Μὲ τέτοιους ἑταίρους τί νὰ τοὺς κάνεις τοὺς ἐχθρούς!

Πρακτικὰ ἀπὸ τὴ σύνοδο τῶν ΥΠΕΞ

Δὲν ὑπάρχει σχεδὸν κανένα κράτος-μέλος ποὺ δημοσίως νὰ μὴν ἐκφράζει τὴ φραστικὴ ἀλληλεγγύη του πρὸς τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία καὶ τὴν Ἑλλάδα, ἀλλὰ ὅταν "κλείνουν οἱ πόρτες" ἡ εἰκόνα ἀλλάζει καὶ μάλιστα κατὰ τρόπο ἀπογοητευτικὸ γιὰ τὰ δύο κράτη-μέλη ποὺ ὑφίστανται τὶς τουρκικὲς ἐπιθετικὲς-ἐπεκτατικὲς πιέσεις. Αὐτὸ δείχνουν τὰ πρακτικὰ ἀπὸ τὴ σύνοδο τῶν ΥΠΕΞ τῆς ΕΕ στὶς 14 Αὐγούστου.

Τὰ ὅσα εἰπώθηκαν, λοιπόν, στὸ ἔκτακτο Συμβούλιο Ἐξωτερικῶν Ὑποθέσεων τῆς ΕΕ (συμμετέχουν οἱ ὑπουργοὶ Ἐξωτερικῶν) ποὺ πραγματοποιήθηκε στὶς 14 Αὐγούστου μὲ τηλεδιάσκεψη, δείχνουν ὅτι τὰ πράγματα δὲν εἶναι καθόλου εὐχάριστα. Ὁ Ἕλληνας ὑπουργὸς μίλησε πρῶτος. Ἀναφέρθηκε στὸ ἱστορικό της κρίσης, τονίζοντας τὸν κίνδυνο ἀτυχήματος, λόγω τῆς ὑπερσυγκέντρωσης πολεμικῶν πλοίων στὴ θαλάσσια περιοχὴ ποὺ πλέει τὸ Oruc Reis.

Κατέθεσε, μάλιστα, φωτογραφίες καὶ σχεδιαγράμματα ἀπὸ τὴν προσπάθεια τῆς τουρκικῆς φρεγάτα Κemal Reis νὰ ἐμβολίσει τὴν ἑλληνικὴ "Λῆμνος". Τὸ ὑλικὸ προκάλεσε αἴσθηση στοὺς ὁμολόγους του, ἀλλά, ὅπως ἀποδείχθηκε στὴ συνέχεια, λίγο ἐπηρέασε τὴ στάση τους στὸ Συμβούλιο, ἀφοῦ ὁ κάθε ὑπουργὸς συμμετεῖχε στὴν τηλεσύνοδο μὲ καθορισμένη...
πολιτικὴ γραμμή.

Ὁ Δένδιας, ἔχοντας ἐκ τῶν προτέρων ὑπόψη τοῦ τὴ δυσαρέσκεια τοῦ Βερολίνου, ἀνέφερε ὅτι ἡ ἑλληνοαιγυπτιακὴ συμφωνία γιὰ τὴ μερικὴ ὁριοθέτηση τῆς ΑΟΖ (δυτικά του 28ου μεσημβρινοῦ) εἶναι ἀποτέλεσμα διμερῶν διαπραγματεύσεων ποὺ ἔχουν ἀρχίσει πρὶν ἀπὸ περίπου 15 χρόνια. Ὑπογράμμισε, μάλιστα, ὅτι ἡ συμφωνία ἔγινε ἐπὶ τὴ βάσει τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, γεγονὸς ποὺ ἐπιβεβαιώνει γιὰ μία ἀκόμα φορᾶ ὅτι ἡ Ἑλλάδα δρᾶ πάντα μὲ γνώμονα τὸ Διεθνὲς Δίκαιο, ἀποτελώντας ὑπόδειγμα εὐρωπαϊκῆς χώρας.

Στὸ πλευρὸ τῆς Τουρκίας ἡ Γερμανία 

Μετὰ τὸν Ἕλληνα ὑπουργό, πῆρε τὸν λόγο ὁ Γερμανός, ὁ ὁποῖος καὶ ἐπιχείρησε νὰ προσγειώσει ἀνωμάλως τὴν ἑλληνικὴ πλευρά. Χαρακτήρισε «ἔντονα ἀπογοητευτικὴ ἐμπειρία» (frustrating experience) τὴν ἀνακοίνωση ὑπογραφῆς τῆς ἑλληνοαιγυπτιακῆς συμφωνίας «ἕνα 24ωρο πρὶν ἀρχίσουν οἱ συνομιλίες μεταξὺ Ἑλλάδας καὶ Τουρκίας, ποὺ ἡ γερμανικὴ προεδρία εἶχε ἐπιτύχει»

Δὲν παρέλειψε νὰ μιλήσει γιὰ «πλήρη ἀλληλεγγύη» πρὸς τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία, ἀλλὰ ἔσπευσε νὰ πάει "στὸ ψητό", ζητώντας νὰ λήξει «ὀ φαῦλος κύκλος κλιμάκωσης καὶ στρατιωτικοποίησης». Στὸ σημεῖο αὐτὸ ἔχει κρίσιμη σημασία νὰ ἀποκωδικοποιήσουμε τὴ φράση τοῦ ἐπικεφαλῆς τῆς γερμανικῆς διπλωματίας Μάας. Ὅπως ἔχει καταστήσει σαφές, μὲ τὸν ὄρο "κλιμάκωση" ἀναφέρεται στὶς ἐνέργειες τῆς Τουρκίας καὶ μὲ τὸν ὄρο "στρατιωτικοποίηση" στὶς ἐνέργειες τῆς Ἑλλάδας.

Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ τὸ Βερολίνο ἐπιχειρεῖ οὐσιαστικὰ νὰ ἐξισώσει το θύτη μὲ τὸ θύμα, θεωρώντας καὶ τὶς δύο πλευρὲς συνυπεύθυνες γιὰ τὴν ἔνταση. Μὲ ἄλλα λόγια, ἡ προσπάθεια τῆς Ἑλλάδας νὰ ἀποτρέψει τὴν παραβίαση τῶν δυνάμει (ἐπειδὴ δὲν ὑφίσταται ἀκόμα ὁριοθέτηση τῆς ΑΟΖ) κυριαρχικῶν δικαιωμάτων τῆς ἐξισώνεται μὲ τὶς τουρκικὲς πειρατικὲς ἐνέργειες.

Δὲν πρόκειται οὔτε γιὰ λάθος προσέγγιση, οὔτε γιὰ ἐπιδερμικὸ φιλοτουρκισμό. Ἡ ἐξίσωση θύτη καὶ θύματος στὸ πολιτικὸ ἐπίπεδο εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαία γιὰ τὴ γερμανικὴ διπλωματία, ἐπειδὴ ἔτσι νομιμοποιεῖ καὶ ἐνισχύει τὴν πολιτική της νὰ ὁδηγήσει Ἑλλάδα καὶ Τουρκία σὲ ἀπευθείας ἐφ' ὅλης της ὕλης διαπραγμάτευση, ὅπως παγίως ἐπιδιώκει ἡ Ἄγκυρα. Ἡ κατάληξη τοῦ Μάας ἦταν ὅτι ἡ κατάσταση στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο «εἶναι ἐξαιρετικὰ εὔθραυστη» κι ὅτι ἡ χώρα του θὰ προσπαθήσει καὶ πάλι νὰ καταστήσει ἐφικτὴ αὐτὴ τὴ διαπραγμάτευση, ἡ ὁποία ἀκυρώθηκε –ὅπως εἶχε ἀναφέρει στὴν ἀρχὴ τῆς ὁμιλίας τοὺ– μὲ εὐθύνη τῆς Ἀθήνας.

Σὲ ἀντιτουρκικὸ μῆκος κύματος ἡ Γαλλία

Σὲ πολὺ διαφορετικὸ μῆκος κύματος κινήθηκε ὁ Γάλλος ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν. Ζήτησε νὰ διασφαλισθεῖ ὁ σεβασμὸς τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου, "φωτογραφίζοντας" τὴν Τουρκία. Πρόσθεσε, μάλιστα, ὅτι γι' αὐτὸν τὸν σκοπὸ στάλθηκαν στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο γαλλικὰ πολεμικὰ πλοῖα καὶ ἀεροσκάφη. Ἐπίσης, ὑποστήριξε σαφῶς τὴν ἔκδοση κοινῆς ἀνακοίνωσης, μὲ τὴν ὁποία νὰ ἐκφράζεται ἀλληλεγγύη σὲ Ἑλλάδα καὶ Κυπριακὴ Δημοκρατία. Ὅπως εἶναι γνωστό, τέτοια ἀνακοίνωση τελικῶς δὲν ἐκδόθηκε καὶ γι' αὐτὸ ὁ Δένδιας ἐμπόδισε τὴν ἔκδοση ἀνακοίνωσης γιὰ τὴ Λευκορωσία, ὅπως ἐπιθυμοῦσε ἡ Γερμανία καὶ οἱ δορυφόροι της.

Καὶ γιὰ νὰ μὴν ἀφήσει καμία ἀμφιβολία γιὰ τὴν πρόθεση τῆς Γαλλίας, ὁ Λὲ Ντριᾶν ζήτησε ἀπὸ τὸν ὕπατο ἐκπρόσωπο τῆς ΕΕ γιὰ τὴν ἐξωτερικὴ πολιτικὴ Μπορὲλ νὰ ἑτοιμάσει option paper κυρώσεων κατὰ τῆς Τουρκίας. Σκοπὸς τῆς γαλλικῆς πλευρᾶς εἶναι τὸ option paper κυρώσεων νὰ συζητηθεῖ στὸ Ἄτυπο Συμβούλιο Ἐξωτερικῶν Ὑποθέσεων (τύπου Γκύμνιχ) ποὺ ἔχει προγραμματισθεῖ νὰ συνέλθει στὸ Βερολίνο στὶς 25-27 Αὐγούστου.

Μπορεῖ τὸ Ἄτυπο Συμβούλιο νὰ μὴν λαμβάνει ὁριστικὲς ἀποφάσεις (δὲν τηροῦνται καν πρακτικά), ἀλλὰ εἶναι ἐξαιρετικὰ σημαντικὸ ποιὰ θὰ εἶναι ἡ λίστα μὲ τὶς κυρώσεις ποὺ θὰ σταλεῖ στὸ τέλος Σεπτεμβρίου στὴ Σύνοδο Κορυφῆς. Οἱ κυρώσεις ποὺ θὰ περιέχονται πρέπει νὰ μὴν ἀφήνουν περιθώριο ὑπεκφυγῆς στοὺς ἡγέτες, οἱ ὁποῖοι θέλουν νὰ τορπιλίσουν τὴν ἐπιβολὴ κυρώσεων ἢ νὰ ἐπιβάλουν κάποιες ἀνώδυνες, ὅπως εἶχαν κάνει γιὰ τὶς πειρατικὲς τουρκικὲς γεωτρήσεις στὴν κυπριακὴ ΑΟΖ.

Οἱ κατά, οἱ ὑπέρ, οἱ ἐνδιάμεσοι καὶ ὁ εἰδικὸς ρόλος τῆς Μάλτας

Ἀξίζει νὰ σημειωθεῖ ὅτι ὅπως φάνηκε ἀπὸ τὶς παρεμβάσεις τῶν ἄλλων ὑπουργῶν Ἐξωτερικῶν, ἡ ΕΕ εἶναι διχασμένη στὸ πρόβλημα "Τουρκία". Τὸ Βέλγιο, τὸ Λουξεμβοῦργο, ἡ Ἰρλανδία, ἡ Ρουμανία, ἡ Ἐσθονία, ἡ Σλοβακία καὶ ἡ Αὐστρία επεκριναν μὲ σφοδρότητα τὴν Ἄγκυρα, χωρίς, ὡστόσο, νὰ φανεῖ καθαρὰ ἐὰν θὰ ψηφίσουν τὴν ἐπιβολὴ κυρώσεων.

Στὸν ἀντίποδα κινήθηκαν ἠ Σουηδία, ἡ Ἱσπανία, ἡ Οὐγγαρία, ἡ Πολωνία καὶ ἡ Φινλανδία. Οἱ ὑπουργοὶ Ἐξωτερικῶν αὐτῶν τῶν χωρῶν ὑπερτόνισαν τὴ γεωπολιτικὴ σημασία ποὺ ἔχει ἡ Τουρκία γιὰ τὴν ΕΕ, χαρακτηρίζοντας τὴν μεγάλη καὶ ἰσχυρὴ χώρα, μὲ τὴν ὁποία πρέπει νὰ βρεθεῖ τρόπος συνεργασίας. Στὴν πραγματικότητα, ὑποβάθμισαν σὲ προκλητικὸ βαθμὸ τὶς ἐπιθετικὲς ἐνέργειες τῆς Ἄγκυρας.

Κάπου ἀνάμεσα στὶς θέσεις τῶν δύο παραπάνω ὁμάδων κρατῶν-μελῶν κινήθηκαν ἡ Ἰταλία, ἡ Πορτογαλία, ἡ Ὀλλανδία, ἡ Λιθουανία, ἡ Βουλγαρία, ἡ Τσεχία καὶ ἡ Κροατία. Ἐξέφρασαν τὴ φραστικὴ ἀλληλεγγύη τους πρὸς τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Κυπριακὴ Δημοκρατία, συστήνοντας, ὅμως, διάλογο ὡς λύση ἀντὶ τῆς στρατιωτικοποίησης! Οὐσιαστικὰ ἔκαναν ὑποδείξεις-παραινέσεις πρὸς τὴν Ἀθήνα νὰ διαπραγματευθεῖ τὶς μονομερεῖς τουρκικὲς ἐπεκτατικὲς διεκδικήσεις.

Ἄφησα γιὰ τὸ τέλος τὴ μικρὴ Μάλτα, ἡ ὁποία, ὅπως ἀποδείχθηκε, εἶχε ἀναλάβει εἰδικὸ ρόλο. Πρότεινε εὐθέως νὰ «κηρυχθοῦν οὐδέτερες οἱ ἀμφισβητούμενες περιοχές, δίχως γεωλογικὲς ἔρευνες ἢ ἐκμεταλλεύσεις μέχρι νὰ ὑπάρξει συμφωνία (Ἑλλάδας καὶ Τουρκίας)». Στὴν πραγματικότητα, ἡ Μάλτα πρότεινε τὸ "γκριζάρισμα" κάθε θαλάσσιας περιοχῆς, γιὰ τὴν ὁποία ἡ Τουρκία θὰ ἐγείρει διεκδίκηση, ἀνεξαρτήτως ἐὰν αὐτὴ ἡ διεκδίκηση εἶναι παντελῶς αὐθαίρετη.

Ὁ ἀντιθεσμικὸς ρόλος τοῦ Μπορὲλ στὴ σύνοδο τῶν ΥΠΕΞ

Ὁ Ἕλληνας ὑπουργὸς ζήτησε νὰ ἐκδοθεῖ ἀπὸ τὸ Συμβούλιο Ἐξωτερικῶν Ὑποθέσεων (κοινὴ θέση τῶν ὑπουργῶν Ἐξωτερικῶν της ΕΕ) μία δημόσια ἀνακοίνωση καταδίκης τῶν παράνομων ἐνεργειῶν τῆς Τουρκίας στὴν Ἀνατολικὴ Μεσόγειο. Στὴν προσπάθειά του, μάλιστα, νὰ ἀποσπάσει μία κοινὴ θέση, ὁ Δένδιας ἀπέφυγε νὰ προσδιορίσει τὴ μορφὴ αὐτῆς τῆς κοινῆς θέσης. Τὴ θέση τοῦ ὑποστήριξε, ὅπως ἦταν ἀναμενόμενο καὶ ὁ Κύπριος ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν, ὁ ὁποῖος ζήτησε εὐθέως τὴν ἐπιβολὴ κυρώσεων στὴν Τουρκία, τονίζοντας ὅτι διαφορετικὰ θὰ ἐνθαρρυνθεῖ ἡ τουρκικὴ ἐπιθετικότητα.

Τὸ αἴτημα Ἀθήνας-Λευκωσίας ἀπέκρουσαν ἔντονα ἡ Γερμανία καὶ ἡ Ἱσπανία, μὲ τὸ ἐπιχείρημα ὅτι θὰ ἀπομακρύνει τὴν προοπτικὴ ἔναρξης ἑλληνοτουρκικῶν διαπραγματεύσεων (γιὰ προφανεῖς λόγους τὶς ἀποκαλοῦν διάλογο). Αὐτὸς ἦταν καὶ ὁ λόγος ποὺ ὁ Δένδιας ἐμπόδισε τὴν ἔκδοση ἀνακοίνωσης γιὰ τὴ Λευκορωσία.

Μὲ Βερολίνο καὶ Μαδρίτη τάχθηκε καὶ ὁ ὕπατος ἐκπρόσωπος Μπορέλ. Αὐτός, μάλιστα, ξεπέρασε τὰ ὅρια. Ἐπικαλέσθηκε τὴ θέση Δένδια καὶ Χριστοδουλίδη ὅτι οἱ τουρκικὲς ἔρευνες στὴν ἑλληνικὴ καὶ κυπριακὴ ΑΟΖ προσβάλλουν καὶ τὴν ΕΕ, γιὰ νὰ ἰσχυρισθεῖ ὅτι τὸ ζητούμενο δὲν εἶναι ἡ ἐπίδειξη ἀλληλεγγύης πρὸς τὰ θιγόμενα κράτη-μέλη, ἀλλὰ ἡ ἀποκλιμάκωση καὶ ἡ διαπραγμάτευση τῶν θεσμικῶν ὀργάνων τῆς ΕΕ (δηλαδὴ τοῦ ἴδιου καὶ τῆς γερμανικῆς προεδρίας) μὲ τὴν Τουρκία!

Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ –ἰσχυρίσθηκε– «ἀπαιτοῦνται χαμηλοὶ τόνοι καὶ λεπτοὶ χειρισμοὶ ἔναντί της Ἄγκυρας». Συνεπῶς, Ἑλλάδα καὶ Κύπρος «ὀφείλουν νὰ ὑπηρετήσουν τὴν προσπάθεια τῶν θεσμικῶν ὀργάνων τῆς ΕΕ», ἀπομειώνοντας τὴ στρατιωτικὴ ἀντιπαράθεση καὶ τὴν ἔνταση. Κατέληξε ὅτι θὰ ἐκδώσει δική του ἀνακοίνωση μὲ ἔμφαση στὸ σχῆμα: ἀλληλεγγύη, ἀποκλιμάκωση κι ἀποστρατωτικοποίηση, ὥστε νὰ καταστεῖ ἐφικτὸς ὁ ἑλληνοτουρκικὸς διάλογος!

Οὐσιαστικά, ὁ Μπορὲλ εἶχε τὸ θράσος νὰ πεῖ σὲ Ἑλλάδα καὶ Κύπρο ὅτι ὀφείλουν νὰ ὑπηρετοῦν τὰ συμφέροντα τῆς ΕΕ (ὅπως βεβαίως τὰ ὁρίζουν ἡ γερμανικὴ προεδρία καὶ ὁ ἴδιος ὡς "ὑπάκουος ὑπάλληλος") κι ὄχι τὰ κρατικά τους συμφέροντα! Μὲ τὴ λογική του, ἐὰν αὐτὸς καὶ τὸ Βερολίνο θεωροῦσαν πὼς θὰ ἦταν πρὸς τὸ συμφέρον τῆς ΕΕ ἡ Ἑλλάδα καὶ ἡ Κύπρος νὰ παραχωρήσουν κυριαρχικά τους δικαιώματα στὴν Τουρκία, θὰ ἔπρεπε νὰ τὸ πράξουν! Ἡ ἐξωφρενικὴ στάση τοῦ Μπορὲλ νὰ μετατρέψει τὶς δύο χῶρες-μέλη σὲ "Ἰφιγένειες" ἔρχεται σὲ κατάφωρη ἀντίθεση μὲ τὶς εὐρωπαϊκὲς συνθῆκες καὶ θὰ ἔπρεπε νὰ εἶχε ἄμεσα καταγγελθεῖ

slpress