Περί τῆς ἰθαγένειας τῶν μεταναστῶν

ΣΧΟΛΙΟ ...τήν ῥωμέηκη ἄποψη πού θά ἔπρεπε νά ἔχη ὁ νεοέλληνας, ὅσον ἀφορᾶ τήν ἰθαγένεια ἐκφράζει ὁ Ἅγιος Ναυπάκτου. Μακριά ἀπό ἐμᾶς ὁτιδήποτε φράγκικο, εἴτε αὐτός λέγεται ῥατσισμός, εἴτε αὐτός λέγεται κοσμοπολιτισμός!
Γ.Ε.

Σέβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἰεροθέου

Τό θέμα τῆς ἰθαγένειας τῶν μεταναστῶν εἶναι πολύπλοκο καί πολυδιάστατο. Δέν ἀντιμετωπίζεται μέ μερικές ἀποσπασματικές καί συνθηματολογικές δηλώσεις, ὅπως δυστυχῶς συχνά γίνεται στήν πατρίδα μας.
Θά ἤθελα νά καταθέσω εὐσύνοπτα τίς προσωπικές μου ἀπόψεις, γιατί δέν ὑπάρχει συγκεκριμένη Συνοδική ἀπόφαση γιά τό θέμα αὐτό. Τονίζω δύο σημεῖα....
Τό πρῶτο ὅτι ἄλλος εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας καί ἄλλος ὁ ρόλος τῆς Πολιτείας. Κατ' ἐπέκταση ἄλλη γλώσσα χρησιμοποιεῖ ἡ Ἐκκλησία καί ἄλλη γλώσσα ἡ Πολιτεία.
Ἡ Πολιτεία μέ τούς μηχανισμούς ποῦ ἔχει διερευνᾶ ποιός ἔχει τίς προϋποθέσεις νά ἀποκτήση τήν ἑλληνική ἰθαγένεια χωρίς νά ἀλλοιωθῆ ἐθνολογικά. Τό δίλημμα στό ὁποῖο πρέπει νά ἀπαντήση εἶναι τό ἑξῆς: Θά ἀδιαφορήση γιά τό θέμα καί θά δημιουργηθοῦν πολιτιστικά γκέτο ἤ θά ἐντάξη δημιουργικά στόν δικό της πολιτιστικό καί κοινωνικό χῶρο τούς μετανάστες;
Ἡ Ἐκκλησία ὅμως ἔχει ἄλλο ρόλο καί ἄλλη γλώσσα, δηλαδή ἀποδέχεται τόν κάθε ἄνθρωπο ὡς εἰκόνα Θεοῦ, τοῦ δείχνει ἀγάπη καί ὅταν θέλη νά γίνη μέλος τῆς τόν ἀποδέχεται μέ πνευματικές προϋποθέσεις καί ὄχι μέ κοινωνικά, πολιτικά καί ἐθνικιστικά κριτήρια. Ἡ Ἐκκλησία εἶναι ἐναντίον τοῦ ρατσισμοῦ καί τοῦ ἐθνοφυλετισμοῦ, τόν ὁποῖον θεωρεῖ αἵρεση. Ἄλλωστε ἡ Ἐκκλησία εἶναι πνευματικό Νοσοκομεῖο ποῦ θεραπεύει τόν κάθε ἄνθρωπο ποῦ θέλει νά θεραπευθῆ. Συμβαίνει ὅ,τι καί μέ τά Νοσοκομεῖα τοῦ σώματος. Εἶναι ὑποχρεωμένα νά προσφέρουν βοήθεια σέ ὅποιον πονάει, ὑποφέρει καί θέλει νά θεραπευθῆ.
Τό δεύτερο σημεῖο εἶναι ὅτι ἡ πρόθεση τῆς Πολιτείας νά δώση ἑλληνική ἰθαγένεια σέ μερικούς ποῦ ἔχουν τίς ἀπαραίτητες προϋποθέσεις ἔχει θετικά καί ἀρνητικά σημεῖα. Κανένα γεγονός δέν εἶναι ἀπό μόνο τοῦ ἄσπρο ἤ μαῦρο. Οἱ ἀπόλυτες διαχωριστικές γραμμές δείχνουν μιά πουριτανική νοοτροπία. Γιά παράδειγμα, δέν μπορῶ νά ἀποδεχθῶ τήν ἄποψη ὅτι ὅλοι οἱ μετανάστες εἶναι ἐπικίνδυνοι γιά τήν Πολιτεία μας καί ὅλοι οἱ πολιτογραφημένοι Ἕλληνες εἶναι τίμιοι καί νομοταγεῖς πολίτες.
Θά πρέπει νά μελετηθῆ σοβαρά τό θέμα αὐτό ἀπό νομικούς, κοινωνιολόγους, ἐθνολόγους, ψυχολόγους, πολιτικούς κλπ., δηλαδή ἐπιστήμονες ποῦ γνωρίζουν τά θέματα, ἔχουν ἀντικειμενική γνώση καί δέν ἄγονται καί φέρονται ἀπό προσωπικές τραυματικές ἐμπειρίες. Στήν περίπτωση αὐτή πρέπει νά ἐξετασθῆ τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ «πολιτισμική πρόσκτηση» ἤ ἀφομοίωση καί τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ δημιουργία «πολιτισμικῶν ὑβριδίων» ἤ συγκρητισμός.
Ἄλλωστε, καί ἡ ἰσχύουσα νομοθεσία καθορίζει τά σχετικά μέ τήν κτήση τῆς ἰθαγένειας καί τίς προϋποθέσεις πολιτογράφησης. Δέν ξεκινάει τώρα τό θέμα ἀπό μηδενική βάση, ὅπως φαίνεται ὅτι μερικοί ὑπονοοῦν.
Καί μιά γενική παρατήρηση. Ἡ ἀνωτερότητα κάθε πολιτισμοῦ ἀποδεικνύεται ἀπό τό κατά πόσον ἔχει τήν δυνατότητα νά ἀφομοιώνη δημιουργικά ἄλλους πολιτισμούς καί παραδόσεις, χωρίς νά ἀλλοιώνεται καί νά ἀπό-ἐκπολιτίζεται ὁ ἴδιος.
Συχνά ὑποστηρίζουμε μέ ἐπιχειρήματα ὅτι ὁ ἑλληνικός πολιτισμός ἔχει μεγάλη δύναμη, γονιμοποίησε ἄλλες παραδόσεις, ὅπως τήν ρωμαϊκή, ἄντεξε σέ Τουρκοκρατία, Φραγκοκρατία κλπ. Οἱ ἐνδεχόμενες φοβίες δείχνουν ὅτι ἀμφιβάλλουμε γιά τήν δύναμη καί τήν γονιμότητα τοῦ πολιτισμοῦ μας.
(Δημοσιεύθηκε στήν Ἐφημερίδα «Ἀπογευματινή», Σάββατο 23-1-2010)