14 Νοε 2024

Ἡ νοερὰ προσευχή

Ἁγίου Ἰωάννου Χρυσοστόμου
 
Αὐτὸ λοιπὸν κάνε καὶ σύ: στέναξε βαθειά, φέρε στὴ μνήμη σου τὶς ἁμαρτίες σου, στρέψε τὸ βλέμμα σου στὸν οὐρανό, πὲς μὲ τὸν νοῦ σου· «Ἐλέησέ με, Θεέ μου», καὶ ὁλοκληρώθηκε ἡ προσευχή σου.
Γιατί αὐτὸς ποὺ εἶπε «ἐλέησέ με», ἔδειξε ἐξομολόγηση καὶ μετάνοιωσε γιὰ τὰ ἁμαρτήματά του· διότι τὸ νὰ ζητοῦν ἔλεος ταιριάζει σ’ αὐτοὺς ποὺ ἁμάρτησαν.
Αὐτὸς ποὺ εἶπε «ἐλέησέ με», πῆρε συγχώρηση τῶν σφαλμάτων του· γιατί αὐτὸς ποὺ ἐλεήθηκε δὲν κολάζεται.
Αὐτὸς ποὺ εἶπε «ἐλέησέ με», κέρδισε τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν γιατί αὐτὸν ποὺ θὰ ἐλεήσει ὁ Θεός, δὲν ἀπαλλάσσεται μόνο ἀπὸ τὴν κόλαση, ἀλλὰ γίνεται ἄξιος καὶ τῶν μελλοντικῶν ἀγαθῶν.
Ἂς μὴ προφασιζόμαστε λοιπὸν λέγοντας, ὅτι δὲν ὑπάρχει κοντά μας οἶκος προσευχῆς· γιατί ἐμᾶς τοὺς ἴδιους ἔκανε ναοὺς ἡ χάρη τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ, ἐὰν βέβαια εἴμαστε ἐπάγρυπνοι, ὥστε νὰ ἔχουμε ἀπὸ παντοῦ μεγάλη εὐκολία.
Γιατί ἡ λατρεία μας δὲν εἶναι τέτοια, ὅπως ἦταν παλαιότερα τῶν Ἰουδαίων, ποὺ εἶχε πολὺ τὸ ὑλικὸ στοιχεῖο καὶ ἀπαιτοῦσε πολλὴ ἀπασχόληση. Διότι... ἐκεῖ ὁ προσευχόμενος ἔπρεπε νὰ ἀνεβεῖ στὸ ἱερό, νὰ ἀγοράσει τρυγόνια, νὰ χρησιμοποιήσει ξύλα καὶ φωτιά, νὰ πάρει μαζί του μαχαίρι, νὰ σταθεῖ μπροστὰ στὸν βωμὸ καὶ νὰ ἐκτελέσει πολλὲς ἄλλες ἐντολὲς· ἐνῷ ἐδῶ τίποτε τέτοιο, ἀλλά, ὅπου καὶ νὰ βρίσκεσαι, ἔχεις τὸ θυσιαστήριο μαζί σου καὶ τὸ μαχαίρι καὶ τὸ θῦμα, διότι σὺ ὁ ἴδιος εἶσαι καὶ ἱερέας καὶ θυσιαστήριο καὶ θῦμα.

Ὅπου λοιπὸν καὶ ἂν βρίσκεσαι, μπορεῖς νὰ στήσεις τὸ βωμό, δείχνοντας μόνο νηφάλια πρόθεση, καὶ σὲ τίποτα δὲν σὲ ἐμποδίζει ὁ τόπος, οὔτε σὲ ἐμποδίζει ἡ ὥρα, ἀλλὰ καὶ χωρὶς νὰ γονατίσεις, χωρὶς νὰ χτυπήσεις τὸ στῆθος σου καὶ χωρὶς νὰ ὑψώσεις τὰ χέρια σου στὸν οὐρανό, μόνο ἐὰν δείξεις θερμὴ διάνοια, ὁλοκλήρωσες τὸ ἅπαν τῆς προσευχῆς.

Εἶναι δυνατὸ ἀκόμα καὶ γυναῖκα, ποὺ κρατάει ρόκα καὶ ὑφαίνει, νὰ στρέψει τὸ βλέμμα νοερὰ στὸν οὐρανὸ καὶ νὰ ἐπικαλεσθεῖ μὲ θερμότητα τὸ Θεὸ· μπορεῖ καὶ ἄνθρωπος ποὺ πηγαίνει στὴν ἀγορὰ καὶ βαδίζει μόνος του νὰ κάνει μακρὲς προσευχὲς· καὶ ἄλλος, ποὺ κάθεται στὸ ἐργαστήριο καὶ ράβει δέρματα, μπορεῖ νὰ ἀφιερώσει τὴν ψυχή του στὸν Δεσπότη· εἶναι δυνατὸ καὶ ὁ δοῦλος καὶ αὐτὸς ποὺ ψωνίζει, καὶ αὐτὸς ποὺ ἀνεβαίνει καὶ αὐτὸς ποὺ κατεβαίνει, καὶ αὐτὸς ποὺ ἐργάζεται στὸ μαγειρεῖο, ὅταν δὲν μποροῦν νὰ ἔρθουν στὴν ἐκκλησία, νὰ κάνουν προσευχὴ μακρὰ καὶ ζωηρή. Ὁ Θεὸς δὲν ντρέπεται τὸν τόπο· ἕνα πρᾶγμα μόνο ζητᾶ, θερμὴ διάνοια καὶ ψυχὴ γεμάτη σωφροσύνη.

Καὶ γιὰ νὰ δεῖς ὅτι δὲν χρειάζονται σχήματα καὶ τόποι καὶ ὧρες γενικά, ἀλλὰ γενναῖο καὶ διεγηρμένο φρόνημα, ὁ Παῦλος, ἐνῷ ἦταν ξαπλωμένος ἀνάσκελα στὴ φυλακὴ καὶ δὲν στεκόταν ὄρθιος (γιατί δὲν τὸν ἄφηνε τὸ ξύλο στὸ ὁποῖο ἦταν δεμένα τὰ πόδια του), ἐπειδή, ὄντας ξαπλωμένος, προσευχήθηκε μὲ προθυμία, ταρακούνησε τὴ φυλακὴ καὶ τράνταξε τὰ θεμέλιά της καὶ ἔδεσε τὸν δεσμοφύλακα καὶ τὸν ὁδήγησε ὕστερα ἀπὸ αὐτὰ στὴν ἱερὴ μυσταγωγία. Καὶ ὁ Ἐζεκίας ἐπίσης χωρὶς νὰ στέκεται ὄρθιος, οὔτε νὰ εἶναι γονατισμένος, ἀλλὰ ξαπλωμένος ἀνάσκελα στὸ κρεβάτι, ἐξ αἰτίας τῆς ἀρρώστιας, γύρισε τὸν ἑαυτό του πρὸς τὸν τοῖχο, καὶ μὲ τὸ νὰ ἐπικαλεσθεῖ θερμὰ καὶ μὲ σώφρονα ψυχὴ τὸ Θεό, καὶ τὴν ἀπόφαση ποὺ εἶχε ἀνακοινωθεῖ ἀνακάλεσε καὶ πολλὴ συμπάθεια κέρδισε καὶ ξαναβρῆκε ὅπως πρὶν τὴν ὑγεία του.

Καὶ αὐτὸ θὰ μποροῦσε νὰ τὸ δεῖ κανεὶς νὰ συμβαίνει ὄχι μόνο σὲ ἅγιους καὶ μεγάλους ἄνδρες, ἀλλὰ καὶ σὲ κακούς. Γιατί καὶ ὁ ληστὴς δὲν στάθηκε σὲ εὐκτήριο οἶκο, οὔτε γονάτισε, ἀλλὰ τεντωμένος ἐπάνω στὸ σταυρό, μὲ λίγα λόγια πέτυχε τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ἄλλος μέσα σὲ βοῦρκο καὶ σὲ λάκκο, ἄλλος μέσα σὲ λάκκο καὶ ἀνάμεσα σὲ θηρία, ἄλλος μέσα στὴν ἴδια τήν κοιλιὰ τοῦ κήτους, ἀφοῦ παρακάλεσαν τὸ Θεό, ὅλα ὅσα τοὺς ἀπειλοῦσαν τὰ διέλυσαν καὶ πέτυχαν τὴν εὔνοια τοῦ Θεοῦ.

Καὶ βέβαια λέγοντας αὐτά σας προτρέπω νὰ πηγαίνετε συνεχῶς στὶς ἐκκλησίες, καὶ στὸ σπίτι νὰ προσεύχεσθε μὲ πολλὴ ἡσυχία, καὶ ὅταν ἔχετε ἐλεύθερη ὥρα νὰ γονατίζετε καὶ νὰ ἀνυψώνετε τὰ χέρια· ἐὰν ὅμως εἴτε ἐξ αἰτίας τῆς ὥρας, εἴτε ἐξ αἰτίας τοῦ τόπου μείναμε ἀνάμεσα σὲ πολλοὺς ἄλλους, νὰ μὴ παραλείπετε ἐξ αἰτίας αὐτοῦ τις συνηθισμένες προσευχές, ἀλλὰ νὰ προσεύχεσθε μ’ αὐτὸν τὸν τρόπο, ποὺ εἶπα στὴν ἀγάπη σας, καὶ νὰ παρακαλεῖτε τὸ Θεό, μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι δὲ θὰ ἔχετε τίποτα λιγότερο μὲ αὐτὴ τὴν προσευχή.

Αὐτά σας τὰ εἶπα ὄχι γιὰ νὰ μὲ θαυμάσετε καὶ νὰ χειροκροτήσετε, ἀλλὰ γιὰ νὰ τὰ ἐφαρμόσετε ἔμπρακτα καὶ νὰ ἀφιερώνετε τὶς ὧρες τῆς νύχτας καὶ τῆς ἡμέρας καὶ τῆς ἐργασίας στὶς προσευχὲς καὶ τὶς δεήσεις. Ἐὰν ρυθμίζουμε ἔτσι ὅσα μᾶς ἀφοροῦν, θὰ πετύχουμε καὶ τὴ βασιλεία τῶν οὐρανῶν, τὴν ὁποία εἴθε νὰ ἐπιτύχουμε ὅλοι μας μὲ τὴ χάρη καὶ φιλανθρωπία τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, μέσῳ τοῦ ὁποίου καὶ μαζὶ μὲ τὸν ὁποῖο στὸν Πατέρα ἀνήκει ἡ δόξα καὶ στὸ ἅγιο Πνεῦμα, τώρα καὶ πάντοτε καὶ στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ἀμήν.


ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ – ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ – 8Α – (σελ. 111-112) ΠΕΡΙ ΑΝΝΗΣ, ΟΜΙΛΙΑ Δ’ – ΕΙΣΑΓΩΓΗ – ΚΕΙΜΕΝΟ – ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ – ΣΧΟΛΙΑ: Ἀπὸ τὸν ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΠΑΠΑΕΥΑΓΓΕΛΟΥ, Διδάκτορα θεολογίας – ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΜΕΡΕΤΑΚΗ «ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟΝ» ΠΑΤΕΡΙΚΑΙ ΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ὁ ΠΑΛΑΜΑΣ» ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 1990 – ΨΗΦΙΟΠΟΙΗΣΗ : Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.