ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΝΟΣ ΒΕΤΕΡΑΝΟΥ ΕΛΔΥΚΑΡΙΟΥ, ΓΙΑ ΟΣΑ ΕΓΙΝΑΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ...

Μᾶς ἑτοίμαζαν καιρό...
Ξεκινήσαμε σὰν μονάδα εἰδικῆς ἐκπαίδευσης σὲ ἀνορθόδοξο πόλεμο μὲ πραγματικὰ πυρὰ στὴν Μακεδονία...
Ἤμουνα πολυβολητής.
Ἀρχὲς Ἰουλίου μ' ἕνα μεταγωγικὸ ἤρθαμε στὴν Κύπρο.
Ἔγινε τὸ κίνημα...
....
Οἱ Τοῦρκοι ὅμως σίγουροι ὅτι οἱ Ἀμερικανοὶ δὲν ἤθελαν γενικευμένο ἑλληνοτουρκικὸ πόλεμο γιὰ νὰ μὴν ἀποδυναμώσει ἡ νότια πτέρυγα τοῦ ΝΑΤΟ τόλμησαν τὴν εἰσβολή.
Ὑπὸ τὶς εὐλογίες μάλιστα τῶν Ρώσων ποὺ δὲν ἤθελαν τὴν Κύπρο στὸ ΝΑΤΟ.
Κανεὶς δὲν ἤξερε ὅτι ἡ Κύπρος ἦταν δικασμένη σὲ διχοτόμηση, γιατί δὲν βοήθησε τοὺς Ἰσραηλινοὺς στὴν ἀραβο-ἰσραηλινὴ σύρραξη, ἀλλὰ καὶ γιατί ἡ πετρελαϊκὴ κρίση εἶχε ἀρχίσει...
Ταυτόχρονα ἡ διχοτόμηση ἦταν σολομώντεια λύση γιὰ τοὺς δύο "συμμάχους" τῆς Ἀμερικῆς στὸ ΝΑΤΟ...
Ἡ κάθοδος τοῦ ρωσικοῦ στόλου στὸ Αἰγαῖο, ἀλλὰ καὶ τοῦ 6ου ἀμερικανικοῦ στόλου καὶ ὁ βρεττανικὸς ἀεροπορικὸς ἔλεγχος τῆς περιοχῆς Ρόδος - Κύπρος, ἔδειχνε ὅτι δὲν θὰ ἐπιτρεπόταν ἑλληνοτουρκικὸς πόλεμος...

Ἡ ἀνησυχία μεγαλώνει..
Εἴπανε γιὰ σήματα ἀπὸ ὑποκλοπὴ ποὺ ἔλεγαν ὅτι ἡ Τουρδὺκ μίλαγε συνέχεια μὲ τὴ
Μερσίνα ποὺ ἑτοίμαζε στόλο γιὰ ἀπόβαση..
Εἴπανε πὼς τόπανε κι οἱ Τζώνηδες στὴν τηλεόρασή τους..
Ἀκόμη πὼς ἡ Τουρδὺκ βγῆκε σὲ διασπορὰ καὶ ἐπιφυλακὴ καὶ πὼς δουλεύανε μπουλντόζες στὴν Ἁγίρδα γιὰ πρόχειρο ἀεροδρόμιο..
Οἱ φωτιὲς ἔκαιγαν ἀκόμη στὸ Πενταδάκτυλο, ἔλεγαν πὼς κι αὐτὲς ἐπίτηδες δὲν σβήστηκαν..
Δὲν μᾶς ἔλεγαν τίποτα...
Μόνο: "αὐτοσυγκράτηση"...

Καταλάβαμε ὅτι οἱ Τοῦρκοι ἔρχονταν παρότι μᾶς ἔλεγαν ὅτι θὰ ἔκαναν ἀσκήσεις ἐπίδειξης...
Εἴχανε ἀποπλεύσει ἀπὸ τὶς 10:30 τὸ πρωϊ τῆς 19ης καὶ μεῖς εἴμασταν κλεισμένοι...
Ὑπῆρχε σχέδιο ἄμυνας ποὺ ἔλεγε ὅτι βγαίναμε σὲ διασπορὰ μάχης, καθαρίζαμε τοὺς θύλακες τῶν τουρκοκυπρίων εἰδικὰ αὐτὸν Λευκωσίας - Ἂγ Ἰλαρίωνα ποὺ ἦταν ὁ σημαντικότερος καὶ ἔπειτα χτυπάγαμε τὶς ἀμφίβιες δυνάμεις πρὶν κάνουν προγεφύρωμα.
Τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο Ἐθνικῆς Φρουρᾶς (ὅπως μάθαμε ἀργότερα) γνώριζε τὴν ἐπιβίβαση τῶν τούρκων στὴ Μερσίνα καὶ ζήταγε ἀπὸ τὸ Ἀρχηγεῖο Ἐνόπλων Δυνάμεων στὴν Ἑλλάδα τὴ διαταγὴ γιὰ νὰ κινηθεῖ ἀλλὰ αὐτὴ ἡ διαταγὴ δὲν δινόταν...
Ὁ ἀρχηγὸς τοῦ ΓΕΕΦ εἶχε κληθεῖ στὴν Ἀθήνα καὶ ὁ ταξίαρχος Γεωργίτσης ποὺ τὸν ἀναπλήρωνε ἀρκέστηκε στὴν ἐπανάκληση κάποιων μονάδων ποὺ εἶχαν μετακινηθεῖ μὲ τὸ πραξικόπημα καὶ στὴν ἐπιστράτευση κάποιων εἰδικοτήτων τὸ... μεσημέρι τῆς 19ης...
Δὲν μποροῦσε μᾶλλον χωρὶς τὴν διαταγὴ τῆς Ἀθήνας νὰ θέσει σὲ ἐφαρμογὴ τὸ σχέδιο ἄμυνας...
Τουλάχιστον δὲν διέταζε τὴ διασπορά μας καὶ θὰ μᾶς ἔβρισκε ἡ ἀεροπορία τους στὰ στρατόπεδα..

18 - 19 Ἰουλίου 1974
Τὸ ΓΕΕΦ διέταξε τὴν μερικὴ καὶ "ἀθόρυβη" ἐπιστράτευση τῶν χειριστῶν ἀντιαεροπορικῶν.
Ἔθεσε σὲ κατάσταση συναγερμοῦ ὅλες τὶς ναυτικὲς ἐγκαταστάσεις τοῦ νησιοῦ.
Ἀκόμη νὰ πάρουμε ἐντολὴ γιὰ διάταξη ἐκτὸς στρατοπέδου...
Ἄραγε οἱ καταδρομεῖς καὶ οἱ ἄλλες μονάδες Κυρήνειας - Ἀμμοχώστου νὰ εἶναι ἀκόμη στὴ Λευκωσία ὅπου εἶχαν ἔρθει μὲ τὸ πραξικόπημα ἢ νὰ εἶναι στὶς θέσεις τους στὶς ἀκτές;
Δὲν ξέραμε...

Τὴν Παρασκευὴ 19 Ἰουλίου 1974, ὁ ἀμερικανὸς ὑφυπουργὸς ἐξωτερικῶν Σίσκο συναντήθηκε στὴν Ἀθήνα μὲ τὸν πρωθυπουργὸ Ἀνδρουτσόπουλο, τὸν στρατηγὸ Μπονάνο καὶ τὸν Ἰωαννίδη, ζητώντας ὡς μεσολαβητὴς τὴν ἐκτόνωση τῆς κρίσης μὲ τὴν παραχώρηση ἀπὸ ἑλληνικῆς πλευρᾶς μίας ζώνης διέλευσης πρὸς τὴ θάλασσα γιὰ τοὺς τουρκοκυπρίους.
Ἡ ἑλληνικὴ πλευρὰ ἀρνήθηκε ἐπίμονα παρὰ τὴν ἐπιμονὴ τοῦ Σίσκο γιὰ τὴν σοβαρότητα τῆς κατάστασης.
Ἔτσι ὁ Σίσκο ἀναχώρησε γιὰ τὴν Ἄγκυρα στὶς 10:45 καὶ ἔγινε δεκτὸς ἀπὸ τὸν Ἐτσεβὶτ στὶς 00:45 μέχρι 02:30 δύο ὧρες πρὶν τὴν ἀπόβαση χωρὶς νὰ φέρει ἀποτέλεσμα.
Ἐπέστρεψε ἄπρακτος στὴν Ἀθήνα ὅταν ἡ εἰσβολὴ εἶχε ἤδη ἀρχίσει.
Ἡ Σοβιετικὴ Ἕνωση μέσω τοῦ πρεσβευτῆ τῆς ἔδωσε διακοίνωση στὴν ἑλληνικὴ κυβέρνηση μὲ τὴν ὁποία ζητοῦσε νὰ ἀπομακρυνθοῦν οἱ ἑλληνικὲς δυνάμεις ἀπὸ τὸ νησί.
Ταυτόχρονα ἔθεσε περιπολικὸ σκάφος ἀνοικτά της Κυρήνειας γιὰ νὰ ἀναφέρει τὰ γεγονότα.
Ἡ Βρετανία πάγωσε τὶς ἐπικοινωνίες στὴν Κύπρο, αὔξησε τὴν ἀεροπορικὴ ἐπιτήρηση στὴν περιοχὴ Κρήτης - Ρόδου καὶ ἀργὰ τὸ βράδυ ζήτησε γραπτὰ ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ κυβέρνηση νὰ μὴν προβεῖ σὲ καμία ἐνέργεια ποὺ θὰ ἐπιδείνωνε τὴν κατάσταση!!!

Στὶς 20:00 ο διοικητὴς τῆς Ναυτικῆς Διοίκησης Κύπρου ἐνημέρωσε τὸ ΓΕΕΦ ὅτι παρακολουθεῖ δύο νηοπομπὲς προερχόμενες ἀπὸ Μερσίνα νὰ πλέουν πρὸς Κύπρο, ἀπὸ τὸ ραντὰρ τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέα (10 ὧρες μετὰ τὸν ἀπόπλου τους!!!)

Ὥρα 21:15 το ραντὰρ τοῦ Ἂπ Ἀνδρέα ἀναφέρει 6 σκάφη σὲ ἀπόσταση 40 νμ πλέοντα μὲ σχηματισμὸ γραμμῆς μετώπου πρὸς τὸν κόλπο τῆς Ἀμμοχώστου.

Ὥρα 21:40 ο ἴδιος σταθμὸς ἀναφέρει ἄλλα 8-10 σκάφη πλέοντα πρὸς Κορμακίτη - Κυρήνεια, 30 νμ ΒΔ τῆς πρώτης νηοπομπῆς.

Σάββατο 20 Ἰουλίου, ὥρα 00:15, τὰ 6 σκάφη παραπλέουν τὸ ἀκρωτήρι τοῦ Ἄπ. Ἀνδρέα σὲ ἀπόσταση μεγαλύτερη τῶν 12 νμ καὶ κατευθύνονται πρὸς Ἀμμόχωστο.
Ἡ δεύτερη νηοπομπὴ τῶν 10 σκαφῶν στὰ 30 νμ βόρειά του ἀκρωτηρίου Ἂπ Ἀνδρέας πλέει πρὸς τὸ ἀκρωτήρι τοῦ Κορμακίτη.

Σάββατο 20 Ἰουλίου, ὥρα 01:30, ἡ νηοπομπὴ τῶν 6 σκαφῶν ἐξακολουθεῖ νὰ πλέει πρὸς τὸν κόλπο Ἀμμοχώστου μὲ 8 κόμβους.
Τὰ πρὸς βορρᾶ ἐντοπισθέντα σκάφη διαπιστώνεται ὅτι εἶναι 11 καὶ βρίσκονται 35 μίλια ΒΑ τῆς Κυρήνειας.
Ἀναφέρονται συνέχεια στὸ ΓΕΕΦ καὶ αὐτὸ στὴν Ἀθήνα παίρνοντας καὶ μεταφέροντας τὴν διαβεβαίωση ὅτι πρόκειται γιὰ ἄσκηση ἐπίδειξης!!!

Σάββατο 20 Ἰουλίου, ὥρα 02:00, τὰ 6 σκάφη πρὸς Ἀμμόχωστο ἀναστρέφουν τὴν πορεία τους καὶ πλέουν βορειοανατολικὰ ἀπομακρυνόμενα.
Δὲν ὑπάρχει πλέον ἀμφιβολία ὅτι ἐπρόκειτο γιὰ παραπλανητικὴ ἐνέργεια γιὰ νὰ προσελκύσει τὴν ἑλληνικὴ ἀμυντικὴ δύναμη στὴν Ἀμμόχωστο.
Ἡ νηοπομπὴ τῶν 11 σκαφῶν ἐξακολουθεῖ νὰ πλέει πρὸς Κορμακίτη.
Λόγω τῆς ταχύτητας ποὺ ἔπλεε ὅμως καὶ μέχρι τὴν αὐγὴ ποὺ ἔπρεπε νὰ φτάσει, ἔδειχνε ὅτι ἀντικειμενικὸς σκοπὸς ἦταν ἡ Κυρήνεια καὶ ὄχι ὁ κόλπος τοῦ Μόρφου.
Τὴν ἴδια ὥρα ὁ τουρκοκυπριακὸς σταθμὸς Μπαϋρὰκ ἄρχισε νὰ μεταδίδει στρατιωτικὰ ἐμβατήρια...

Σάββατο 20 Ἰουλίου, ὥρα 04:00, ἡ ὁμάδα τῶν 11 σκαφῶν κρατᾶ σὲ ἀπόσταση 10-12 μιλίων ἀπὸ τὶς ἀκτὲς τῆς Κύπρου.
Ὁ διοικητὴς τῆς ΕΛΔΥΚ διατάσει μὲ δική του πρωτοβουλία (καὶ σωτήρια) τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ σχεδίου διασπορᾶς...
Τὸ ἴδιο κάνουν καὶ οἱ ἄλλες μονάδες ἐθνοφυλακῆς, ἔστω τόσο ἀργά...
Τὸ ΓΕΕΦ μὲ δική του πρωτοβουλία διέταξε τὴν ἐφαρμογὴ τοῦ σχεδίου ἀμύνης στὶς 07:00 τὸ πρωϊ τῆς 20 Ἰουλίου, ἐνῶ στὶς 08:40 ἔδωσε τὴν συγκατάθεσή του ὁ ὑπαρχηγὸς τοῦ ΑΕΔ!!!
Ἂν δὲν αὐτενεργοῦσαν οἱ διοικητὲς τῶν μονάδων θὰ εἶχαν συντριβεῖ ἀπὸ τὴν τουρκικὴ ἀεροπορία.
Καὶ πάλι ὅμως, ἡ ἀπαράδεκτη καθυστέρηση ἐφαρμογῆς τοῦ σχεδίου ἄμυνας συνιστοῦσε αὐτὸ ποὺ λέμε "στρατηγικὸ αἰφνιδιασμὸ" μὲ ἀρκετὲς ἀπώλειες κυρίως σὲ στρατιωτικὸ ὑλικὸ (πυροβόλα καὶ ὀχήματα).
Ἂν εἶχαν ὅμως οἱ ἀμυντικὲς δυνάμεις κινηθεῖ ἔγκαιρα, ἡ τουρκικὴ ἀπόπειρα ἀπόβασης θὰ ἦταν γὶ αὐτοὺς πανωλεθρία ὅπως οἱ ἴδιοι οἱ τοῦρκοι παραδέχονται (Ἀλὴ Μπιρὰντ - Ἀπόφαση Ἀπόβαση).

Σάββατο 20 Ἰουλίου - ΑΤΤΙΛΑΣ Ι
Μὲ τὸ πρῶτο φῶς τῆς αὐγῆς στὶς 04:45 άρχισαν νὰ πέφτουν οἱ πρῶτες "ναπὰλμ" στὴν παράκτια ζώνη τοῦ Πενταδάκτυλου γιὰ ἐξουδετέρωση ἑλληνικῶν θέσεων ἔτσι ὥστε τὰ ἀποβατικὰ ποὺ "κρατοῦσαν" ἀκόμη στὴ θάλασσα νὰ βγοῦν στὴν ἀκτή...
Ὁ Πενταδάκτυλος καιγόταν γιὰ τὰ καλά.
Σὲ λίγο οἱ βαμβαρδισμοὶ ἐπεκτάθηκαν στὸ δρόμο Ἄγ.Ἰλαρίωνα - Κυρήνειας γιὰ νὰ μὴ μποροῦμε νὰ κινηθοῦμε ἐναντίον τῶν ἀποβιβασθέντων καὶ σὲ θέσεις στρατοπέδων ποὺ προφανῶς εἶχαν μελετήσει ἀρκετὰ πρίν...
Ἄρχισαν νὰ βομβαρδίζουν καὶ τὸ στρατόπεδο τῆς ΕΛΔΥΚ ποὺ μόλις λίγο νωρίτερα εἴχαμε ἐγκαταλείψει σὲ θέσεις διασπορᾶς...
Μεταγωγικὰ ἀεροσκάφη καὶ ἑλικόπτερα ἔριχναν ἀλεξιπτωτιστὲς (ταξιαρχία) στὴν περιοχὴ Κιόνελι - Μάνδρα.
Δὲν εἴχαμε ὁδηγίες ἐπίθεσης. Τὰ μεχμετζὶκ (τοῦρκοι) κατέβαιναν ἀνενόχλητοι στὸν Καραβὰ καὶ ἔπεφταν στὸ Κιόνελι καὶ μεῖς δὲν εἴχαμε ὁδηγίες ἐπίθεσης γιατί περιμέναμε τὸ ΓΕΕΦ!!!
Ἡ ὀργή μας δὲν περιγράφεται...

Γύρω στὶς 09:30 ακούστηκαν οἱ ριπὲς τῆς πρώτης ἐμπλοκῆς ποὺ σὲ λίγο φούντωσαν.
Τὸ 251 ΤΠ χτύπαγε τὸ προγεφύρωμα τῶν μεχμετζὶκ ποὺ εἶχε "κάτσει" στὴν ἀκτὴ ἂν καὶ ἀνενόχλητο λὲς κι ἦρθε καλοκαιρινὸ περίπατο...
Πεταχτήκαμε πάνω ἐνθουσιασμένοι καὶ μετὰ βίας μᾶς κράταγαν στὶς θέσεις μας...
Ἀργότερα μάθαμε ὅτι τὸ 251 ΤΠ καὶ ὁμάδες ἀπὸ τὸ Πενταδάκτυλο εἶχαν θερίσει κυριολεκτικά τους ἀποβιβασμένους, ποὺ προχωροῦσαν ἀργὰ σὲ πυκνὲς γραμμὲς (μπουλούκι) μὲ τὸ ἀριστερὸ χέρι στὸ πρόσωπο νὰ κρύβει τὰ μάτια καὶ νὰ σκοτώνονται ὁμαδικὰ μὲ τοὺς ἀξιωματικοὺς πίσω τους νὰ βρίζουν...
Γύριζαν οἱ τραυματίες καὶ ἔπεφταν στὸ κυρτό της ἀκτῆς φωνάζοντας "ἀμὰν ἀννὰμ" κι ἐγκαταλείπονταν ἐκεῖ χωρὶς τραυματιοφορεῖς καὶ νοσοκόμους...
Ἀπειροπόλεμοι χωρὶς ὑποστήριξη πυροβολικοῦ καὶ τεθωρακισμένων, χωρὶς ἐπαρκῆ ὑποστήριξη ἀπὸ τὴν ἀεροπορία τοὺς γιατί ἡ ἐμπλοκὴ ἦταν στὰ 100μ.
Κατέβαιναν συνέχεια καὶ κατέβαιναν στὴ σφαγή, παρότι δὲν τοὺς χτυπήσαμε οὔτε μὲ τὸ 1/20 τῆς δύναμής μας ποὺ ἦταν αἰφνιδιασμένη καὶ ἀσυντόνιστη...
Καὶ ὅμως παρ' ὅλα αὐτὰ οἱ τοῦρκοι αἰφνιδιάστηκαν, παρὰ τὴν ἄνεση χρόνου ποὺ εἶχαν.
Ἂν τὸ 251 μόνο τοῦ εἶχε ὑποστήριξη πυροβολικοῦ θὰ εἶχε καθαρίσει τὸ θύλακα σὲ λίγη ὥρα...
Ἡ μάχη κράταγε ὅμως μὲ αὐτόματα, ἀτομικὸ ὁπλισμὸ καὶ λίγους ὅλμους καὶ ἔτσι οἱ τοῦρκοι παρὰ τὶς τεράστιες ἀπώλειες κράτησαν τὶς θέσεις τους.
Ἐπιχειρησιακὰ τὸ 251 ΤΠ τῶν 90 ἀνδρῶν δὲν μποροῦσε νὰ ἐπιτεθεῖ γιὰ νὰ ρίξει στὴ θάλασσα μία δύναμη 2000 καὶ πλέον ἀποβιβασμένων...
Καὶ μεῖς μέναμε καθηλωμένοι ἀναμένοντας σχέδιο μάχης ἀπὸ τὸ ΓΕΕΦ!
Τὴν ἴδια ὥρα ἀλεξιπτωτιστὲς ποὺ ἔπεσαν στὸ χωριὸ Μία Μηλιὰ ἀποδεκατίστηκαν ἀπὸ τοὺς κατοίκους ποὺ βγῆκαν στοὺς ἀγροὺς σκοτώνοντας καὶ παίρνοντας τὸν ὁπλισμό τους...
Ἡ ταξιαρχία τοὺς ὅμως ἀνενόχλητη ἔπεσε στὸ Κιόνελι - Ἄγ. Ἰλαρίωνα καὶ ἑνώθηκε μὲ τὸν τουρκοκυπριακὸ θύλακα...
Στὶς 10 πμ έγινε μία ἀπόπειρα προώθησης πρὸς τὸ Κιόνελι, τὸ ὁποῖο διέθετε ὀχυρωματικὰ ἔργα, πολυβολεῖα καὶ ἦταν ὁ ἰσχυρότερος τουρκοκυπριακὸς θύλακας.
Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς προώθησής μας μὲ ὑποστήριξη 6 τεθωρακισμένων περνώντας παράπλευρα τὸ στρατόπεδο τῆς Τουρδὺκ κατὰ τοῦ ὁποίου "ἔβαλαν" τὰ ἅρματα πλὴν ὅμως ἦταν ἐγκαταλειμμένο δύο μέρες νωρίτερα, σταματήσαμε στὸ ρέμα 1000μ πρὶν τὸ Κιόνελι, γιατί παραπέρα δὲν εἶχαν ἀσύρματη ἐπαφὴ τὰ ἅρματα μὲ τὴ διοίκηση, ποὺ παρέμενε στὸ παρατηρητήριο μάχης.
Τὸ πεδίο μπροστὰ μας ἀκάλυπτο γεμάτο χόρτα ποὺ φλέγονταν καὶ στὰ 800 μέτρα τοῦρκοι ἀλεξιπτωτιστὲς ἔπεφταν ἀδιάκοπα ἐνισχύοντας τὴν ἄμυνα τοῦ θύλακα.
Ἡ προώθησή μας ἀπαιτοῦσε ἰσχυρὴ κάλυψη πυροβολικοῦ (ποὺ δὲν εἴχαμε ἐκείνη τὴν ὥρα), διαφορετικὰ σὲ ἀνοιχτὸ καὶ φλεγόμενο πεδίο μπροστὰ ἀπὸ πολυβολεῖα ἦταν αὐτοκτονία.
Πήραμε ἐντολὴ γιὰ σύμπτυξη χωρὶς ἀπώλειες, ἀφοῦ ἡ ἐνέργειά μας ἦταν μᾶλλον ἀναγνωριστικὴ καὶ ἐπιστρέψαμε ἄπρακτοι, γιὰ νὰ ἐπανέλθουμε τὸ ἀπόγευμα.
Στὶς 18:20 πήραμε ἐντολὴ ἐπίθεσης καὶ προσβολῆς τοῦ Κιόνελι ΒΔ, μὲ σκοπὸ νὰ ἐκκαθαρίσουμε τὸ θύλακα καὶ νὰ ἀποκτήσουμε ἐπαφὴ μὲ τὰ τμήματα ποὺ πίεζαν τὸ προγεφύρωμα τῶν Τούρκων στὸ Πεντεμίλι τῆς Κυρήνειας.
Θὰ εἴχαμε πλευρικὴ ὑποστήριξη ἀπὸ τὴν Ἐθνοφρουρὰ καὶ προώθηση πάλι μὲ λίγα προπορευόμενα ἅρματα, ἐνῶ θὰ περιμέναμε ἐνίσχυση ἀπὸ τὴν ἐπιλαρχία.
Προωθούμαστε γρήγορα στὴν κοιλάδα.
Στὸ 1 χιλιόμετρο στὶς 19:30 δεχόμαστε καταιγισμὸ πυρῶν ἀπὸ τὶς τουρκικὲς θέσεις ποὺ εἶχαν ἐνισχυθεῖ μὲ ἀλεξιπτωτιστές.
Φτάσαμε στὴν ἀντιαρματικὴ τάφρο 600μ. νότια του χωριοῦ.
Τὰ ἅρματα δὲν μποροῦσαν νὰ συνεχίσουν, πυρὰ ὑποστήριξης δὲν εἴχαμε πλέον καὶ ἔτσι περάσαμε τὴν τάφρο καὶ ἔρπειν, μὲ πῦρ καὶ κίνηση πλησιάζαμε τὶς τουρκικὲς θέσεις ποὺ ἄρχισαν τὰ διασταυρούμενα πυρά.
Σὲ λίγο εἴμαστε καθηλωμένοι ἀπὸ τὰ πολυβόλα τους.
Ἔχει ἀρχίσει νὰ σκοτεινιάζει.
Τὸ πυροβολικὸ ἄρχισε ν' ἀραιώνει τὶς βολές του καὶ τὰ δύο τάγματα τῆς Ἐθνοφυλακῆς τὸ 301 ΤΕ καὶ τὸ 11ο ΤΕ (Λόχος Λυσσαρίδη) δὲν ἐπιτέθηκαν ἀκόμη...
Οὔτε ἡ ἐπιλαρχία κλήθηκε γιὰ νὰ προσβάλει μὲ τὰ ἅρματα τὰ ὀχυρωμένα πολυβολεῖα.
Ὁ λοχίας Κόγκας πλησιάζοντας ἀρκετὰ πολυβολεῖο σὲ ἀναπέτασμα ἐδάφους μπροστά του, δέχεται καταιγισμὸ πυρῶν καὶ σκοτώνεται.
Τὸ ἴδιο ἔξι ἀκόμη ὁπλίτες..
Τὸ σκοτάδι, ὁ καπνὸς ἀπὸ τὰ χόρτα ποὺ καίγονται καὶ ἡ σκόνη μᾶς στεροῦν τὸ ὀπτικὸ πεδίο καὶ λόγω τῆς διάταξής μας κινδυνεύαμε νὰ προσβληθοῦμε ἀπὸ φίλια πυρά.
Ἂν πάλι μέναμε καθηλωμένοι τὸ πρωὶ θὰ μᾶς ἔβρισκε ἡ ἀεροπορία τους.
Πήραμε διαταγὴ σύμπτυξης στὶς 03:00 καὶ μὲ τάξη ἀποχωρήσαμε μεταφέροντας νεκροὺς καὶ τραυματίες.
Στὸ ἀριστερό της διάταξης ὁ ὑπολοχαγὸς Τσῶνος Σωτήριος τραυματίστηκε βαριὰ καλύπτοντας τὴν ἀποχώρηση καὶ σὲ λίγες μέρες ὑπέκυψε στὰ τραύματά του.
Στὴ γραμμὴ τῆς Λευκωσίας σὲ μῆκος 5 χιλιομέτρων γίνονταν ἁψιμαχίες μεταξύ του 211 ΤΠ καὶ ὑπολλειμάτων τουρκοκυπρίων ἀφοῦ ὁ κύριος ὄγκος τοῦ εἶχε ἀποιτραβηχτεῖ γιὰ ἐνίσχυση στὸ Κιόνελι (στρατηγικῆς σημασίας γιὰ τὴν ἑδραίωση τῆς ἀπόβασης).
Τὸ 211 ΤΠ ἔχασε τὴν εὐκαιρία νὰ προωθηθεῖ ἀρκετὰ μὴ ἐκτιμώντας καλὰ τὴν δύναμη τοῦ ἐχθροῦ στὴ γραμμὴ Λευκωσίας.
Τὰ σποραδικὰ πυρὰ τῶν τουρκοκυπρίων καὶ ἡ ρίψη χειροβομβίδων χωρὶς τραβηγμένη περόνη ἔδειχναν ἄπειρο στράτευμα καὶ ἀδύναμο...
Ἀντίθετα μὲ μᾶς οἱ Μονάδες Καταδρομῶν μας στὶς 23:00 κατέλαβαν αἰφνιδιαστικὰ δύο ὑψώματα στὸ Κοτζάκαγια τοῦ Πέλλα Πάϊς, ἀπέναντι ἀπὸ τὴν κορυφὴ τοῦ Ἄγ. Ἰλαρίωνα ἐκκαθαρίζοντας δραστικὰ ἀρκετοὺς θύλακες τοῦ Πενταδάκτυλου.
Ὅπως μάθαμε ἀργότερα, τὸ ἀπόγευμα τῆς ἴδιας μέρας τὸ ἁρματαγωγὸ Λέσβος ποὺ εἶχε παραλάβει 450 ἀπολυθέντες τῆς ΕΛΔΥΚ καὶ ἔπλεε νότια της Πάφου γιὰ Πειραιά, ἐπιστρέφει στὴν Πάφο προσβάλλοντας τὸν τουρκικὸ θύλακα καὶ ἀποβιβάζοντας μὲ μικρὰ σκάφη τοὺς ἐφέδρους δίνοντας τὴν ἐντύπωση ἀμφίβιας ἐπιχείρησης.
Ὁ τουρκοκυπριακὸς θύλακας ζητᾶ ἀεροπορικὴ κάλυψη, ποὺ δὲν τοῦ παρέχεται ἄμεσα καὶ σὲ λίγη ὥρα παραδίνεται (οὐσιαστικὰ σὲ ἄοπλους ἐπιτιθέμενους!!!)
Τὸ Λέσβος ἀναχωρεῖ νότια καὶ ἡ τουρκικὴ ἀεροπορία ποὺ τὴν ἑπομένη στὶς 14:00 φτάνει σὲ ἀναζήτηση ἑλληνικοῦ "στόλου" βρίσκει δική της νηοπομπὴ ποὺ εἶχε σπεύσει νὰ ἐλέγξει τὶς πληροφορίες, ἐμπλέκεται καὶ χτυπιοῦνται μεταξύ τους, μὲ ἀποτέλεσμα τὴ βύθιση τοῦ ἀντιτορπιλικοῦ Κοτζάτεμπε καὶ τὴν κατάρριψη τριῶν τουρκικῶν ἀεροσκαφῶν ἀπὸ τὰ συνοδευτικὰ Ἀντάτεμπε καὶ Τσακμάκ...

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου 1974
Γύρω στὶς 04:00 γυρίσαμε στὶς θέσεις διασπορᾶς στὸ στρατόπεδο τῆς ΕΛΔΥΚ.
Διάβολε γιατί δὲν πήραμε τὸ Κιόνελι;
Ἐμεῖς ἐκτελέσαμε τὸν ἀντικειμενικὸ στόχο ποὺ ἦταν ἡ κατάληψη τοῦ χώρου μπροστὰ ἀπὸ τὰ ὀχυρώματα.
Γιατί ἡ Ἐθνοφρουρὰ δὲν πλαγιοκόπησε γιὰ τὴν κατάληψη;
Θέλανε νὰ τὰ πάρουμε κατὰ μέτωπο, σὲ διασταυρούμενα πυρὰ ἢ νὰ σκοτωθοῦμε ὅλοι;
- Πάρε νὰ βάλεις κάτι στὸ στόμα σόου, φωνάζει ὁ διπλανός μου.
- Γ........ ἀνθενωτικοί, γιατί δὲν πολεμᾶνε; Βρίζω καὶ κλωτσάω τὸ ἀνάχωμα
- Πάψε ρέ, μὴ λὲς ἔτσι, ὅλοι θὰ πολεμήσουν, ὅλοι...
- Ἔπρεπε νὰ τοὺς ἔχουμε ρίξει στὴ θάλασσα διάβολε, αὔριο θὰ 'ρθουν κι ἄλλοι καὶ θὰ φέρουν ἅρματα... Ἔπρεπε νὰ 'μαστε στὴν ἀκτὴ τώρα...
- Αὔριο σειρά, αὔριο θὰ 'ρθουν καὶ δικοί μας ἀπὸ Ἑλλάδα, ἡσύχασε...

(Ἀργότερα γιὰ νὰ καλύψουν τὴν βύθιση τοῦ " Κοτζάτεμπε " οἱ Τοῦρκοι πέτυχαν τὴν χορήγηση ἐξ Ἀμερικῆς ἂν δὲν ἀπατῶμαι, ἴδιου τύπου σκάφους τὸ ὁποῖο πῆρε πάλι τὴν ἴδια ὀνομασία. Κοτζάτεμπε! Ἀνατολίτικες κουτοπονηριὲς πρὸς κάλυψη ρεζιλέματος!)

Τὸ πρωὶ μᾶς βρῆκε ἀκροβολισμένους στὰ χαρακώματα τῶν θέσεων διασπορᾶς στὸ στρατόπεδο, σὲ μεγάλη ἀκτίνα.
Μὲ τὸ πρῶτο φῶς τῆς μέρας ἄρχισαν καὶ πάλι οἱ ἀραιοὶ βομβαρδισμοί τους ἀπὸ τὶς τορπιλακάτους καὶ τὴν ἀεροπορία.
Χτύπαγαν στόχους σὲ ὅλο τὸ νησὶ ἀδιάκριτα, ἀλλὰ ἔδειχναν ἄστοχοι.
Τὸ λέω γιατί παρακολουθούσαμε ἕνα ἐγκαταλειμμένο ὄχημα μεταφορᾶς ποὺ ἔκαναν πάνω ἀπὸ δέκα βουτιὲς καὶ ρίψεις χωρὶς νὰ τὸ κτυπήσουν.
Τὸ ἀπόγευμα ἕνα ἀεροσκάφος τὸ πέτυχε μὲ τὴν πρώτη.
Φῆμες ὅτι Τζώνηδες πιλότοι μπῆκαν στὴν ἐπιχείρηση, δικαίωναν τὶς ἀναφορὲς τῶν ράκαλ ποὺ ἄκουγαν μία τούρκικα, μία ἀγγλικά...
Ἑλικόπτερα ἔφερναν ἐνισχύσεις στὸ πρόχειρο ἀεροδρόμιο τῆς Ἁγίρδας.
Κάθε τόσο ἔπεφταν ἀλεξιπτωτιστὲς στὴ γραμμὴ Κιόνελι-Λευκωσία.
Μείναμε στὴ θέση μᾶς λόγω του ὅτι ὁ τουρκοκυπριακὸς θύλακας Λευκωσίας δὲν εἶχε ἐξουδετερωθεῖ καὶ ἐνισχυόμενος θὰ ἦταν ἐπικίνδυνος γιὰ τὸ στρατόπεδο τῆς ΕΛΔΥΚ καὶ τὸ ἀεροδρόμιο τῆς Λευκωσίας, λέει!!!
Ἀντὶ ὅμως νὰ ζητηθεῖ ἔστω ἀπὸ τὰ ὑπόλοιπα τάγματα ἡ συντονισμένη ἐπίθεση κατὰ τοῦ προγεφυρώματος στὸ Πεντεμίλι καὶ τὴν ἀπώθηση στὴ θάλασσα, στάλθηκαν ἄτακτα καὶ χωρὶς ἀποτέλεσμα δύο λόχοι καὶ οἱ κύριες δυνάμεις ἀσχολήθηκαν μὲ τὴν κατάληψη τῶν τουρκοκυπριακῶν θυλάκων στὸ νησί.
Καταλήφθηκαν βέβαια ὅλοι ἐκτός της Λευκωσίας καὶ τοῦ Ἄγ. Ἰλαρίωνα, ἀλλὰ σήμερα στρατηγικὸς στόχος ἔπρεπε νάναι τὸ προγεφύρωμα στὸ Πεντεμίλι μὲ συντονισμένη ἐπίθεση.
Ἂν τὸ παίρναμε οἱ θύλακες θὰ παραδίνονταν ἀμαχητὶ καὶ οἱ Τοῦρκοι δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ ἀποβιβάσουν ἐνισχύσεις, γιατί θὰ ἐπανδρώναμε ὅλα τὰ ἀντιαεροπορικὰ καὶ τὰ πολυβολεῖα στὸ Πενταδάκτυλο καὶ θὰ στήναμε νέα ναρκοπέδια...
Ἔτσι μείναμε νὰ περιμένουμε τὸ μεγάλο κύμα ἀεροπορικῆς ἐπιδρομῆς τοὺς μετὰ τὸ μεσημέρι...
Ἡ δικιά μας ἀεροπορία ποῦ εἶναι;
Μπῆκε ἢ δὲν μπῆκε ἢ Ἑλλάδα στὸν πόλεμο;

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου 1974 - πολιτικὸ παρασκήνιο
Ἀπὸ τὴν προηγούμενη μὲ ψήφισμα τοῦ Συμβουλίου Ἀσφαλείας τοῦ ΟΗΕ, ζητᾶται ἡ κατάπαυση πυρός.
Ἡ Ἑλλάδα τοῦ Ἰωαννίδη δὲν δέχεται ὀργισμένη, γιατί ἔχει ἐξαπατηθεῖ ἀπὸ τοὺς Ἀμερικανοὺς καὶ ἐξετάζει τὸ ἐνδεχόμενο ἐμπλοκῆς σὲ ἑλληνοτουρκικὸ πόλεμο, ὑπὸ τὴν σκιὰ φήμης ποὺ ξεπήδησε ἀπὸ τὴν πλευρὰ τῶν "συμμάχων" γιὰ μετακινήσεις βουλγαρικῶν στρατευμάτων στὰ σύνορα καὶ ἀπειλῆς ἀπὸ Βορρᾶ!!!
Ἡ Τουρκία δὲν δέχεται ἄμεσα, γιατί πρέπει νὰ προλάβει νὰ στείλει ἐνισχύσεις καὶ βαριὰ ἅρματα στὸ προγεφύρωμα τῆς Κύπρου, ποὺ κινδυνεύει νὰ ριχτεῖ στὴ θάλασσα.
Τὸ μεσημέρι ἀποπλέουν.
Ἔτσι θὰ πήγαινε σὲ συνομιλίες ἀπὸ θέση ἰσχύος καὶ θὰ γλίτωνε τὸν ἑλληνοτουρκικὸ πόλεμο, ποὺ κρινόταν "ἀκαθόριστος" λόγω ποιοτικῆς ὑπεροχῆς τῆς Ἑλλάδας σὲ ναυτικὸ καὶ ἀεροπορία.
Τὸ ὀχηματαγωγὸ Ρέθυμνο μὲ ἐνισχύσεις ἐλαφρὰ ἅρματα καὶ 500 κύπριους ἐθελοντὲς ἀναχωρεῖ τὸ ἀπόγευμα ἀπὸ Ἑλλάδα γιὰ Κύπρο.
Δύο ὑποβρύχια κοντὰ στὴν Κύπρο διατάσσονται γιὰ ἐνέδρα στὴ νηοπομπὴ ἢ καὶ γιὰ ἐμπλοκὴ μὲ τὰ τουρκικὰ σκάφη ἀνοικτά της Κυρήνειας καὶ ἀνακαλοῦνται συνεχῶς μέχρι ποὺ πιάνουν ἀνοικτά της Ρόδου.
Ὁ Ἰωαννίδης δίνει ἐντολὲς ἐμπλοκῆς σὲ πόλεμο καὶ ὁ Μπονάνος μὲ τὸν Ἀρχηγὸ τοῦ Ναυτικοῦ δὲν ἐκτελοῦν...
Ἀναποφασιστικότητα ἢ ἐμπλοκὴ τῶν ἀποφάσεων ἀπὸ ἀμερικανόφιλη παραδιοίκηση;
Ἐξετάζεται ἡ ἀποστολὴ τῆς Β Μοίρας Καταδρομῶν μὲ Νοράτλας.
Σμῆνος F4-B διατάσσονται νὰ μεταβοῦν ἐν ἀναμονὴ στὴν Κρήτη.
Στὸν Ἔβρο ὁ στρατὸς δὲν μπορεῖ νὰ ταχτεῖ πλήρως σὲ ἀνατολικὸ μέτωπο, λόγω τῆς φήμης γιὰ βουλγαρικὴ ἐμπλοκή.
Λιβύη, Πακιστᾶν καὶ Ἰρᾶν τάσσονται ὑπὲρ τῆς Τουρκίας ἕτοιμες νὰ στείλουν μέχρι στρατεύματα!!!
Μόνοι ἐναντίον ὅλων, γιὰ μία ἀκόμη φορᾶ...

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου 1974 (ἡ μάχη συνεχίζεται στὴν Κύπρο)
Στὶς 14:00 σταμάτησαν οἱ βομβαρδισμοὶ γιὰ δυὸ ὧρες γιὰ νὰ διευκολύνουν φάλαγγα Βρεττανῶν ὑπηκόων ποὺ ἀπεγκλωβίζονται ἀπὸ Νικόσια...
Ἔχουν ἁπλώσει μεγάλες βρεττανικὲς σημαῖες στὰ καμιόνια γιὰ νὰ μὴν χτυπηθοῦν κατὰ λάθος ἀπὸ τὰ μεχμετζὶκ καὶ πηγαίνουν νότια...

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου, ὥρα 17:00
- Ἐχθρικὰ ἀεροσκάφη ἀπὸ βορρᾶ...
- Λάβατε θέσεις!
Διάβολε εἶναι πολλά...
Ἀρχίζουν ν' ἀδειάζουν βόμβες παντοῦ τριγύρω μας... Κόλαση... Δὲν βλέπουμε τίποτα...
Ἐν μέσω ρίψεων σηκώνουμε ὁπλοπολυβόλα καὶ κτυπᾶμε ὅτι πιάνουμε μέσα στὰ σύννεφα καπνοῦ καὶ φωτιᾶς.
Ἔπεσε!... Οὐρλιάζει κάποιος δίπλα... Τὸ 12ο ἀπὸ χτές... Πεταγόμαστε πάνω...
Καλυφτείτεεε!... Οὐρλιάζει ὁ λοχαγός... Πέφτουμε... Ἡ φωνὴ τοῦ πνίγεται στὴν ὁμοβροντία... Κόλαση... Μαυρίλα... Φωτιά... Οὐρλιαχτά... Βρισιές... Χτυπᾶτε τοὺς π.....δές... Κέντρο... Αἴτηση βολῆς... κέντροο!
Στὸ διάβολο... Ὄρθιοι νὰ τοὺς βλέπουμε καλύτερα... κι ὅτι γίνει!
Τὸ bar καίει στὰ χέρια καὶ τὰ μαυρισμένα χαλίκια ἀπὸ τὶς ναπὰλμ χτυπᾶνε στὸ πρόσωπο, παντοῦ, δὲ σὲ νοιάζει, θὲς μόνο νὰ χτυπήσεις ἄλλο ἕνα... ἕνα ἀκόμη...
Ἕνα τσούξιμο στὸ πόδι... πέφτω στὸ ὄρυγμα... πάνω μου χῶμα ἀπὸ ρουκέτα... σηκώνομαι
πάλι... τὸ μπάρ μου ποῦ πῆγε;... νάτο... π.....δές... Ἐλᾶτε πάλι...
Γά....νὰ μεχμετζὶκ fantom καὶ napalm αὐτοί; Μ1, Βrouning καὶ Βar ἐμεῖς... Θὰ τοὺς φᾶμε καὶ μ' αὐτά...
Δὲ τελείωνε μέχρι ποὺ σκοτεινίαζε...
Οἱ Τοῦρκοι δὲν πολεμᾶνε ποτὲ τὴ νύχτα... φοβοῦνται λέει μὴ σκοτωθοῦνε νύχτα... κάτι λέει τὸ Κοράνι τους...

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου 1974, ὥρα 23:00
Ἀπογειώνονται ἀπὸ τὴ Σούδα τῆς Κρήτης 15 Νοράτλας μεταφέροντας τελικὰ τὴν ΒΜ Καταδρομῶν ἀντὶ τῆς Ἃ σὲ πτήση ὕψους 500 ποδῶν , μὲ σιγῆ ἀσυρμάτου καὶ φῶτα πορείας σβηστὰ (τυφλὴ πτήση).
Δύο χάνουν προσανατολισμὸ καὶ προσγειώνονται στὴ Ρόδο.
Συνεχίζουν 13 Νοράτλας σὲ τυφλὴ πτήση γιὰ Νικόσια...

Κυριακὴ 21 Ἰουλίου 1974 πρὸς 22 - Μεσάνυχτα
Δὲν περιμένουμε βοήθεια ἀπὸ Ἑλλάδα καὶ εἴμαστε σὰ δαιμονισμένοι ἀπὸ τὴν ἀεροπορικὴ ἐπιδρομὴ τὸ ἀπόγευμα.
Ξαφνικὰ ἀκούγονται ἀεροπλάνα νὰ πετοῦν χαμηλὰ πάνω ἀπὸ τὸ ἀεροδρόμιο.
Ἀρχίζουμε νὰ τὰ προσβάλουμε μὲ τὰ πρῶτα πυρά.
Τὸ τρίτο στὴ σειρὰ πέφτει ἀπὸ ἀντιαεροπορικὸ πρὶν τὸ διάδρομο καὶ συντρίβεται, ἐνῶ τ'ἄλλα ποὺ ἀκολουθοῦν δέχονται ἐλαφρὰ πυρά...
Παύσατε πῦρ!!! παύσατε πῦρ, εἶναι δικοί μας!!! Ἀκούγεται στὴ νύχτα καὶ σὲ λίγο σιγοῦν τὰ ὄπλα...
Ἕνα κοντὰ στ' ἄλλο κατεβάζει γρήγορα στρατὸ καὶ φεύγει...
Ἕλληνες καταδρομεῖς!!! -φωνάζουν- καὶ μᾶς κόβονται τὰ γόνατα...
Τί νὰ πεῖς... δὲ λέγεται...
Ἀπὸ χαρὰ γιατί πιστεύαμε πιὰ πὼς δὲ θὰ' ρθοῦν κι ἀπὸ ὀργὴ καὶ λύπη γιατί τοὺς χτυπήσαμε πρὶν λίγο.
Γίνεται πανδαιμόνιο... κάποιοι τρέχουν ἔξω ἀπ' τὸ διάδρομο στὸ χτυπημένο... Σταμάτησε τὸ μυαλό μας... θὰ τρελαθοῦμε... Κᾶνε Θεὲ νὰ ζοῦν τὰ παληκάριά μας...
Τοὺς πήρανε γρήγορα, δὲ μάθαμε τίποτα κείνη τὴν ὥρα...
Παράνοια... Κι ἤτανε μόνο ἡ ἀρχή...

Δευτέρα 22 Ἰουλίου 1974, ὥρα 09:00
Ὁ τουρκικὸς στόλος ποὺ εἶχε ἀποπλεύσει ἀπὸ χτὲς φτάνει ἀνατολικά του Πεντεμίλι καὶ ἀποβιβάζει τὴν 39η Μεραρχία καὶ ἅρματα Μ48, ἀνενόχλητος ἀφοῦ τὸ προγεφύρωμα στὸ Πεντεμίλι καὶ ἡ κορυφὴ Ἄγ. Ἰλαρίωνα ἦταν ἀκόμη στὰ χέρια τους.
Στὶς 11:00, ἔχουν ταχθεῖ σὲ θέσεις μάχης καὶ ξεκινοῦν ἐπίθεση μὲ τριπλὸ μέτωπο γιὰ διεύρυνση τοῦ προγεφυρώματος πρὸς Κυρήνεια, νότια πρὸς Κιόνελι καὶ ἀνατολικά.
Ἀντιαρματικὴ ὑποστήριξη μὲ ἅρματα, πυροβόλα ἢ βλήματα Σαγκὲρ δὲν ὑπῆρχε στὴν πλευρὰ τῆς Κυρήνειας, οὔτε ἀντιαρματικοὶ τάφροι, οὔτε ναρκοπέδια.
Ἡ Κυρήνεια ἦταν ἀνυπεράσπιστη σὲ ἅρματα καὶ τὸ χειρότερο ὁ πληθυσμός της δὲν εἶχε ἐκκενωθεῖ ὅλος ἀπ' τὴν Ἐθνοφρουρὰ λὲς καὶ δὲν περίμεναν ἐπίθεση!!!
Ὁ λόχος καταδρομέων τοῦ Ροκᾶ, ὁ λόχος Κατούντα,ὁ Κουρούπης, ὁ Κατσάνης, ὁ Τσάκας ἦταν ἀσυντόνιστοι μεταξύ τους καὶ μὲ προστριβὲς λόγω τῆς προσπάθειας τῶν καταδρομέων νὰ ἡγηθοῦν στὸ 241ΤΠ σὲ κρίσιμη ὥρα ἄμυνας μέσα στὴν πόλη...
Παρὰ τὶς ὑπεράνθρωπες προσπάθειες ὅμως σὲ λίγες ὧρες ἡ Κυρήνεια εἶχε καταληφθεῖ.
Κάποιοι ἀπὸ τοὺς ἀμάχους ἔτρεξαν πρὸς τὸ ξενοδοχεῖο Ντόουζ καὶ τέθηκαν ὑπὸ τὴν εἰρηνευτικὴ δύναμη τοῦ ΟΗΕ.
Στὸ Ντόουζ κατέφυγαν καὶ Βρεττανοὶ οἱ ὁποῖοι ἀπομακρύνθηκαν τελικὰ μὲ βρεττανικὰ πλοῖα δείχνοντας ὅτι οὔτε οἱ ἴδιοι αἰσθάνονταν ἀσφαλεῖς...
Οἱ 75 ἐθνοφρουροὶ ποὺ παρέμειναν τελευταῖοι ὑπερασπιστὲς στὸ κάστρο τῆς πόλης, διέφυγαν ἀπὸ μυστικὴ ἔξοδο καὶ μία χαράδρα ἔξω ἀπ' τὴν πόλη...

Δευτέρα 22 Ἰουλίου 1974 - ...Τοῦρκοι πέρασαν...
Ὁ πληθυσμὸς τῆς Κυρήνειας καὶ τῶν γύρω χωριῶν, ποὺ δὲν εἶχαν ἐκκενωθεῖ βάσει σχεδίου τῆς ἐθνοφρουρᾶς γίνονται θύματα μίας πρωτόγνωρης κτηνωδίας...
Οἱ Τοῦρκοι συγκέντρωναν αἰχμαλώτους καὶ ἄλλους τοὺς ἐκτελοῦσαν (ὅπως ὁ σωρὸς τῶν ἀποκεφαλισμένων ἐθνοφρουρῶν), ἄλλους τοὺς κράταγαν γιὰ ἀποστολὴ στὶς τουρκικὲς πόλεις ὅπως τὰ Ἀδανα...
Ἔψαχναν τὰ σπίτια μὲ σκυλιὰ καὶ ξετρύπωναν γυναικόπαιδα καὶ ἡλικιωμένους.
Καταγράφηκαν ἀνεξέλεγκτοι βιασμοὶ ἀπὸ κορίτσια 13 ἐτῶν καὶ ἔγκυες, μέχρι γριὲς 70 ἐτῶν...
Κατάφεραν ἀπόσπαση ὁρισμένων αἰχμαλώτων ἀπὸ τὸ ξενοδοχεῖο Ντόουμ, ὅπου ἦταν ὑπὸ τὴν προστασία τῆς εἰρηνευτικῆς δύναμης τοῦ ΟΗΕ καὶ τοὺς ἐκτελοῦσαν.
Χαρακτηριστικὴ εἶναι ἡ εἰκόνα ἑνὸς μικροῦ ἀγοριοῦ, ποὺ ἐνῶ φυγαδεύεται ἀπὸ ἄνδρα τῆς εἰρηνευτικῆς δύναμης, ἀποσπᾶται βίαια ἀπὸ τοῦρκο ἀξιωματικὸ καὶ ἐκτελεῖται μὲ βολὴ περιστρόφου στὸ κεφάλι!!!
Ἡ Κυρήνεια καὶ ἡ γύρω περιοχὴ γέμισαν πτώματα στρατιωτῶν καὶ ἀμάχων ἐκτεθειμένα γιὰ μέρες, σύμφωνα μὲ τὴν τούρκικη συνήθεια...
Αὐτοὶ εἶναι οἱ Βάρβαροι Τουρανο-μογγόλοι...
Δικαιώνεται ὁ Βίκτωρ Οὐγκῶ στὸ: "Τοῦρκοι πέρασαν, χαλασμός, θάνατος πέρα ὡς πέρα"

Δευτέρα 22 Ἰουλίου 1974 - Ὁ Γενίτσαρος
Ἀξίζει νὰ ἀναφέρουμε τὴν περίπτωση Τούρκου ὑπολοχαγοῦ, ποὺ παραλάμβανε κάποιους αἰχμαλώτους ἔξω ἀπ' τὸ Πεντεμίλι καὶ τοὺς τοποθετοῦσε σὲ μία διώροφη οἰκία, πάνω τὶς γυναῖκες καὶ τὰ παιδιὰ κάτω τους ἄνδρες.
Τοὺς προστάτευε σθεναρὰ σὲ κάθε ἀπόπειρα βιαιοπραγίας ἀπὸ δικούς του, τοὺς πήγαινε τρόφιμα καὶ ροῦχα, μέχρι ποὺ κατάφερε νὰ τοὺς στείλει στὸ Ντόουζ γιὰ ἀσφάλεια...
Οἱ δικοί μας εἶχαν ἐκπλαγεῖ μὲ τὴν συμπεριφορὰ τοῦ Τούρκου, ὁ ὁποῖος μάλιστα μίλαγε ἄπταιστα ἑλληνικά, γιατί εἶχε σπουδάσει - λέει - ἑλληνικὰ στὴν Τουρκία...
Ὅταν ἐδίωχνε τοὺς τελευταίους γιὰ τὸ Ντόουζ, κάποιος δὲν κρατήθηκε καὶ τὸν ρώτησε:
Ἕλληνας εἶσαι;
Τὸν κοίταξε γιὰ λίγο ἀμίλητος, ἔπειτα ξαφνικὰ ἀνοίγει τὸ πουκάμισό του καὶ σφίγγει δυνατὰ μὲ τὸ χέρι τὸν χρυσὸ σταυρὸ ποὺ φόραγε, κάνοντάς του νεῦμα νὰ μὴν μιλήσει...
Κι ὅμως εἶναι πραγματικὴ ἱστορία, μὲ γενίτσαρο τοῦ σήμερα...

Δευτέρα 22 Ἰουλίου 1974 - ὥρα 16:00
Ἡ συμφωνημένη κατάπαυση πυρὸς ἔγινε στὶς 16:00, ἀλλὰ ἴσχυσε μόνο γιά μας...
Οἱ Τοῦρκοι ποὺ μὲ τὴν 39η Μεραρχία καὶ τὰ Μ48, ἔχουν πετύχει ἐπέκταση θυλάκων καὶ στὰ ἄλλα δύο μέτωπα καὶ ἔτσι ἔχουν βελτιώσει κάπως τὸ ἀρχικὸ προγεφύρωμα, παραβίασαν τὴν κατάπαυση πυρὸς καὶ προωθήθηκαν ἀμαχητί!!!
Στὰ τρία μέτωπα (Ἄγ. Ἰλαρίωνα, Ἄσπρη Μούτη καὶ Τρίμιθι), ποὺ ἐμεῖς ἔντιμα τηρήσαμε σιγὴ ὅπλων ἔστω καὶ ἂν εἴχαμε ἐγκλωβισμένα τμήματα πρὶν τὸ Πενταδάκτυλο ποὺ πιάστηκαν αἰχμάλωτα ἄνανδρα!!!
Αὐτὸς ἦταν ὁ ἡρωισμὸς καὶ ἡ τιμὴ τῶν πάνοπλων μεχμετζίκ...
Τώρα πλέον εἶχαν τὸ προγεφύρωμα τοῦ στρατηγικοῦ στόχου τῆς πρώτης μέρας τῆς ἀπόβασης... περπατώντας!!!

Στὶς 17:00, μία ὥρα μετὰ τὴν κατάπαυση πυρός, στὸν Β. τομέα τῆς Λευκωσίας προσπάθησαν νὰ προωθηθοῦν καλυμμένοι πίσω ἀπὸ ἕνα κοπάδι πρόβατα!!!
Ἔγιναν ἀντιληπτοὶ ἀπ' τὴν ἀρχὴ μὲ γέλια ἀπ' τὴν Ἐθνοφρουρά, ἀφέθηκαν νὰ πλησιάσουν ἀρκετὰ καὶ θερίστηκαν μαζὶ μὲ τὸ κοπάδι...

Στὶς 18:00 -καὶ ἐνῶ ἔχουμε σιγὴ ὅπλων δυὸ ὧρες- 500 περίπου Τοῦρκοι μὲ ὅλμους πλησιάζουν μὲ ἔρπειν κρυφὰ τὸ στρατόπεδό μας (τῆς ΕΛΔΥΚ ) στὰ 500 μ. ἀνατολικὰ καὶ ἄλλοι τόσοι δυτικά, ἐλπίζοντας νὰ τὸ καταλάβουν αἰφνιδιαστικά.
Ἔγιναν ἀντιληπτοὶ καὶ παρὰ τὶς ἐντολὲς τοῦ ΓΕΕΦ γιὰ διατήρηση τῆς ἐκεχειρίας αὐτοὶ πλησίαζαν μέχρι σημείου ἅλματος ἑφόδου, βοηθούμενοι ἀπ' τὸ σκοτάδι ποὺ ἄρχισε νὰ πέφτει καὶ τὴν ἀφέγγαρη νύχτα...
Ὁ σκοπὸς τοῦ 4ου λόχου ἀκούστηκε νὰ φωνάζει:
- Ἂλτ τὶς εἰ, ἀκούγοντας θορύβους γύρω του καὶ ἔριξε στὸν ἀέρα προειδοποιητικά...
Ἦταν πολὺ κοντά, νομίζοντας ὅτι δὲν θὰ ἐμπλακοῦμε...
Τὸ ΓΕΕΦ ἐπέμενε νὰ τηρήσουμε σιγὴ ὅπλων μὲ τοὺς Τούρκους δίπλα μας!!!
Ὁ διοικητὴς ὅμως τοῦ 2ΤΠ μὲ πρωτοβουλία του, διέταξε ἀρχικὰ προειδοποιητικὲς βολὲς καὶ στὴ συνέχεια ἔδωσε διαταγὴ πυρός, μέχρι ποὺ ἀπομακρύνθηκαν...
Τὸ πρωὶ βρήκαμε στὰ συρματοπλέγματα ἀρκετοὺς νεκροὺς Τούρκους φορτωμένους μὲ
ὅλμους καὶ ὁπλοπολυβόλα...
Ἡ κατάπαυση πυρὸς δὲν ἴσχυε γιὰ ἄνανδρους καὶ προσπαθοῦσαν νὰ τὴν ἐκμεταλλευτοῦν ὅσο γίνεται καλύτερα.

Ἔξω ἀπ' τὴ Σκύρο τρία ἑλληνικὰ μαχητικὰ F-5 συναντήθηκαν μὲ δύο τούρκικα F-102.
Ἕνα F-102 ἔβαλε μὲ φάλκον κατὰ ἑνὸς F-5, ποὺ τὸ ἀπέφυγε μὲ ἑλιγμό.
Τὸ F-5 ποὺ ἀκολουθοῦσε μὲ χειριστὴ τὸν ὑποσμηναγὸ Δινόπουλο, προσέβαλε τὸ F-102 μὲ Gar-8 καὶ τὸ κατέριψε.
Τὸ δεύτερο F-102 προφανῶς πανικόβλητο, φεύγει πρὸς Ἑλλάδα καὶ ἀφοῦ περιπλανᾶται ἀκολουθούμενο στρέφει ἀνατολικὰ καὶ κάνει ἀναγκαστικὴ προσγείωση πρὶν τὴ Σμύρνη...
Αὐτὴ ἦταν ἡ τούρκικη ἀεροπορία ποὺ ἔχασε 19 ἀεροσκάφη στὴ μάχη τῆς Κύπρου.

Τὴν ἴδια μέρα τὸ ὀχηματαγωγὸ Ρέθυμνο ποὺ εἶχε ἀποπλεύσει ἀπὸ Ἑλλάδα μὲ 500 Κύπριους ἐθελοντὲς καὶ ἐλαφρὰ ἅρματα, καὶ ἐνῶ ἦταν 200νμ νότια της Ρόδου παίρνει ἐντολὴ νὰ σπέυσει στὴ Ρόδο ποὺ κινδυνεύει ἀπὸ εἰσβολή!!!
Κατέπλευσε στὴ Ρόδο καὶ ἔκπληκτο εἶδε ὅτι ἡ πόλη ζοῦσε σὲ κανονικὸ ρυθμό...

Ἀντισ/χὴς Κουρούπης - ὁ ἥρωας διοικητὴς τοῦ 251ΤΠ
Μεγάλη ἦταν ἡ συμβολὴ τοῦ 251 ΤΠ καὶ τοῦ διοικητῆ τοῦ ἀντισ/χῆ Κουρούπη, ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὴν πρώτη μέρα τῆς ἀποβάσεως καὶ ἀβοήθητος, πάγωσε μὲ δύο λόχους τὴν ἀσυγκρίτως μεγαλύτερη ἀποβατικὴ δύναμη στὸν ὅρμο Πεντεμίλι καὶ ἀκολούθως (ὑπὸ τὴν πίεση τῶν Μ48 τῆς 39ης Μεραρχίας τῶν Τούρκων) συμπτύχθηκε μαζὶ μὲ τὴν 33 Μοίρα Καταδρομῶν (τοῦ τὰγμ/χῆ Κατσάνη, τοῦ λὸχ/γοῦ Κατούντα καὶ τοῦ ὑπολ/γοῦ Ροκᾶ) ὑπερασπιζόμενοι ἠρωϊκὰ μέχρι τέλους τὴν πόλη...
Ἔπεσε ἡρωικὰ ἔξω ἀπ' τὴν Κυρήνεια τὸ ἀπόγευμα τῆς 22 Ἰουλίου '74, ἐνῶ ἀνασύντασε δυνάμεις γιὰ ἀντεπίθεση κατὰ τοῦ προγεφυρώματος τὴν ὁποία μόλις εἶχε διατάξει!!!
Στὰ 15 μέτρα τῆς ἐφόρμησης δέχτηκε καταιγισμὸ πυρῶν καὶ ἔπεσε ἔχοντας μόλις τραβήξει τὸ πιστόλι του.
Δὲν πλησιάστηκε λόγω δραστικῶν πυρῶν καὶ ἔκτοτε θεωρεῖται πεσῶν στὸ πεδίο τῆς μάχης...
Θεωρήθηκε ἀγνοούμενος μέχρι τὸ 1991, ὅποτε ἀπεκαλύφθη ἡ πορεία του καὶ τὸ 1994 (ἀπουσία τοῦ ΓΕΣ) στήθηκε ἀνδριάντας τοῦ ἔξω ἀπὸ τὸ διοικητήριο τῆς Καλαμάτας.
Ἦταν ἀπ' αὐτοὺς ποὺ ἔπρεπε νὰ ἡγοῦνται ἐπάξια της ἄμυνας τῆς Κύπρου...

Τρίτη 23 Ἰουλίου
Τὴν ἑπομένη τῆς κατάπαυσης πυρὸς οἱ Τοῦρκοι προωθήθηκαν ἀργὰ καὶ διστακτικὰ στὴ θέση τοῦ 11ΣΠ , ἀνάμεσα στὴν ΕΛΔΥΚ καὶ στὸ ἀεροδρόμιο, τὸ ὁποῖο προσπάθησαν νὰ πλησιάσουν, ἀλλὰ ἀνακόπηκαν ἀπὸ τὴ Β Μ Καταδρομῶν ποὺ ἀπὸ τὸ βράδυ τῆς προηγούμενης ποὺ ἦρθε, ἀνέλαβε τὴν προστασία του.
Ἀργότερα τὸ ἀεροδρόμιο τέθηκε ὑπὸ τὴν προστασία τοῦ ΟΗΕ μὲ παρέμβαση Βαλντχάϊμ καὶ ἔτσι παραμένει ὡς σήμερα.
Ἀναδιπλούμενοι οἱ Τοῦρκοι καταλαμβάνουν τὸν δρόμο Λευκωσίας - Μόρφου.
Ἀνατολικὰ ἀπὸ τὸ θύλακα Λευκωσίας κατέλαβαν τὸ χωριὸ Κάτω Δίκομο, διευρύνοντας τὸν.

Τρίτη 23 Ἰουλίου 1974 - 181ΜΠΠ
Διανύουμε τὴ δεύτερη μέρα ἀπὸ τὴν συμφωνία κατάπαυσης πυρὸς καὶ οἱ Τοῦρκοι βλέποντας ὅτι τὴν τηροῦμε προχωροῦν συνεχῶς...
Καταφέρνουν ἔτσι νὰ ἐγκλωβίσουν τμήματα ποὺ ἔχουν διαταγὴ διατήρησης τῆς θέσης καὶ ὅταν σιγουρευτοῦν γιὰ τὴν ὁπλικὴ ὑπεροχή τους νὰ τὰ ἐξοντώσουν...
Ἔτσι ἐγκλώβισαν καὶ διέλυσαν μὲ ἐνέδρα τὴν 181ΜΠΠ, ἡ ὁποία ἀπεγκλωβιζόταν ἀμαχητὶ ἀφοῦ ἔβλεπε ὅτι οἱ Τοῦρκοι τὴν περικύκλωναν καὶ ἡ Μοίρα εἶχε ἐντολὴ κατάπαυσης πυρός, ἐπιτρέποντας στὰ μεχμετζὶκ νὰ τὴν πλησιάσουν κυκλωτικὰ καὶ ἀκίνδυνα...
Στὴν ἔξοδό της πρὸς Συγχαρί, ἀνακόπηκε ἡ πορεία της καὶ ἀναδιπλούμενη ἔπεσε σὲ ἐνέδρα καὶ ἐξοντώθηκε, μόλις ποὺ νύχτωνε...

Τρίτη 23 Ἰουλίου 1974 - πολιτικὴ σκηνὴ
Ἀδιέξοδο.
Τὴν ἴδια μέρα παραιτήθηκε ὁ Σαμψῶν καὶ ἀνέλαβε ὁ Κληρίδης, ὁ ὁποῖος συναντήθηκε ἀμέσως μὲ τὸν Ντεκτᾶς γιὰ νὰ ἐπιστρέψει ἀπογοητευμένος.
Στὴν Ἑλλάδα οἱ ἀρχηγοὶ τῶν Ὅπλων στρατηγοὶ Μπονάνος, Γαλατσάνος καὶ Ἀραπάκης, ζητοῦν ἀπὸ τὸν Γκιζίκη νὰ καλέσει τοὺς πολιτικοὺς νὰ ἀναλάβουν τὴν διακυβέρνηση τῆς χώρας...
Μὲ παρέμβαση Ἀβέρωφ στὸν Γκιζίκη, καλεῖται τελικὰ ὁ Κ. Καραμανλὴς ἀπὸ τὴν Γαλλία.
Τὸ Συμβούλιο Ἀσφαλείας τοῦ ΟΗΕ ἐκδίδει τὴν ὕπ. ἄρ. 354 ἀπόφαση μὲ τὴν ὁποία ζητᾶ πάλι ἄμεση κατάπαυση πυρὸς καὶ ἀποφυγὴ πράξεων βίας...

Τετάρτη 24 Ἰουλίου 1974
Οἱ Τοῦρκοι ἐκμεταλλευόμενοι τὴν ἐξουδετέρωση τῆς 181 ΜΠΠ , προώθησαν δυνάμεις καὶ κατέλαβαν τὸ φρούριο τοῦ Μπουφαβέντο στὸ Πενταδάκτυλο, ὑψώνοντας προκλητικὰ μία μεγάλη σημαία.
Περίπολος 16 ἀνδρῶν ἐθελοντῶν τῆς Ἐθνοφρουρᾶς, ποὺ παρακολουθεῖ τὶς κινήσεις τοῦ ἐχθροῦ στὴ γραμμὴ μετώπου, δέχεται ἐπίθεση ἀπὸ Τούρκους καταδρομεῖς ποὺ τὴν πλησίασαν ἀπὸ τὰ νῶτα τῶν γραμμῶν τους μὲ τρία λεωφορεῖα στὰ ὁποῖα εἶχαν ἀναρτήσει λευκὴ σημαία, γιὰ νὰ ὑπερφαλαγγίσουν τὴν περίπολο ὅπως καὶ ἔγινε μὲ ἀμφότερες ἀπώλειες.
Τοῦρκοι καταδρομεῖς εἰσχωροῦσαν στὰ ἐνδότερά της ἐθνοφρουρᾶς γιὰ δολιοφθορὲς σὲ στρατηγικοὺς στόχους...
Ἡ τουρκικὴ ὑπεροπλία πλέον, ἀλλὰ καὶ ἡ ἀτιμία τῆς ἐκμετάλλευσης τῆς ἀνακωχῆς γιὰ ἀσφαλῆ προώθηση ἦταν ἀσύγκριτη, ἀπέναντι σὲ μία ἄτακτη Ἐθνοφρουρά, ποὺ ἔδειχνε ἀνίκανη νὰ ἀπαντήσει...
Οἱ Ἕλληνες ἀξιωματικοὶ τῶν τμημάτων τῆς Ἐθνοφρουρᾶς πέρα ἀπὸ τὴν ἀπείθεια, ἀντιμετώπιζαν ἀνοικτὰ καὶ τὴν ἐχθρότητα πλέον τῶν ἑλληνοκυπρίων ἐθνοφρουρῶν...

Στὴν Ἑλλάδα ὁρκίστηκε ἡ κυβέρνηση Καραμανλή, μὲ ὑπουργὸ ἄμυνας τὸν Ἀβέρωφ, ὁ ὁποῖος ἂν καὶ δέχτηκε λίστα κρίσης καὶ ἀπόδοσης ἀξιωματικῶν της Κύπρου, δὲν προέβη σὲ ἀλλαγὲς μέχρι τὸ τέλος τῆς εἰσβολῆς.
Ἐξετάζεται τὸ ἐνδεχόμενο τῆς ἀλλαγῆς τοῦ ἀρχηγοῦ ΓΕΕΦ.
Ὁ Καραμανλὴς ἀρνεῖται νὰ συζητήσει μὲ Ἐτσεβὶτ καὶ καλεῖ ἐπανειλημμένα ὑπουργικὰ συμβούλια γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῆς κατάστασης...

Πέμπτη 25 Ἰουλίου 1974
Ἀρχίζει στὴ Γενεύη ἡ διάσκεψη γιὰ τὸ κυπριακό, μὲ τὴ συμμετοχὴ τοῦ ἕλληνα ὕπ. ἐξωτερικῶν Γ. Μαύρου, τοῦ τούρκου Τ. Γκιουνὲς καὶ τοῦ βρετανοῦ Κάλαχαν, ὑπὸ τὴν παρακολούθηση τῶν ἐργασιῶν της ἀπὸ τὸν ἀμερικανὸ Μπάφαμ, ἄνθρωπο τοῦ Κίσιγκερ.
Ἡ Τουρκία πῆγε στὶς διαπραγματεύσεις μὲ τὸν ἀέρα τοῦ νικητῆ, θεωρώντας ἑαυτὸν πλέον ρυθμιστὴ τῶν πραγμάτων στὴν Κύπρο, ἀνένδοτη στὶς συνομιλίες καὶ ἀνυποχώρητη...

Ὄχι δὲν ἔπαψε ὁ πόλεμος στὴν ἀνακωχὴ
Ὅπου ἔβλεπαν ἀδύνατο μέτωπο ἢ κενὸ χῶρο προχωροῦσαν.
Ἂν μία περίπολος ἔστω προέβαλλε πυρὰ ἀντίστασης σταματοῦσαν ὧρες, μέχρι νὰ σιγουρευτοῦν γιὰ τὸ μέγεθος τῆς ἀντίστασης...
Εἴμασταν καθηλωμένοι σὲ γραμμὴ ἄμυνας ΕΛΔΥΚ - Νικόσια - ἀεροδρόμιο.
Μὲ τὴ μούρη μαυρισμένη ἀπ' τὶς Ναπάλμ, σκισμένη στολή, ἄρβυλα ἕτοιμα νὰ τρυπήσουν, δὲν πεινᾶμε, δὲν διψᾶμε, δὲν κοιμώμαστε...
Εἴμαστε ὀργισμένοι.
Γιατί ἐνῶ ἔπρεπε νὰ τοὺς ἔχουμε ρίξει στὴ θάλασσα, κάποιοι μᾶς καθήλωσαν σὲ γραμμὴ ἄμυνας...
Ξέρουν ἄραγε τὰ μεχμετζὶκ ὅτι ἡ Ἑλλάδα δὲν θὰ πολεμήσει;
Εἶναι ἐκεῖ ἀπέναντί μας σὰν λύκοι λουμωχτοὶ καὶ ξέρουμε ὅτι περιμένουν τὴν εὐκαιρία νὰ μᾶς ἐπιτεθοῦν, ἀνανεωμένοι, δυναμωμένοι μὲ ἐφεδρεῖες ὄπλα καὶ ἐφόδια.
Κάτι λένε γιὰ συμφωνίες ποὺ ἑτοιμάζει ὁ Μαῦρος στὴ Γενεύη.
Ποιὲς συμφωνίες μὲ τοὺς Τούρκους ἀπέναντι μὲ τὸ χέρι στὴ σκανδάλη;
Παραμύθια πιά...
Ἢ αὐτοὶ ἢ ἐμεῖς.

Παρασκευὴ 26 Ἰουλίου 1974
Τουρκικὰ τμήματα κατέλαβαν τὰ χωριὰ Ἄγ.Ἐρμόλαος καὶ Σύσκληπος καὶ τὴ διάβαση (αὐχένα) τοῦ Ἄγ. Παύλου.
Στὸν Ἄγ. Ἐρμόλαο ἀμύνετο τὸ 301ΤΕ μὲ διοικητὴ τὸν ταγματάρχη Κῶν/νὸ Ἀχιλλείδη.
Τὸ τάγμα συνεπτύχθη δυτικότερα.
Στὴν Ἑλλάδα τὸ 519 προεδρικὸ διάταγμα χορηγεῖ ἀμνηστεία καὶ οἱ πολιτικοὶ κρατούμενοι ἀπελευθερώνονται.

Σάββατο 27 Ἰουλίου 1974
Ἡ 32 ΜΚ στὸ ὕψωμα Καμένο, βάλεται ἀπὸ πυρὰ πυροβολικοῦ, ἀλλὰ διατηρεῖ τὴ θέση της.
Ἁψιμαχίες τοῦ 301 ΤΕ, στὸν Ἄγ. Ἐρμόλαο.
Ἀναμονή.

Κυριακὴ 28 Ἰουλίου 1974
Ὁ Ἐτσεβὶτ καλεῖ τὸν Καραμανλὴ σὲ συνομιλία γιὰ τὸ Κυπριακὸ καὶ αὐτὸς δικαίως ἀρνεῖται...
Τὸ 301 ΤΕ δέχεται ἐπίθεση μεγάλης κλίμακας καὶ ἐγκαταλείπει τὸν Ἄγ. Ἐρμόλαο.
Ὑποχωρεῖ καλυπτόμενο ἀπὸ τὴ 286 ΜΤΠ, ποὺ ἀποκρούει στὴ συνέχεια ἐπίθεση ἐναντίον τῆς πρὶν τὸ μεσημέρι...
Τὸ ΓΕΕΦ ἀναφέρει στὸ ΑΕΔ τὴν ἄσχημη κατάσταση ποὺ ἐπικρατεῖ, ἐλπίζοντας στὴν παρέμβαση κυρίως λόγω νέας Κυβέρνησης...

Δευτέρα 29 Ἰουλίου 1974
Τὸ Γενικὸ Ἐπιτελεῖο Ἐθνικῆς Φρουρᾶς Κύπρου ἀναφέρει στὸ Ἀρχηγεῖο Ἐνόπλων Δυνάμεων Ἑλλάδος : "ἠθικὸν καταπεπτωκός... ἐὰν καθυστερήσει ἡ διευθέτησις τῆς καταστάσεως τὸ στράτευμα καὶ ὁ πληθυσμὸς θὰ στραφοῦν κατὰ τῶν Ἑλλήνων ἀξιωματικῶν καὶ τῆς Ἑλλάδος γενικῶς".
Κατὰ τὴ διάρκεια τῶν ἐργασιῶν τῆς Γενεύης, ὁ ὑπουργὸς ἐξωτερικῶν Γ. Μαῦρος δίνει ἐντολὴ γιὰ τὴν ἄμεση ἀπελευθέρωση ἑνὸς Τούρκου συνταγματάρχη καὶ 14 ἄλλων Τούρκων ἀξιωματικῶν αἰχμαλώτων, μονομερῶς καὶ χωρὶς ἀντάλλαγμα...
Ὁ συνταγματάρχης πρὶν ἀπελευθερωθεῖ, ἀνακρινόμενος ἀνέφερε ὅτι εἶχε εἰσέλθει στὴν Κύπρο μὲ πολιτικά, μὲ 300 ἄλλους ἀξιωματικοὺς ἀπὸ τὶς 5 Ἰουλίου 1974, προετοιμάζοντας τὸ ἔδαφος τῆς εἰσβολῆς...
Ἡ εἰσβολὴ σχεδιαζόταν πολὺ πρὶν καὶ ἡ ἀνατροπὴ Μακάριου ἦταν ἡ ἀφορμὴ καὶ ἡ εὐκαιρία...
Κυρίως ὅμως εὐκαιρία ἦταν ὁ διχασμὸς τῶν ἑλληνικῶν δυνάμεων...
(Σήμερα ἄραγε πόσοι Τοῦρκοι, Ἀλβανοὶ ἢ ἄλλοι (τουρίστες) κατάσκοποι νὰ κάνουν τὸ ἴδιο, γιὰ λογαριασμὸ τῆς Τουρκίας;)

Τρίτη 30 Ἰουλίου 1974
Ἡ διάσκεψη τῆς Γενεύης διακόπτει τὶς ἐργασίες της γιὰ νὰ τὶς ἐπαναλάβει στὶς 8 Αὐγούστου.
Ἀποφασίζεται ἀπὸ τοὺς τρεῖς ὑπουργοὺς ἐξωτερικῶν (Ἑλλάδος, Τουρκίας, Βρεττανίας) ἡ δημιουργία ζώνης ἀσφαλείας στὰ ὅρια τῶν κατεχομένων, ἡ ἀνταλλαγὴ αἰχμαλώτων καὶ ἡ ἐκκένωση τῶν θυλάκων ποὺ εἶχε καταλάβει ἡ Ἐθνοφρουρά.
Κυρίως ὅμως ὅτι δὲν θὰ ἐπεκταθοῦν οἱ περιοχὲς οἱ ἐλεγχόμενες ἀπὸ τὶς ἀντίπαλες δυνάμεις.
Τὴν ἴδια ὅμως μέρα ἡ Τουρκία μέσω τῆς 28ης μεραρχίας, ἀποφάσιζε τὴν ἐπέκταση σὲ Λάπηθο καὶ Καραβά!
Ἡ κυβέρνηση ἐθνικῆς ἑνότητας τοποθέτησε ἀρχηγὸ ΓΕΕΦ τὸν ὑποστράτηγο Εὔθ. Καραγιάννη, ἕναν στρατιωτικὸ μὲ ἐμπειρία ἀπὸ Κύπρο καὶ ἀποφασιστικό.
Οἱ "Τζώνηδες" παρακωλύουν τὴν μεταφορά του στὴν Κύπρο...

Τετάρτη 31 Ἰουλίου 1974
Οἱ κάτοικοι τοῦ Καραβᾶ καὶ τῆς Λαπήθου, ποὺ μετὰ τὴν εἰσβολὴ εἶχαν καταφύγει στὴ Μόρφου, ἐπέστρεφαν στὰ σπίτια τους μὲ λεωφορεῖα.
Οἱ Τοῦρκοι μόλις εἶδαν ἀπὸ τὸ Πενταδάκτυλο τὴν ἐπιστροφὴ τῶν προσφύγων, ἄρχισαν νὰ προσβάλουν μὲ πυρὰ πυροβολικοῦ!
Ἡ Ἐθνοφρουρὰ δὲν ἀπάντησε στὴν πρόκληση.
Ἀπὸ τὶς ἑπόμενες μέρες ὅμως καὶ ἐνῶ εἶχαν συμφωνηθεῖ στὴ Γενεύη τὰ ὅρια τῶν κατεχομένων, θὰ ἄρχιζε τὸ μαρτύριο Λαπήθου - Καραβά, δείχνοντας ὅτι ὁ Τοῦρκος δὲν τηρεῖ καμία συμφωνία...

Τετάρτη 31 Ἰουλίου 1974
Τὰ σχέδια τῆς 28ης Μεραρχίας τῶν Τούρκων - παρὰ τὴν ἀνακωχὴ - εἶναι νὰ καταλάβουν τὰ δυτικὰ ὑψώματα τοῦ Πενταδάκτυλου γιὰ νὰ προσβάλουν εὔκολα Λάπηθο καὶ Καραβά..

Πέμπτη 1η Αὐγούστου 1974
Ἡ 28η τουρκικὴ Μεραρχία ἀπωθεῖ τὸ 316 ΤΕ ἀπὸ τὴν δυτικὴ πλευρὰ τοῦ Πενταδάκτυλου καὶ τὸ ὕψωμα 1024( Κυπαρασσόβουνο), πάνω ἀπὸ Λάπηθο - Καραβά, σύμφωνα μὲ τὰ σχέδια ἐξάπλωσης δυτικὰ ἀπὸ τὴν Κηρύνεια καὶ παρὰ τὴν ἀνακωχή.
Τὴ νύχτα ὅμως ὁ 2ος λόχος τῆς 31 Μοίρας Καταδρομῶν μὲ αἰφνιδιαστικὴ ἐπίθεση τὸ ἀνακαταλαμβάνει.
Οἱ Τοῦρκοι εἶναι εὐάλωτοι τὴ νύχτα...

Παρασκευὴ 2 Αὐγούστου 1974
Ὁ 2ος λόχος τῆς 31ΜΚ δέχεται ἐπίθεση τούρκων καταδρομέων τὸ πρωϊ καὶ τὴν ἀποκρούει.
Ἀκολούθησαν κι ἄλλες προσπάθειες τῶν τούρκων ποὺ ἀποκρούστηκαν.
Τὸ μεσημέρι ἡ 28η τουρκικὴ Μεραρχία μὲ ἰσχυρὴ πίεση ἀπωθεῖ τὸν 2ο λόχο τῆς 31ΜΚ ἀπὸ τὸ ὕψωμα 1024...

Παρασκευὴ 2 Αὐγούστου 1974
Οἱ Τοῦρκοι κινοῦνται κάτω του 1024 ὑψώματος μὲ ἅρματα Μ47 καὶ τεθωρακισμένα ὀχήματα Μ113 κατὰ τοῦ ὑψώματος Κόρνος, ποὺ ὑπερασπίζεται τὸ 316 ΤΕ.
Τὸ 316ΤΕ ἐξουδετερώνει μὲ βολὴ ΠΑΟ τὸ προπορευόμενο ἅρμα καὶ ἕνα Μ113 ποὺ ἀναφλέγεται...
Στὸν πανικὸ ἐγκαταλείπονται ἀπὸ τὰ τουρκικὰ πληρώματα 1 ἀκόμη Μ47 καὶ 2Μ113 τὰ ὁποία στὴ συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν ἀπὸ τὴν Ἐθνοφρουρά...
Οἱ Τοῦρκοι ἐπέστρεψαν ἀμέσως στὸ ὕψωμα 1024, θεωρώντας ὅτι τὸ 316ΤΕ εἶχε πλήρη ἀντιαρματικὴ ὑποστήριξη!!!
Ποῦ νὰ εἶχε κιόλας... πράγματι...

Τριμερὴς ἐπιτροπὴ ἀξιωματικῶν (Ἑλλάδος - Τουρκίας - Βρεττανίας) ἀδυνατεῖ νὰ χαράξει ἐπὶ χάρτου τὴ γραμμὴ ἀνακωχῆς γιατί οἱ Τοῦρκοι... δὲν εἶχαν ἀκόμα καταλάβει τὰ ἐδάφη ποὺ ἀπαιτοῦσε τὸ ἀρχικὸ σχέδιο εἰσβολῆς...
Στὴν Ἀθήνα ὁ ταξίαρχος Ἰωαννίδης τέθηκε σὲ διαθεσιμότητα.

Σάββατο 3 Αὐγούστου 1974
Στὴν Ἑλλάδα ὁ πρωθυπουργὸς Καραμανλὴς συγκαλεῖ σύσκεψη γιὰ τὴν στρατιωτικὴ κατάσταση Ἑλλάδος - Κύπρου...
Δίνει ἐντολὴ στοὺς Ἀρχηγοὺς τῶν Ἐνόπλων Δυνάμεων νὰ ἑτοιμάσουν μία Μεραρχία γιὰ ἀποστολὴ στὴν Κύπρο...
Ἐκεῖνοι ζητοῦν διορία 6-10 ἡμερῶν!!! νὰ τὴν ἑτοιμάσουν, παρὰ τὸ ὅτι ἡ χώρα εἶναι σὲ κατάσταση πολέμου... καὶ παρὰ τὸ ὅτι ἐρωτώμενοι γιατί ἤδη δὲν τὴν ἔστειλαν (πρακτικὰ φακέλλου Κύπρου) ἀπάντησαν ὅτι τὴν εἶχαν ἤδη ἕτοιμη, ἀλλά... κινδύνευε στὴ διαδρομὴ γιὰ Κύπρο καὶ δὲν ρίσκαραν...
(Ὑπενθυμίζουμε ὅτι ἡ στρατιωτικὴ ἡγεσία δὲν εἶχε ἀντικατασταθεῖ ἀπὸ τὸν ὕπ. ἄμ. Ἀβέρωφ)

Στὶς 3/8 ο λόχος μου (1ος ΕΛΔΥΚ) πῆρε διαταγὴ μετάβασης στὸν Καραβὰ καὶ ἐνίσχυσης τῆς ἐκεῖ ἄμυνας...
Ἤμασταν μαζὶ μὲ τὸ 316ΤΕ, τὸ 256ΤΕ, ἕναν ἐφεδρικὸ λόχο καὶ τὸ 321 ΤΕ, ἔναντί της τουρκικῆς 28ης Μεραρχίας, τῶν τεθωρακισμένων της καὶ τῆς Ταξιαρχίας ἀλεξιπτωτιστῶν-καταδρομέων, νὰ προετοιμάσουμε τὴν ἄμυνα Λαπήθου - Καραβά, στρώνοντας ναρκοπέδια ἢ ὅτι ἄλλο...
Οὔτε τὴν γραμμὴ ἐξάπλωσης τῆς Μεραρχίας δὲν μπορούσαμε νὰ καλύψουμε, ἀφοῦ εἴμασταν τόσο λιγότεροι, ἀλλὰ θὰ τοὺς περιμέναμε...
Εἴχαμε χάσει καὶ τὸ 1024 ὕψωμα τῆς Λαπήθου ἐκτεθειμένοι κυρίως στὸν πεδινὸ χῶρο...
Στὸ 1024 ἦταν ἡ Ταξιαρχία τους, στὰ πλευρά μας καὶ ψηλότερα...
Θὰ 'πρεπε δυὸ λόχοι κι ἕνας ἐφεδρικὸς νὰ τὴν κρατήσουμε ἀγνοώντας τὴν γραμμὴ μετώπου τῶν ἁρμάτων ποὺ περίμεναν...

Κυριακὴ 4 Αὐγούστου 1974
Στὸν βόρειο Ἔβρο ἕνας οὐλαμὸς ἁρμάτων Μ48 πῆρε διαταγὴ (ἄγνωστο ἀπὸ ποὺ) νὰ ἐπιτεθεῖ στὴν Τουρκία τὰ χαράματα τῆς ἑπομένης, περνώντας τὸν Ἔβρο καὶ καταλαμβάνοντας ὕψωμα ἀνατολικὰ αὐτοῦ, μὲ ὑποστήριξη τοῦ 30ΣΠ...
Ἐνῶ προετοιμάστηκε ἡ ἐπίθεση, ἀκυρώθηκε μὲ νέα διαταγή.
Ξεκομμένο ἀπὸ τὴν ΧΙΙ Μεραρχία τὸ 30ΣΠ, στὰ βόρειά του Ἔβρου καὶ μὲ διοικητὴ ποὺ προσκειτο στὸν Ἰωαννίδη...
Ἡ κυβέρνηση ἐθνικῆς ἑνότητας δὲν ἔλεγχε ἀκόμη τὸν στρατὸ καὶ δὲν μποροῦσε νὰ ἐπιβληθεῖ εὐθέως φοβούμενη νέο πραξικόπημα...
Ἔτσι ἄλλοτε μὲ συστάσεις καὶ παραινέσεις στοὺς ἀρχηγούς, ἄλλοτε μὲ ἀργὲς κινήσεις ἀπομάκρυνε τμήματα στρατοῦ ἀπὸ τὴν Ἀττική, ποὺ θεωροῦσε ἐπικίνδυνα...
Λειψανδρία ἡγετῶν καὶ στρουθοκαμηλισμός!!!
Ἡ ἀποκατάσταση τοῦ πολιτεύματος μποροῦσε νὰ περιμένει ἀφοῦ ἡ χώρα ἦταν σὲ κατάσταση πολέμου καὶ οἱ ἀρχηγοὶ ἔπρεπε νὰ ξηλωθοῦν ἀμέσως λόγω ἀνικανότητας....

Σχόλια
Ἡ διαίρεση στὴν πολιτικὴ καὶ στὸ στράτευμα κυριαρχοῦσε καὶ στὴν Ἑλλάδα, ὄχι μόνον τὴν Κύπρο...
Ἀναποφασιστικότητα καὶ μία στρατιωτικὴ ἡγεσία κατώτερη τῶν περιστάσεων, τὴν στιγμὴ ποὺ ὁ Ἐτσεβὶτ φοβόταν πολὺ ἕναν ἑλληνοτουρκικὸ πόλεμο, γιατί μὲ βάση τὸν συσχετισμὸ δυνάμεων -καὶ παρὰ τὴν ποσοτικὴ ὑπεροχὴ τῆς Τουρκίας- θὰ κρινόταν στὸν ἀέρα καὶ τὴ θάλασσα, ποὺ ἡ Ἑλλάδα εἶχε συντριπτικὴ ποιοτικὴ ὑπεροχὴ μὲ 60 σύγχρονα ἀεροσκάφη F4 - E, πυραύλους Χὼκ , ὑποβρύχια τύπου 209 καὶ τορπιλακάτους, ἔναντι ΚΑΝΕΝΟΣ ἀντίστοιχου ποιοτικὰ ὅπλου τῆς Τουρκίας...
Ταυτόχρονα ἡ ἄμυνα τῶν νήσων τοῦ Αἰγαίου κρινόταν ἰσχυρὴ καὶ ἡ στένωση τῆς Θράκης δὲν εὐνοοῦσε τὴν ὑπεροχὴ σὲ ἅρματα τῆς Τουρκίας...
Ἀκόμη ἡ Ἑλλάδα εἶχε Μοῖρες ἐξειδικευμένων Καταδρομέων τὴ στιγμὴ ποὺ ἡ Τουρκία εἶχε μία Ταξιαρχία ἀλεξιπτωτιστῶν - καταδρομέων σταλμένη στὴν Κύπρο καὶ βασιζόταν στὸ ἀπειροπόλεμο πεζικό της...
Τὸ ἀξιόμαχό του πεζικοῦ της ὅμως φάνηκε οἰκτρὰ ἀπὸ τὴν στιγμὴ τῆς ἀπόβασης, καθηλωμένο στὴν ἄμμο ἀπὸ δύο λόχους πεζικοῦ του 316ΤΕ...
Γιὰ μία ἀκόμη φορᾶ ἡ Τουρκία ἦταν ἡ τυχερή της Ἱστορίας καὶ ἡ Ἑλλάδα ἡ ἀδικαιολογήτως ταπεινωμένη, λόγω διχασμοῦ καὶ ἐξωτερικῆς παρέμβασης...
Τὸ καθεστὼς Παπαδόπουλου -πέραν τῶν ἄλλων- εἶχε ἐξοπλίσει μὲ σύγχρονα ὄπλα τὸν στρατὸ διαβλέποντας τὴν ἑλληνοτουρκικὴ σύγκρουση, ποὺ εἶχε γίνει ὁρατὴ ἀπὸ τὸ '64...
Αὐτὸ δὲν ἄρεσε στὸν Κίσινγκερ (ποὺ οὐσιαστικὰ ἀντικαθιστοῦσε τὸν Νίξον) καὶ ἔπρεπε νὰ ἀνατραπεῖ ἀπὸ ἕναν Ἰωαννίδη καὶ δυὸ - τρεῖς ἀρχηγοὺς ΕΔ ποὺ θὰ χάριζαν στὴν Τουρκία ὅτι οἱ Σάξονες ἐπέβαλλαν γιὰ τὴν ἀποκατάσταση τῆς "ἰσορροπίας"...

Δευτέρα 5 Αὐγούστου 1974
Ὁ ἀρχηγὸς τῆς τουρκικῆς ἀεροπορίας Ἂλπ καγιᾶ δηλώνει ὅτι ἡ ἀεροπορία ἔσωσε τὴν εἰσβολὴ καὶ ὅτι χωρὶς αὐτὴν οἱ ἀπώλειες θὰ ἦταν μεγάλες...
Τὴν ἴδια μέρα ξεσπᾶ σφοδρὴ ἀνταλλαγὴ πυρῶν μεταξύ του τουρκοκυπριακοῦ θύλακα τῆς Ἀμμοχώστου καὶ τῆς Ἐθνοφρουρᾶς ποὺ τὸν πολιορκοῦσε...
Οἱ Τουρκοκύπριοι ἤθελαν νὰ ἐπισπεύσουν τὴν ἄφιξη τῶν τουρκικῶν Μεραρχιῶν στὴν Ἀμμόχωστο μὲ τὸν Ἀττίλα ΙΙ.

Τρίτη 6 Αὐγούστου 1974
Ἔτσι ἤμασταν παραταγμένοι ἀπὸ τὸ Βαβυλὰ μέχρι τὸν Καραβὰ σὲ ἕναν πεδινὸ χῶρο ποὺ εὔκολα ἐλεγχόταν ἀπὸ τὸ Πενταδάκτυλο (ὕψ.1024) καὶ σὲ ἕνα ἐπικλινὲς ἔδαφος πρὸς τὴ θάλασσα ποὺ μᾶς ἄφηνε ἀκάλυπτους στὶς βολὲς τοῦ στόλου τους...
Ἡ ἄμυνα ἦταν σὲ ἀπελπιστικὴ θέση, ἀλλὰ ἔπρεπε νὰ ὑπάρξει ἄμυνα...

Τρίτη 6 Αὐγούστου '74 - ὥρα 05:45
Ἡ ἐπίθεση τῆς 28ης ἄρχισε τὴν 05:45 ὥρα, μὲ καταιγιστικὰ πυρὰ πυροβολικοῦ καὶ ὅλμων.
Τὰ ἀντιτορπιλικά τους ἔβαλαν στὰ μετόπισθέν της γραμμῆς μας μακριὰ ἀπὸ τὴ γραμμὴ μετώπου, ποὺ ἦταν σ' ἐπαφὴ μὲ τὸ 256ΤΕ.
Ταυτόχρονα μὲ τὰ πυρὰ ὑποστήριξης, ἅρματα καὶ πεζοναῦτες κινήθηκαν δυτικὰ κατὰ τοῦ Καραβᾶ σὲ πυκνοὺς σχηματισμούς, ἐνῶ πάνω μας ἀπὸ τὰ πλάγια τοῦ Πενταδάκτυλου κινήθηκε ἡ Ταξιαρχία τῶν καταδρομέων τους, μαζὶ μὲ ἕνα σύνταγμα πεζικοῦ τὸ 61 νομίζω...
Μία ἔκταση τεράστια ἀπὸ τὸν Καραβὰ καὶ τὴν Λάπηθο μέχρι τὴ Βασίλεια καὶ τὸν Βαβυλὰ εἶχε σηκωθεῖ στὸν ἀέρα ἀπὸ τὴ δύναμη πυρός...
Περιμέναμε τὴν Ταξιαρχία τους ποὺ κατέβαινε σὲ πυκνὴ γραμμὴ ἀπὸ τὸ Πενταδάκτυλο...
Ἔξω ἀπὸ τὴ Λάπηθο στὸ Κεφαλόβρυσο τὴν προσβάλαμε βοηθούμενοι ἀπὸ πυρὰ ὅλμων μίας διμοιρίας ΒΟ καὶ τῆς προκαλέσαμε σοβαρὲς ἀπώλειες...
Ἀναδιπλώθηκαν τὰ μεχμετζὶκ καὶ ἀντεπιτέθηκαν πολλὲς φορές, ἀλλὰ τοὺς ἀποκρούαμε μέχρι τὸ μεσημέρι, παρὰ τὰ πυρὰ πυροβολικοῦ ποὺ ἔπεφταν ἀδιάκοπα στὶς θέσεις μας...
Τὸ μεσημέρι πήραμε ἐντολὴ ἀνασχηματισμοῦ στὴ γραμμὴ Βαβυλὰ - Βασιλείας, πρὸς τὴν ὁποία κινοῦνταν πιὰ ὅλες οἱ δυνάμεις μας, μέσα σ' αὐτὴ τὴν κόλαση...
Στὴν ὀπισθοχώρηση τοῦ 256ΤΕ τουρκικὲς δυνάμεις ποὺ εἶχαν ἀποβιβαστεῖ στὶς πλάτες τους, τοὺς ἔκλειναν τὸ δρόμο ἀποδεκατίζοντας ὅσους γλίτωναν ἀπὸ τὰ πυρὰ ὑποστήριξης τῶν Τούρκων...
Ἦταν σφαγὴ γιὰ τὶς δυνάμεις μας ἀλλὰ εἴχαμε προκαλέσει μεγάλη ζημιὰ στὴν Μεραρχία τους...
Κινηθήκαμε δυτικὰ πρὸς τὴ διάβαση Βασιλείας ποὺ ἦταν κοντὰ μᾶς μέσα σὲ μία κόλαση πυρὸς ποὺ δὲν ξεχώριζες πιὰ δυνάμεις καὶ θέσεις ἀντιπάλων...
Πέσαμε ἀποκλεισμένοι ἀπὸ πυρὰ κάπου στὴ διάβαση Βασιλείας σὲ ἕνα χαράκωμα καὶ πήραμε θέσεις μάχης...
Σὲ λίγο τὰ πρῶτα πεζοπόρα τμήματά τους ἔπεφταν πάνω μας χτυπημένα ἀπό μας, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ δικά τους πυρὰ πυροβολικοῦ(!!!) ποὺ ἔριχναν πλέον ἀνεξέλεγκτα ἀφοῦ τὰ μέτωπα ἦταν θολὰ καὶ δυσδιάκριτα...
Πίσω μας καταιγισμὸς πυροβολικοῦ καὶ πιθανὲς ἐνέδρες, μπροστὰ μας ἡ Μεραρχία, νότια ἡ Ταξιαρχία τους καὶ σαρωτικὲς βολὲς ψηλότερα στὸν Πενταδάκτυλο, βόρεια καὶ δίπλα μας ἡ θάλασσα καὶ τὰ ἀντιτορπιλικά τους...
Εἴμασταν ἐντελῶς ἀποκλεισμένοι... πόσο θὰ ἀντέχαμε...
- Σήμερα εἶναι ἡ τελευταία μας μέραα! ἀκούω κάποιον νὰ φωνάζει δίπλα μου...
- Μὴ φοβᾶσαι ρέ, τὸ πολὺ-πολὺ νὰ μαας κάνουν καὶ ἥρωα στὰ χωριά μας! τοῦ φωνάζω χωρὶς νὰ πολυκαταλαβαίνω τί ἔλεγα καὶ σίγουρος πιὰ ὅτι θὰ σκοτωθοῦμε ἀπόψε...
Δὲν εἶδα καν ποιὸς ἦταν, χρόνια μετὰ συναντηθήκαμε σὲ τιμητικὴ ἐκδήλωση στὴν Κύπρο καὶ μοῦ τὸ θύμισε...
Μία σειρὰ ἑφτὰ - ὀχτὼ πολυβόλα τοὺς κρατάγαμε ὅλο τὸ ἀπόγευμα σὲ κεῖνο τὸ μικρὸ πέρασμα μέχρι ποὺ νύχτωσε...
Στὸν Καραβὰ μέσα ἀκούγονται σποραδικὰ πυρὰ πλέον... Οἱ διμοιρίες μας ἐκεῖ εἶχαν σφαγιαστεῖ...
Τὴ νύχτα ἕνας ἀπὸ μᾶς εἶπε φωναχτὰ τὴν ἰδέα του στὸ σκοτάδι.
Νὰ πέσουμε λέει στὴ θάλασσα καὶ κολυμπώντας δυτικὰ νὰ παρακάμψουμε τὴ γραμμὴ πυρός τους καὶ τὶς ἐνέδρες τους...
Ἔτσι κι ἔγινε...
Βγήκαμε κάπου στὸ Βαβυλὰ συναντώντας σκόρπιους δικούς μας ποὺ πέρασαν τὴν κόλαση...
Ἐκεῖ Βαβυλὰ - Βασίλεια, μαζευτήκαμε ὅσες δυνάμεις εἴχαμε ἀπομείνει γιὰ ἀνασύνταξη...

Τετάρτη 7 Αὐγούστου 74
Μᾶς χτυποῦν μὲ πυρὰ καμπύλης τροχιᾶς.
Δὲν ἐπιτέθηκαν μὲ πεζοπόρα τμήματα σήμερα.
Ἄρα ἔχει κι ἡ Μεραρχία τοὺς μεγάλη ζημιά...

Πέμπτη 8 καὶ Παρασκευὴ 9 Αὐγούστου
Ἡ τουρκικὴ ἀεροπορία βομβαρδίζει θέσεις τῆς Ἐθνοφρουρᾶς κοντὰ σὲ τουρκοκυπριακοὺς θύλακες Λάρνακα, Πάφο καὶ Ἀμμόχωστο...
Παραιτήθηκε ὁ Νίξον στὴν Ἀμερικὴ καὶ ἀνέλαβε ὁ Φόρντ.
Ἡ διάσκεψη τῆς Γενεύης ναυάγησε στὴν τουρκικὴ ἀδιαλλαξία ποὺ θεωρεῖ τὸν ἑαυτὸ τῆς νικητή, βλέποντας ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἀναζητεῖ πολιτικὴ λύση...

Σάββατο 10 -Τρίτη 13 Αὐγούστου 74
Ἡ Ἑλλάδα ἐνῶ ἀναζητᾶ τρόπο ἀναχαίτησης τῆς τουρκικῆς προέλασης στὴν Κύπρο ποὺ ἀπειλεῖται, μετὰ τὸ ναυάγιο τῶν συνομιλιῶν τῆς Γενεύης, διαπιστώνει διὰ στόματος ΑΕΔ ὅτι δὲν μπορεῖ νὰ βοηθήσει στρατιωτικὰ τὴν Κύπρο!!!
Οὔτε καν μὲ σώματα ἐφοδιασμένα μὲ ἀντιαρματικὸ ἐξοπλισμὸ ποὺ θὰ ἀνέκοπταν τὰ τουρκικὰ ἅρματα καὶ θὰ ἀναπτέρωναν τὸ ἠθικὸ τῶν ἀμυνομένων...
Αὐτὴ ἦταν ἡ στρατιωτικὴ ἡγεσία τῆς Ἑλλάδος τότε...
Ὁ Καραμανλὴς ἀπαντώντας σὲ ὑποκριτικὴ ἐπιστολὴ Κίσινγκερ, τοῦ λέει ὅτι ἡ Ἑλλάδα ἂν βρεθεῖ πρὸ δεινῆς καταστάσεως -ἀφοῦ ἡ Ἀμερικὴ δὲν συνετίζει τὴν Τουρκία - θὰ κάνει πόλεμο ὑπὲρ πάντων...
Οἱ Τοῦρκοι ἑτοιμάζουν τὸν Ἀττίλα ΙΙ σὲ τριπλὸ μέτωπο...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - Τετάρτη 14 Αὐγούστου 74
Τὴν αὐγὴ τῆς 14ης Αὐγούστου καὶ ὥρα 05:00 ἄρχισε καὶ πάλι τὴ δράση της ἡ τουρκικὴ ἀεροπορία, προετοιμάζοντας τὴν τριπλῆ ἐπίθεση τοῦ Ἀττίλα 2, πρὸς Μόρφου, πρὸς Ἀμμόχωστο καὶ πρὸς Λευκωσία - στρατόπεδο ΕΛΔΥΚ.

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - 14/8 Ἀνατολικὸ μέτωπο
Ἡ κύρια ἀμυντικὴ δύναμη ἦταν ΒΑ τῆς Λευκωσίας στὴν θέση Μία Μηλιά.
Ὅταν διασπάστηκε αὐτὴ ἡ θέση ἄμυνας, τὰ τουρκικὰ ἅρματα προέλασαν στὸν κάμπο τῆς Μεσσαορείας μὲ κατεύθυνση τὴν Ἀμμόχωστο, ἐνῶ οἱ δυνάμεις τῆς Ἐθνοφρουρᾶς ἀναδιπλώνονταν στὴ γραμμὴ Λευκωσία - Λάρνακα, ἐνῶ ἄλλες ὑποχωροῦσαν ἀνατολικὰ πρὸς Ἀμμόχωστο.
Πολλοὶ ἐθνοφρουροὶ ὑποχωροῦντες ἀνατολικὰ ἐγκλωβίστηκαν καὶ σκοτώθηκαν ἢ αἰχμαλωτίστηκαν.
Καταγγέλθηκαν περιπτώσεις τραυματιῶν, ποὺ ὅταν τὰ τουρκικὰ ἅρματα τοὺς ἐντόπιζαν νὰ προσπαθοῦν νὰ διαφύγουν πληγωμένοι περνοῦσαν πάνω τους...
Ἀπὸ νωρὶς τὸ πρωὶ ἀπὸ ὅλα τὰ χωριὰ τῆς Μεσσαορείας καραβάνια προσφύγων γέμιζαν τοὺς δρόμους γιὰ Λάρνακα, ὑπὸ τὰ πυρὰ τοῦ τουρκικοῦ πυροβολικοῦ καὶ τῶν προωθημένων μονάδων.
Ἡ τουρκικὴ προέλαση ἀνακόπηκε ἀπὸ τὸ ἀνασυνταχθὲν 256ΤΠ στὴ γραμμὴ Τύμβου - Λευκόνοικου -Παλαίκυθρου.
Οἱ δυνάμεις τοῦ Πενταδάκτυλου (κυρίως ἡ 32 ΜΚ) ἄρχισαν νὰ κινοῦνται στὴν κορυφογραμμὴ τοῦ ἀνατολικά, γιὰ τὴν τελικὴ ἄμυνα τῆς Ἀμμοχώστου...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - 14/8 Δυτικὸ μέτωπο
Τὸ Δυτικὸ μέτωπο ἄνοιξε τὸ ἀπόγευμα τῆς 14ης Αὐγούστου, μὲ προέλαση τῶν τουρκικῶν δυνάμεων πρὸς Μόρφου.
Καταλήφθηκε τὸ ὕψωμα Ἄσπρος ἀπὸ τοὺς Τούρκους, χωρὶς καμιὰ προσπάθεια ἀνακατάληψης ἀπὸ τὴν Ἐθνοφρουρὰ καὶ ἡ προέλαση σταμάτησε ἐκεῖ...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - 14/8 Κεντρικὸ μέτωπο

Ἡ μάχη τοῦ στρατοπέδου τῆς ΕΛΔΥΚ
Τὸ πρωὶ τῆς 14ης Αὐγούστου, μᾶς βρῆκε σὲ γραμμὴ ἄμυνας στὸ στρατόπεδο τῆς ΕΛΔΥΚ σὲ θέσεις διασπορᾶς ποὺ εἴχαμε ἀνακατασκευάσει...
Στὴν ἄμυνα τοῦ στρατοπέδου ἤμασταν ὅσοι μείναμε ἀπὸ τὸν Καραβὰ (ἀπὸ τὸν ἡρωικὸ 1ο λόχο ποὺ δὲν ὑπῆρχε πιὰ ), εἴχαμε συμπτυχθεῖ σὲ διλοχία μὲ ὑπολλείματα τοῦ 6ου λόχου τοῦ 2ΤΠ, ὑπὸ τὸν ταγματάρχη Στεργιόπουλο.
Οἱ ὑπόλοιποι ἦταν, ὁ 2ος μὲ διοικητὴ τὸν ὑπολοχαγὸ Κωσταντούλα, ὁ 4ος μὲ τὸν Κύπριο λοχαγὸ Ἰωαννίδη, ὁ λόχος διοικήσεως τῆς ΕΛΔΥΚ μὲ διοικητὴ τὸν ταγματάρχη Δελή, μία διμοιρία μηχανικοῦ μὲ διοικητῆ τὸν λοχαγὸ Σταυριανάκο καὶ ἄλλα μικρὰ τμήματα ἐφέδρων Κυπρίων σὲ διμοιρίες τυφεκιοφόρων.
Διοικητὴς ὅλων αὐτῶν ὁ ἂντ/χὴς Σταυρουλόπουλος.
Ἤμασταν (ἡ διλοχία) παραταγμένη στὸ ἀριστερὸ ἄκρο τῆς γραμμῆς ἄμυνας τοῦ στρατοπέδου...
Ἀπὸ τὸ πρωὶ ποὺ ξεκίνησε ὁ Ἀττίλας 2 ἄρχισαν νὰ μᾶς χτυποῦν μὲ πυρὰ πυροβολικοῦ καὶ ἀεροπορίας...
Στὶς 10:00 ἐκδηλώθηκε ἡ πρώτη ἐπίθεση πεζικοῦ τὴν ὁποία ἀποκρούσαμε.
Ἔρχονταν σὰν κοπάδι, ἀκάλυπτοι μὲ τὸ ἀριστερὸ χέρι νὰ κρύβει τὰ μάτια οἱ περισσότεροι..
Τοὺς ἀφήναμε νὰ πλησιάσουν καὶ στὴ διαταγὴ τοῦ λοχαγοῦ γιὰ πῦρ, τοὺς ἀνακόπταμε εὔκολα καὶ ὑποχωροῦσαν....
Εἴχαμε βέβαια κάποια πυρὰ ὑποστήριξης πυροβολικοῦ ποὺ μὲ διορθώσεις δεξιὰ - ἀριστερὰ ἔκαναν θραύση στοὺς πυκνοὺς σχηματισμούς, μαζὶ μὲ τοὺς ὅλμους...
Σὲ λίγο ἔβγαιναν δύο -τρία φορτηγὰ μὲ ἕνα θωρακισμένο ὄχημα μεταφορᾶς γιὰ συνοδεία καὶ πλησίαζαν στὸ πεδίο μάχης σχηματίζοντας ἡμικύκλιο...
Ἤμασταν ἕτοιμοι γιὰ πῦρ, ἀλλὰ ἡ διαταγὴ τοῦ λοχαγοῦ ἦταν ξακάθαρη:
- Μὴν ἀνοίξετε πῦρ! Ἀφῆστε τους νὰ μαζέψουν τοὺς νεκρούς τους...
Ἔτσι κι ἔγινε...
Στὶς 11:00 δεύτερη προσπάθεια πεζικοῦ καὶ ἁρμάτων ἀποκρούστηκε πάλι.
Τὴν ἴδια τύχη εἶχε καὶ ἐπίθεση τῶν Τούρκων στὶς 15:00.
Σὲ ὅλη αὐτὴ τὴ διάρκεια ἡ ἀεροπορία τοὺς μᾶς χτυποῦσε κατὰ διαστήματα.
Ὑπῆρχαν κενὰ διαστήματα ποὺ ἔβγαιναν πάλι μὲ φορτηγὰ σὲ τελικὸ ἡμικυκλικὸ σχηματισμὸ καὶ μάζευαν νεκροὺς ἀνενόχλητοι...
Ἡ ἄμυνα τοῦ στρατοπέδου ἀπὸ τὴν ΕΛΔΥΚ ἀποδεικνυόταν ἡ ἀποτελεσματικότερη τῶν δυνάμεών μας γιατί μὲ Σίγκερ καὶ ΠΑΟ δὲν τολμοῦσαν νὰ προελάσουν τὰ ἅρματά τους...
Ἕνα ἂν χτύπαγες τὰ ἀλλὰ ὑποχωροῦσαν...
Τὸ πεζικό τους ἦταν πιὸ εὔκολη ὑπόθεση...
Νύχτωσε, ἀλλὰ ξέραμε ὅτι τὸ πρωὶ θάρθουν περισσότεροι...
Θὰ τοὺς περιμέναμε, μὲ τονωμένο τὸ ἠθικὸ ἀπὸ τὴ νίκη...
Ἐμεῖς δὲν εἴμασταν "ἐθνοφυλακὴ" κι οἱ διαφορές μας ἀπὸ Λάπηθο - Καραβὰ - Βασίλεια μᾶς ἔκαναν νὰ ξεχνᾶμε καὶ πείνα καὶ κούραση...
Τὰ μάτια μᾶς λὲς κι ἦταν καρφωμένα ἀνοιχτὰ κι ἀγριεμένα σὰ διαβόλου...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ, Πέμπτη 15 Αὐγούστου 1974

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ, 15/8 Ἀνατολικὸ μέτωπο
Τὴ 15η Αὐγούστου ἡ τουρκικὴ ἀεροπορία βομβάρδισε τὴν Ἀμμόχωστο πρὸς ἀνακούφιση τῶν πολιορκούμενων στὸ κάστρο τουρκοκυπρίων...
Μὲ τοὺς βομβαρδισμοὺς τὸ 201ΤΠ ἄρχισε νὰ παίρνει θέσεις πιὸ μακριὰ ἀπὸ τὸν χῶρο πολιορκίας.
Ἡ 32ΜΚ ποὺ ἀπὸ χτὲς κινοῦνταν γιὰ Ἀμμόχωστο στὴν κορυφογραμμὴ τοῦ Πενταδάκτυλου, πῆρε διαταγὴ νὰ προσπεράσει τὴν γραμμὴ προώθησης τῶν Τούρκων καὶ νὰ συμπτηχθεῖ στὴν γραμμὴ Λευκωσίας - Λάρνακας!
Μετὰ τις 14:00 που τὰ τουρκικὰ ἅρματα πλησίαζαν στὴν πόλη ἐπιφυλακτικά, τὸ 341ΤΕ καὶ ἡ Ι ΑΔΤ χωρὶς μεταξύ τους συνεννόηση ἀποχώρησαν ἀπὸ τὴν Ἀμμόχωστο πρὸς τὴ Λάρνακα ἀφήνοντας τὴν πόλη τῆς Ἀμμοχώστου (τὸν τουρκοκυπριακὸ τομέα) στὰ χέρια τῶν εἰσβολέων στις 17:30...
Οἱ ἀργὲς καὶ προσεκτικὲς κινήσεις τῶν Τούρκων ἔδειχναν ὅτι δὲν εἶχαν διαταγὴ κατάληψης τῆς νέας πόλης.
Τὴν ἴδια μέρα, τὴν ἐγκατάλειψη τοῦ χωριοῦ Τροῦλοι βορείως τῆς Λάρνακας ποὺ ἐγκατέλειψε τμῆμα τοῦ 6ου ΤΠ, ἐπάνδρωσε ἐθελοντικὰ ὁ τὰγ/χὴς Διονυσιάδης καὶ 20 ἐθελοντές, ἔτσι ὥστε νὰ κρατᾶ ἐπαφὴ μὲ τὸν ἐχθρὸ στὸν ὁποῖο μὲ ἐναλλαγὲς θέσεων καὶ πυρὰ ἔδινε τὴν ἐντύπωση μεγάλης δύναμης, ποὺ κάλυπτε τὸν διάδρομο πρὸς Λάρνακα...
Τὸ παράδειγμα τοῦ Διονυσιάδη δυστυχῶς δὲν ἀκολούθησαν οἱ μονάδες ὑπεράσπισης τῆς Ἀμμοχώστου παρὰ τὴν γνώριμη πλέον διστακτικότητα στὶς κινήσεις τῶν Τούρκων καὶ παρὰ τὶς διαταγὲς καθυστέρησης τοῦ ἐχθροῦ...
Ἡ ἔλλειψη σὲ ἅρματα καὶ ἀντιαρματικὰ ὄπλα τῆς Ἐθνοφρουρᾶς, ἔκανε τὶς ἴλες τοῦ ἐχθροῦ νὰ κάνουν περίπατο...
Κι αὐτὸν ἀργὰ καὶ προσεκτικά...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ, 15/8 Δυτικὸ μέτωπο
Στὸ δυτικὸ μέτωπο οἱ Τοῦρκοι προώθησαν 2 ἕως 6 χιλιόμετρα μία ἴλη ἁρμάτων πρὸς τὴ Μόρφου, ἀφοῦ χτυπήθηκαν ἀπὸ κοντὰ σὲ ἐνέδρα μὲ ΠΑΟ ἀπὸ 2 θωρακισμένα ὀχήματα ἀναγνώρισης τῆς ἐθνοφρουρᾶς ἔξω ἀπὸ τὴ Βασίλεια χάνοντας δύο Μ47.
Στὴν προσπάθεια νὰ τὰ ἐγκλωβίσουν, τὰ Μ113 διέφυγαν στὴ Μόρφου.
Πέρα ἀπὸ τὸ σημεῖο αὐτό, ὁ χῶρος γιὰ τὰ τουρκικὰ ἅρματα τῆς 28ης ἦταν πεδινὸς καὶ εὔκολος γιὰ τὴν ἑπόμενη μέρα ...

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ, 15/8 Κεντρικὸ μέτωπο
Ἡ μάχη τοῦ στρατοπέδου τῆς ΕΛΔΥΚ (συνέχεια)
15η Αὐγούστου
Ἀπὸ τὸ πρωὶ ξανάρχισαν μὲ πυρὰ πυροβολικοῦ καὶ ἀεροπορίας ἀδιάκοπα...
Δὲν τόλμησαν καμία ἐπίθεση πεζικοῦ καὶ ἁρμάτων στὶς 15.
Ἡ χτεσινὴ ἥττα τοὺς ἀποθάρρυνε...
Ὁ διοικητὴς ζήτησε ἀντιαρματικὴ ὑποστήριξη καὶ μεγαλύτερη ὑποστήριξη πυρῶν πυροβολικοῦ, ἀλλὰ ἀντὶ γι' αὐτὸ μας ἔστειλαν τρία θωρακισμένα ὀχήματα μεταφορᾶς...
Νὰ κάνουν τί αὐτά; Τὴ νύχτα τὰ ἐδίωξε...
Θὰ ἔπρεπε νὰ τοὺς περιμένουμε μὲ ὅτι εἴχαμε γνωρίζοντας ὅτι θὰ ἔστελναν μεγαλύτερη δύναμη πυρός.
Ἂς εἶναι. Τὸ ἠθικό μας ἦταν ἀκμαῖο ἀπὸ χτές.
Πυρὰ καμπύλης τροχιᾶς καὶ ναπὰλμ τάχαμε... συνηθίσει.
Τὶς ταξιαρχίες τοὺς θέλαμε γιὰ νὰ ξεπλύνουμε τὴ σφαγὴ τοῦ Καραβᾶ τῶν δικῶν μας.

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - Παρασκευὴ 16 Αὐγούστου 1974

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - 16/8 Δυτικὸ μέτωπο
Στὶς 16 Αὐγούστου οἱ μονάδες τῆς 28ης Μεραρχίας συνέχισαν πολὺ ἀργὰ τὴν προέλασή τους στὴν πεδιάδα τῆς Μόρφου, παρότι δὲν συναντοῦσαν ἀντίσταση.
Στὶς 09:00 κατέλαβαν τὴν ἔρημη Μόρφου, στὶς 12:00 ἔφτασαν στὸν Κορμακίτη, στὴ Λεύκα καὶ στὴ Φιλιά.
Ὁ ἐφεδρικὸς λόχος τοῦ 281ΤΠ ποὺ παρέμεινε στὴν περιοχή, κυκλώθηκε ἀπὸ τὸν ἐχθρὸ καὶ παρὰ τὴν ἀντίστασή του οἱ μισοὶ ἄντρες τοῦ σκοτώθηκαν καὶ οἱ ἄλλοι μισοὶ αἰχμαλωτίστηκαν.
Στὶς 18:00 ποὺ ἴσχυσε ἡ νέα κατάπαυση πυρὸς οἱ μονάδες τῶν Τούρκων ἀνέκοψαν τὴν προέλαση, γιὰ νὰ συνεχίσουν ἀργότερα μέχρι τὸ ὅρος Τρόοδος ποὺ ἀπέκτησαν ἐπαφὴ μὲ δυνάμεις τῆς ἐθνοφρουρᾶς.

ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ - 16/8 Κεντρικὸ μέτωπο

Ἡ μάχη τοῦ στρατοπέδου τῆς ΕΛΔΥΚ
Κρατήσαμε ἤδη δύο μέρες σὲ θέσεις μάχης ποὺ ἦταν γεμάτες κρατῆρες ἀπὸ βόμβες 1.000lb καὶ τὰ πάντα γκρεμισμένα καὶ καμένα, ὅπως τὰ δέντρα τοῦ στρατοπέδου...
Στὶς 08:30 τὸ πρωὶ ἄρχισε νὰ μᾶς προσβάλει καὶ πάλι ἡ ἀεροπορία τους καὶ συγχρόνως ἄρχισαν νὰ κινοῦνται πρὸς τὸ στρατόπεδο καὶ τὸν Ἄγ. Παῦλο δύο σχηματισμοί...
Μία ἴλη ἁρμάτων μὲ τάγματα πεζικοῦ ποὺ ἀκολουθοῦσαν, ὑποστηριζόμενα ἀπὸ πυρὰ πυροβολικοῦ ἔρχονταν ἀπὸ τὸ Κιόνελι πάνω μας καὶ μία παρόμοια δεύτερη δύναμη ἀπὸ τὸ Γερόλακο πρὸς τὴ θέση τοῦ 4ου καὶ τοῦ λόχου διοικήσεως...
Τοὺς ἀποκρούαμε μέχρι τὸ μεσημέρι...ὅπου ἔφτασαν στὰ 100μ ἀπὸ τὶς τελευταῖες μας ἀριστερά... δὲν τελειώνανε... εἴμασταν ἐκ τοῦ συστάδην... θὰ μπαίνανε...
Τὰ πυρὰ ὑποστήριξαν τοῦ πυροβολικοῦ μᾶς ἔκοψαν ἰσχὺ καὶ τὰ ἅρματά τους σὲ λίγο θάμπαιναν στὶς θέσεις τοῦ 4ου λόχου...
Ἦταν 13:00 καὶ διατάχτηκε ἀπαγκίστρωση...
Πῶς διάβολε μὲ πλάτες ἀκάλυπτες καὶ ἔδαφος ἐπικλινές;
Προσπάθησαν τὰ πρῶτα τμήματα μέχρι ποὺ ἅρματα καὶ πεζικὸ ἔπεσαν στὶς γραμμές μας...
Μπλέξαμε σὲ μάχη σῶμα μὲ σῶμα καὶ κεῖ θολώνει τὸ μυαλὸ καὶ τί νὰ θυμηθεῖς...
Σκοτώνεις μ' ὅτι ἔχεις ἢ σκοτώνεσαι δίχως δεύτερη σκέψη...
Ἦταν λιγότεροι σ'ἐμᾶς στ' ἀριστερὰ καὶ καθαρίσαμε, στὸ κέντρο ὅμως εἶχαν μπεῖ οἱ περισσότεροι κι εἶχαν καὶ τὰ ἅρματα μέσα...
Κινηθήκαμε πρὸς τὰ πίσω πρὶν μᾶς πάρουν οἱ ἐφεδρεῖες τους καὶ ξαφνικὰ μία ὁμάδα πολυβόλων ἄνοιγε τὸ κεντρικὸ μέτωπο τοῦ πεζικοῦ τους σὰ βεντάλια μέχρι ποὺ τὸ τράβηξε πάνω της...
Ἐκεῖ μας δόθηκε ὁ χρόνος καὶ ἀπαγκιστρωθήκαμε πρὸς τὸν Ἄγ. Παῦλο...
Μάθαμε ἀργότερα ὅτι ἦταν ὁμάδα τοῦ λοχία Κώστα Κέντρα, τοῦ ἥρωα ποὺ ἔμεινε μόνος μὲ τὸ πολυβόλο τοῦ τελικὰ καὶ σκοτώθηκε γιὰ νὰ γλιτώσει ὅλους ἐμᾶς τοὺς ὑπόλοιπους...
Δὲν βρέθηκε ποτὲ οὔτε τὸ κουφάρι τοῦ ἥρωα...
Οἱ Τοῦρκοι στὴ μανία τους γιὰ τὴν ΕΛΔΥΚ ποὺ ἀντιστάθηκε ἡρωικά, μάζεψαν τοὺς νεκρούς μας μπροστὰ ἀπὸ τὸ στρατόπεδο καὶ ἀφοῦ τοὺς ἀπογύμνωναν, τοὺς ἔκοβαν τὰ κεφάλια καὶ τοὺς φωτογράφιζαν...

Σώτ. Σταυριανάκος - ὁ τελευταῖος ἥρωας τῆς ΕΛΔΥΚ
Ὁ λοχαγὸς τοῦ μηχανικοῦ Σωτήρης Σταυριανάκος, σὲ μάχη σῶμα μὲ σῶμα στὸ κέντρο τῆς παράταξης, ἔχασε 25 ἀπὸ τοὺς 30 ἄντρες του...
Κράτησε τὴ θέση του καὶ μαχόμενος ὄρθιος δέχτηκε βολὴ ἀπὸ πυροβόλο ἅρματος ἀπὸ κοντινὴ θέση...
Χρειάστηκαν βολὴ ἅρματος γιὰ νὰ σταματήσουν τὸν τελευταῖο μας ἥρωα...

Σάββατο 17 Αὐγούστου 1974
Παρότι ἀπὸ χτὲς τὸ ἀπόγευμα, μετὰ τὴν πτώση τοῦ στρατοπέδου εἶχε συμφωνηθεῖ καὶ πάλι κατάπαυση πυρός, ἀποκρούσαμε καὶ σήμερα μὲ ἐπιτυχία ἐπιθέσεις τους στὸν Ἄγ.Παῦλο, μαζὶ μὲ τοὺς κύπριους ἐθελοντὲς ἀπὸ τὴν Ἀμμόχωστο ποὺ πολέμησαν ἡρωικὰ στὸ πλευρό μας.
Ἦταν οἱ τελευταῖες συμπλοκές.

ΚΥΠΡΟΣ '74 - Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
Δὲν θυμᾶμαι πόσες, ἀλλὰ λίγες μέρες μετὰ μᾶς διώξανε ξαφνικὰ ἀπὸ τὸ νησί, μὲ τὸ ἴδιο ὀχηματαγωγὸ ποὺ εἴχαμε πάει...
Στὴν Ἀθήνα μᾶς εἶπαν ὅτι εἴμαστε ἐλεύθεροι νὰ πᾶμε στὰ σπίτια μας!
Ἀλλὰ πῶς νὰ πᾶμε;
Χωρὶς ἕνα πεντόλιρο στὴν τσέπη, μὲ μία φόρμα ποὺ τῆς ἔλειπε ἕνα μπαντζάκι καὶ λερωμένη μὲ ξεραμένο αἷμα, μὲ ἕνα ἄρβυλο ποὺ ἔχασκε καὶ ἄπλυτοι ἀκόμη ἀπὸ τὴ μαυρίλα...
Ἐγὼ κι ἕνας φίλος ἀπὸ Τρίπολη κάναμε ὠτοστόπ.
Μᾶς πῆρε ἕνα φορτηγὸ καρότσα μέχρι τὴν Τρίπολη.
Μετὰ συνέχισα μόνος πάλι μὲ ὠτοστὸπ μέχρι...
Κατέβηκα στὴν πλατεία ἀπέναντι ἀπ' τὸ πρακτορεῖο ποὺ θὰ ἔβγαζα εἰσητήριο γιὰ τὸ χωριό...
Ξαφνικά μου τὴν πέφτει δίπλα μου ἕνας χωροφύλακας, βρίζοντας μὲ "ἀλήτη"! καὶ σπρώχνοντας..
Θόλωσα...
Τὸν ἅρπαξα καὶ τὸν ἔβαλα κάτω νὰ τὸν πνίξω, μέχρι ποὺ πέσανε πάνω μας καὶ μὲ τράβηξαν...
Ἦταν τυχερὸς ποὺ δὲν εἶχα οὔτε μαχαίρι πάνω μου...
Θὰ τὸν ἔσφαζα σίγουρα...
Κάποιος συγχωριανὸς ποὺ μὲ γνώρισε μὲ κάθησε σ'ἕνα τραπέζι νὰ πιῶ νὰ ἠρεμήσω...
Κάποιος μὲ ρώτησε ἂν θέλω εἰσιτήριο...
"Ναί, ἕνα εἰσιτήριο γιὰ Νικόσια...." φώναζα βρίζοντας γιὰ ὥρα...
Αὐτὴ ἦταν ἡ πατρίδα.
Δὲν μὲ πειράζει οὔτε μένα, οὔτε τ' ἄλλα παιδιὰ ποὺ μείναμε καὶ πολεμήσαμε μόνοι καὶ ἄοπλοι σχεδόν, τὸν Τοῦρκο...
Μᾶς πειράζει ὅμως πολύ, ποὺ μέχρι σήμερα δὲν μᾶς τὸ ἀναγνωρίζει καὶ μᾶς λέει χουντικούς...
Γι' αὐτοὺς μπορεῖ νὰ ἦταν ἕνα "ἐπεισόδιο", γιὰ μᾶς ἦταν ἕνας ἀκόμη ἑλληνοτουρκικὸς πόλεμος...
Καὶ θὰ 'μαστε περήφανοι ποὺ σταθήκαμε ἀντρίκια σ' αὐτὲς τὶς Θερμοπύλες...
Περήφανοι...

ΤΕΛΟΣ
Πηγή:Ἑνωμένη Ρωμηοσύνη