Ἐπιστολὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου στὴν πολιτικὴ ἡγεσία τοῦ τόπου καὶ στὰ μέλη τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης γιὰ τὴν φορολόγηση τῆς Ἐκκλησίας

Τὴν ἐπιστολὴ ποὺ ἀπευθύνει πρὸς τὸν Πρωθυπουργὸ κ. Ἀντώνη Σαμαρά, τοὺς Ἀρχηγοὺς τῶν Κομμάτων τῆς Βουλῆς, τὸν Ὑπουργὸ Παιδείας, Πολιτισμοῦ καὶ Θρησκευμάτων, τὸν Γ.Γ. Θρησκευμάτων, τοὺς πρεσβευτὲς τῶν χωρῶν τῆς Ε.Ε. στὴν Ἑλλάδα καὶ τοὺς ἐπικεφαλῆς τῶν εὐρωπαϊκῶν ὀργάνων γνωστοποίησε ὁ Μακαριώτατος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. κ. Ἱερώνυμος στοὺς Ἱεράρχες τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Ἡ ἐπιστολὴ ἀναφέρεται στὰ ζητήματα τῆς φορολόγησης τῆς Ἐκκλησίας, τῆς μισθοδοσίας τῶν κληρικῶν, τῶν ἐσόδων τῆς Ἐκκλησίας καὶ τοῦ κοινωνικοῦ Της ἔργου «γιὰ νὰ τοποθετηθοῦν τὰ πράγματα στὶς ὀρθές τους διαστάσεις καὶ νὰ παύσει ἡ ἀνεύθυνη ἀναπαραγωγὴ ἐσφαλμένης καὶ στερεότυπης πληροφόρησης καὶ ἡ δημιουργία στρεβλῶν ἐντυπώσεων σὲ βάρος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, προφανῶς πρὸς τὴν κατεύθυνση τῆς ἐξυπηρέτησης ἀκατανόητων σκοπιμοτήτων».

Ἀναλυτικὰ ἡ ἐπιστολή:

Μὲ ἀφορμὴ ἐπαναλαμβανόμενα δημοσιεύματα μερίδας τοῦ εὐρωπαϊκοῦ Τύπου σχετικὰ μὲ τὰ θέματα τῆς φορολόγησης τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς μισθοδοσίας τῶν κληρικῶν...

Της, τῶν ὁποίων οἱ συντάκτες, κατὰ παράβαση οἱασδήποτε ἔννοιας δεοντολογίας, ἀποφεύγουν νὰ ἀπευθύνουν σχετικὰ ἐρωτήματα στὸ ἁρμόδιο Γραφεῖο Τύπου γιὰ τὴ σφαιρικὴ ἐνημέρωσή τους, εἴμαστε ὑποχρεωμένοι νὰ προβοῦμε στὶς παρακάτω διευκρινήσεις πρὸς ἀποκατάσταση τῆς ἀλήθειας :

Α. Ἡ φορολόγηση τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ τελευταῖες φοροαπαλλαγὲς ὑπὲρ τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας, ὅπως καὶ ὑπὲρ ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν γνωστῶν θρησκειῶν στὴν Ἑλλάδα, καταργήθηκαν στὶς 23.4.2010 μὲ τὸν Ν. 3842/2010. Ἔκτοτε, τὰ νομικὰ πρόσωπα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος καταβάλλουν: 1) φόρο γιὰ τὰ ἀκίνητά τους καὶ μάλιστα μὲ τριπλάσιο συντελεστὴ ἀπὸ τὸν ἰσχύοντα γιὰ τοὺς λοιποὺς δημόσιους ὀργανισμοὺς τῆς χώρας, 2) φόρο ἐπὶ τῶν κὰτ΄ἔτος μισθωμάτων ποὺ εἰσπράττουν ἀπὸ ἀκίνητα μὲ συντελεστὴ ὕψους 20% ἐπὶ τῆς ἀξίας τους, δηλαδὴ μεγαλύτερο ἀπὸ αὐτὸν ποὺ ἰσχύει γιὰ τοὺς ἰδιῶτες, 3) συμπληρωματικὸ φόρο ἐπὶ τῶν εἰσοδημάτων τους ἀπὸ οἰκοδομὲς καὶ ἐκμισθώσεις γαιῶν μὲ συντελεστὴ 3%, 4) προκαταβολὴ φόρου γιὰ τὸ ἑπόμενο ἔτος μὲ συντελεστὴ 55% ἐπὶ τῆς ἀξίας τοῦ παραπάνω συμπληρωματικοῦ φόρου, 5) φόρο ἐπὶ τῶν κληρονομιῶν καὶ δωρεῶν μὲ συντελεστὴ 0,5% ἐπὶ τῆς ἀξίας τους, 6) τέλος χαρτοσήμου καὶ δικαιώματα ΟΓΑ συνολικοῦ ποσοστοῦ 2,40% ἐπὶ κάθε χρηματικῆς παροχῆς τῶν πιστῶν πρὸς τοὺς Ι. Ναοὺς λόγω ἱεροπραξιῶν. Ἐπίσης τὰ παραπάνω νομικὰ πρόσωπα τῆς Ἐκκλησίας παρακρατοῦν καὶ ἀποδίδουν στὸ ἑλληνικὸ Δημόσιο ὅλους τους φόρους, ποὺ εἶναι ὑποχρεωμένοι νὰ παρακρατοῦν καὶ νὰ ἀποδίδουν καὶ ὅλοι οἱ ἰδιῶτες φορολογούμενοι κατὰ τὶς συναλλαγές τους μὲ τρίτους (φόρο μισθωτῶν ὑπηρεσιῶν, ΦΠΑ κ.λπ.). Ἀπὸ τὸν φόρο ἐπὶ τῆς ἀκίνητης περιουσίας ἀπαλλάσσονται, κατὰ τὴν φορολογικὴ νομοθεσία, μόνο οἱ λατρευτικοὶ καὶ κοινωφελοῦς χρήσεως χῶροι ὅλων ἀνεξαιρέτως τῶν θρησκειῶν καὶ δογμάτων. Ἡ Κεντρικὴ Ὑπηρεσία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, οἱ Ἱερὲς Μητροπόλεις, οἱ Ἐνορίες, οἱ Ἱερὲς Μονὲς καὶ τὰ Ἐκκλησιαστικὰ Ἱδρύματα κατέβαλαν συνολικὰ κατὰ τὸ ἔτος 2011 φόρους ὕψους 12.584.139,92€.

Β. Ἡ μισθοδοσία τῶν κληρικῶν. Ἡ μισθοδοσία τῶν κληρικῶν καταβάλλεται ἀπὸ τὸ Δημόσιο ὡς συμβατικὴ ὑποχρέωσή του, τὴν ὁποία ἀνέλαβε ἀπὸ τὸ 1833 ἔναντί της Ἐκκλησίας, ἐφόσον τὸ 65% (2/3) τῆς τότε ἀγροτικῆς καὶ ἀστικῆς ἀκίνητης περιουσίας Τῆς περιῆλθε σὲ αὐτό. Ἔκτοτε καὶ ἕως σήμερα, τὸ 96% τῆς ἐναπομείνασας ὡς ἄνω περιουσίας ἔχει - μονομερῶς (μὲ διάφορους νόμους τῆς Ἑλληνικῆς Πολιτείας) ἢ μὲ δωρεὲς τῆς Ἐκκλησίας - περιέλθει ἐπίσης στὸ Δημόσιο. Οἱ μεγαλύτερες μαζικὲς παραχωρήσεις ἀγροτικῶν ἀκινήτων της Ἐκκλησίας στὸ Κράτος ἔγιναν πρὸς ἀρωγὴ τῶν προσφύγων τῆς Μικρασιατικῆς Καταστροφῆς (1922), καθὼς καὶ τῶν ἀκτημόνων καλλιεργητῶν μετὰ τὸ 1945. Τὰ σημαντικότερα δὲ δημόσια κτίρια τῆς πρωτεύουσας (ἀκαδημαϊκὰ ἱδρύματα, νοσοκομεῖα κ.α.) ἔχουν ἀνεγερθεῖ σὲ ἀκίνητα, ποὺ παραχωρήθηκαν δωρεὰν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτό.

Σήμερα, τὸ μεγαλύτερο μέρος τῆς ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας ἀποτελεῖται ἀπὸ δασικὲς ἐκτάσεις, στὶς ὁποῖες δὲν ἐπιτρέπεται, κατὰ τὸ Ἑλληνικὸ Σύνταγμα, καμία μεταβολὴ τοῦ προορισμοῦ καὶ τῆς χρήσης τους, καὶ ἀπὸ λίγα ἀστικὰ ἀκίνητα, στὰ περισσότερα ἐκ τῶν ὁποίων ἔχουν ἐπιβληθεῖ ἀπὸ τὸ Κράτος ρυμοτομικὲς ἀπαλλοτριώσεις γιὰ νὰ καταστοῦν κοινόχρηστοι χῶροι, χωρὶς ὅμως τὰ νομικὰ πρόσωπα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας νὰ ἔχουν ἀποζημιωθεῖ γὶ΄ αὐτές, ἐλλείψει χρηματικῶν πόρων τῶν Δήμων. Σημειωτέον ὅτι ὁ μισθὸς τοῦ διακόνου καὶ τοῦ πρεσβυτέρου τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καθορίζεται ἀπὸ τὸν ἴδιο νόμο ποὺ ἰσχύει γιὰ τοὺς δημοσίους ὑπαλλήλους καὶ ὑπόκειται στὶς ἴδιες περικοπὲς καὶ φορολογικὲς κρατήσεις.

Γ. Τὰ ἔσοδα τῆς Ἐκκλησίας. Τὰ ἔσοδα τῆς Ἐκκλησίας προέρχονται ἀπὸ τὰ μισθώματα τῶν ἐναπομεινάντων ἀκινήτων Της, τὰ μερίσματα ἀπὸ τραπεζικὲς μετοχὲς καὶ τὶς ἐθελοντικὲς εἰσφορὲς τῶν πιστῶν. Σημειωτέον ὅτι μὲ νόμο, ἀπὸ τὸ 2008, ἔχει διακοπεῖ ἡ καταβολὴ μερισμάτων στοὺς μετόχους τῶν τραπεζῶν, ἐνῶ καὶ ἡ κτηματαγορὰ διέρχεται μεγάλη κρίση. Παρόλα αὐτὰ τὸν Ὀκτώβριο 2010 ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος στήριξε τὴν ἑλληνικὴ οἰκονομία συμμετέχοντας στὴν αὔξηση μετοχικοῦ κεφαλαίου τῆς Ἐθνικῆς Τραπέζης τῆς Ἑλλάδος μὲ τὸ ποσὸ τῶν 27 ἑκατομμυρίων εὐρώ, ποὺ προῆλθε ἀπὸ τραπεζικὸ δανεισμό. Οἱ μετοχὲς αὐτὲς σήμερα, πέραν τοῦ ὅτι δὲν ἀποδίδουν μέρισμα, ἔχουν σχεδὸν μηδαμινὴ ἀξία μεταπώλησης. Ἂς ὑπογραμμιστεῖ ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δὲν ἔχει εἰσοδήματα ἀπὸ ἐμπορικὲς ἐπιχειρήσεις ἢ ἐν γένει ἐπιχειρηματικὲς δραστηριότητες.

Δ. Τὸ κοινωνικὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ Ι. Μητροπόλεις, οἱ Ι. Ναοὶ καὶ τὰ Ἐκκλησιαστικὰ Ἱδρύματα, ἀπὸ συστάσεως τοῦ ἑλληνικοῦ κράτους μέχρι καὶ σήμερα, χωρὶς διακοπῆ, καὶ φυσικὰ ἰδιαιτέρως τώρα ποὺ ὁ λαὸς μᾶς δοκιμάζεται, ἀναπτύσσουν πλῆθος δράσεων καὶ φιλανθρωπικῶν πρωτοβουλιῶν γιὰ τὴν ἀνακούφιση ὅσων ἔχουν ἀνάγκη. Σήμερα ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος λειτουργεῖ: 2.325 φιλόπτωχα ταμεῖα, 10 βρεφονηπιακοὺς σταθμούς, 10 παιδικοὺς σταθμούς, 19 στέγες γερόντων στὴν Ι. Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀθηνῶν καὶ 66 στὶς Ι. Μητροπόλεις, 13 θεραπευτήρια χρονίως πασχόντων, 8 ἱδρύματα γιὰ ἄτομα μὲ εἰδικὲς ἀνάγκες, 10 νοσοκομεῖα – ἰατρεῖα, 7 ἱδρύματα ψυχικῆς ὑγείας, 6 ξενῶνες γιὰ ἀστέγους, 1 ξενώνα γιὰ φιλοξενία συνοδῶν ἀσθενῶν, 36 οἰκοτροφεῖα - ὀρφανοτροφεῖα, πολλὰ ἱδρύματα παιδικῆς προστασίας, πάνω ἀπὸ 200 κέντρα δωρεὰν σίτισης μὲ συνεχῆ αὔξηση τῶν προσφερομένων μερίδων φαγητοῦ, κοινωνικὰ παντοπωλεῖα, σημεῖα δωρεὰν διανομῆς εἰδῶν ἔνδυσης καὶ ὑπόδησης καὶ φοιτητικὰ οἰκοτροφεῖα.

Οἱ φιλοξενούμενοι στὶς πάσης φύσεως κοινωνικὲς ὑποδομὲς τῆς Ἐκκλησίας κατὰ τὸ ἔτος 2011 (διαμονή, σίτιση, ἰατροφαρμακευτικὴ περίθαλψη) ἀνῆλθαν στὸν ἀριθμὸ τῶν 5.862 ἀτόμων. Λειτουργοῦν ἐπίσης 54 κατασκηνώσεις, ὅπου φιλοξενοῦνται ἐτησίως περισσότερα ἀπὸ 15.000 παιδιά. Ἐπιπλέον, λειτουργεῖ ὑπηρεσία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου γιὰ τὴν ὑποδοχὴ τῶν μεταναστῶν καὶ τὴν παροχὴ νομικῆς τους ὑποστήριξης στὴν ὑποβολὴ αἰτήματος ἀσύλου. Ἀκόμη ἂς ληφθεῖ ὑπόψη ὅτι χορηγοῦνται καθημερινὰ χρηματικὰ βοηθήματα σὲ ἀπόρους καὶ ὑποτροφίες σὲ Ἕλληνες καὶ ἀλλοδαποὺς φοιτητές. Συνολικὰ κατὰ τὸ ἔτος 2010 ὅλοι οἱ φορεῖς τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος δαπάνησαν γιὰ τὸ φιλανθρωπικὸ καὶ κοινωνικό τους ἔργο τὸ ποσὸ τῶν 96.234.510,47 εὐρώ.

Ἂς ληφθεῖ ὑπόψη ὅτι τὰ παραπάνω στοιχεῖα δὲν ἀφοροῦν στὴν Μοναστικὴ Κοινότητα τοῦ Ἁγίου Ὅρους, στὴν Ἐκκλησία τῆς Κρήτης καὶ στὶς Ι. Μητροπόλεις τῆς Δωδεκανήσου, ποὺ ἀποτελοῦν διοικητικὰ ἀνεξάρτητες (καὶ διαφορετικές της Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος) ἐκκλησιαστικὲς δικαιοδοσίες κατὰ τὸ ἑλληνικὸ δίκαιο.

Θεωροῦμε ἐπιβεβλημένη τὴν ἀποστολὴ τοῦ παρόντος, προκειμένου νὰ τοποθετηθοῦν τὰ πράγματα στὶς ὀρθές τους διαστάσεις καὶ νὰ παύσει ἡ ἀνεύθυνη ἀναπαραγωγὴ ἐσφαλμένης καὶ στερεότυπης πληροφόρησης καὶ ἡ δημιουργία στρεβλῶν ἐντυπώσεων σὲ βάρος τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, προφανῶς πρὸς τὴν κατεύθυνση τῆς ἐξυπηρέτησης ἀκατανόητων σκοπιμοτήτων.

ecclesia.gr