Κυπριακὸ μπαρούτι…

Γράφει ὁ Δρ. Κωνσταντῖνος Βαρδάκας

Μήπως ἄρχισε νὰ μυρίζει; Ἡ καλὴ μέρα ἀπὸ τὸ πρωὶ φαίνεται. Ἔτσι μαζὶ μὲ τὰ πρῶτα συγχαρητήρια τοῦ κ. Ὀμπάμα καὶ τῆς ΕΕ γιὰ τὸ νέο "κυπριακὸ προξενειὸ" τῆς  11.02.2014 πήραμε καὶ τὶς εὐχὲς τῆς Ρωσίας. «Εἶναι ἀπαραίτητο νὰ διασφαλιστοῦν εὐνοϊκὲς ἐξωτερικὲς συνθῆκες γιὰ τὶς συνομιλίες, οἱ ὁποῖες, κατὰ τὴν πεποίθησή μας, πρέπει νὰ εἶναι ἐλεύθερες ἀπὸ ὁποιαδήποτε ἔξωθεν πίεση καὶ ἀπόπειρες ἐπιβολῆς χρονοδιαγραμμάτων ἢ συνταγῶν διευθέτησης», ἀναφέρεται στὴν ἀνακοίνωση τῆς ὑπηρεσίας Τύπου τοῦ ρωσικοῦ ΥΠΕΞ, τὸ ὁποῖο δηλώνει ἕτοιμο νὰ συνεργαστεῖ πρὸς αὐτὸ τὸ σκοπὸ «μὲ τοὺς ἑταίρους στὸ ΣΑ τοῦ ΟΗΕ καὶ ἄλλες ἐνδιαφερόμενες πλευρές (newsbomb.gr/ethnika/story/).

Τόσες εὐχὲς μόνο μέσα σὲ ἕνα 24ωρο! Λίγες μέρες πρὶν, στὶς 20.01.2014, ὁ Matthew Bryza  πρώην πρεσβευτὴς τῶν ΗΠΑ στὸ Ἀζερμπαϊτζᾶν μὲ συμμετοχὴ  στὸ διοικητικὸ συμβούλιο τῆς Turcas Energy Group AS, ἡ ὁποία στηρίζει ἕναν ἀγωγὸ φυσικοῦ ἀερίου Ἰσραὴλ-Τουρκία  σὲ ἄρθρο του στὸ Bloomberg ἀναλύει τί προτίθεται  κάνει  τὸ Ἰσραὴλ σὲ σχέση μὲ....

τὴν μεταφορὰ καὶ ἐξαγωγὴ τῶν ποσοτήτων τοῦ φυσικοῦ ἀερίου ἀπὸ τὴν περιοχὴ Λεβιάθαν τῆς Μεσογειακῆς Λεκάνης.

Ἀφοῦ ἀναλύει ὅλες τὶς ἐναλλακτικὲς διαδρομὲς μέσω ἀγωγῶν καὶ τερματικῶν σταθμῶν πρὸς τὴν Ἐρυθρὰ Θάλασσα μέσω Ἰορδανίας, ἀλλὰ καὶ πρὸς τὴν Αἴγυπτο  ἀναδεικνύει τὸν βαθμὸ ἐπικινδυνότητας αὐτῶν τῶν λύσεων λόγω τῶν γνωστῶν προβλημάτων τῶν περιοχῶν αὐτῶν. Ἐπίσης θεωρεῖ ὅτι ἡ κατασκευὴ ἐγκαταστάσεων ὑγροποίησης τοῦ φυσικοῦ ἀερίου στὸ ἔδαφος τοῦ Ἰσραὴλ ἐνέχει μεγαλύτερους κινδύνους ὡς ἀναφορὰ θέματα ἀσφαλείας καὶ περιβάλλοντος. Τελικὰ ἐπικεντρώνεται σὲ δυὸ λύσεις.

Α. Στὴν μεταφορὰ τοῦ φυσικοῦ ἀερίου στὸ τερματικὸ σταθμὸ ὑγροποίησης πού θὰ κατασκευασθεῖ στὸ Βασιλικὸ Κύπρου σὰν λύση ἐπείγουσας προτεραιότητας. Ὅμως ἀφήνει ἀνοικτό το ἐνδεχόμενο τῶν δυσκολιῶν ὡς ἀναφορὰ τὸ κόστος κατασκευῆς , λειτουργίας καὶ ἀπόσβεσης  τῶν ἐγκαταστάσεων σὲ σχέση μὲ τὶς ποσότητες φυσικοῦ ἀερίου πού μπορεῖ νὰ δεχθεῖ ἀλλὰ καὶ τὴν μελλοντικὴ διαμόρφωση  τῆς τιμῆς τοῦ φυσικοῦ ἀερίου

Β. Στὴν μεταφορὰ τοῦ φυσικοῦ ἀερίου ἀπὸ τὸ πεδίον τοῦ Λεβιάθαν μέσω ὑποθαλάσσιου ἀγωγοῦ πού θὰ διασχίζει τὴν Κυπριακὴ ὑφαλοκρηπίδα καὶ θὰ καταλήγει στὴν Τουρκία.

ΚΑΙ ΕΔΩ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΨΑΧΝΟ...

Ἀναρωτιέται γιὰ νὰ γίνει αὐτὸ ἐφικτὸ πρέπει νὰ λύθουν τα ἀπὸ 40 ἐτίας προβλήματα τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας μὲ τὴν Τουρκία ἀφενὸς μὲν καὶ ἀφετέρου νὰ ἀναθερμανθοῦν  οἱ παγωμένες σχέσεις Ἰσραὴλ- Τουρκίας καὶ σὲ αὐτὸ πρέπει νὰ συμβάλλουν ΗΠΑ καὶ ΕΕ. Ὁ πρώην πρέσβυς καὶ νῦν dealer γιὰ τὸ πρῶτο εἶχε καλὴ πληροφόρηση ὅπως φάνηκε ἀπὸ τὸ κοινὸ ἀνακοινωθὲν γιὰ τὸ δεύτερο ὅμως  μᾶλλον εἶχε ἀδύναμες πληροφορίες. Γιατί  ὁ γεωπολιτικὸς παίκτης πού λέγεται κράτος τοῦ Ἰσραὴλ ἕνα 24ωρο μετὰ τὸ κοινὸ ἀνακοινωθὲν ἔκανε μία κίνηση μὰτ καὶ ἔφερε στοὺς γείτονες κρύο ἱδρώτα ἀλλάζοντας τὰ γεωπολιτικὰ δεδομένα στὴν περιοχὴ ὡς ἀναφορὰ  τὴν μεταφορὰ καὶ ἐξαγωγὴ τοῦ φυσικοῦ ἀερίου.  ΟΧΙ πού θὰ καθόταν νὰ  "παρακαλάει" τὸν Σουλτάνο ἡ νὰ περιμένει πότε θὰ λυθεῖ τὸ Κυπριακό; Τί ἔκανε λοιπόν;

Ἡ τεχνολογία CNG (Compressed Natural Gas - Συμπιεσμένο Φυσικὸ Ἀέριο) εἶναι ἀνταγωνιστική τῆς τεχνολογίας LNG (Liquified Natural Gas - Ὑγροποιημέμο Φυσικὸ Ἀέριο). Σύμφωνα μὲ χθεσινὴ ἀνάρτηση στὴν ἰσραηλινὴ ἰστοσελίδα ἐνεργειακῶν θεμάτων GLOBES, οἱ ἑταῖροι τοῦ ἐνεργειακοῦ κοιτάσματος Ταμάρ, ἀπὸ τὸ ὁποῖο ἤδη ἀπὸ τὸν περασμένο Μάρτιο γίνεται ἄντληση φυσικοῦ ἀερίου, συζητοῦν τὴν πώληση φυσικοῦ ἀερίου ἀξίας 15 ἑκατ. δολαρίων πρὸς τὶς ἀγορές, μεταξὺ ἄλλων, τῆς Κύπρου, τῆς Ἑλλάδας καὶ τῆς Τουρκίας, μέσω τῆς ἑταιρείας Edeltech, μὲ χρήση τῆς τεχνολογίας CNG.

Γιὰ τὸ Ἰσραήλ, τὰ πλεονεκτήματα τῆς συγκεκριμένης τεχνολογίας εἶναι προφανῆ: δὲν ἀπαιτεῖται ἀγωγὸς γιὰ τὴ μεταφορὰ τοῦ φυσικοῦ ἀερίου οὔτε σταθμὸς ὑγροποίησης, ἐξέλιξη πού ἐπηρεάζει ἄμεσά τους ἐνεργειακοὺς σχεδιασμοὺς Ἀθήνας καὶ Λευκωσίας.

 Ἡ Ἑλληνικὴ πλευρὰ παρακολουθεῖ μὲ ἐνδιαφέρον τὶς ἐξελίξεις, τὶς ἐδῶ καὶ μερικοὺς μῆνες διαπραγματεύσεις τῶν ἑταιρειῶν πού ἐκμεταλλεύονται τὸ κοίτασμα Ταμὰρ πρὸς τὴν κατεύθυνση τοῦ CNG καὶ κυβερνητικὰ στελέχη κάνουν λόγο γιὰ παράγοντα πού μπορεῖ νὰ ἀλλάξει τοὺς ὅρους τοῦ παιχνιδιοῦ στὴν εὐρύτερη περιοχή, μὲ τὸ σχέδιο γιὰ διασύνδεση Ἰσραὴλ - Κύπρου - Ἑλλάδας μέσω ἀγωγοῦ, πού ἐπιθυμεῖ ἡ Ἀθήνα, νὰ μπαίνει στὸ περιθώριο. Ὅσον ἀφορᾶ τὴν Κῦπρο, πού προσβλέπει στὰ κοιτάσματα τοῦ Ταμὰρ γιὰ τὴν κάλυψη τῶν ἐνεργειακῶν ἀναγκῶν τῆς μέχρι νὰ ἀρχίσει ἡ ἄντληση φυσικοῦ ἀερίου ἀπὸ τὸ κοίτασμα «Ἀφροδίτη», ἔχει ἐπίσης ἐπενδύσει στὴν προσέλκυση ἰσραηλινοῦ φυσικοῦ ἀερίου στὸν σταθμὸ ὑγροποίησης πού προγραμματίζει νὰ κατασκευάσει στὸ Βασιλικό, ἔργο τοῦ ὁποίου τὴ βιωσιμότητα πολλοὶ ἀμφισβητοῦν στὴν περίπτωση πού θὰ πρέπει νὰ βασίζεται μόνο στὸ Κυπριακὸ φυσικὸ ἀέριο.

Ἀπὸ τὴν πλευρὰ τοῦ Ἰσραὴλ ἔχει καταστεῖ σαφὲς ἐδῶ καὶ καιρὸ ὅτι προτιμᾶ μιὰ λύση ἀξιοποίησης τῶν ἐνεργειακῶν κοιτασμάτων του πού θὰ τοῦ ἐπιτρέπει αὐτονομία.

H ἀξιοποίηση τῆς τεχνολογίας CNG δίνει ἀκόμα καλύτερα οἰκονομικὰ ἀποτελέσματα, δεδομένο πού ἐξηγεῖ τὴ στροφὴ πρὸς τὰ ἐκεῖ. Ὅσον ἀφορᾶ τοὺς ἀγωγούς, τὸ βασικό τους μειονέκτημα εἶναι ἡ ἐξάρτηση, σ’ ἕνα βαθμό, τῆς χώρας παραγωγῆς ἀπὸ τὶς χῶρες διέλευσης καὶ ὁ περιορισμὸς στὸν ἀριθμὸ τῶν τελικῶν ἀγοραστῶν, πού συνδέεται μὲ τὴν προσβασιμότητά τους στοὺς ἀγωγοὺς αὐτούς. Ἡ μεταφορὰ τοῦ CNG μὲ δεξαμενόπλοια δίνει μεγαλύτερη εὐχέρεια στὴν ἀναζήτηση ἀγοραστῶν καὶ περιορίζει τὴν ἀνάγκη δέσμευσης σὲ μακροχρόνια συμβόλαια μὲ λίγους πελάτες (kathimerini.gr, polispost.com).

Πίσω ὅμως ἀπὸ αὐτὲς τὶς κινήσεις τί διαφαίνεται; Ὅτι κάποιοι προεξοφλοῦν τὴν γεωπολιτικὴ ἀστάθεια πού θὰ ὑπάρχει στὴν εὐρύτερη αὐτὴ περιοχὴ τῆς Μεσογείου καὶ δὲν θὰ ἤθελαν νὰ διακινδυνεύσουν τὸν ὑποθαλάσσιο πλοῦτο τους. Τελικὰ ποιοὶ ἀγωγοὶ καὶ πράσινα ἄλογα ἀνάπτυξης; Καὶ μάλιστα τώρα πού ἀκριβῶς μετὰ τὴν ἔκδοση τοῦ κοινοῦ ἀνακοινωθέντος γιὰ τὴν Κῦπρο οἱ Κοῦρδοι  προχώρησαν σὲ δηλώσεις γιὰ τὴν δημιουργία ἀνεξάρτητου κουρδικοὺ κράτους  μέσω  τοῦ ἀρχηγοῦ τοῦ φιλοκουρδικοῦ κόμματος τῆς Τουρκίας, BDP, (Κόμμα Δημοκρατίας καὶ Εἰρήνης), Σελαχατιν Ντεμιρτᾶς.

Τὰ αἰώνια παζάρια τῶν Τούρκων  κάποια στιγμὴ  τελειώνουν καὶ τὰ ἀδιέξοδα πού ἔφτιαξαν  γιὰ ἄλλους λαοὺς θὰ τοὺς γίνουν θηλειὰ στὸ λαιμό. Τότε μὲ αὐτοὺς μπορεῖς νὰ διαπραγματευθεῖς;

Τὰ γεωπολιτικὰ δρώμενα ἀπὸ ὥρα σὲ ὥρα ἀλλάζουν ἄρδην. Ἄραγε οἱ Ἕλληνες καὶ οἱ Κύπριοι ἡγέτες τὰ λαμβάνουν ὑπόψη τους;Ἕνα πράγμα φόβιζε τοὺς Τούρκους κατακτητὲς τὸ 74...

Ἡ μυρωδιὰ τοῦ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΜΠΑΡΟΥΤΙΟΥ.