H ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟ

H ΙΕΡΑ ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΛΑΟ

Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἕλλαδος, ἡ ὁποία συνῆλθε στὴν τακτικὴ Συνεδρία της ἀπὸ 5ης – 8ης Ὀκτωβρίου τ.ἔ., αἰσθάνεται τὴν ἀνάγκη νὰ ἀπευθυνθεῖ στὸ πλήρωμά της, στὸ λαὸ τοῦ θεοῦ, ἀλλὰ καὶ σὲ κάθε καλοπροαίρετο ἄνθρωπο, γιὰ νὰ μιλήσει μὲ τὴ γλώσσα τῆς ἀληθείας καὶ τῆς ἀγάπης.
Οἱ ἡμέρες ποὺ ζοῦμε εἶναι δύσκολες καὶ κρίσιμες. Περνᾶμε ὡς χώρα μιὰ δεινὴ οἰκονομικὴ κρίση ποὺ δημιουργεῖ στοὺς πολλοὺς ἀνασφάλεια καὶ φόβο. Δὲν γνωρίζουμε τί εἶναι αὐτὸ ποὺ μᾶς ἔρχεται τὴν ἑπόμενη μέρα. Ἡ χώρα μας φαίνεται νὰ μὴν εἶναι πλέον ἐλεύθερη ἀλλὰ νὰ διοικεῖται ἐπὶ τῆς οὐσίας ἀπὸ τοὺς δανειστές μας. Γνωρίζουμε ὅτι πολλοὶ περιμένετε ἀπὸ τὴν ποιμαίνουσα Ἐκκλησία νὰ μιλήσει καὶ νὰ τοποθετηθεῖ πάνω στὰ γεγονότα ποὺ παρακολουθοῦμε.
Εἶναι ἀλήθεια ὅτι αὐτὸ ποὺ συμβαίνει στὴν πατρίδα μας εἶναι πρωτόγνωρο καὶ συνταρακτικό. Μαζὶ μὲ τὴν πνευματική, κοινωνικὴ καὶ οἰκονομικὴ κρίση συμβαδίζει καὶ ἡ πάσης φύσεως ἀνατροπή. Πρόκειται γιὰ προσπάθεια ἐκρίζωσης καὶ ἐκθεμελίωσης πολλῶν παραδεδομένων, τὰ ὁποῖα ὣς τώρα θεωροῦνταν αὐτονόητα γιὰ τὴ ζωὴ τοῦ τόπου μας. Ἀπὸ κοινωνικῆς πλευρᾶς ἐπιχειρεῖται μιὰ ἀνατροπὴ δεδομένων καὶ ....
δικαιωμάτων καὶ μάλιστα μὲ ἕνα πρωτοφανὲς ἐπιχείρημα. Τὰ ἀπαιτοῦν τὰ μέτρα αὐτὰ οἱ δανειστές μας. Δηλώνουμε δηλαδὴ ὅτι εἴμαστε μιὰ χώρα ὑπὸ κατοχὴν καὶ ἐκτελοῦμε ἐντολὲς τῶν κυριάρχων – δανειστῶν μας. Τὸ ἐρώτημα, τὸ ὁποῖο γεννᾶται, εἶναι ἐὰν οἱ ἀπαιτήσεις τους ἀφοροῦν μόνον σὲ οἰκονομικὰ καὶ ἀσφαλιστικὰ θέματα ἡ ἀφοροῦν καὶ στὴν πνευματικὴ καὶ πολιτιστικὴ φυσιογνωμία τῆς Πατρίδος μας.
Μπροστὰ στὴν κατάσταση αὐτὴ ὁ κάθε λογικὸς ἄνθρωπος διερωτᾶται: Γιατί δὲν πήραμε νωρίτερα ὅλα αὐτα τὰ δύσκολα μέτρα, ποὺ σήμερα χαρακτηρίζονται ἀναγκαῖα. Ὅλες αὐτὲς τὶς παθογένειες τῆς κοινωνίας καὶ τῆς οἰκονομίας ποὺ σήμερα ἐπιχειροῦμε μὲ βίαιο τρόπο νὰ ἀλλάξουμε, γιατί δὲν τὶς ἀλλάξαμε στὴν ὥρα τους; Γιατί ἔπρεπε νὰ φθάσουμε ὣς ἐδῶ; Τὰ πρόσωπα στὴν πολιτικὴ σκηνὴ τοῦ τόπου μας εἶναι, ἐδῶ καὶ δεκαετίες, τὰ ἴδια. Πῶς τότε ὑπολόγιζαν τὸ πολιτικὸ κόστος, γνωρίζοντας ὅτι ὁδηγοῦν τὴν χώρα στὴν καταστροφὴ καὶ σήμερα αἰσθάνονται ἀσφαλεῖς, γιατί ἐνεργοῦν ὡς ἐντολοδόχοι; Σήμερα γίνονται ριζικὲς ἀνατροπὲς γιὰ τὶς ὁποῖες ἄλλοτε θὰ ἀναστατωνόταν ὅλη ἡ Ἑλλάδα καὶ σήμερα ἐπιβάλλονται χωρὶς σχεδὸν ἀντιδράσεις.
Ἡ οἰκονομική μας κρίση μὲ πολὺ ἁπλᾶ λόγια ὀφείλεται στὴ διαφορὰ μεταξὺ παραγωγῆς καὶ κατανάλωσης. Στὸν ἀργὸ ρυθμὸ τῆς παραγωγῆς ποὺ ἐπιτυγχάνουμε ἀπέναντι στὸ ὑψηλὸ βιοτικὸ ἐπίπεδο ποὺ μάθαμε νὰ ζοῦμε. Ὅταν ὅσα καταναλώνουμε εἶναι πολὺ περισσότερα ἀπὸ ὅσα παράγουμε, τότε τὸ οἰκονομικὸ ἰσοζύγιο γέρνει πρὸς τὴν πλευρὰ τῶν ἐξόδων. Ἡ χώρα μας γιὰ νὰ ἀντεπεξέλθει, ἀναγκάζεται νὰ δανείζεται μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι τὸ διαταραγμένο ἰσοζύγιο θὰ ἀνακάμψει. Ὅταν αὐτὸ δὲν γίνεται καὶ οἱ δανειστὲς ἀπαιτοῦν τὴν ἐπιστροφὴ τῶν δανεισθέντων σὺν τόκῳ, τότε φθάνουμε στὴν κρίση καὶ στὴν χρεωκοπία. Ἡ οἰκονομικὴ κρίση, ἡ ὁποία ταλαιπωρεῖ καὶ δυναστεύει τὴν χώρα μας εἶναι ἡ κορυφὴ τοῦ παγόβουνου. Εἶναι συνέπεια καὶ καρπὸς μιᾶς ἄλλης κρίσης, τῆς πνευματικῆς.
Ἤδη ἡ δυσαναλογία μεταξὺ παραγωγῆς καὶ κατανάλωσης συνιστᾶ ὄχι μόνον οἰκονομικὸ μέγεθος, ἄλλα πρωτίστως πνευματικὸ γεγονός. Σημεῖο πνευματικῆς κρίσης, τὸ ὁποῖον ἀφορᾶ τόσο στὴν ἡγεσία, ὅσο καὶ στὸν λαό. Μιὰ ἡγεσία ποὺ δὲν μπόρεσε νὰ σταθεῖ ὑπεύθυνα ἀπέναντι στὸ λαό, ποὺ δὲν μπόρεσε ἢ δὲν ἤθελε νὰ μιλήσει τὴ γλώσσα τῆς ἀληθείας, ποὺ προέβαλε λαθεμένα πρότυπα, ποὺ καλλιέργησε τὶς πελατειακὲς σχέσεις, μόνο καὶ μόνο γιατί εἶχε ὡς στόχο τὴν κατοχὴ καὶ τὴ νομὴ τῆς ἐξουσίας. Μιὰ ἡγεσία ποὺ στὴν πράξη ἀποδεικνύεται ὅτι οὐσιαστικὰ ὑπονόμευσε τὰ πραγματικὰ συμφέροντα τῆς χώρας καὶ τοῦ λαοῦ.
Κι ἀπὸ τὴν ἄλλη πλευρά, ἕνας λαός, ἐμεῖς, ποὺ λειτουργήσαμε ἀνεύθυνα. Παραδοθήκαμε στὴν εὐμάρεια, στὸν εὔκολο πλουτισμὸ καὶ στὴν καλοπέραση, ἐπιδοθήκαμε στὸ εὔκολο κέρδος καὶ στὴν ἐξαπάτηση. Δὲν προβληματισθήκαμε γιὰ τὴν ἀλήθεια τῶν πραγμάτων. Ἡ αὐθαίρετη ἀπαίτηση δικαιωμάτων ἀπὸ συντεχνίες καὶ κοινωνικὲς ὁμάδες μὲ πλήρη ἀδιαφορία γιὰ τὴν κοινωνικὴ συνοχὴ συνετέλεσαν κατὰ ἕνα μεγάλο μέρος στὴν σημερινὴ κατάσταση.
Ἡ οὐσία τῆς Πνευματικῆς Κρίσης εἶναι ἡ ἀπουσία νοήματος ζωῆς καὶ ὁ ἐγκλωβισμὸς τοῦ ἀνθρώπου στὸ εὐθύγραμμο παρόν, δηλαδὴ ὁ ἐγκλωβισμός του στὸ ἐγωκρατούμενο ἔνστικτο. Ἕνα παρὸν χωρὶς μέλλον, χωρὶς ὅραμα. Ἕνα παρὸν καταδικασμένο στὸ ἀνιαρὸ καὶ μονότονο. Ἡ μετατροπὴ τῆς ζωῆς σ᾽ ἕνα χρονικὸ διάστημα ἀνάμεσα σὲ δύο ἡμερομηνίες, αὐτές, τῆς γέννησης καὶ τῆς ταφῆς, μὲ ἄγνωστο τὸ μεταξύ τους διαστημα. Σὲ μιὰ τέτοια προοπτικὴ τὸ ἄσκοπο συναγωνίζεται τὸ παράλογο καὶ τὸν ἄγωνα τὸν κερδίζει πάντα τὸ τραγικό. Ὅταν ἀπευθύνεσαι σὲ νέους ἄνθρωπους καὶ τοὺς ἐρωτᾶς: «γιατί παιδί μου παίρνεις ναρκωτικά;» καὶ σοῦ ἀπαντοῦν: «πέστε μου σεῖς γιατὶ νὰ μὴν πάρω; Δὲν ἐλπίζω τίποτα, δὲν περιμένω τίποτα, ἡ μόνη μου χαρὰ εἶναι ὅταν τρυπάω τὴν ἔνεση καὶ ταξιδεύω»· ἢ ὅταν ἐπισημαίνεις σὲ ἕνα νέο ἄνθρωπο ὅτι παίρνοντας ναρκωτικὰ θὰ πεθάνει καὶ ἐκεῖνος σοῦ ἀπαντᾶ μὲ ἕνα τραγικὸ χαμόγελο: «σεῖς δὲν καταλαβαίνετε ὅτι ἐγὼ παίρνω ναρκωτικά, γιὰ νὰ ζήσω», τότε ἀντιλαμβάνεσαι πόσο ἀπίστευτα ἀληθινὰ καὶ πόσο τραγικὰ ἐπίκαιρα εἶναι τὰ παραπάνω λόγια. Ἀντὶ λοιπὸν γιὰ νόημα ζωῆς κυνηγήσαμε τὴν εὐμάρεια, τὴν καλοπέραση, τὴν οἰκονομικὴ ἰσχύ.Ὅταν ὅμως δὲν ὑπάρχει ἄλλο ὅραμα ζωῆς πέρα ἀπὸ τὴν κατανάλωση, ὅταν ἡ οἰκονομικὴ δύναμη καὶ ἡ ἐπιδείξή της γίνεται ὁ μόνος τρόπος κοινωνικῆς καταξίωσης, τότε ἡ διαφθορὰ εἶναι ὁ μόνος δρόμος ζωῆς, διότι διαφορετικά, ἂν δὲν εἶσαι διεφθαρμένος, εἶσαι ἀνόητος. Ἔτσι σκέφθηκαν καὶ ἔπραξαν πολλοί, ἔτσι φθάσαμε στὴ διαφθορὰ καὶ τῆς ἐξουσίας, ἀλλὰ καὶ μέρους τοῦ λαοῦ μας. Τὸ ἐρώτημα – δίλημμα τοῦ Ντοστογιέφσκι «ἐλευθερία ἢ εὐτυχία;» τὸ ζοῦμε πλέον σὲ ὅλη του τὴν τραγικότητα. Διαλέξαμε μιὰ πλαστὴ εὐμάρεια καὶ χάσαμε τὴν ἐλευθερία τοῦ προσώπου μας, χάσαμε τὴν ἐλευθερία τῆς χώρας μας. Σήμερα ὁ ἄνθρωπος δικαίως ἴσως τρέμει μήπως μειωθεῖ τὸ εἰσόδημά του, ἄλλα δὲν ἀνησυχεῖ τὸ ἴδιο γιὰ τὸ ἔλλειμμα παιδείας ποὺ ἀφορᾶ στὰ παιδιά του καὶ δὲν ἀγωνιᾶ γιὰ τὰ παιδιὰ ποὺ σβήνουν μέσα στὶς ποικίλες ἐξαρτήσεις, δὲν ἀγωνιᾶ γιὰ τὸν εὐτελισμὸ τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου. Αὐτὴ λοιπὸν εἶναι ἡ οὐσία τῆς ἀληθινῆς κρίσης καὶ ἡ πηγὴ τῆς οἰκονομικῆς κρίσης τὴν ὁποία τόσο ἀνελέητα ἐκμεταλλεύονται οἱ σύγχρονοι «ἔμποροι τῶν Ἐθνῶν».
Στὴν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας ἐμεῖς, οἱ πνευματικοί σας πατέρες, κάναμε τὴν αὐτοκριτική μας, θελήσαμε νὰ ἀναμετρηθοῦμε μὲ τὶς εὐθύνες μας καὶ νὰ ἀναζητήσουμε μὲ τόλμη τὸ μερίδιο τῆς ἐνδεχόμενης δικῆς μας ὑπαιτιότητας στὴν παροῦσα κρίση. Ξέρουμε ὅτι κάποιες φορὲς σᾶς πικράναμε, σᾶς σκανδαλίσαμε ἴσως. Δὲν ἀντιδράσαμε ἄμεσα καὶ καίρια σὲ συμπεριφορὲς ποὺ σᾶς πλήγωσαν. Οἱ ἔμποροι τῆς κατεδάφισης τῆς σχέσης τοῦ λαοῦ μὲ τὴν ποιμαίνουσα Ἐκκλησία του ἐκμεταλλεύτηκαν στὸ ἔπακρο καὶ πραγματικὰ ἢ κατασκευασμένα σκάνδαλα καὶ προσπάθησαν νὰ διαρρήξουν τὴν ἐμπιστοσύνη σας στὴν Ἐκκλησία.
Θέλουμε νὰ σᾶς ποῦμε ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἔχει τὸ ἀντίδοτο τῆς κατανάλωσης ὡς τρόπο ζωῆς καὶ αὐτὸ εἶναι ἡ ἄσκηση. Καὶ ἐὰν ἡ κατανάλωση εἶναι τὸ τέλος, γιατί ἡ ζωὴ δὲν ἔχει νόημα, ἡ ἄσκηση εἶναι δρόμος, γιατί ὁδηγεῖ σὲ ζωὴ μὲ νόημα. Ἡ ἄσκηση δὲν εἶναι στέρηση τῆς ἀπόλαυσης, ἀλλὰ ἐμπλουτισμὸς τῆς ζωῆς μὲ νόημα. Εἶναι ἡ προπόνηση τοῦ ἀθλητῆ ποὺ ὁδηγεῖ στὸν ἀγώνα καὶ στὸ μετάλλιο καὶ αὐτὸ τὸ μετάλλιο εἶναι ἡ ζωὴ ποὺ νικᾶ τὸν θάνατο, ἡ ζωὴ ποὺ πλουτίζεται μὲ τὴν ἄγαπη. Ἡ ἄσκηση εἶναι τότε ὁδὸς ἐλευθερίας, ἐναντίον τῆς δουλείας τοῦ περιττοῦ. Εἶναι αὐτὴ ἡ δουλεία ποὺ σήμερα μᾶς εὐτελίζει.
Μᾶς προβληματίζει ἡ κατάσταση τῆς Παδείας μας, γιατί τὸ σημερινὸ ἐκπαιδευτικὸ σύστημα ἀντιμετωπίζει τὸν μαθητὴ ὄχι ὡς πρόσωπο ἄλλα σὰν ἠλεκτρονικὸ ὑπολογιστὴ καὶ τὸ μόνο ποὺ κάνει εἶναι νὰ «τὸν φορτώνει» μὲ ὕλη ἀδιαφορώντας γιὰ τὴν ὅλη του προσωπικότητα καὶ γι᾽ αὐτὸ τὰ παιδιά μας δικαιολογημένα ἀντιδροῦν. Γι᾽αὐτὸ ἀγωνιοῦμε γιὰ τὸ νέο Λύκειο ποὺ ἑτοιμάζεται. Πιστεύουμε ὅτι ὄντως τὰ σχολικὰ βιβλία γράφονται μὲ τὴν εὐθύνη τῆς Πολιτείας, ἀλλὰ τὸ περιεχόμενό τους ἀφορᾶ καὶ στὸν τελευταῖο Ἕλληνα πολίτη, ποὺ περιμένει ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία του νὰ μεταφέρει μὲ δύναμη τὴ δική του ταπεινὴ φωνή.
Αἰσθανόμαστε ὅτι ὅλοι οἱ ἐνοριακοί μας ναοὶ πρέπει νὰ γίνουν χῶροι φιλόξενοι γιὰ τοὺς νέους μας, ὅπως εἶναι ἤδη ἀρκετοὶ ἀπὸ αὐτούς, στοὺς ὁποίους πολλὰ νέα παιδιὰ καταφεύγουν ζητώντας νόημα καὶ ἐλπίδα.
Ξέρουμε ὅτι ζητᾶτε ἀπὸ ἐμᾶς, τοὺς Ποιμένες σας, μιὰ Ἐκκλησία μὲ ἡρωισμό, μὲ νεῦρο, μὲ λόγο προφητικό, μὲ σύγχρονο νεανικὸ λόγο, ὄχι ἐκκοσμικευμένη, ἀλλὰ ἁγιαζόμενη καὶ ἁγιάζουσα, μιὰ Ἐκκλησία ἐλευθέρα καὶ ποιμαίνουσα μετὰ δυνάμεως. Μιὰ Ἐκκλησία ποὺ δὲν θὰ φοβᾶται νὰ ἀμυνθεῖ στὸ πονηρὸ σύστημα αὐτοῦ τοῦ κόσμου, ἔστω κι ἂν ἡ ἀντίσταση σημαίνει διωγμὸ ἢ καὶ μαρτύριο.
Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ὁ μόνος ὀργανισμὸς ποὺ μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἄμεσα δίπλα στὸν ἄνθρωπο καὶ νὰ τὸν στηρίξει. Ἐκκλησία ὅμως εἴμαστε ὅλοι μας καὶ αὐτὴ εἶναι ἡ δύ- ναμή μας καὶ ἡ δύναμή της. Τὴν ἑνότητα μεταξὺ τῶν ποιμένων καὶ τοῦ λαοῦ ἔχουν στόχο οἱ ἔμποροι τῶν λαῶν γι᾽ αὐτὸ προσπαθοῦν νὰ τὴν ναρκοθετήσουν. Ξέρουν ὅτι ἅμα θὰ «πατάξουν» τὸν ποιμένα, εὔκολα θὰ σκορπίσουν τὰ πρόβατα καὶ θὰ τὰ ὑποτάξουν. Διδαχθεῖτε ἀπὸ τὴν ἱστορία ὅτι ὅπου ὁ Θεὸς πολεμήθηκε, τελικὸς στόχος ἦταν ὁ ἄνθρωπος καὶ ὁ εὐτελισμός του. Ἡ ἐνανθρώπιση τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ μεγαλύτερη καταξίωση τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου. Ἡ Ἐκκλησία δὲν ἀντιμάχεται τὴν Πολιτεία, ἀλλὰ ἐκείνους ποὺ ἐκμεταλλευόμενοι τὴν Πολιτεία καὶ κρυμμένοι πίσω ἀπὸ τὴν ἐξουσία ἐπιχειροῦν νὰ σᾶς στερήσουν τὴν ἐλπίδα. Νὰ θυμάσθε ὅτι γιὰ πολλοὺς οἰκονομολόγους ἡ παροῦσα κρίση εἶναι κατασκευασμένη, εἶναι μιὰ κρίση – ἐργαλεῖο ποὺ ἀποβλέπει στὸν παγκόσμιο ἔλεγχο ἀπὸ δυνάμεις ποὺ δὲν εἶναι φιλάνθρωπες.
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ ἔχει λόγο γιὰ τὴν σημερινὴ κρίσιμη κατάσταση, διότι δὲν ἔπαψε νὰ ἀποτελεῖ σάρκα τοῦ κόσμου, μέρος τῆς Ἱστορίας. Δὲν μπορεῖ νὰ ἀνέχεται κανενὸς εἴδους ἀδικία, ἄλλα ὀφείλει νὰ δείχνει ἑτοιμότητα γιὰ μαρτυρία καὶ μαρτύριο. Γνωρίζουμε ὅτι οἱ ἄνθρωποι δίπλα μας πεινοῦν, βρίσκονται σὲ ἔνδεια, ἀσφυκτιοῦν οἰκονομικά, ἡ ἀπελπισία πολλὲς φορὲς κυριεύει τὴν καρδιά τους. Τὸ γνωρίζουμε γιατί πρῶτος σταθμός τους στὴν ἀναζήτηση ἐλπίδας εἶναι ὁ Ναὸς τῆς περιοχῆς τους, ἡ ἐνορία τους. Στόχος καὶ ἀγώνας μας εἶναι ἡ κάθε ἐνορία νὰ γίνει τὸ κέντρο ἀπ᾽ ὅπου ὅλη ἡ ποιμαντικὴ δραστηριότητα τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας θὰ ἀγκαλιάσει ὅλη τὴν τοπικὴ κοινωνία.
Ἀπόφασή μας εἶναι νὰ δημιουργήσουμε ἕνα παρατηρητήριο κοινωνικῶν προβλημάτων προκειμένου νὰ παρακολουθήσουμε ἀπὸ κοντὰ καὶ νὰ ἀντιμετωπίσουμε μὲ τρόπο μεθοδικὸ τὰ προβλήματα ποὺ δημιουργεῖ ἡ παροῦσα κρίση. Στόχος μας εἶναι νὰ ἀναπτύξουμε τὸ προνοιακὸ ἔργο τῆς κάθε ἐνορίας, ὥστε νὰ μὴν ὑπάρχει οὔτε ἕνας ἄνθρωπος ποὺ νὰ μὴν ἔχει ἕνα πιάτο φαγητό. Γνωρίζετε καὶ σεῖς ὅτι στὸ σημεῖο αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία ἐπιτελεῖ τεράστιο ἔργο. Τὸ γνωρίζετε, γιατί πολλοὶ ἀπὸ σᾶς αὐτη τὴν προσπάθεια τῆς ἐνορίας σας τὴν στηρίζετε ἐθελοντικὰ καὶ τὴν ἐνισχύετε οἰκονομικά. Σᾶς καλοῦμε νὰ πλαισιώσετε ὁ καθένας καὶ ἡ καθεμιὰ τὴν ἐνορία σας, γιὰ νὰ ἀντιμετωπίσουμε ἀπὸ κοινοῦ τὶς δύσκολες αὐτὲς ὧρες.
Ὁ λαὸς μας πέρασε καὶ ἄλλοτε καὶ φτώχεια καὶ πείνα, ἀλλὰ ἄντεξε καὶ νίκησε γιατί τότε εἶχε ὁράματα. Ὅλοι μαζὶ μποροῦμε νὰ βοηθήσουμε τὸν ἕνα καὶ ὁ ἕνας τοὺς πολλούς. Ὁ Θεὸς δὲν μᾶς ἔδωσε πνεῦμα δειλίας, ἀλλὰ δυνάμεως καὶ ἀγάπης. Μὲ αὐτὸ τὸ πνεῦμα, συσπειρωμένοι γύρω ἀπὸ τὴν μεγάλη μας οἰκογένεια, τὴν Ἐκκλησία, ἐπισημαίνοντας τὰ λάθη μας, ἀναζητώντας νόημα ζωῆς στὴν ἀγάπη, θὰ βγοῦμε ἀπὸ αὐτὴ τὴν δύσκολη ὥρα.

Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΠΗΓΗ:ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ