη γάρ, καὶ τὴν οἰκουμένην ἐαυτῶ συνανέστησε», λέγει ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. Ἔτσι καὶ ἡ Ἐκκλησία μας, ὤρισε νὰ ἑορτάζεται τὸ σωτηριῶδες γεγονὸς τῆς Ἀνάστασης «ἀπὸ τῆς Ἁγίας ἀναστασίμου Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ ἠμῶν ἡμέρας, μέχρι τῆς καινῆς Κυριακῆς». 

Σημείωση : Κατὰ τὴν ἑβδομάδα τῆς Διακαινησίμου, γίνεται κρεωφαγία ὅλες τὶς ἡμέρες. Φυσικὰ ἑξαιροῦνται οἱ μοναχοὶ κυρίως, ποὺ ἀπὸ ἐγκράτεια καὶ ὄχι ἀπὸ ἀπέχθεια, δὲν καταλύουν κρέας. Δυστυχῶς δὲν εἶναι λίγοι οἱ βαπτισμένοι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, οἱ καλούμενοι «χορτοφάγοι», οἱ ὁποῖοι ὄχι ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν γλυκύτατο Ἰησοῦ, ἀλλὰ παρασυρόμενοι ἀπὸ Ἰνδουϊστικὲς ‘’φιλοσοφίες’’, καὶ ἀπὸ τὶς ἐναλλακτικὲς πλάνες, αὐτὲς τὶς Ἅγιες μέρες τῆς Διακαινησίμου Ἑβδομάδας ἀκολουθούν τὸ ‘’ὀδυνηρὸ’’ Νεοεποχίτικο τῆς πλάνης ‘’τυπικό’’. 

aktines