7 Μαρ 2015

Μυστική ἡ ἀνάγνωση τῶν εὐχῶν τῆς Θείας Λειτουργίας

«Θὰ ἤθελα νὰ πῶ δύο λόγια γιὰ τὴν μυστικὴ ἀνάγνωση τῶν εὐχῶν τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς, ἀλλὰ καὶ ἄλλων εὐχῶν τῆς θείας Λειτουργίας. Τὸ θέμα ἀνακινεῖται συχνὰ σὲ θεολογικὲς καὶ λειτουργικὲς συζητήσεις, εἴτε γραπτῶς σὲ ἄρθρα, εἴτε προφορικῶς σὲ ὁμιλίες καὶ εἰσηγήσεις σὲ Συνέδρια. Καὶ ἡ μὲν συζήτηση δὲν θὰ ἐνοχλοῦσε, ὡς καλοπροαίρετη ἐνασχόληση μὲ τὸ θεολογικὸ περιεχόμενο τῶν εὐχῶν, στὴν πράξη ὅμως δημιουργεῖ μία ἀταξία, γιὰ νὰ μὴν πῶ σύγχυση, ὄχι ἁπλῶς ὡς πρὸς τὴ λατρεία, ἀλλὰ ὡς λανθασμένη προσέγγιση τοῦ μυστηρίου.
Ἡ θεία Εὐχαριστία οὔτε ἀκρόαμα εἶναι, οὔτε θέαμα, οὔτε θεατρικὸ δρώμενο. Μπορεῖ φαινομενικὰ νὰ δείχνει ὅτι ἔχει αὐτὰ τὰ στοιχεῖα, ἀλλὰ κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν τὴν προσδιορίζει. Εἶναι πράξη. Καὶ μάλιστα εἶναι μυστηριακὴ πράξη, ἀφοῦ ἐνεργεῖται μὲ τὴν παρουσία καὶ διὰ τῆς παρουσίας τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ προσεγγίσουμε, πολὺ περισσότερο νὰ κατανοήσουμε τὸ περιεχόμενο αὐτῆς τῆς ἱερῆς πράξης. Μόνον νὰ τὴν ζήσουμε ἔχουμε τὴ δυνατότητα, καὶ αὐτὸ μὲ τὴ δύναμη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γι' αὐτὸ καὶ ἀπὸ τὰ ἀρχαῖα χρόνια τὸ καθαυτὸ μυστικὸ στοιχεῖο τῆς θείας ἱερουργίας φυλασσόταν, ὄχι μόνον ἀπὸ τοὺς ἀμύητους, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς ἀτελεῖς ὡς πρὸς τὴν πίστη, ἀκόμη καὶ ἀπὸ ὅσους δὲν λάμβαναν μέρος στὴ...
θεία Κοινωνία, δηλαδὴ ἀπὸ τοὺς μετανοοῦντες ὅπως τοὺς ὀνόμαζαν, οἱ ὁποῖοι παρέμεναν στὸ Νάρθηκα τοῦ ναοῦ. Τὰ κείμενα αὐτὰ τὰ ἔλεγαν καὶ τὰ ἄκουγαν μόνον ὅσοι εἶχαν τὴ δωρεὰ τῆς χειροτονίας, δηλαδὴ οἱ ἱερεῖς.
Θέλω νὰ πῶ ὅτι ὁ μυστικὸς χαρακτήρας αὐτῶν τῶν εὐχῶν τῆς θείας Λειτουργίας, ἰδιαίτερα τῆς θείας Εὐχαριστίας, κατὰ τὴν ὁποία συντελεῖται ὁ καθαγιασμὸς τῶν τιμίων δώρων, ἦταν πάντοτε οὐσιῶδες στοιχεῖο τῆς λειτουργικῆς παράδοσης. Τὸ μαρτυροῦν ἀρκετὰ κείμενα Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας.

Εἶναι ἀλήθεια ὅτι κατὰ τὰ μέσα τοῦ ἕκτου αἰώνα, ὁ αὐτοκράτορας Ἰουστινιανὸς ἐπεχείρησε νὰ ἀνατρέψει αὐτὴ τὴν παράδοση, μὲ μία ἀπὸ τὶς λεγόμενες «Νεαρές», ὅπως λέγονταν τὰ ἄρθρα τῆς νομοθεσίας ποὺ κατάρτισε. Ἀλλὰ ὁ νόμος δὲν ἴσχυσε γιὰ πολύ, γιατί τὸ πλήρωμα τῆς Ἐκκλησίας ἐπέστρεψε στὰ πρὸ τῆς Νεαρᾶς ἰσχύοντα. Οἱ μέχρι καὶ τὸν 18ο αἰώνα κατὰ καιροὺς ὑπομνήσεις ποὺ ὑπάρχουν σὲ πατερικὰ κείμενα γιὰ μυστικὴ ἀνάγνωση τῶν εὐχῶν, δείχνει ἀσφαλῶς ὅτι ἐμφανίζονταν περιπτώσεις ἀντίθετης πρακτικῆς, ἀλλὰ πάντως ποτὲ δὲν παγιώθηκαν.

Οἱ πιὸ ἀνησυχητικὲς ὅμως περιπτώσεις ἀπόπειρας καταργήσεως τῆς μυστικῆς ἀναγνώσεως τῶν εὐχῶν ἐμφανίστηκαν ἀπὸ τὸ 18ο αἰώνα καὶμετά, καὶ μάλιστα ὡς πρακτικὴ στὶς Ἐκκλησίες τῶν Οὐνιτῶν. Ἔχουν προηγηθεῖ οἱ ἀπαιτήσεις μιᾶς λογικοκρατούμενης κατανοήσεως τῶν μυστηρίων ποὺ ἀναπτύχθηκαν σὲ προτεσταντικὰ περιβάλλοντα. Πάντως, ἀπὸ τὰ τέλη τοῦ 19ου αἰώνα ἄρχισαν νὰ ἐμφανίζονται ἀπαιτήσεις ἐκφωνήσεως τῶν μυστικῶν εὐχῶν σὲ κύκλους θρησκευτικῶν ὀργανώσεων, φαινόμενο ποὺ ἀπετέλεσε κύρια πρακτικὴ ὅλων σχεδὸν τῶν θρησκευτικῶν ὀργανώσεων ποὺ ἐμφανίστηκαν ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰώνα καὶ ἔπειτα.

Ἀλήθεια, τί θὰ σήμαινε μία κατάργηση τῆς μυστικότητας τῶν εὐχῶν; Ὅσοι γνωρίζουν τὸ περιεχόμενό τους, ὅσοι τὶς μελετοῦν, ἀντλοῦν θεολογικὸ λόγο ἐξαιρετικῆς πυκνότητας καὶ ἀκρίβειας. Δὲν θὰ ἦταν ἐπωφελέστερο, διερωτῶνται ἀρκετοί, νὰ μπορεῖ τὸ πλήρωμα τῶν πιστῶν νὰ παρακολουθεῖ τὰ τεκταινόμενα στὴ θεία Λειτουργία, ἀκούγοντας αὐτὲς τὶς εὐχές; Καὶ ἐπίσης, κανένας δὲν ἀμφισβητεῖ ὅτι ἡ θεία Λειτουργία εἶναι πράξη κλήρου καὶ λαοῦ. Δὲν πρέπει ὁ λαὸς νὰ γνωρίζει σὲ ποιές προτάσεις καλεῖται νὰ πεῖ τὸ «Ἀμήν»; Ἐνστάσεις καὶ ἐρωτήματα ἐκ πρώτης ὄψεως εὔλογα. Ἄλλωστε, ὁ ἴδιος ὁ ἀπόστολος Παῦλος συνιστᾶ στοὺς Κορινθίους νὰ γνωρίζουν οἱ πιστοὶ σὲ ποιὰ πρόταση ἀπαντοῦν μὲ τὸ «Ἀμὴν» (βλ. Α´ Κορ. ιδ´ 16). Ὅμως, ἐδῶ δὲν πρόκειται γιὰ κείμενα, ὅπως εἶπα καὶ παραπάνω, λογικοῦ περιεχομένου, ἀλλὰ μυσταγωγικοῦ. Ἡ διαφορὰ εἶναι σημαντική. Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής, προσεγγίζοντας αὐτὴ τὴ μυσταγωγικὴ διάσταση τοῦ περιεχομένου τῆς θείας Λειτουργίας, ἔγραψε ἕνα ἀπὸ τὰ ἐξοχότερα κείμενα ἑρμηνείας της, τὸ ἔργο ποὺ φέρει τὸν τίτλο Μυσταγωγία, στὸ ὁποῖο, ἐνῶ προσεγγίζει βῆμα βῆμα ὅλα τὰ τεκταινόμενα καὶ λεγόμενα τῆς θείας Λειτουργίας, δὲν ἀγγίζει τὸ τμῆμα τῆς ἁγίας Ἀναφορᾶς. Εἶχε συνείδηση ὅτι, ἐπειδὴ δὲν εἶχε χειροτονία ἱερωσύνης δὲν ἔπρεπε νὰ προσεγγίσει καὶ νὰ κοινοποιήσει τὸ περιεχόμενό της, ὥστε μηδένα μαθεῖν τὴν ἁγίαν ἀναφοράν, μὴ ἔχοντα χειροτονίαν (Λειμωνάριον, PG 87, 2872). Ξαναλέω: ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὴ λογικὴ καὶ στὴ μυσταγωγικὴ σχέση μὲ τὰ κείμενα τῆς θείας Λειτουργίας εἶναι σημαντική. Ἡ ἄγνοια αὐτῆς τῆς διαφορᾶς μετατρέπει τὴ θεία Λειτουργία σὲ ἁπλὴ θρησκευτικὴ πράξη καὶ τῆς ἀφαιρεῖ τὸ ὑπερουράνιο περιεχόμενο ποὺ ἔχει ὡς παρουσία τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Στὴ θεία Λειτουργία δὲν ἐπεξεργαζόμαστε ἔννοιες ἢ ἰδεολογήματα, ἀλλὰ ψηλαφοῦμε θαῦμα. Εἶναι ὑπεραρκετὲς οἱ ἐκφωνούμενες νύξεις στὸ διάλογο διακόνου ἢ ἱερέα καὶ λαοῦ, ὥστε ὁ λαὸς νὰ καταθέτει τὴ συμμετοχή του μὲ τὸ «Ἀμήν». Κατὰ τὸν ἅγιο Γρηγόριο τὸν Θεολόγο, πρέπει «σιωπῇ τιμᾶσθαι τὰ ἅγια καὶ μυστικῶς τὰ μυστικὰ φθέγγεσθαι καὶ ἁγίως τὰ ἅγια» (Λόγος κζ´, ε´, ΒΕΠΕΣ 59, 215).

[«ΕΙΣ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ ΑΓΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΑΝ» – Προσεγγίσεις στὴ Θεία Λειτουργία», τοῦ Δημήτρη Μαυροπούλου, Ἐκδόσεις «Δόμος», Ἀθῆναι, 2013 σελ. 149-151]

7 σχόλια:

  1. Τοτε γιατι τελουμε την κατά τον Μεγα Βασιλειο Θ.Λειτουργια τις Κυριακες της Μ.Τεσσαρακοστης ; για να κατανυσεται μονον ο Λειτουργος οι δε πιστοι να αρκουνται μονον στο μεγαλυναριο ΄΄Επι σοι χαιρει΄΄. Η μυστικη αναγνωση των ευχων πλησιαζει σ΄αυτο που εχουν καθιερωσει οι παπικοι μεταδίδοντας στους λα΄ι΄κους μονο το Ευχαριστιακο Σωμα προκειμενου να εξυψωσουν τον κληρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Αν διαβάσετε την ιστορία, θα δείτε ότι η έκφωνη ανάγνωση των ευχών είναι απαίτηση της Β' Βατικάνειας Συνόδου...

      Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Αἱ Μυστικαὶ Εὐχαὶ, εὐλογίαι τε καὶ ἐπικλήσεις, αἱ ἁγιαστικαὶ καὶ τελειωτικαὶ τῶν Μυστηρίων, ἐξ ἀγράφου παραδόσεως θέλει νὰ εἶναι καὶ ὁ Ἀρεοπαγίτης Διονύσιος [...]. Ὅθεν καὶ ἡ πράξις τῆς Ἐκκλησίας, ἀείποτε μυστικῶς, καὶ οὐχὶ ἐκφώνως, ὡς τὰ Κυριακὰ λόγια, ἀναγινώσκουσα τὰς Εὐχὰς ταύτας, τὴν σεσιωπημένην, καὶ ἄγραφον, μυστικὴν ταύτην παράδοσιν αἰνίττεται»

      Ἐπίκαιροι Σχολιασμοί: Οι μυστικές ευχές των λαϊκών
      του Πρωτ. Θωμά Βαμβίνη

      https://www.parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-124/2262-2006-124-04

      Διαγραφή
  2. μάλλον ο συντάκτης του άρθρου δεν διάβασε ποτέ του τι λέει ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός για τη "λακριντιά" στο ναό...., και συ παπά μου αμή και τα λές από μέσα σου σε ακούει ο Θεός, αλλά ο κόσμος..... όποιος θέλει ας ανατρέξει στις διδαχές του

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. 1.Στο Άγιον όρος οι ευχές λέγονται μυστικώς.
    2. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης όταν λειτουργεί, τις ευχές τις λέει μυστικώς.
    3. Η Θεία Λειτουργία δεν χρειάζεται Αναγέννηση (λειτουργική). Εμείς χρειαζόμαστε αναγέννηση.
    4. Έλεον θέλω και ου θυσίαν:
    Γνωρίζω περίπτωση κληρικού, που είχε μάλιστα και τη φήμη του εναρέτου, και που ασχολούνταν με το τυπικό. Δεν θα τον άκουγες ποτέ να κάνει μία πνευματική συζήτηση, αλλά ασχολούνταν μόνον με το τυπικό και εταράσσετο (αλλά και ετάρασσε) όταν κάποιος εντός του ναού άθελά του ή εν αγνοία του παρεβίαζε το τυπικό, παρ' όλο που ο παραβάτης στις υποδείξεις του, δεν έφερε αντίρρηση ότι θα συμμορφωνόταν.
    Όταν κάποιος από τους υπηρέτες του ναού, αδικήθηκε αντικανονικά και κατάφωρα και μάλιστα με αντιχριστιανικό τρόπο, ο τυπολάτρης (που δεν ήταν αυτός που τον αδίκησε) δεν εταρράχθη αν και έπρεπε τότε υποχρεωτικά να ταρραχθεί, Και τούτο δίότι η παραβίαση των ιερών κανόνων είναι έγκλημα, ενώ η αθέλητη παραβίαση του τυπικού είναι πταίσμα.
    Ήταν όμως οπαδός της λειτουργικής αναγέννησης: δηλαδή; Ακριβός στα πίτουρα, και φθηνός στις κότες.
    Αυτός που εταράσσετο με το τυπικό, δεν εταρράχθη και εσίγησε όταν αδικήθηκε χριστιανός.
    Ο κληρικός αυτός να προσθέσω, δεν έπιανε ποτέ στο στόμα του τον Άγιο Παίσιο, τον άγιο Πορφύριο, τον π. Χριστόδουλο Τσαλίκη.
    Δεν μπορούσε να χαρεί μετά χαιρόντων. Χαιρόταν όμως με την Λειτουργική Αναγέννηση.
    Έλεγε ότι πρέπει να αγαπήσουμε τον αδερφό μας Πάπα, διότι πως αλλοιώς θα μετανοούσε;
    Εβλεπε τον Πάπα 1500 χιλιόμετρα μακρυά, και δεν έβλεπε τον πλησίον του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. 1.Στο Αγιο Ορος δεν είναι αναγκη να ακουγονται οι λειτουργικες ευχες γιατι εκει γνωριζουν ολη την δομη της Θ.Λειτουργιας και τι λεγει ο λειτουργος ακομα και όταν δεν ακούγεται Επισης εκει η ζωη τους είναι ΄΄ευχη΄΄.Στις Ενοριες όμως οι πιστοι όταν δεν καταλαβαινουν τιποτα ΄΄δεν εχουν την διαθεση να ξαναρθουν΄΄ όπως λεγει ο Αγ. Κοσμας. 2. Ο Πατριάρχης στα λειτουργικα τα εχει κανει θαλασσα(λειτουργικοι ασπασμοι με αιρετικούς κ.λ.π) οποτε δεν αποτελει παράδειγμα. 3.Συμφωνω ότι δεν χρειαζεται λειτουργικη αναγεννηση αλλα λειτουργικη κατηχηση και να κατανοησουμε ότι η Θ.Λειτουργια αφορα την σωτηρια του κάθε χριστιανου και όχι μονον του λειτουργου.

      Διαγραφή
  4. Σχήμα έχοντες ευσεβείας, την δε δύναμιν αυτής αρνούμενοι:
    ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΜΟΥ ΕΚΑΝΕ ΕΝΤΥΠΩΣΗ, ΕΙΝΑΙ Ο "ΜΑΝΙΚΟΣ" ΣΧΕΔΟΝ ΤΡΟΠΟΣ, ΜΕ ΤΟΝ ΟΠΟΙΟ ΕΞΑΦΑΝΙΣΑΝ ΟΙ ΟΠΑΔΟΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗΣ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗΣ ΤΙΣ ΠΑΛΑΙΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ, ΠΡΟΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥΣ ΜΕ ΝΕΕΣ, "ΚΡΥΕΣ" ΘΑ ΕΛΕΓΑ ΕΚΔΟΣΕΙΣ (ΜΙΛΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΩΡΟΛΟΓΙΟΥ). ΚΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΑΓΙΑΣΑΝ ΜΙΛΛΙΟΥΝΙΑ, ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΤΗΣ Β΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΔΕΝ ΕΜΠΟΔΊΣΘΗΣΑΝ ΝΑ "ΔΟΥΝ ΘΕΟ" (ΤΟ ΑΚΤΙΣΤΟ ΦΩΣ), ΕΠΕΙΔΗ ΑΚΡΙΒΩΣ ΔΕΝ ΕΙΧΑΝ ΦΥΣΙΩΣΗ, ΑΛΛΑ ΟΥΤΕ ΚΑΙ "ΘΕΛΗΜΑ".
    ΣΚΕΦΘΗΚΑ ΟΤΑΝ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΑ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ, ΟΤΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΘΑ ΕΦΑΓΑΝ ΓΕΡΗ ΚΑΤΑΠΙΕΣΗ ΣΤΑ ΝΕΟΤΕΡΆ ΤΟΥΣ ΧΡΟΝΙΑ (Η ΝΟΜΙΖΑΝ ΟΤΙ ΚΑΤΑΠΙΕΖΟΝΤΑΝ ΛΟΓΩ ΤΟΥ ΚΡΥΦΟΥ ΕΓΩΙΣΜΟΥ ΤΟΥΣ), ΚΑΙ ΟΤΙ ΕΤΣΙ ΕΞΗΓΕΙΤΑΙ Η ΜΕΧΡΙΣ ΣΗΜΕΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΟΚΟΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΞΕΝΙΑΣ ΕΜΜΟΝΗ ΤΟΥΣ ΣΕ ΚΑΠΟΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ. ΔΕΝ ΣΗΚΩΝΟΥΝ ΜΥΓΑ ΣΤΟ ΣΠΑΘΙ ΤΟΥΣ ΟΤΑΝ ΘΙΓΟΥΝ. ΟΠΩΣ ΚΑΠΟΙΕΣ "ΤΑΠΕΙΝΕΣ" ΚΟΡΕΣ Ή "ΚΟΥΡΟΙ" ΚΑΠΟΙΩΝ "ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΩΝ", ΠΟΥ ΕΠΕΙΔΗ ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΟΙ, "ΣΟΥ ΤΗΝ ΦΕΡΝΟΥΝ ΜΕ ΤΟ ΓΑΝΤΙ".
    ΣΥΧΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΗ ΟΤΙ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΟΣΩΝ ΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΤΑ ΤΥΠΙΚΑ, ΥΠΕΡ ΤΟ ΜΕΤΡΟΝ, ΔΕΝ ΓΕΛΑΕΙ.
    ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΥΠΙΚΑ, ΚΑΙ ΔΕΝ ΒΛΕΠΟΥΝ ΤΟΝ ΤΥΠΟ ΤΩΝ ΗΛΩΝ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ, Ή ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΤΟΥΣ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΨΙΣΤΟ ΤΥΠΙΚΟ.
    ΒΛΕΠΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΠΟΛΥ "ΘΕΛΗΜΑ" ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΚΑΙ ΕΛΛΕΙΜΑ ΑΓΑΠΗΣ ΟΠΩΣ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ "ΑΤΣΑΛΑΚΩΤΟ" ΑΔΕΡΦΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΒΟΛΗΣ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ.
    ΤΑΡΑΣΣΟΝΤΑΙ, ΔΕ ΓΙΑ ΤΥΠΙΚΑ ΚΛΠ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΣΤΑΝΙΚΩΣ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΕΠΙΒΑΛΛΟΥΝ, ΕΠΕΙΔΗ "ΤΑ ΜΕΤΑ ΤΑΡΑΧΗΣ ΓΕΝΟΜΕΝΑ, ΤΩΝ ΔΑΙΜΟΝΩΝ ΕΣΤΙΝ".
    ΚΑΙ ΚΑΤΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ: ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ Ο ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΣ ΝΑ ΤΑΡΑΣΣΕΤΑΙ ΜΕ ΤΥΠΙΚΑ ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΠΟΙΑ ΘΥΣΙΑΖΕΙ ΤΟΝ ΑΜΝΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ. ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΕΙ ΑΔΥΝΑΤΟ ΝΑ ΦΥΓΕΙ Ο ΝΟΥΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΦΡΙΧΤΟ ΑΥΤΟ ΓΕΓΟΝΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΣΤΙΓΜΗ ΝΑ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΤΙ ΚΑΝΕΙ Ο ΕΝΑΣ ΚΑΙ ΤΙ ΚΑΝΕΙ Ο ΑΛΛΟΣ ΕΚΤΟΣ ΙΕΡΟΥ ΒΗΜΑΤΟΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Σιγά ρε μεγάλε, που εισδύεις και στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής και βλέπεις κρυφούς εγωισμούς και φυσικά (πάντοτε...) τις ...τρισκατάρατες αδελφότητες. Δε σοβαρευόμαστε με αυτά τα παραμύθια, ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ;

      Διαγραφή

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.