"Ὅποιος κατέπαυσε τὴν ὀργή, αὐτὸς φόνευσε τὴ μνησικακία"

Περὶ μνησικακίας Ἁγίου Ἰωάννου τῆς Κλίμακος

Μνησικακία σημαίνει κατάληξη τοῦ θυμοῦ, φύλακας τῶν ἁμαρτημάτων, μίσος τῆς δικαιοσύνης, ἀπώλεια τῶν ἀρετῶν, δηλητήριο τῆς ψυχῆς, σαράκι τοῦ νοῦ, ντροπὴ τῆς προσευχῆς, ἐκκοπῆ τῆς δεήσεως, ἀποξένωση τῆς ἀγάπης, καρφὶ μπηγμένο στὴν ψυχή, αἴσθηση δυσάρεστη ποὺ ἀγαπιέται μέσα στὴ γλυκύτητα τῆς πικρίας της, συνεχὴς ἁμαρτία, ἀνύστακτη παρανομία, διαρκῆς κακία. Ὅποιος κατέπαυσε τὴν ὀργή, αὐτὸς φόνευσε τὴ μνησικακία, διότι γιὰ νὰ γεννηθοῦν τέκνα πρέπει νὰ ζεῖ ὁ πατέρας. Ὅποιος ἀπέκτησε τὴν ἀγάπη, ἔγινε ξένος της ὀργῆς. Ἐκεῖνος ὅμως ποὺ διατηρεῖ τὴν ἔχθρα, συσσωρεύει στὸν ἑαυτὸ τοῦ ἄσκοπα ἐνοχλητικὰ βάρη. Ἡ τράπεζα καὶ τὸ γεῦμα τῆς ἀγάπης διαλύουν τὸ μίσος, καὶ τὰ εἰλικρινῆ δῶρα μαλακώνουν τὴν ὀργισμένη ψυχή. Ἡ ἀπρόσεκτη συμπεριφορὰ κατὰ τὴν τράπεζα εἶναι μητέρα τῆς παρρησίας. Καὶ ἀπὸ τὸ παράθυρο τῆς ἀγάπης κάνει τὴν ἐμφάνισή της στὴν τράπεζα ἡ γαστριμαργία. Ἡ μνησικακία βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὴ φυσικὴ καὶ αὐθόρμητη καὶ στερεωμένη ἀγάπη. Σ’ αὐτὴν ὅμως τὴν ἀγάπη...
πλησιάζει εὔκολα ἡ πορνεία, καὶ βλέπεις στὸ περιστέρι νὰ εἰσχωρεῖ ἀνεπαίσθητα ἡ ψείρα.

Νὰ μνησικακεῖς πολὺ ἐναντίον τῶν δαιμόνων καὶ νὰ ἐχθρεύεσαι πολὺ καὶ διαρκῶς τὴ σάρκα σου. Ἡ σάρκα εἶναι ἕνας ἀχάριστος καὶ δόλιος φίλος, καὶ ὅσο τὴν περιποιεῖται κανείς, τόσο περισσότερο αὐτὴ βλάπτει.

Ἡ μνησικακία γίνεται καὶ ἑρμηνευτὴς τῶν Γραφῶν, προσαρμόζοντας καὶ ἐξηγώντας τὰ λόγια του Ἁγίου Πνεύματος κατὰ τὶς δικές της διαθέσεις. Ἂς τὴν καταισχύνει ὅμως ἡ προσευχὴ ποὺ μᾶς παρέδωσε ὁ Ἰησοῦς (τὸ «Πάτερ ἠμῶν»), τὴν ὁποία δὲν μποροῦμε νὰ τὴν ποῦμε ὅπως αὐτός, ἐὰν μνησικακοῦμε.

Ἂν δὲν μπορεῖς, μολονότι πάλεψες πολύ, νὰ διαλύσεις ἐντελῶς τὸ σκάνδαλο τῆς μνησικακίας, δεῖξε στὸν ἐχθρό σου, ἔστω μὲ λόγια, ὅτι μετανόησες. Ἔτσι θὰ συμβεῖ νὰ ντραπεῖς τὴν παρατεινόμενη ὑποκρισία σου, καὶ νὰ τὸν ἀγαπήσεις ὁλοκληρωτικά, καθὼς θὰ σὲ κεντοῦν καὶ θὰ σὲ καῖνε σὰν μὲ φωτιὰ οἱ τύψεις τῆς συνειδήσεως.

Τότε θὰ καταλάβεις ὅτι ἀπαλλάχθηκες ἀπὸ αὐτὴ τὴ «σαπίλα», τὴ μνησικακία δηλαδή, ὄχι ὅταν προσεύχεσαι γιὰ ἐκεῖνον ποὺ σὲ λύπησε οὔτε ὅταν τοῦ προσφέρεις δῶρα οὔτε ὅταν τοῦ στρώσεις τράπεζα, ἀλλὰ ὅταν μάθεις πὼς τοῦ συνέβη κάποια συμφορά, ψυχικὴ ἢ σωματική, καὶ πονέσεις καὶ κλάψεις σὰν νὰ ἐπρόκειτο γιὰ τὸν ἑαυτό σου.

Ἡ ἀνάμνηση τῶν παθημάτων τοῦ Ἰησοῦ θὰ θεραπεύσει τὴν ψυχὴ ποὺ μνησικακεῖ, διότι θὰ αἰσθάνεται ὑπερβολικὴ ντροπή, ἐνῶ θὰ ἀναλογίζεται τὴ δική Του ἀνεξικακία.

Στὸ σάπιο ξύλο γεννιοῦνται σκουλήκια. Ὁμοίως καὶ σὲ ἀνθρώπους μὲ πραότατη ἐπιφανειακὴ συμπεριφορὰ καὶ νοθευμένη ἠρεμία καὶ ἡσυχία προσκολλᾶται ἡ ὀργή. Ὅποιος τὴν ἀπεδίωξε ἀπὸ μέσα του, βρῆκε τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν του. Ὅποιος ἀντιθέτως προσκολλᾶται σ’ αὐτήν, στερήθηκε τοὺς οἰκτιρμοὺς τοῦ Θεοῦ.

Μερικοὶ ὑπέβαλαν τὸν ἑαυτό τους σὲ κόπους καὶ ἱδρῶτες γιὰ νὰ ἐπιτύχουν τὴ συγχώρηση. Ὁ ἀμνησίκακος ὅμως ἄνδρας τοὺς ξεπέρασε, ἐφόσον ἀσφαλῶς εἶναι ἀληθινὸς ὁ λόγος «ἄφετε –συντόμως– καὶ ἀφεθήσεται ὑμὶν –πλουσίως» (Λούκ. 6:37).

Εἶδα μνησίκακους νὰ παροτρύνουν ἄλλους στὴν ἀμνησικακία. Καὶ ἔτσι αἰσθάνθηκαν ντροπὴ ἀπὸ τὰ ἴδια τοὺς τὰ λόγια καὶ ἀπαλλάχθηκαν ἀπὸ τὸ πάθος τους.

Ἂς μὴ θεωρήσει κανεὶς ἀσήμαντο πάθος τούτη τὴ «σκοτομήνη», δηλαδὴ τὴ μνησικακία. Διότι πολλὲς φορὲς συμβαίνει νὰ καταλαμβάνει ἀκόμη καὶ τοὺς πνευματικοὺς ἄνδρες.

Βαθμίδα ἐνάτη (ἡ ἀμνησικακία)!

Ὅποιος τὴν κατέκτησε, ἂς ζητεῖ πλέον μὲ παρρησία τὴ συγχώρηση τῶν πταισμάτων του ἀπὸ τὸν Σωτήρα Χριστό.