18 Ιαν 2014

Οὐδεὶς χειρότερος ἐχθρὸς ἀπὸ τὸν εὐεργετηθέντα ἀχάριστον

Γράφει ὁ π.Ἰωὴλ Κωνσταντάρος
Εὐαγγελικὸ Ἀναγνωσμὰ 
Κυριακῆς ΙΒ΄ Λουκᾶ (ΙΖ' 12-19)
Ὄχι μόνο μᾶς ἀποκαλύπτει τὶς μεγάλες ἀλήθειες τῆς Πίστες μας τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο, ἀλλὰ ταυτοχρόνως φωτίζει καὶ ὅλες τὶς πλευρὲς τῆς ζωῆς μας.
Φέρει στὴν ἐπιφάνεια ἀκόμα καὶ ὅσα ἀρνητικὰ κρύπτονται κάτω ἀπὸ μία κρούστα κοινωνικοῦ καθωσπρεπισμοῦ, ἢ τί πραγματικὰ συμβαίνει ὅταν ξεχειλίζει μία ἀνάρμοστη συμπεριφορά.
Αὐτὸ ἀκριβῶς βλέπουμε νὰ πραγματοποιεῖται στὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς τς ΙΒ' Λουκᾶ, ὅπου συμπίπτει καὶ ἡ μνήμη τοῦ Μεγάλου Πατρὸς τῆς Ἐκκλησίας μας, τοῦ Ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ.
Ὅλοι σχεδὸν γνωρίζουμε τὸ θαῦμα τῆς θεραπείας τῶν δέκα λεπρῶν. Καὶ ὅλοι λυπούμαστε ἀπὸ τὸ θλιβερὸ γεγονὸς ποὺ παρεμβάλλεται. Τὸ γεγονὸς τῆς ἀχαριστίας τῶν ἐννέα ἀπὸ αὐτούς, καὶ μάλιστα Ἰουδαίων. Αὐτὸς δὲν εἶναι καὶ ὁ λόγος πού δικαίως ὁ Κύριος διατύπωσε τὸ παράπονό του «οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν;» ρώτησε, «Οἱ δὲ ἐννέα ποῦ;». Δέν ἔπρεπε νὰ ἐπιστρέψουν καὶ αὐτοί, γιὰ νὰ δοξάσουν τὸν Θεό, ὅπως ἐπέστρεψε καὶ ὁ ἕνας μόνο, «ὁ ἀλλογενής», ὁ Σαμαρείτης;
Ἀχαριστία λοιπόν. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀγκάθι ποὺ ἐὰν δὲν προσέξει ὁ ἄνθρωπος, εἶναι δυνατὸν νὰ φυτρώσει στὴν ψυχὴ καὶ νὰ καταστρέψει πρωτίστως τὴ σχέση μὲ τὸν ἴδιο τὸν Θεό, ἀλλά ταυτοχρόνως νὰ καταπνίξει καὶ τὶς σχέσεις μὲ...
τὸν ἀδελφό.
Τὸ ὅτι βεβαίως ὁ Ἴδιος ὁ Κύριος ἐπισημαίνει τὸ καρκίνωμα αὐτὸ στὴν ἐν γένει συμπεριφορά, ἀλλὰ καὶ τὸ ὅτι οἱ Ἅγιοι ποὺ ἔχουν Χριστοποιηθεῖ, κάνουν λόγο γιὰ τὸ ἐπικίνδυνο αὐτὸ σύμπτωμα ποὺ καταντᾶ βαριὰ ἀσθένεια, τοῦτο σημαίνει ὅτι θὰ πρέπει νὰ ἀπασχολήσει κι ἐμᾶς. Νὰ δοῦμε τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ ἀχαριστία καὶ στὴ συνέχεια πῶς θεραπεύεται.
Καὶ πρὶν ἀπ' ὅλα νὰ τονίσουμε πὼς ὁ ἀχάριστος ἄνθρωπος, εἶναι καὶ ἐμφανίζεται πάντοτε διπλὰ ἀχάριστος. Ἀρνεῖται νὰ ἐκφράσει τὴν εὐχαριστία του πρὸς τὸν Θεό, ὁ ὁποίος «τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους» (Ματθ. Ε' 45), καὶ ἐπιπλέον δένεται ἡ γλώσσα του μπροστὰ στὸν ἄνθρωπο ποὺ τὸν βοήθησε ποικιλοτρόπως.
Ἑπομένως, ἡ ἀχαριστία μὲ τὴν ἐμφάνισή της γεννᾶ τὴν ἀδικία. Τὴν μεγάλη αὐτὴ κατάρα ποὺ σὲ κάθε ἐποχὴ μαστίζει τὴν κοινωνία. Ὅσο δὲ κι ἂν αὐτὸ ἀκούγεται ὡς ὑπερβολή, εἶναι ὅμως πραγματικότητα καὶ τοῦτο διότι, ἐφ' ὅσον ἔχεις δεχθεῖ εὐεργεσίες, εἶναι ἀπολύτως δίκαιο νὰ εὐχαριστήσεις καὶ νὰ δείξεις τὴν εὐγνωμοσύνη σου, τὴν ὁποία ὑπαγορεύει ἡ χριστιανικὴ καὶ ὄχι μόνο συμπεριφορά.
Ἐὰν δὲν συμβεῖ αὐτό, τότε πράγματι ὁ ἄνθρωπος ξεπέφτει στὴν ἀδικία. Ὁ Θεόπνευστος λόγος τῆς Γραφῆς, σὲ μία μικρὴ φράση συμπυκνώνει ὅλη αὐτὴ τὴν πραγματικότητα πού κάνει τὸν ἄνθρωπο νὰ συνειδητοποιεῖ τὴν αἰώνια εὐγνωμοσύνη του ἔναντι το Θεοῦ: «τί ἔχεις ὁ οὐκ ἔλαβες; εἰ δὲ καὶ ἔλαβες, τί καυχᾶσαι ὡς μὴ λαβῶν;» (Α' Κορ. Δ' 7). Δηλ. ποι χάρισμα ἔχεις τὸ ὁποῖο δὲν ἔλαβες ἀπὸ τὸν Θεό; Ὅλα ἀπὸ τὸ Θεὸ τὰ ἔχεις. Καὶ ἐὰν κάθε τί πού ἔχεις τὸ πῆρες ἀπὸ τὸ Θεό, γιατί λοιπὸν καυχιέσαι σὰν νὰ μὴν πῆρες τίποτε;
Εἶναι μάλιστα πολὺ χαρακτηριστικὴ ἡ φράση τοῦ Ἀειμνήστου Ἀρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος Βλάχου, ὁ ὁποῖος προφανῶς εἶχε πικρὴ ἐμπειρία ἀπὸ τέτοιου εἴδους συμπεριφορές, ὅταν ἔλεγε: «οὐδεὶς χειρότερος ἐχθρὸς ἀπὸ τὸν εὐεργετηθέντα ἀχάριστο».
Μάλιστα, ἔτσι δείχνει ἡ ἴδια ἡ πραγματικότητα. Ἡ μικρὴ κορυφὴ ποὺ φαίνεται λίγο ἐπάνω ἀπὸ τὴν ἐπιφάνεια τῆς ἤρεμης ἴσως προσωπικότητας, κρύπτει ὄγκο ὁλόκληρο ἀρνητικῶν προδιαγραφῶν καὶ παγιωμένων ψυχικῶν καὶ κοινωνικῶν συμπεριφορῶν.
Καὶ τὸ πράγμα γίνεται ἔτι πλέον δραματικὸ γι΄ αὐτὸν ποὺ ἔχει βραχυκυκλωθεῖ στὴν κακία αὐτῆς τῆς ἀχαριστίας, Ὅταν ὁ ἴδιος ἔχει βοηθηθεῖ, προωθηθεῖ καὶ εὐεργετηθεῖ ἀπὸ ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας. Ἐκεῖ πλέον τὰ πράγματα εἶναι ὄντως τραγικά, ἀφοῦ στὸ χῶρο τῆς Χάριτος, οἱ σχισμὲς καὶ τὰ τραύματα φωτίζονται θέλοντας καὶ μή, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ δείχνουν καθ' ὑπερβολὴν τὴν ἀσχήμια τῆς πληγῆς καὶ ν' ἀποκαλύπτουν τὴν ἀποφορὰ τῆς πυορροούσης καρδίας.
Καὶ ναὶ μέν, αὐτὴ εἶναι ἡ ἀσθένεια καὶ ἡ πληγή, μὲ τόσες ἄλλες παραμέτρους, ποὺ ἐνδεχομένως ὁ κάθε ἕνας νὰ ἔχει ὑπόψιν του.
Ἂς περάσουμε ὅμως τώρα νὰ δοῦμε καὶ τὴν θεραπεία τοῦ πάθους. Νὰ δοῦμε τὸ πῶς θὰ ἐπανέλθει ἡ ὑγεία στὴν προσβεβλημένη ἀπὸ τὴν νόσο, ἄρρωστη ψυχή.
Τί πρέπει λοιπὸν νὰ γίνει; Τὸ πρῶτο καὶ βασικὸ εἶναι νὰ καταστεῖ κατανοητὸν καὶ νὰ συνειδητοποιήσει ὁ ἄνθρωπος ὅτι ἡ ἀχαριστία καὶ ἡ ἀγνωμοσύνη εἶναι μία ἐντελῶς ἀφύσικη, παράλογη καὶ καθαρῶς ἀντιχριστιανικὴ συμπεριφορά.
Ταυτοχρόνως δὲ νὰ ἔχουμε συνεχῶς στὸ νοῦ μας ὅτι ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς καταδικάζει τὴν ἀχαριστία. Καὶ ὅταν ὁ Θεάνθρωπος πονᾶ γιὰ τὴν συμπεριφορὰ αὐτὴ καὶ τὴν στιγματίζει στὸν λόγο Του, τότε τὰ πράγματα δὲν εἶναι καθόλου ἁπλά.
Χρειάζεται ὅμως καὶ κάτι ποὺ εἶναι τὸ ἴδιο σημαντικό. Καὶ αὐτὸ ὀνομάζεται συστηματικὴ προσπάθεια, στὸ νὰ κρατοῦμε στὴν διάνοια καὶ κυρίως στὴν καρδιὰ τὶς ποικίλες, ἀναρίθμητες καὶ σκανδαλωδῶς ἐπαναλαμβανόμενες εὐεργεσίες τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ πρὸς ἐμᾶς.
Ὅταν μὲ τὴ Χάρη τοῦ Θεοῦ γίνει αὐτό, τότε, φυσικ τῷ τρόπω θὰ αἰσθανόμαστε καὶ τὶς εὐεργεσίες τῶν ἀνθρώπων, τῶν ἀδελφῶν μας. Τότε ὄντως θὰ γίνει τὸ εὐχάριστο καὶ εὐλογημένο. Θὰ ἀνοίξουν οἱ ὀφθαλμοὶ τῆς καρδιᾶς μας καὶ θὰ δοῦμε ὅτι ὅσο κι ἂν ἔχουμε πληγωθεῖ ἀπὸ κάποιους ἀνθρώπους, αὐτοὶ ποὺ μᾶς ἀγαποῦν καὶ ἐνδιαφέρονται γιὰ ἐμᾶς εἶναι πολλοὶ περισσότεροι ἀπὸ ὅσους νομίζουμε. Εἶναι πολὺ μεγαλύτερος ὁ κύκλος τῶν ἀδερφῶν μας ποὺ εἰλικρινῶς ἐνδιαφέρονται καὶ πονοῦν γιὰ ἐμᾶς, παρὰ αὐτοὶ ποὺ φανταζόμαστε ὅτι δῆθεν μᾶς ἀποστρέφονται.
Ὅσο δὲ περισσότερο γλυκασμὸ στὴν ψυχὴ μας σταλάζει ἡ χάρις τῆς εὐχαριστίας μας πρὸς τοὺς ἀδελφούς, τόσο καὶ περισσότερο θὰ αὐξάνει ἡ εὐγνωμοσύνη μας πρὸς τὸν Κύριο Ἰησοῦ Χριστό. Ἔτσι, τώρα ὁ πιστὸς εὐαισθητοποιεῖται στὴν σωστὴ ἔννοια καὶ κατάσταση τῆς εὐαισθησίας καὶ οἱ ψυχικές του κεραῖες συλλαμβάνουν ἀκόμα καὶ τὶς μικρὲς ἀφορμὲς γιὰ νὰ ξεδιπλώσουν τοὺς ὕμνους εὐχαριστίας καὶ ν' ἀνταποδώσουν τὴν ἀγάπη πρὸς τοὺς ὁμοιοπαθεῖς μας ἀδελφούς.
Τί νὰ ποῦμε ἀδελφοί μου πρῶτο καὶ τί ν' ἀφήσουμε δεύτερο γιὰ τὸ θέμα αὐτό. Τὸ βέβαιο εἶναι ὅτι ἡ ὕπαρξή μας θὰ πρέπει νὰ ξεχειλίζει ἀπὸ τὸ ἄρωμα τῆς εὐγνωμοσύνης!
Σὲ ποιά, ἀλήθεια, ἀπὸ τὶς εὐεργεσίες τοῦ Θεοῦ νὰ σταθοῦμε; Στὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν, ποὺ μᾶς χαρίζει διὰ τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματός του καὶ ποῦ διὰ τοῦ Ἱερωτάτου μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας μᾶς προσφέρει; Στὴν Σταυρική του Θυσία ἢ στὸ μεγάλο μυστήριο τῆς Θείας ἐνανθρωπήσεως καὶ στὴν Ταπείνωση τῆς Βαπτίσες Του ὑπὸ τοῦ Ἰωάννου στὰ Ἰορδάνια νάματα;

Ἀδελφοί μου, οἱ δέκα ταλαίπωροι λεπροί, ἀπαλλάχθηκαν ἀπὸ τὴν φοβερὴ ἀσθένεια τῆς λέπρας. Ἂς προσέξουμε ὅμως διότι ὑφίσταται μία ἄλλη πολὺ χειρότερη λέπρα ποὺ ὀνομάζεται ἀχαριστία καὶ αὐτὴ προσβάλλει ὄχι τὸ σῶμα ποὺ θεραπεύεται, ἀλλὰ τὴν ἀθάνατη ψυχή μας.
Ὁπωσδήποτε, τὸ νὰ προλαμβάνει κανείς, εἶναι σοφότερο ἀπὸ τὸ νὰ θεραπεύει. Ἀλλὰ καὶ στὴν περίπτωση κατὰ τὴν ὁποία οἱ ἀκτινογραφίες τοῦ Εὐαγγελικοῦ μας Ἀναγνώσματος, δείξουν προσβολὴ ἀπὸ τὴν νόσο τῆς ἀχαριστίας καὶ πάλι δὲν χρειάζεται νὰ μᾶς καταλάβει σύγχυση καὶ πανικός.
Ἡ μέθοδος τῆς θεραπείας μέσω τῶν Ἱερῶν μυστηρίων, τῆς θερμῆς προσευχῆς καὶ τῆς Ὀρθοδόξου Πνευματικότητος, θὰ ἐπιφέρουν τὴν εὐλογημένη θεραπεία καὶ τὴν χαρὰ τῆς εὐχαριστίας. Ἡ δὲ εὐγνωμοσύνη θὰ μᾶς κάνει ὥστε συνεχῶς νὰ ἀνακαλύπτουμε ὁλοένα καὶ περισσότερο τὰ ἀτίμητα δῶρα τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.
Ἑπομένως, δὲν ἔχουμε παρὰ νὰ συνοψίσουμε τώρα μελωδικῶς, αὐτὲς τὶς ἐκφάνσεις τῆς Θείας Οἰκονομίας, δοξάζοντας τὸν ἐνανθρωπήσαντα Κύριό μας καὶ Θεὸ μας Ἰησοῦν Χριστόν.

«Τί ἀνταποδώσωμεν τῷ Κυρίω περὶ πάντων ὧν ἀνταπέδωκεν ἠμίν; Δι ἠμάς Θεος ἐν ἀνθρώποις, διὰ τὴν καταφθαρεῖσαν φύσιν ὁ Λόγος σὰρξ ἐγένετο καὶ ἐσκήνωσεν ἐν ἠμίν, πρὸς τοὺς ἀχαρίστους ὁ Εὐεργέτης, πρὸς τοὺς αἰχμαλώτους ὁ Ἐλευθερωτής, πρὸς τοὺς ἐν σκότει καθημένους ὁ Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης. Ἐπὶ τὸν Σταυρὸν ὁ ἀπαθής, ἐπὶ τὸν Ἅδην τὸ φῶς, ἐπὶ τὸν θάνατον ἡ ζωή, ἡ ἀνάστασις διὰ τοὺς πεσόντας, πρὸς ὂν βοήσωμεν , ὁ Θεὸς ἠμῶν δόξα Σοὶ» (Στιχηρὸ Αἴνων τοῦ Βαρ. ἤχου).
Ἀμὴν
Ἄρχ. Ἰωὴλ Κωνστάνταρος
Email: ioil.konitsa@gmail.com
Κόνιτσα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΚΑΝΤΕ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΟΥ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟΥ ΜΑΣ.