Ἡ ἱστορία τῆς ἁγιοβασιλόπιτας - γιατί βάζουμε φλουρὶ

Σὲ ὅλα τὰ σπίτια κάθε πρωτοχρονιὰ δεσπόζουσα θέση ἔχει ἡ καθιερωμένη βασιλόπιτα. Ποιὰ ὅμως εἶναι ἡ ἱστορία τῆς βασιλόπιτας καὶ τοῦ φλουρίου πού τοποθετοῦμε μέσα σὲ αὐτὴ;

Ἡ ἱστορία τῆς Βασιλόπιτας ξεκινᾶ πρὶν ἀπὸ περίπου 1500 χρόνια στὴν πόλη Καισάρεια τῆς Καππαδοκίας. Τὴν ἐποχὴ ποὺ ὁ  Μέγας Βασίλειος,  ἦταν δεσπότης τῆς Καισαρείας καὶ προσέφερε διακονία στὴν περιοχή.

Κάποια μέρα ὅμως, ἕνας στρατηγὸς – τύραννος τῆς περιοχῆς, ζήτησε νὰ τοῦ δοθοῦν ὅλοι οἱ θησαυροὶ τῆς πόλης τῆς Καισαρείας, σὲ διαφορετικὴ περίπτωση θὰ πολιορκοῦσε τὴν πόλη γιὰ νὰ τὴν κατακτήσει καὶ νὰ τὴ λεηλατήσει.

Ὁ Μέγας Βασίλειος ὁλόκληρη τὴ νύχτα προσευχόταν νὰ σώσει ὁ Θεὸς τὴν...

πόλη. Ξημέρωσε ἡ νέα μέρα καὶ ὁ στρατηγὸς ἀποφασισμένος, μὲ τὸ στρατὸ του περικύκλωσε ἀμέσως τὴν Καισαρεία. Μπῆκε μὲ τὴν ἀκολουθία του καὶ ζήτησε νὰ δεῖ τὸ Δεσπότη, ὁ ὁποῖος βρισκόταν στὸ ναὸ καὶ προσευχόταν. Μὲ θράσος καὶ θυμὸ ὁ ἀδίστακτος στρατηγὸς ἀπαίτησε τὸ χρυσάφι τῆς πόλης καθὼς καὶ ὅ,τι ἄλλο πολύτιμο ὑπῆρχε στὴν πόλη.

Ὁ Μέγας Βασίλειος ἀπάντησε ὅτι οἱ ἄνθρωποι τῆς πόλης του δὲν εἶχαν τίποτε ἄλλο πέρα ἀπὸ πείνα καὶ φτώχεια. Ἑπομένως, δὲν εἶχαν νὰ δώσουν τίποτε ἀξιόλογο στὸν ἅρπαγα στρατηγό, ὁ ὁποῖος μὲ τὸ ποὺ ἄκουσε αὐτὰ τὰ λόγια θύμωσε ἀκόμα περισσότερο καὶ ἄρχισε νὰ ἀπειλεῖ τὸ Μέγα Βασίλειο.

Οἱ χριστιανοὶ τῆς Καισαρείας, θέλωντας νὰ βοηθήσουν τὸ Δεσπότη τους, μάζεψαν ἀπὸ τὰ σπίτια τους ὅ,τι χρυσαφικὰ εἶχαν καὶ τοῦ τὰ πρόσφεραν, ὥστε δίνοντάς τα στὸ σκληρὸ στρατηγὸ νὰ καταφέρουν νὰ σωθοῦν. Στὸ μεταξὺ ὁ στρατηγὸς διέταξε ἀμέσως τὸ στρατό του νὰ ἐπιτεθεῖ στὸ φτωχὸ λαὸ τῆς πόλης.

Ὁ Μέγας Βασίλειος, ποὺ ἤθελε νὰ προστατέψει τὴν πόλη του, προσευχήθηκε καὶ παρουσίασε στὸ στρατηγὸ ὅ,τι χρυσαφικὰ εἶχε μαζέψει μέσα σὲ ἕνα σεντούκι. Τὴ στιγμὴ ὅμως ποὺ ὁ στρατηγὸς πῆγε νὰ ἀνοίξει τὸ σεντούκι μὲ τοὺς θησαυρούς, ἔγινε τὸ Θαῦμα!

‘Όλοι οἱ συγκεντρωμένοι εἶδαν μία λάμψη καὶ ἀμέσως ἕναν λαμπρὸ καβαλάρη νὰ ὁρμάει μὲ τὸ στρατὸ του ἐπάνω στὸν σκληρὸ στρατηγὸ καὶ τοὺς δικούς του. Σὲ ἐλάχιστο χρόνο ὁ στρατηγὸς καὶ οἱ ἀκόλουθοί του ἀφανίστηκαν. Ὁ λαμπρὸς καβαλάρης ἦταν ὁ Ἅγιος Μερκούριος καὶ οἱ στρατιῶτες του Ἄγγελοι!

Ἔτσι σώθηκε ἡ πόλη τῆς Καισαρείας. Τότε ὅμως, ὁ Μέγας Βασίλειος, βρέθηκε σὲ δύσκολη θέση, διότι θὰ ἔπρεπε νὰ μοιράσει τὰ χρυσαφικὰ στοὺς κατοίκους τῆς πόλης καὶ ἡ μοιρασιὰ νὰ εἶναι δίκαιη. Προσευχήθηκε λοιπὸν καὶ ὁ Θεὸς τὸν φώτισε στὸ πὼς νὰ πράξει. Κάλεσε τοὺς διακόνους καὶ τοὺς βοηθούς του καὶ τοὺς εἶπε νὰ ζυμώσουν ψωμάκια, ὅπου μέσα στὸ καθένα ψωμάκι θὰ ἔβαζαν καὶ λίγα χρυσαφικά. Ὅταν αὐτὰ ἑτοιμάστηκαν, τὰ μοίρασε σὰν εὐλογία στοὺς κατοίκους τῆς πόλης τῆς Καισαρείας. Ὡς ἐκ θαύματος, κάθε οἰκογένεια πῆρε τὸ ψωμάκι ἔχοντας μέσα τὸ δικό της χρυσαφικό. Τὸ ἴδιο ποὺ εἶχε προσφέρει νωρίτερα στὸ στρατηγό. Ἦταν λοιπὸν ἕνα ξεχωριστὸ ψωμάκι, ἡ βασιλόπιτα. Ἔφερνε στοὺς ἀνθρώπους χαρὰ κι εὐλογία μαζί.

Ἀπὸ τότε λοιπὸν καὶ εἰς ἀνάμνηση τοῦ θαύματος τοῦ ἐν ἁγίοις πατρὸς ἠμῶν Βασίλειου τοῦ Μεγάλου, τὴν 1η  τοῦ μηνὸς Ἰανουαρίου φτιάχνουμε βασιλόπιτα τοποθετώντας φλουρὶ μέσα σὲ αὐτήν.