Γράφει ὁ Κωνσταντῖνος Χολέβας, Πολιτικὸς Ἐπιστήμων
Μέσα στὰ πολλὰ ψεύτικα ποὺ κυκλοφοροῦν στὴν ἐποχή μας τὰ περισσότερα ἑλληνόπουλα βλέπουν νὰ διαφημίζεται ἕνας ξενόφερτος Ἀη-Βασίλης, ὁ ὁποῖος ἀντιγράφει τὸν SANTA CLAUS, δηλαδὴ τὸν Ἅγιο Νικόλαο τῶν δυτικοευρωπαίων καὶ τῶν ἀμερικανῶν. Οἱ Δυτικοὶ λαοὶ ἀπέδωσαν στὸ στρουμπουλὸ κόκκινο ἀνθρωπάκι τοῦ γνωστοῦ ἀναψυκτικοῦ τὸ ὄνομα τοῦ Ἕλληνα Ἐπισκόπου Μύρων τῆς Λυκίας (Μ. Ἀσίας) Ἁγίου Νικολάου, ἐπειδὴ καὶ ἐκείνου ἡ γιορτὴ συμπίπτει μέσα στὸν χειμώνα. Ὅμως ὁ πραγματικὸς Ἅγιος Βασίλειος, ὁ Μέγας Βασίλειος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ τῶν γραμμάτων, δὲν ἔχει καμία σχέση. Οὔτε ἠλικιακὰ οὔτε ἐμφανισιακά...
Ὁ Ἅγιος, τὸν ὁποῖο τιμοῦμε τὴν πρώτη ἡμέρα τοῦ χρόνου, ἦταν Καππαδόκης Μικρασιάτης καὶ ἔγινε Ἐπίσκοπος στὴν Καισάρεια. Ἐκοιμήθη σὲ ἡλικία μόλις 49 ἐτῶν, ἄρα οὐδεμία σχέση ἔχει μὲ τὸν ἀγαθὸ γέροντα τῶν διαφημίσεων. Ἡ συνεισφορά του στὴν παιδεία καὶ στὴν φιλανθρωπία ἦταν πολὺ σημαντικὴ καὶ ἀξιομνημόνευτη.
Ὁ Μέγας Βασίλειος ἔζησε τὸν 4ο αἰώνα μ.Χ. ὅταν ἀκόμη δὲν εἶχε ἑδραιωθεῖ πλήρως ὁ Χριστιανισμός. Δημιούργησε τὴν Βασιλειάδα, ἕνα τεράστιο συγκρότημα εὐαγῶν ἱδρυμάτων ὅπου βοηθοῦσε καὶ περιέθαλπε ἀνθρώπους κάθε φυλῆς, ἡλικίας ἢ κοινωνικῆς προελεύσεως. Ταυτόχρονα , ὅμως, τόνιζε τὴν ἑλληνικότητά του καὶ τὴν καταγωγὴ τῆς μητέρας του ἀπὸ ἀρχαία ἑλληνικὰ γένη. Τὰ ἐξηγεῖ πολὺ ὡραία ὅλα αὐτὰ ὁ πνευματικός του ἀδελφὸς Γρηγόριος ὁ Θεολόγος στὸν Ἐπιτάφιο πρὸς τὸν Μέγα Βασίλειο. Ὁ ἀληθινὸς Ἀη-Βασίλης, λοιπόν, χάριζε δῶρα πνευματικά, κοινωνικὰ καὶ μορφωτικὰ ἀλλὰ δὲν ἐρχόταν ἀπὸ τὸ Ροβανιέμι τῆς Φινλανδίας, ὅπως νομίζουν τὰ παιδιά μας. Μὲ τὸν συνδυασμὸ ἑλληνικότητας καὶ κοινωνικῆς δικαιοσύνης ἀπέδειξε ὅτι στὴν ἑλληνορθόδοξη παράδοσή μας αἴρεται καὶ...
καταργεῖται ἡ τεχνητὴ διαμάχη ποὺ ὑπάρχει μεταξὺ τῶν συγχρόνων ἰδεολογιῶν.
Σήμερα κάποιοι δῆθεν προοδευτικοὶ θέλουν νὰ ταυτίσουν τὴν ἀνθρωπιὰ καὶ τὴν κοινωνικὴ δικαιοσύνη μὲ τὶς ἀριστερόστροφες ἰδεολογίες καὶ ἰσχυρίζονται ὅτι ὅσοι μιλοῦν γιὰ Χριστὸ καὶ πατρίδα εἶναι «δεξιοί», συντηρητικοὶ καὶ ἀδιάφοροι γιὰ τὴν κοινωνία. Αὐτὲς οἱ ἀντιλήψεις τοῦ μαύρου-ἄσπρου καταρρίπτονται ἀμέσως ἂν μελετήσουμε τὰ κείμενα καὶ τὶς μεγάλες μορφὲς τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας ἱστορίας. Ο Μ. Βασίλειος βοηθοῦσε κάθε φτωχὸ καὶ ἄρρωστο, ἀλλὰ παράλληλα καλλιεργοῦσε τὸν πατριωτισμὸ λέγοντας ὅτι τὴν πατρίδα πρέπει νὰ τὴν ἀγαποῦμε ὅσο ἀγαποῦμε καὶ τοὺς γονεῖς μας (Τὴν ἐνεγκοῦσαν καὶ θρέψασαν πατρίδα ἴσα γονεύσι τιμᾶν, Ἐπιστολὴ πρὸς τὸν Μάγιστρο Σωφρόνιο). Ἦταν ὑπερήφανος γιὰ τὴν ἀρχαιοελληνικὴ καταγωγή του, ἀλλὰ ταυτοχρόνως δίδασκε τὸν πανανθρώπινο χαρακτήρα τῆς Χριστιανικῆς διδασκαλίας. Ἀπὸ τὸν Βασίλειο μέχρι καὶ τὸν Ἅγιο Κοσμᾶ τὸν Αἰτωλὸ ὁ Ὀρθόδοξος Ἑλληνισμὸς εἶχε λυμένα αὐτὰ τὰ προβλήματα. Μπορεῖς κάλλιστα νὰ εἶσαι πατριώτης, νὰ καλλιεργεῖς τὴν ἐθνική σου συνείδηση καὶ τὴν ταυτότητά σου καὶ παράλληλα νὰ ἀσκεῖς ἔργο κοινωνικὸ καὶ νὰ φροντίζεις τὸν ταλαιπωρημένο συνάνθρωπο. Ἡ ἐπίδραση τῶν δυτικῶν ἰδεολογιῶν τοῦ 19ου κυρίως αἰῶνος προκάλεσαν τὴ σύγχυση καὶ μᾶς ἀπέκοψε ἀπὸ τὴ ρίζα μας.
Τὸ ἀντιεκκλησιαστικὸ μένος τῆς Γαλλικῆς Ἐπαναστάσεως, ὁ ὑλισμὸς τοῦ μαρξισμοῦ καὶ τῆς νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης, ὁ πιθηκισμὸς καὶ ἡ ξενομανία ὁρισμένων διανοουμένων μας καὶ ἡ ἀπομάκρυνση τῶν ἑλληνορθοδόξων προτύπων ἀπὸ τὰ σχολεῖα μᾶς ὁδήγησε τὴν κοινωνία μας σὲ διλήμματα ποὺ παλαιότερα δὲν ὑπῆρχαν. Ἐθνικιστὴς ἢ διεθνιστής; Ἰδιωτικὴ ἢ κρατικὴ οἰκονομία; Παραδοσιακὲς ἀξίες στὴν παιδεία ἢ μοντέρνα –δῆθεν –ἰδανικά; Γιὰ τὸν Μέγα Βασίλειο αὐτὰ τὰ διλήμματα ἤσαν ἄνευ περιεχομένου. Γιὰ νὰ τὸν κατανοήσουμε ἀξίζει νὰ διαβάσουμε ὅλοι καὶ πρωτίστως οἱ ἐκπαιδευτικοί μας τὸ περίφημο σύντομο κείμενο τοῦ Ἁγίου «Πρὸς τοὺς νέους: Πῶς νὰ ὠφελοῦνται ἀπὸ τὰ ἑλληνικὰ γράμματα». Στὸ κείμενο αὐτὸ ἀπαντᾶ σὲ ἕνα καυτὸ ἐρώτημα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης, ὅταν εἶχε μόλις γίνει ἡ συνάντηση Ἑλληνισμοῦ καὶ Χριστιανισμοῦ. Δηλαδὴ ἀπαντᾶ καταφατικὰ ὅτι οἱ Χριστιανοὶ μποροῦν καὶ πρέπει νὰ μελετοῦν τὰ Ἀρχαία Ἑλληνικὰ κείμενα, ἀλλὰ μὲ τρόπο ἐπιλεκτικό. Νὰ ἀποφεύγουν συγκεκριμένα στοιχεῖα ποὺ ἀφοροῦν τὶς δοξασίες περὶ δώδεκα Θεῶν.
Ἡ γενική του τοποθέτηση ξεκινᾶ μὲ τὴ διαπίστωση ὅτι ἀπὸ τὴ μελέτη τῶν ἔργων τοῦ Ὁμήρου μπορεῖ ὁ νέος νὰ ὁδηγηθεῖ στὴν ἀρετή. Προχωρεῖ ἀποδεικνύοντας μία ἐντυπωσιακὴ γνώση τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας καὶ προβάλλει παραδείγματα ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου τοῦ Εὐκλείδη, τοῦ Σωκράτη καὶ τοῦ Περικλῆ. Λαμβάνει παραδείγματα ἀπὸ τὰ ἀρχαία ὀλυμπιακὰ ἀγωνίσματα καὶ στίχους ἀπὸ ἀρχαίους ποιητές. Μιλᾶ γιὰ ἀρχὲς καὶ ἀξίες, οἱ ὁποῖες εἶναι ἀποδεκτὲς καὶ ἀπὸ τοὺς κλασικοὺς συγγραφεῖς καὶ ἀπὸ τοὺς Χριστιανοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ σύντομο αὐτὸ κείμενο, τὸ ὁποῖο προσωπικὰ διδάχθηκα ὡς μαθητὴς Γυμνασίου, ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ θεμέλια της ἑλληνορθόδοξης ἀγωγῆς. Εἶναι ὁδοδείκτης γιὰ μία παιδεία ἀνθρωπιστική, ἡ ὁποία θὰ φροντίζει τὴν ψυχὴ καὶ τὸ ἦθος, ὄχι μόνο τὴν τσέπη. Στὴν ἐποχὴ μᾶς ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ τὶς διδαχὲς τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, ὁ ὁποῖος μαζὶ μὲ τὸν Γρηγόριο καὶ τὸν Ἰωάννη τὸν Χρυσόστομο τιμῶνται ὡς οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες, προστάτες τῆς παιδείας μας.
Ἀντὶ νὰ λέμε μύθους στὰ παιδιά μας γιὰ ἕναν ροδαλὸ Ἀη-Βασίλη ποὺ φέρνει ὑλικὰ ἀγαθά, καλύτερα θὰ ἦταν νὰ τοὺς μιλήσουμε γιὰ τὸν ἀληθινὸ Ἅγιο Βασίλειο, ὁ ὁποῖος ἀγωνίσθηκε ἐμπράκτως γιὰ τὴν ἀντιμετώπιση τῆς φτώχιας καὶ τοῦ πόνου, καλλιέργησε τὰ ἑλληνικὰ γράμματα καὶ θεμελίωσε τὴν Ἑλληνορθόδοξη Παιδεία. Συνδύαζε τὸν πατριωτισμὸ μὲ τὴν κοινωνικὴ δικαιοσύνη, κάτι ποὺ ἀδυνατοῦν νὰ κατανοήσουν οἱ φανατικοὶ τῶν εἰσαγομένων ἰδεολογιῶν. Σὲ μία ἐποχὴ βαθιᾶς πνευματικῆς κρίσης ἀξίζει νὰ ἀναβαπτισθοῦμε στὴν ἀνθρωπιὰ καὶ στὴν ἑλληνικότητα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου.
πηγή: ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 3/1/2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου