ΜΠΑΝ ΚΙ ΜΟΥΝ-ΧΡΙΣΤΟΦΙΑΣ-ΤΑΛΑΤ: Διαπραγματεύσεις /h θέατρο;

Στή Λευκωσία βρίσκεται τώρα ὁ ΓΓ τοῦ ΟΗΕ Μπᾶν Κι Μοῦν. Μόνο πού σημαντικά ἐρωτηματικά ἐγείρονται γιά μία διαδικασία «λύσης τοῦ κυπριακοῦ», πού, ὅπως καί ἡ προηγούμενη (1999-2002, ἐπί κυβερνήσεων Κληρίδη-Σημίτη), πιθανῶς ἐξελίσσεται σέ προσπάθεια ἐξαπάτησης τοῦ κυπριακοῦ λαοῦ.
Τότε, τό σχέδιο Ἀνᾶν ἦταν τό (περίπου) ἀποτέλεσμα τῶν διαπραγματεύσεων Κληρίδη-Ντενκτᾶς καί Παπανδρέου-Τζέμ, πού ἐδόθη στόν Ἀνᾶν γιά λόγους προστασίας τῶν αὐτουργῶν του καί αὐξημένου κύρους ἐπί τῶν ἀτυχῶν Κυπρίων πολιτῶν (ἀτυχῶν γιατί δέν εἶναι πολύ σύνηθες, διαδοχικές ἡγεσίες τοῦ κράτους στό ὁποῖο ζεῖς νά θέλουν νά τό διαλύσουν, πρόκειται μᾶλλον περί παγκοσμίου πρωτοτυπίας!)
Μιλᾶμε γιά ἐνδεχόμενο, προσυμφωνημένο «θέατρο», γιατί δυσκολευόμαστε νά πιστέψουμε ὅτι ὁ Μπᾶν Κι Μοῦν ἐπιβάλλει στήν κυπριακή κυβέρνηση τήν παρουσία του. Καί γιατί δέν εἶναι σοβαρό νά ζητάει ὁ Ταλάτ τόν οὐρανό μέ τά ἄστρα, νά ἀποσύρει τίς πιό ἐξωφρενικές δῆθεν ἀπαιτήσεις του, μετά νά τίς ἀποσύρει καί νά «συγκλίνουν» οἱ δύο πλευρές στίς παγκοσμίως ἐξωφρενικές, κατάλληλες γιά Γκίνες, παραχωρήσεις Χριστόφια, τύπου ἐκ περιτροπῆς προεδρίας κλπ! Ἄν οἱ κ.κ. Χριστόφιας καί Κυπριανοῦ δέν ἐξαπατοῦν ἁπλῶς τούς πολίτες καί τά μέλη τοῦ κόμματός τους, ὅπως μοιάζει πιθανότερο, τότε τούς ἀσκοῦν μία ἀπαράδεκτη πίεση στήν ὁποία δέν ἀνθίστανται...

Τοῦ Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Σέ ἐλαφρῶς «σουρεάλ» συνθῆκες, χωρίς πολύ σαφές εἰσέτι περιεχόμενο, ἐπισκέπτεται ἀπό σήμερα τή Λευκωσία ὁ Γενικός Γραμματέας τοῦ ΟΗΕ Μπᾶν Κι Μοῦν, γιά νά «στηρίξει τίς προσπάθειες ἐξεύρεσης λύσης». Ο ΓΓ θά ἔχει χωριστές καί κοινές συναντήσεις μέ Χριστόφια καί Ταλάτ.
Ἐπισήμως, ἡ κυπριακή κυβέρνηση καλωσόρισε τήν ἐπίσκεψη, ὁ ἐκπρόσωπος ὅμως τοῦ ΑΚΕΛ Χρίστος Χριστοφίδης ξεκαθάρισε ὅτι δέν ἐνεθάρρυνε ἡ Λευκωσία τόν ΓΓ νά ἔρθει! Τήν Τετάρτη τό πρωί ὁ ΓΓ τοῦ κόμματος ‘Ἀντρος Κυπριανοῦ περίπου διηρωτάτο τί ἔρχεται νά κάνει ὁ Μπᾶν Κι Μοῦν στό νησί, ἕως τό ἀπόγευμα ὅμως τῆς ἴδιας μέρας φαίνεται ὅτι τό κατάλαβαν στό κόμμα. Ἡ ἐφημερίδα «Σημερινή» ὑποστήριξε ὅτι ἡ κυβέρνηση ἐπεχείρησε νά ἀποτρέψει τήν ἐπίσκεψη μέ τό ἐπιχείρημα ὅτι δέν ἔχει σημειωθεῖ πρόοδος στίς διαπραγματεύσεις πού θά τήν καθιστοῦσε χρήσιμη, ὁ ΓΓ τοῦ ΟΗΕ ὅμως (δήλ. ἡ Βρετανία καί οἱ ΗΠΑ, πού τόν ἐπηρεάζουν ἀποφασιστικά στό κυπριακό) ἐπέμεινε καί θά ἔλθει! (‘Ἄλλοι, μέ δεδομένο καί τό κλίμα ἔντονων ἐσωτερικῶν ἀντιπαραθέσεων καί ἀμοιβαίας καχυποψίας πού ἐπικρατεῖ ὑποπτεύονται «συμπαιγνία» Λευκωσίας καί ΟΗΕ ἤ ὅτι ὁ κ. Χριστόφιας ἔχει προχωρήσει πολύ περισσότερο ἀπό ὅσο ἐπίσημα ὁμολογεῖται στίς διαπραγματεύσεις).
Στούς καχύποπτους, ἡ ὅλη ὑπόθεση θύμισε Ἀνᾶν τό 2004, ὅταν ὁ τότε ΓΓ καλοῦσε μέ ἰταμό ὕφος Παπαδόπουλο καί Ντενκτᾶς στή Νέα Ὑόρκη, θέτοντάς τους μάλιστα προκαταβολική προϋπόθεση νά συμφωνήσουν μέ τίς προτάσεις του. Νά σημειωθεῖ ὅτι ὁ Μπᾶν Κι Μοῦν θεωρεῖται πιό ἐξαρτημένος ἀπό τήν ἀμερικανική διπλωματία ἀπότι ὁ Ἀνᾶν. Ἡ ἀναγγελία τῆς ἐπίσκεψης συνέπεσε μέ τήν ἀπόφαση Χριστόφια-Ταλάτ νά παρατείνουν τίς «ὑπερεντατικές» συνομιλίες τους γιά τό κεφάλαιο «διακυβέρνηση».
Τά πολιτικά κόμματα ὑπεδέχθησαν στό σύνολό τους πολύ ψυχρά τήν ἀναγγελία τῆς ἐπίσκεψης. Φοβοῦνται ὅτι ὁ ΓΓ προτίθεται νά «κατοχυρώσει» ἑλληνικές παραχωρήσεις, ὅπως τήν κατά καιρούς ὑποχρεωτική ἀνάληψη τῆς προεδρίας τοῦ κράτους ἀπό ἐκπρόσωπο τῆς τουρκικῆς μειονότητας, τή στάθμιση τῶν ψήφων ἀνάλογα μέ τήν ἐθνικότητα τῶν κατοίκων (οἱ τουρκικές ψῆφοι θά βαρύνουν πολλαπλάσια τῶν ἑλληνικῶν), τήν παραμονή ἐποίκων, τήν ἀποστρατιωτικοποίηση. Ἀκόμη κι ἄν δέν τό κάνει αὐτό θά θέσει σέ ἴση μοίρα τουρκική καί ἑλληνική πλευρά. Νά σημειωθεῖ ὅτι οἱ παραπάνω παραχωρήσεις ὑποστηρίζονται μόνο ἀπό τόν Χριστόφια καί τό ΑΚΕΛ, ἐνῶ ἀμφίθυμη στάση τηρεῖ ὁ ΔΗΣΥ. Τά ὑπόλοιπα κόμματα διαφωνοῦν, ὅπως διαφωνεῖ σταθερά καί ἡ μεγάλη πλειοψηφία τοῦ κυπριακοῦ λαοῦ, σέ ἐπανειλημμένες δημοσκοπήσεις, ἐγείροντας σπουδαῖο ἐρώτημα ὡς πρός τήν ἴδια τή νομιμοποίηση τῶν προτάσεων αὐτῶν.
Ἡ κυβέρνηση πάντως τονίζει ὅτι «τίποτα δέν ἔχει συμφωνηθεῖ, ὅσο δέν συμφωνοῦνται ὅλα». ‘Ηδη ὅμως, ὁ κ. Χριστόφιας ἐπισημοποίησε τίς προτάσεις μέ ἐπιστολή του πρός σειρά ἀρχηγῶν κρατῶν καί κυβερνήσεων. Ἡ ἐπιστολή δέν δεσμεύει νομικά, δεσμεύει ὅμως ἠθικό-πολιτικά τους Ἑλληνοκύπριους, ὑπογραμμίζουν ἔγκριτοι νομικοί. Ἐπιδίωξη τοῦ Λονδίνου καί τῆς ‘Ἄγκυρας, προσθέτουν, εἶναι νά καταγραφοῦν οἱ ἑλληνικές παραχωρήσεις ὡς «σημεῖα συγκλίσεων» Ἑλληνοκυπρίων καί Τουρκοκυπρίων σέ ἔκθεση τοῦ ΟΗΕ ἤ ἀνακοινωθέν τοῦ Γενικοῦ Γραμματέα καί, εἰ δυνατόν, νά ἐπισημοποιηθοῦν μέ ἀπόφαση τοῦ Συμβουλίου Ἀσφαλείας. Ἀντίστοιχη προσπάθεια εἶχε καταβάλει ἡ βρετανική καί τουρκική διπλωματία ὥστε νά ἐγκριθεῖ τό σχέδιο Ἀνᾶν ἀπό τόν ΟΗΕ, προσπάθεια πού ναυάγησε τότε λόγω ρωσικοῦ βέτο, σήμερα ὅμως οἱ σχέσεις Λευκωσίας-Μόσχας δέν εἶναι στό ἴδιο ἐπίπεδο.
‘Ολο καί πιό ἐχθρικές γίνονται στό μεταξύ οἱ σχέσεις τῶν συγκυβερνώντων, μέ τούς Σοσιαλδημοκράτες νά σκέπτονται σοβαρότερα τό ἐνδεχόμενο ἀποχώρησής τους, ἐνῶ καί ἡ ἀντιπολίτευση (ΔΗΣΥ, ΕΥΡΩΚΟ) ὑψώνει τούς τόνους. Ἡ διαμάχη μέ τό ΑΚΕΛ πῆρε καί προσωπικό χαρακτήρα. ‘Όταν ὁ Πρόεδρος τῆς ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ὁμήρου δήλωσε ὅτι τό τελευταῖο ἔγγραφο Ταλάτ «κονιορτοποίησε» τή βάση τῶν συνομιλιῶν, ὁ κ. Χριστόφιας τοῦ ἀπήντησε ὅτι «ἡ βάση κονιορτοποιήθηκε στό μυαλό του…»!
Τόσο οἱ ἡγέτες τοῦ ΑΚΕΛ, ὅσο καί ἡ ἐφημερίδα τοῦ κόμματος χαρακτηρίζονται τώρα ἀπό προφανῆ, ἐντονότατο ἐκνευρισμό, χάνουν τήν ψυχραιμία τους καί προσφεύγουν συχνά σέ ἀσυνήθιστο γιά τό κόμμα αὐτό ὑβρεολόγιο, στίς καλύτερες παραδόσεις τοῦ «σταλινο-μπρεζνιεφισμοῦ», ἐναντίον ὅσων τυχαίνει νά διαφωνοῦν μέ τήν πολιτική Χριστόφια. ‘Όπως σημειώνουν καλά πληροφορημένες πηγές στή Λευκωσία, αὐτό ὀφείλεται πιθανῶς στήν ὕπαρξη σοβαρῆς ἐσωτερικῆς «ἀντιπολίτευσης» στό ΑΚΕΛ, πού ἐκτιμᾶ ὅτι οἱ ἐπιλογές Χριστόφια-Κυπριανοῦ στό κυπριακό ἔχουν ὁδηγήσει σέ μετωπικό, ἐξαιρετικά ἐπικίνδυνο ἀδιέξοδο στό κυπριακό.

1958-2008: ΜΙΣΟΣ ΑΙΩΝΑΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΤΙΚΗΣ ΟΛΙΣΘΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΠΟΣΠΑΣΗΣ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΩΝ
Ἀπό τή δεκαετία τοῦ 1950, ἡ Βρετανία ἀκολουθεῖ μία πολύ δομημένη στρατηγική, ἀντιμέτωπη μέ τό αἴτημα αὐτοδιάθεσης τοῦ λαοῦ τῆς ἀποικίας της. Ἡ πολιτική καί ἠθική θεμελίωση τῶν αἰτημάτων τοῦ κυπριακοῦ λαοῦ, ἐκ τῶν ὁποίων 82% εἶναι ‘Ἕλληνες, ἦταν πάντα πολύ ἰσχυρή, σχεδόν ἀκλόνητη. Τά δικαιώματα αὐτοδιάθεσης, αὐτοκυβέρνησης, αὐτοάμυνας, ὁ κανόνας τῆς πλειοψηφίας (δημοκρατία) εἶναι τά θεμέλια του ἴδιου του δικαίου στήν Εὐρώπη, ἀπό τήν ἐποχή τουλάχιστον τοῦ Βολταίρου καί τοῦ Ρουσσῶ, παγκοσμίως μετά τόν 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, ἔστω καί ἄν ἡ σημασία τους δέν γίνεται πλήρως κατανοητή εἰς τήν καθ’ ἠμᾶς Ἀνατολή, πάντα ἔντονα ἐπηρεασμένη ἀπό τήν κληρονομιά τοῦ Ὀθωμανικοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ Βρετανία δέν μποροῦσε νά βρεῖ σοβαρή πολιτική βάση ἀμφισβήτησής τους. Γιά νά τά ματαιώσει κινητοποίησε ἀφενός τόν τουρκικό παράγοντα, ἀφετέρου τήν ὑποχωρητικότητα καί τούς δεσμούς ἐξάρτησης τῆς ἑλληνοκυπριακῆς καί ἑλλαδικῆς «ἐλίτ». Οἱ κυριότεροι σταθμοί αὐτῆς τῆς πορείας ἦταν:
- στή δεκαετία τοῦ 1950 ὁ Εὐάγγελος Ἀβέρωφ ἀναγνώρισε στήν Τουρκία ρόλο στήν Κύπρο, παρότι ἡ ‘Ἄγκυρα εἶχε παραιτηθεῖ ὁποιασδήποτε ἀξιώσεως μέ τή συνθήκη τῆς Λωζάννης
- τό 1958, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μακάριος παρητήθη τοῦ δικαιώματος ἑνώσεως μέ τήν Ἑλλάδα, πιθανῶς μέ ἀντάλλαγμα τήν ὑπόσχεση τῆς Βρετανίας ὅτι θά στηρίξει ἀνεξαρτησία. Ἀνεξαρτησία ἐδόθη ἀλλά τόσο ὑπονομευμένη πού δέν ἄντεξε στό πλήρωμα τοῦ χρόνου
- τό 1960, ἡ φιλοαμερικανική κυβέρνηση τῆς Ἀθήνας πίεσε τούς Κυπρίους νά δεχθοῦν τίς συμφωνίες Ζυρίχης καί Λονδίνου (τήν «Ἀνταλκίδειο Εἰρήνη» κατά Ἠλία Ἡλιοῦ), στίς διατάξεις τῶν ὁποίων εἶχε «ἐγγραφεῖ» ὁ μηχανισμός πρόκλησης τῶν διακοινοτικῶν ταραχῶν, ἀλλά καί οἱ ἐγγυήσεις πού ἐπικαλέσθηκε ἡ Τουρκία γιά νά εἰσβάλει τό 1974
- τό 1977-79, οἱ Μακάριος καί Κυπριανοῦ ἀπεδέχθησαν τήν ἰδέα τῆς διζωνικῆς, δικοινοτικῆς ὁμοσπονδίας μέ τήν ὑπόσχεση λύσης τοῦ κυπριακοῦ. Ἡ διζωνική, δικοινοτική ἔμεινε, γιά τή λύση τοῦ κυπριακοῦ ζητήθηκαν ὅμως πολύ περισσότερες παραχωρήσεις
- τό 2008, λίγο μετά τήν ἐκλογή Χριστόφια, τό Λονδίνο ζήτησε καί ἔλαβε (μνημόνιο Χριστόφια-Γκόρντον Μπράουν) τήν ἀναγνώριση ἀπό τή Λευκωσία τῶν «ὑποχρεώσεων πού ἀπορρέουν ἀπό τίς συνθῆκες Λονδίνου καί Ζυρίχης» (ἐγγυήσεις, βάσεις κλπ.)
- τώρα, μέ τήν ἐκ περιτροπῆς προεδρία, ἡ ἑλληνική συντριπτική πλειοψηφία τοῦ κυπριακοῦ λαοῦ παραιτεῖται τῆς ἰσχύος τοῦ κανόνα τῆς πλειοψηφίας καί τίθεται, κατά καιρούς, ὑπό τήν ἐξουσία Προέδρου προερχόμενου ἀναγκαστικά ἀπό τή μειονότητα.
konstantakopoulos.blogspot.com