Δ΄ Κυριακὴ Ματθαίου

(Μάτθ. Ἡ΄ 5-13)

Γράφει ο Ἀρχ. Ἰωήλ Κωνστάνταρος Ἱεροκήρυκας - Γενικός Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος Ἱερᾶς Μητροπόλεως Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης

Ἀρκετοὶ ἄνθρωποι πιστεύουν ὅτι εἶναι σωστοὶ στὰ θέματα τῆς πίστεως, καὶ ἐντάξει στὰ κοινωνικά τους καὶ ὄχι μόνο καθήκοντα ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ αὐτὴ τοὺς τὴν πίστη.

Δὲν ἀποκλείεται μάλιστα ὁρισμένοι νὰ φτάνουν καὶ στὸ σημεῖο νὰ ἀπονέμουν στὸν ἑαυτὸ τοὺς «πιστοποιητικὸ ἁγιότητος» καὶ νὰ θεωροῦν τὸ πρόσωπό τους «παράδειγμα πρὸς μίμησην»...

Κάπως ἔτσι θὰ σκέπτονταν καὶ πολλοὶ Ἰουδαῖοι ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἐπισκέφθηκε τὴν Καπερναοὺμ καὶ συναντήθηκε μὲ τὸν ἑκατόνταρχο, γιὰ τὸν ὁποῖο γίνεται εἰδικὴ ἀναφορὰ στὸ Εὐαγγελικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς.

Ἀλλὰ τί ἦταν αὐτὸς ὁ ἑκατόνταρχος; Ὅπως τὸ λέει καὶ ὁ τίτλος του, ἦταν ἀξιωματικός του Ρωμαϊκοῦ στρατοῦ καὶ Ρωμαῖος πολίτης. Ἀξίωμα δηλαδὴ καὶ τίτλος μὲ πολιτικὰ δικαιώματα καθόλου εὐκαταφρόνητα. Ὁ ἀξιωματοῦχος αὐτὸς εἶχε ἕνα δοῦλο ἀσθενῆ, κατάκοιτο, ποὺ πονοῦσε συνεχῶς καὶ βασανιζόταν ἀπὸ τὴν ἀσθένεια. Ἐντελῶς ἀνίκανο νὰ κινηθεῖ γιὰ νὰ ὑπηρετήσει ὄχι τὸν κύριό του, ἀλλ’ οὔτε τὸν ἑαυτό του... Τί σήμαιναν ὂλ’ αὐτά; Γιὰ νὰ καταλάβουμε τί σήμαιναν, ἂς ξεχάσουμε τὸ παρόν. Τὴν ἐποχὴ...

ἐκείνη, ἕνας ἄλλος Ρωμαῖος πολίτης καὶ μάλιστα ἀξιωματικός του Ρωμαϊκοῦ στρατοῦ, στὴ θέση τοῦ ἑκατόνταρχου, θὰ ἄφηνε τὸ δοῦλο τοῦ νηστικὸ ἴσως καὶ διψασμένο γιὰ νὰ πεθάνει μία ὥρα νωρίτερα. Ἢ θὰ τὸν πετοῦσε κάπου στὰ χωράφια, ὅπως ἕνα ἑτοιμοθάνατο ζῶο. Ἄλλωστε σὰν ζῶα καὶ κατώτερους ἀκόμα, θεωροῦσα τότε οἱ Ρωμαῖοι τους δούλους τους. Οὔτε ποὺ τοὺς ἔδιναν σημασία...

Ἀλλὰ νὰ ὁ ἑκατόνταρχος, ὁ εἰδωλολάτρης, ποὺ δὲν γνωρίζει καὶ δὲν ζεῖ τὴν ἀποκαλυπτικὴ πίστη τῶν Ἰουδαίων, παρουσιάζει μία συμπεριφορὰ ποὺ μᾶς ἐκπλήσσει ἀκόμα καὶ σήμερα, ποῦ ὑποτίθεται ὅτι ἔχουμε γίνει «περισσότερο ἄνθρωποι» ;

Πλησιάζει λοιπὸν τὸν Ἰησοῦ «...παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων. Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τὴ οἰκία παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος» (Μάτθ. Ἡ ΄ 6) δήλ. παρακάλεσε τὸν Ἰησοῦ λέγοντάς του, Κύριε, ὁ δοῦλος μου εἶναι κατάκοιτος στὸ σπίτι ὡς παραλυτικός, καὶ βασανίζεται φρικτά. Καὶ ὅταν ὁ Κύριος προθυμοποιεῖται νὰ πάει στὸ σπίτι γιὰ νὰ θεραπεύσει τὸ δοῦλο, ὁ εἰδωλολάτρης αὐτὸς ἑκατόνταρχος, ἀνοίγει τὸ μυροδοχεῖο τοῦ ἐσωτερικοῦ του κόσμου, ἀρνεῖται εὐγενικά, καὶ μὲ μία καταπληκτικὴ ἐπιχειρηματολογία ποὺ ἀναπτύσσει ἀπὸ τὴν τακτική του στρατιωτικοῦ κώδικα, τελικῶς, μὲ συντριβὴ παρακαλεῖ τὸν Θεάνθρωπο, νὰ μὴ μπεῖ στὸν κόπο νὰ πάει στὸ σπίτι του.  «Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἴνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθης, ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγω, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου.» (Μάτθ. Ἡ ΄ 8) δήλ. Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος γιὰ νὰ μπεῖς κάτω ἀπὸ τὴ στέγη μου. Ἀλλὰ μόνο δῶσε διαταγὴ μὲ λόγο καὶ θὰ θεραπευθεῖ ὁ δοῦλος μου.

Δὲν γνωρίζω φίλοι μου ἂν ὑπάρχει ἄνθρωπος ποὺ νὰ μὴν συγκινεῖται ἡ καρδιά του ἀπὸ τὸν λόγο τοῦ «σκληροτράχηλου» αὐτοῦ Ρωμαίου ἀξιωματικοῦ... Πάντως εἶναι ἀπὸ τὶς ἐλάχιστες φορὲς ποὺ ὁ Ἰησοῦς θαυμάζει τὴν πίστη ἑνὸς ἀνθρώπου.

Τὸ γεγονὸς αὐτὸ προξένησε τόση ἐντύπωση, ποὺ ὁ Εὐαγγελιστὴς Ματθαῖος, ζυγίζοντας μία μία τὶς λέξεις ποὺ χρησιμοποιεῖ, μᾶς καταγράφει τόσο τὸν θαυμασμὸ τοῦ Κυρίου, ὅσο καὶ τὰ χαρακτηριστικά του λόγια ποὺ ἀπὸ τότε ἠχοῦν ὡς «ἐγερτήριον σάλπισμα» ἀλλὰ καὶ ὡς σῆμα κινδύνου στὰ ὦτα ὅσων ἔχουν ἀποδεχθεῖ τὴν πίστη στὸ Θεό.

Ἂς δοῦμε σὲ σύντομη μετάφραση τοὺς καταπληκτικοὺς αὐτοὺς στίχους: «Ὅταν ἄκουσε ὁ Ἰησοῦς, θαύμασε καὶ εἶπε σ’ αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀκολουθοῦσαν ¨Ἀληθινά σας λέγω, οὔτε στὸν Ἰσραὴλ δὲν βρῆκα τόσο μεγάλη πίστη. Καὶ σᾶς βεβαιώνω, ὅτι πολλοὶ ἀπὸ Ἀνατολὴ καὶ Δύση θὰ ἔλθουν, καὶ θὰ καθίσουν στὸ τραπέζι στὴ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, μαζὶ μὲ τὸν Ἀβραὰμ καὶ τὸν Ἰσαὰκ καὶ τὸν Ἰακώβ, ἐνῶ οἱ ἄνθρωποι τῆς Βασιλείας θὰ πεταχθοῦν ἔξω στὸ βαθύτερο σκοτάδι. Ἐκεῖ θὰ κλαῖνε καὶ θὰ τρίζουν τὰ δόντια ἀπὸ πόν層. (Μάτθ. Ἡ ΄ 10-12)

Ἑπόμενο ἦταν, μετὰ ἀπὸ αὐτὰ ποὺ συγκλονίζουν κάθε σκεπτόμενο ἄνθρωπο, νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ ἐπιθυμία τοῦ ἑκατόνταρχου. «Καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ ἑκατοντάρχω. Ὕπαγε καὶ ὡς ἐπιστευσας γενηθήτω σοί. Καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τὴ ὥρα ἐκείνη» (Μάτθ. Ἡ ΄ 13) δήλ. εἶπε ὁ Ἰησοῦς στὸν ἑκατόνταρχο ¨Πήγαινε καὶ νὰ σοὺ γίνει ὅπως πίστευσες¨ . Καὶ θεραπεύθηκε ὁ δοῦλος τοῦ ἐκείνη ἀκριβῶς τὴ στιγμή.

Ὁπωσδήποτε ὁ ἑκατόνταρχος στὰ μάτια τῶν Ἑβραίων, καὶ μάλιστα τῶν φανατικῶν, θὰ ἦταν ἕνα βδέλυγμα. Σίγουρα θὰ πίστευαν ὅτι τὸ ἴδιο θὰ συνέβαινε καὶ στὸ Θεό, ἀφοῦ ὁ Ρωμαῖος ἐκεῖνος ἀξιωματικὸς δὲν ἀνῆκε στὸν «ἐκλεκτὸ λαό». Νὰ ὅμως ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Θεάνθρωπος, ὁ «ἐτάζων νεφροὺς καὶ καρδίας», φέρνει στὴν ἐπιφάνεια διαφορετικὴ τὴν πραγματικότητα ἀπ’ ὅ, τί ὑπολόγιζαν οἱ ἄνθρωποι.

Ὄχι βέβαια πὼς φταίει ἡ πίστη ὅταν κάποιοι ποὺ φαίνεται ὅτι τὴν ἀποδέχονται, παρουσιάζουν ὑπερήφανη καὶ ἀνάρμοστη συμπεριφορά. Οὔτε πάλι, ὅσοι δὲν ἔχουν ἀκόμα γνωρίσει τὴν ὀρθὴ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεὸ καὶ παρουσιάζουν θετικὰ στοιχεῖα, θὰ πρέπει νὰ ἐπαναπαύονται καὶ νὰ παραμένουν στὴν ἄγνοιά τους.

Αὐτὸ ποὺ θὰ πρέπει νὰ συμβαίνει εἶναι , ἀφ’ ἑνὸς ὅσοι ἀποδέχθηκαν τὴν πίστη, νὰ μὴν οἰκειοποιοῦνται ἐγωιστικὰ τὸ Θεό, λὲς καὶ οἱ ἄλλοι δὲν ἔχουν πνευματικὰ δικαιώματα στὴν ἀγάπη Του, καὶ ἀφ’ ἑτέρου, ὅσοι διαθέτουν ἀπὸ χαρακτῆρος ἢ ἀπὸ μόρφωση κάποια χαρίσματα ποὺ τοὺς κάνουν δεκτικοὺς στὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, νὰ συνεχίσουν ἐν ταπεινώσει, τὴν προσέγγιση καὶ τὴν γνωριμία μὲ τὸ Θεανδρικὸ πρόσωπο τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ.

Παρόμοιες περιπτώσεις σὰν τοῦ ἑκατόνταρχου ὑπάρχουν σὲ κάθε ἐποχὴ καὶ σὲ κάθε τόπο (γιὰ νὰ θυμηθοῦμε ἐν προκειμένω καὶ τὸν ἑκατόνταρχο ¨ἐπὶ τοῦ Σταυροὺ¨ δήλ. τὸν ἅγιο Λογγίνο).

Βλέπουμε πρόσωπα ποὺ ἐνῶ δὲν ἔχουν γνωρίσει σὲ βάθος καὶ πλάτος τὴ Χριστιανικὴ Πίστη, δὲν ἔχουν συνδεθεῖ ἄμεσα μὲ τὸν Ἰησοῦ μέσω τῶν μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας Του, ὅμως παρουσιάζουν τόσο ἀγαθὴ διάθεση καὶ φαίνονται τόσο δεκτικοί της χάριτος ποὺ αἰσθάνεται κανεὶς ὅτι ὄντως, τέτοιοι ἄνθρωποι θὰ πρέπει νὰ βρίσκονται σὲ θέσεις «κλειδιὰ» μέσα στὴν κοινωνία, γιὰ τὸ καλό του συνόλου...

Φυσικά, ὁ Θεὸς ποὺ δὲν εἶναι προσωπολήπτης, χαρίζει «ἁπλόχερα» τὶς εὐκαιρίες του, ὥστε νὰ βροῦν οἱ καλοπροαίρετες αὐτὲς ψυχὲς ἐκεῖνο τὸ ὁποῖο πραγματικὰ ζητοῦν.

Ἀρκεῖ νὰ εἶναι κανεὶς ἄνθρωπος ποὺ διψᾶ τὴν ἀλήθεια. Ἂν πράγματι εἶναι, τότε μετὰ βεβαιότητος θὰ ἀκούσει τῆς φωνῆς τοῦ Κυρίου: «...πᾶς ὁ ὧν ἐκ τῆς ἀληθείας, ἀκούει μου τῆς φωνῆς» (Ἰωάν. ΙΗ ΄ 37).

Εἴθε νὰ δώσει ὁ Θεός, ὅσοι πιστεύουμε νὰ «φιλτράρουμε» τὴν πίστη μας στὴν διπλὴ ἀγάπη, τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀνθρώπων, καὶ ὅσοι καλοδιάθετοι, σύντομα νὰ γευθοῦν αὐτὸ ποὺ πραγματικὰ διψοῦν, ὅπως ἀκριβῶς τὸ γεύθηκε καὶ ὁ Ρωμαῖος ἑκατόνταρχος.

Ἀμήν.