τοῦ Ἀθανασίου Α. Ἀγγελόπουλου – Προέδρουτου Ι.Ε.Π.Θ.
Το κράτος εἶναι αὐτὸ ποῦ δὲν δικαιοῦται νὰ θρησκεύεται» γιὰ τὰ δικαιώματα «στὶς μειονότητες καὶ στοὺς...μεμονωμένους πολίτες» («Ἀπογευματινὴ» 10/11).
Ἡ διάκριση μεταξὺ κράτους καὶ κοινωνίας ἀνατρέχει στὴν ἱστορικὴ ἀντιπαλότητα τῆς θρησκεύουσας κοινωνίας, στὸ πρόσωπο τοῦ Ρωμαιοκαθολικισμοῦ - Παπισμοῦ, στὴν Ἀρχὴ τῶν ἐθνικῶν κρατῶν στὴ Δύση (π.χ. Γαλλία, Γερμανία, Ἰταλία). Ἡ λύση στὸ πρόβλημα (παπικὸ κράτος, θρησκευτικοὶ πόλεμοι κ.λπ.) ἦταν ὁ πλήρης ἢ μετριοπαθὴς χωρισμὸς κράτους καὶ θρησκείας, εἴτε βίαια εἴτε ἀπὸ συμφώνου. Ἔτσι κάπως συγκροτήθηκαν τὰ λαϊκὰ κράτη τῆς Εὐρώπης, μὲ ἀκραία περίπτωση τὴ Γαλλία. Μὴ λησμονοῦμε ὅτι ἐδῶ φυλακίστηκε ὁ Πάπας. Ὁ τελευταῖος περιορίστηκε στὸ κράτος-σύμβολο τοῦ Βατικανοῦ.
Τὸ ἐρώτημα ποὺ τίθεται εἶναι: Τί ἀναλογία μπορεῖ νὰ ὑπάρχει μεταξὺ Ἑλλάδος καὶ Γαλλίας π.χ. ἢ Ἰταλίας, ὡς πρὸς τὶς γενεσιουργὲς αἰτίες ἵδρυσής τους; Καμία. Ἡ Ἑλλάδα ὡς κράτος συγκροτήθηκε ὄχι λόγω ἀντιπαλότητας θρησκείας καὶ κοινωνίας, ἀντιθέτως μάλιστα, ἕνεκα τῆς πολλῆς στενῆς συνεργασίας τῶν δύο, στὴν οὐσία τοῦ ἑνός, γιατί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἦταν καὶ παρέμεινε λαϊκή, ἀπὸ τὰ σπλάχνα τοῦ λαοῦ. Προέκυψε κράτος κατ' εἰκόνα καὶ καθ' ὁμοίωση τῆς κοινωνίας τοῦ Ἑλληνορθόδοξου γένους.
Πῶς αὐτό; Ἡ Ἐκκλησία λειτούργησε ὡς μπροστάρης στὴν ἵδρυση τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους. Περὶ τοὺς 80 ἀρχιερεῖς καὶ περίπου 8.000 ἱερεῖς ἔδωσαν τὸ αἷμα τους, πέραν τῶν ὑλικῶν προσφορῶν σὲ ἀμέτρητο χρῆμα καὶ ἐνδιαιτήματα (μονές, μετόχια, ἐκκλησιές, ἱδρύματα κ.λπ.). Οἱ πρωταγωνιστὲς τῆς ἐλευθερίας μὲ λόγους, γραπτὰ καὶ συμπεριφορὲς μιλοῦν γιατί ἀγωνίστηκαν καὶ γιὰ ποιὸ κράτος, «γιὰ τοῦ Χριστοῦ τὴν πίστη τὴν ἁγία καὶ γιὰ τῆς πατρίδος τὴν ἐλευθερία». Ἡ πίστη αὐτὴ ἀποτυπώθηκε στὸ ἐθνικὸ σύμβολο, τὴ σημαία μὲ τὸν σταυρὸ καὶ τὰ χρώματα τῆς Ἑλλάδος, τὸ ἄσπρο καὶ τὸ γαλάζιο. Ἔτσι ἐξηγεῖται ὅτι στὶς πρῶτες κυβερνήσεις τῆς ἐπαναστατημένης Ἑλλάδος οἱ ἀγωνιστὲς κληρικοὶ-ἐπίσκοποι διορίζονταν ὑπουργοὶ Δικαιοσύνης καὶ Ἐθνικῆς Παιδείας καὶ Θρησκευμάτων.
Ἔκτοτε, ἡ συμπόρευση Πολιτείας καὶ Ἐκκλησίας προάγεται ποιοτικὰ στὸ πλαίσιο σιγὰ σιγὰ σαφῶν διακριτῶν ρόλων στὸ ἴδιο κράτος, ὁπού ὡς σήμερα τὸ 98% τῶν πολιτῶν της
ἀνήκουν χαλαρὰ ἢ σφιχτὰ στὸ περιβάλλον αὐτῆς τῆς ἑλληνορθοδοξίας. Σήμερα, μάλιστα, ἡ διακριτότητα αὐτὴ τῶν ρόλων κατέστη σχεδὸν ἰδανική, μὲ τὸ σύστημα ὄχι χωρισμοῦ ἀλλὰ περίπου συναλληλίας σχέσεων. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἀνεξάρτητη στὰ τοῦ οἴκου της, ὡς πρὸς τὴν ὅλη διοίκησή της, χωρὶς κυβερνητικούς, τέως βασιλικούς, ἐπιτρόπους καὶ γενικοὺς γραμματεῖς καὶ Φαρισαίους. Συνεργασία ἀσκεῖται στὴν κοινωνία τῶν πολιτῶν καὶ πιστῶν, ἄσχετα ἀπὸ θρήσκευμα καὶ χρῶμα, μειοψηφίες ἢ πλειοψηφίες πάσης φύσεως. Ἐδῶ νὰ τονιστεῖ ἡ ὕπαρξη ἀπὸ τὴ Συνθήκη τῆς Λωζάννης καὶ μίας ἐπίσημης θρησκευτικῆς μουσουλμανικῆς μειονότητας, πρότυπο-παράδειγμα ἴσων δικαιωμάτων μὲ τοὺς συνοίκους χριστιανούς. Σεβασμὸς ἀπὸ κοινοῦ ὁρίζεται στὰ θρησκευτικὰ σύμβολα καὶ στὴ θρησκευτικὴ ἀγωγὴ τῶν βαλλόμενων γιὰ τοὺς προεκτεθέντες ἱστορικοὺς καὶ πολιτισμοῦ λόγους. Αὐτὰ κατοχυρώνουν τὸ Σύνταγμα, οἱ νόμοι καὶ γιὰ τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος ὁ Καταστατικὸς Χάρτης - Κώδικας τοῦ Κράτους, κατὰ τοὺς θ. καὶ ἰ. κανόνες της. Γιὰ τέτοιο κράτος ἔχυσαν τὸ αἷμα τοὺς οἱ προπάτορές μας. Σεβαστὴ καὶ φίλη ἡ γνώμη, σεβαστότατη καὶ φίλτατη ὅμως ἡ ἀλήθεια.
Ἐξάλλου ἡ γνώμη τοῦ κ. Μαρίνου ἑδράζεται σ' αὐτὴν τὴν ἱστορικὴ καὶ σημερινὴ πραγματικότητα συμπόρευσης Πολιτείας καὶ Ἐκκλησίας στὸ ἴδιο κράτος. Συμπεραίνει: «Στὴν Ἑλλάδα καὶ μὲ βάση τὰ ὁριζόμενα στὸ ἑλληνικὸ Σύνταγμα, δὲν θεσπίζεται χωρισμὸς Κράτους ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία οὕτως ὥστε νὰ κάνουμε λόγο γιὰ λαϊκὸ κράτος καὶ συνεπῶς γιὰ ὑποχρέωση τηρήσεως θρησκευτικῆς οὐδετερότητας ἐκ μέρους τῆς Πολιτείας καί, κατ' ἐπέκτασιν, γιὰ ἀπαγόρευση ἀναρτήσεως θρησκευτικῶν συμβόλων σὲ δημόσιους χώρους». («Βῆμα» 22/11).
Κατοχυρώνεται τὸ συμπέρασμα μὲ τὴν ἀπόφαση τοῦ ΕΔΑΔ γιὰ τὸ ἀνακύψαν ζήτημα τῆς Ἰταλίας, ποὺ ἔχει δεδομένο τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ Ἰταλία ἔχει καθεστὼς λαϊκοῦ κράτους, ὅπως καὶ ἡ Γαλλία, πλὴν τῆς Ἀλσατίας καὶ τῆς Λωραίνης, ὅπου ὑφίσταται σεβασμὸς τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων, κατόπιν συμπόρευσης Πολιτείας καὶ Ἐκκλησίας ἐπιτόπου. Ἡ ἀπόφαση δικαιολογεῖ καὶ τὸν σεβασμὸ τῶν θρησκευτικῶν συμβόλων καὶ στὴν Ἑλλάδα, λόγω ἱστορίας καὶ κληρονομιᾶς, ὅπως στὴν Ἀλσατία.
Ἐπὶ λέξει ἡ ἀπόφαση γιὰ τὴν Ἰταλία στὶς ὑπ' ἀριθμ. 30 καὶ 38 διατυπώσεις-αἰτιολογήσεις: «Μὲ τὴν ἐπιβολὴ τῆς ὑποχρεώσεως νὰ ἐκτίθεται ὁ Ἐσταυρωμένος στὶς σχολικὲς αἴθουσες διδασκαλίας, τὸ Κράτος προσδίδει στὴ ρωμαιοκαθολικὴ θρησκεία μία προνομιακὴ θέση...», διότι «...ἡ ἔννοια τοῦ λαϊκοῦ Κράτους (ὅπως ἡ Ἰταλία, δική μας διευκρίνιση) σημαίνει ὅτι τὸ Κράτος πρέπει νὰ παραμένει οὐδέτερο καὶ νὰ τηρεῖ ἴσες ἀποστάσεις ἔναντι τῶν θρησκειῶν».
Ἀντιθέτως «...οἱ ἐθνικὲς Ἀρχὲς ἔχουν ἕνα εὐρὺ πλαίσιο ἐκτιμήσεως ἐπὶ θεμάτων σύνθετων καὶ εὐαίσθητων, συνδεδεμένων στενῶς μὲ τὴν πνευματικὴ καλλιέργεια καὶ τὴν Ἱστορία... στὴν Εὐρώπη ὑπάρχει ποικιλία στάσεων ἔναντί του ζητήματος αὐτοῦ, ὅπως π.χ. στὴν Ἑλλάδα, ὅπου γιὰ ὅλες τὶς πολιτικὲς καὶ στρατιωτικὲς τελετὲς προβλέπεται ἡ ἐνεργὸς συμμετοχὴ ἑνὸς λειτουργοῦ της Ὀρθόδοξης λατρείας, ἐπιπλέον δὲ τὴ Μεγάλη Παρασκευὴ ὑπάρχει ἐθνικὸ πένθος καὶ ὅλα τὰ γραφεῖα καὶ τὰ ἐμπορικὰ καταστήματα εἶναι κλειστά, ὅπως ἀκριβῶς στὴν Ἀλσατία» (βλ. «Βῆμα», 22/11).
Κατόπιν τούτων, ὁ πολίτης διερωτᾶται γιατί τόση πρεμούρα γιὰ τὴν καθαίρεση τῶν ἱερῶν συμβόλων στὴν πατρίδα μας; Ἀφοῦ καὶ τὸ ΕΔΑΔ κατὰ τὰ ἀνωτέρω δὲν διαφωνεῖ; Ἡ πατρίδα μᾶς πάσχει ἀπὸ ἄλλα οὐσιώδη: τὴ διαφθορὰ καὶ τὴν ἀναξιοκρατία τοῦ κράτους, τὴν τρομοκρατία καὶ τὴν ὑπονόμευση τῆς ποιοτικῆς δημοκρατίας. Τὰ θρησκευτικὰ σύμβολα μᾶς θυμίζουν τὶς ἀρχὲς τῆς ἀρετῆς καὶ τῆς δικαιοσύνης κατὰ τῆς διαφθορᾶς, τῆς ἀξιοκρατίας κατὰ τῆς ἀναξιοκρατίας, τῆς δημοκρατίας καὶ τῆς ἐλευθερίας κατὰ τῆς τρομοκρατίας γιὰ τὶς ὅποιες οἱ πρόγονοί μας ἀγωνίστηκαν γιὰ νὰ ἔχουμε ἐμεῖς σήμερα κράτος. Ἐὰν θέλουμε ἄλλο κράτος, αὐτὸ εἶναι ζήτημα τῆς κοινωνίας καὶ ὄχι μεμονωμένων πολιτῶν.
Ἀπὸ τὸ Περιοδικὸ τῆς Ι।Μ। Μυτιλήνης «Ποιμὴν»
ΠΗΓΗ:ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ-ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου