9 Μαρ 2023

Ἅγιοι Νεομάρτυρες Χρίστος (Ἱερέας) καί Πανάγος (9 Μαρτίου †)

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - Καθηγητοῦ
Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει νά ἐπιδείξει νέφος Μαρτύρων στά μαῦρα χρόνια τῆς τουρκοκρατίας, κατά τήν ὁποία χιλιάδες Νεομάρτυρες ἀντάλλαξαν τή ζωή τους μέ τήν πίστη τους στό Χριστό. Δύο ἀπό αὐτούς ὑπῆρξαν ὁ ἱερέας Χρίστος καί ὁ Πανάγος (Παναγιώτης) ἀπό τήν Ἠλεία.
Εἶναι ἀπαραίτητο νά ἐπισημάνουμε εἰσαγωγικά, πώς ἡ τουρκοκρατούμενη Πελοπόννησος καταλήφτηκε ἀπό του Ἑνετούς στά 1685 καί ἡ ἐξουσία τους κράτησε ὡς τά 1715. Αὐτό τό διάστημα ὑπῆρξε καθοριστικῆς σημασίας γιά τόν πληθυσμό της, καθ' ὅτι ἀνέπνευσε τόν ἀέρα κάποιας... σχετικῆς ἐλευθερίας. Τήν περίοδο αὐτή ἐπέστρεψαν στήν Ἐκκλησία πολλοί ἐξισλαμισθέντες. Μεταξύ αὐτῶν ἦταν καί οἱ γονεῖς τῶν δύο Νεομαρτύρων Χρίστου καί Πανάγου.
Ὁ Νεομάρτυρας Χρίστος καταγόταν ἀπό τήν Ἀνδραβίδα. Εἶχε χειροτονηθεῖ ἱερέας στήν Πάτρα ἀπό τόν Ἐπίσκοπο Βυτίνης Γαβριήλ καί ὑπηρετοῦσε στήν πατρίδα του τήν Ἀνδραβίδα. Ἦταν εὐσεβής καί καλοκάγαθος ἄνθρωπος, καθώς καί καλός καί ἀφοσιωμένος οἰκογενειάρχης, πατέρας δύο ἤ καί περισσότερων παιδιῶν.
Μετά τήν ἀνακατάληψη τῆς Πελοποννήσου ἀπό του Τούρκους στά 1715 ἄρχισαν οἱ βίαιοι ἐξισλαμισμοί κατά τῶν Χριστιανῶν. Κυρίως στρέφονταν κατά τῶν ἱερέων, ἀφ' ἑνός μέν νά μένουν οἱ Χριστιανοί χωρίς ποιμένες καί λειτουργούς καί ἀφ' ἑτέρου ὁ ἐξισλαμισμός τῶν ἱερέων ἔδινε τό παράδειγμα καί τό ἔναυσμα γιά τόν ἐξισλαμισμό καί τῶν λαϊκῶν. Ἔτσι ἕνα χρόνο μετά, τό 1716 συνελήφθη καί ὁ ἱερέας τῆς Ἀνδραβίδας Χρίστος καί ὁδηγήθηκε στήν Γαστούνη, ἐνώπιον τοῦ τρομεροῦ Μουράτ Ἀγᾶ, ὁ ὁποῖος τοῦ ζήτησε νά ἀρνηθεῖ τό Χριστό καί τήν ἰεροσύνη του καί νά ἀσπασθεῖ τό Ἰσλάμ. Γιά νά τόν δελεάσει τοῦ ἔταξε προνόμια, χρήματα καί δόξες. Εὐνόητο ἦταν γιά τόν εὐλαβῆ κληρικό νά ἀρνηθεῖ τήν πρόταση τοῦ τούρκου ἀξιωματούχου καί γιά τοῦτο τόν ἔριξαν στή φυλακή, μαζί μέ ἄλλους ἱερεῖς τῆς περιοχῆς, οἱ ὁποῖοι καί αὐτοί εἶχαν ἀρνηθεῖ τίς προτάσεις τοῦ Μουράτ Ἀγᾶ.
Ἐνῶ βρισκόταν στή φυλακή, συνέβη τό ἑξῆς περιστατικό, τό ὁποῖο τόν ἔβαλε σέ μεγάλο πειρασμό. Τόν ἐπισκέφτηκε ἡ σύζυγός του πρεσβυτέρα, ἡ ὁποία τοῦ ζήτησε νά ἐξισλαμισθεῖ γιά νά σωθεῖ ὁ ἴδιος, αὐτή καί τά παιδιά τους! Εἶναι πιθανόν νά πιέστηκε ἀπό τούς Τούρκους, γιά νά πείσει τόν ἱερέα ἄνδρα της νά ὑποκύψει στούς ἐκβιασμούς τους.
Ὁ ἱερέας Χρίστος ἄρχισε νά δελεάζεται ἀπό τήν πρόταση τῆς συζύγου του. Δέ σκέφτηκε τόσο τή δική του τή ζωή, ἀλλά τῆς συζύγου του καί τῶν παιδιῶν του καί ἦταν ἕτοιμος νά δηλώσει τόν ἐξισλαμισμό του καί νά ἀπελευθερωθεῖ. Φαίνεται πώς αὐτή του τήν ἀπόφαση τή γνωστοποίησε καί στούς ἄλλους συγκρατουμένους του ἱερεῖς, οἱ ὁποῖοι ὅταν ἄκουσαν τήν ἀπόφασή του ἄρχισαν νά τόν ἐπιτιμοῦν καί νά προσπαθοῦν νά τόν μεταπείσουν, νά μήν ἀρνηθεῖ τήν πίστη του στό Χριστό. Τοῦ τόνιζαν πώς ἡ ἀπόφασή του αὐτή εἶναι προδοσία πρός τόν ἀληθινό Θεό καί τήν ἰεροσύνη του.
Κάποια στιγμή συνῆλθε καί κατάλαβε τό τρομερό λάθος του. Ἄρχισε νά φωνάζει δυνατά ὅτι εἶναι Χριστιανός ἱερέας καί πώς δέν θά ἀρνηθεῖ ποτέ τήν πίστη του. Τίς φωνές του ἄκουσαν οἱ φύλακες, οἱ ὁποῖοι τόν ὁδήγησαν στόν θηριώδη Μουράτ Ἀγᾶ, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁμολόγησε μέ θάρρος καί ἡρωισμό τήν πίστη τους στό Χριστό καί γνώρισε τήν ἀπόφασή του ὅτι ἦταν ἕτοιμος νά πεθάνει γι' αὐτή. Ὁ Μουράτ Ἀγᾶς ἔγινε θηρίο ἀπό το θυμό του καί ἀνακοίνωσε τήν ἀπόφασή του: θάνατος διά ἀποκεφαλισμοῦ!
Τόν ἅρπαξαν μέ τή βία καί τόν ὁδήγησαν στό μέρος τῆς ἐκτέλεσης. Ἦταν 9 Μαρτίου τοῦ 1716. Ὁ δήμιος προσπάθησε δύο φορές νά του κόψει τό κεφάλι, ἀλλά
δέν τό κατάφερε. Μάλιστα τήν τρίτη φορά ἔσπασε τό σπαθί! Κατόπιν ἔβγαλε τό μαχαίρι ἀπό τή ζώνη του καί τοῦ ἔκοψε το λαιμό, ὅπως σφάζουν τά πρόβατα! Τό σῶμα του ἔμεινε ἄταφο γιά τρεῖς ἡμέρες καί κατόπιν τό παρέδωσαν γιά ταφή. Θάφτηκε ἐντός τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Νικολάου Γαστούνης, δίπλα στόν τάφο τοῦ ἁγίου Πανάγου.
Ὁ ἅγιος Νεομάρτυρας Πανάγος καταγόταν ἀπό τήν Γαστούνη, ἦταν ἔγγαμος καί πατέρας ἑνός τοὐλάχιστον παιδιοῦ. Τό ἐπώνυμό του ἦταν Σισίνης καί ἀνῆκε στήν ὀνομαστή οἰκογένεια τῶν Σισιναίων. Ὁ ἴδιος εἶχε τό ἀξίωμα τοῦ σύντιχου τῆς Γαστούνης. Ὅταν καταλήφτηκε ἡ Γαστούνη ἀπό τούς Τούρκους τό 1715 ὁ τοῦρκος Πασᾶς Ὀσμάν τόν ξετίμησε γιά τόν ἔντιμο καί καλοκάγαθο χαρακτῆρα του. Ὅταν ἄρχισε ἡ προγραφή τῶν κατοίκων γιά βίαιο ἐξισλαμισμό ἀπό τόν θηριώδη Μουράτ Ἀγᾶ τῆς Γαστούνης, ὁ Ὀσμάν τόν εἰδοποίησε νά φύγει. Ὅμως ἐκεῖνος ἐπειδή ἦταν ἄρρωστος δέν ἔφυγε.
Ὁ Μουράτ Ἀγᾶ εἶχε βάλλει στό στόχαστρό του κυρίως ὅσους εἶχαν ἀρνηθεῖ τό Ἰσλάμ καί ὅσων οἱ πρόγονοί τους εἶχαν μεταστραφεῖ στό Χριστό. Ἡ διαταγή ἦταν ἐξισλαμισμός ἤ θάνατος. Οἱ γονεῖς τοῦ Πανάγου βρισκόταν σέ αὐτή τήν κατηγορία, εἶχαν μεταστραφεῖ καί πάλι στήν Ὀρθοδοξία. Γιά τοῦτο, μεταξύ τῶν ἄλλων, συνελήφθη καί αὐτός καί σύρθηκε στόν φανατικό τοῦρκο ἀξιωματοῦχο, ὁ ὁποῖος τοῦ ζήτησε νά ἐξισλαμισθεῖ καί νά ἀμειφτεῖ μέ χρήματα καί ἀξιώματα γιά τήν πράξη του αὐτή. Ὁ Πανάγος ἀρνήθηκε κατηγορηματικά καί ὁ Ἀγᾶς ἐξέδωσε τή διαταγή του: θάνατος δια ἀποκεφαλισμοῦ! Ἀποκεφαλίστηκε στίς 2 Μαρτίου 1716. Τό σῶμα του ἔμεινε τρεῖς ἡμέρες ἄταφο καί τό κεφάλι του τό πέταξαν οἱ δήμιοι στά σκυλιά νά τό φᾶνε. Ἀλλά τά ζωντανά δέν τό πείραξαν. Κατόπιν τό ἔψησαν καί τό ἔδωσαν καί πάλι στά σκυλιά, ἀλλά ἐκεῖνα ξανά δέν τό πείραξαν! Τό σῶμα τοῦ Μάρτυρα τό παρέλαβαν οἱ Χριστιανοί καί τό ἔθαψαν στό ναό τοῦ Ἁγίου Νικολάου Γαστούνης. Μαζί μέ τούς Νεομάρτυρες ἅγιο Χρίστο καί Πανάγο, μαρτύρησε καί ἕνας ἄλλος νέος, ὀνόματι Κανέλλος, ἄγνωστων ἄλλων στοιχείων, καθώς καί ἄλλοι πενῆντα ἀνώνυμοι Νεομάρτυρες
Ἡ μνήμη τῶν δύο Νεομαρτύρων, ἁγίου ἱερέως Χρίστου καί Πανάγου, τοῦ Νεομάρτυρα Κανέλλου, καθώς καί τῶν ἄλλων πενῆντα ἀνωνύμων ἑορτάζεται στίς 9 Μαρτίου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.