Ἡ Οὐκρανία πυροδοτεῖ ξανὰ τὸν «πόλεμο» τῶν ἀγωγῶν

Γράφει ὁ Νίκος Χειλαδάκης,

Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

Ἡ κρίση τῆς Οὐκρανίας ἀνέδειξε γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ τὸ ζήτημα τῶν ἐνεργειακῶν ἀγωγῶν καθὼς γιὰ τοὺς περισσότερους στρατηγικοὺς ἀναλυτὲς αὐτὸ ἦταν ἡ βασικὴ αἰτία γιὰ ὅτι ἔγινε στὸ Κίεβο καὶ γιὰ ἀνατροπὴ τῆς φιλορωσικῆς κυβέρνησης τοῦ κ. Γιανούκοβιτς. Ἡ διαδρομὴ τῶν κυριότερων ἐνεργειακῶν ἀγωγῶν μέσω Οὐκρανίας πρὸς τὴν δυτικὴ Εὐρώπη, ἀλλὰ καὶ ἡ μεγάλη ἐξάρτηση τῆς δυτικῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὸ ρωσικὸ φυσικὸ ἀέριο, εἶναι τὰ δυὸ κρίσιμα ζητήματα ποὺ ἔχουν ἀναδειχτεῖ ἀπὸ τὴν κρίση αὐτὴ μὲ πολλοὺς «παῖκτες» στὸ προσκήνιο.  Τὶς τελευταῖες δεκαετίες ἡ Εὐρώπη εἶχε κτίσει τὸ σύστημα παροχῆς ἐνέργειας ἀπὸ τὴν Ρωσία μὲ τὴν πλήρη ἐνεργειακή της ἐξάρτηση ἀπὸ τὴν Μόσχα. Ἡ ἀπεξάρτησή της θὰ χρειαστεῖ πολλὰ χρόνια καὶ τὸ κόστος θὰ εἶναι ἀνάλογο καὶ ἂν συμφέρει. Ἤδη κάποιοι παρουσιάζουν ἐναλλακτικὲς λύσεις  καὶ ἐδῶ ὑπεισέρχεται τὸ Κυπριακό, ἡ Συρία, τὸ Ἰσραήλ, τὸ Ἰρᾶν, τὸ Ἀζερμπαϊτζᾶν, ἀλλὰ καὶ ἡ Τουρκία,  χωρὶς ὅμως τίποτα νὰ εἶναι δεδομένο στὸ τεράστιο αὐτὸ ζήτημα.

Ὅσο καὶ ἂν αὐτὸ φαίνεται ἐκ πρώτης ὄψεως ξενικὸ καὶ ὅμως, ἡ κρίση τῆς Οὐκρανίας συνδέεται ἄμεσα μὲ τὸν ἐμφύλιο στῆς Συρίας ἀφοῦ καὶ τὰ δυὸ αὐτὰ σημαντικὰ γεωπολιτικὰ ζητήματα συνδέονται μὲ....
τὸ ἐνεργειακὸ πρόβλημα τῆς Δύσης καὶ τὴν ροὴ τῶν ἐνεργειακῶν ἀποθεμάτων ἀπὸ τὶς πηγές τους πρὸς τὴν Δυτικὴ Εὐρώπη.  Στὴν περίπτωση τῆς Συρίας, ἡ ἐπιδίωξη τοῦ Κατάρ σὲ συνεννόηση μὲ τὴν Δύση ἀλλὰ καὶ τὴν συμβολὴ τῆς Τουρκίας, ἦταν ἡ κατασκευὴ ἑνὸς μεγάλου ἐνεργειακοῦ ἀγωγοῦ γιὰ τὸ φυσικὸ ἀέριό τοῦ Κατάρ ὁ ὅποιος μέσω Σαουδικὴς Ἀραβίας, Ἰορδανίας, Συρίας καὶ Τουρκίας, θὰ προωθοῦσε στὴν Εὐρώπη τὸ φυσικὸ ἀέριό τοῦ Κατάρ. Φυσικὰ προϋπόθεση γιὰ τὴν κατασκευὴ τοῦ ἀγωγοῦ αὐτοῦ θὰ ἦταν ἡ συμμετοχὴ τῆς Συρίας, ἡ ὁποία ὅμως  δὲν εἶχε συναινέσει σὲ αὐτὸ τὸν σχεδιασμὸ καθὼς θὰ ἔβγαζε ἔξω ἀπὸ τὸ παιχνίδι τὸ φιλικό της Ἰράν. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀνατραπεῖ ὁ Ἄσαντ. Ἔτσι μὲ τὶς «εὐλογίες» τῶν Κατάρ, ΗΠΑ καὶ Τουρκιᾶς, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν συμβολὴ τῶν εὐρωπαϊκῶν χωρῶν Ἀγγλίας, Γαλλίας, ποὺ δὲν θὰ ἤθελαν μὲ τίποτα νὰ ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὸ φυσικὸ ἀέριό τοῦ Ἰράν καὶ παράλληλα ἀπὸ τὸ φυσικὸ ἀέριό της Ρωσίας, ἄρχισε ὁ ἐμφύλιος πόλεμος γιὰ τὰ ὑποτιθέμενα «δημοκρατικὰ δικαιώματα» τῶν Σύριων πολιτῶν. Ἐδῶ μπορεῖ κανεὶς νὰ ἐξηγήσει τὴν βασικὴ αἰτία τῆς ἐπιμονῆς τῶν Ρώσων νὰ ὑποστηρίξουν μὲ κάθε μέσο το καθεστὼς Ἄσαντ καὶ νὰ μὴν ἀφήσουν τούς Ἀμερικανοὺς καὶ Εὐρωπαίους νὰ ἐπικρατήσουν καὶ στὴν Συρία μετὰ τὴν Λιβύη. Στὴ συνέχεια ἀκολούθησε ἡ κρίση τῆς Οὐκρανίας.

Σύμφωνα μὲ ἕνα ἀποκαλυπτικὸ δημοσίευμα τῆς κυβερνητικῆς τουρκικῆς ἐφημερίδας, Yeni Sasfak, στὶς 6 Μαρτίου 2014 μὲ τὴν κρίση τῆς Οὐκρανίας ἡ Τουρκία μπορεῖ νὰ ξαναμπεῖ δυναμικὰ στὸ παιχνίδι τῶν ἀγωγῶν καθὼς διαφαίνεται γιὰ ἄλλη μιὰ φορὰ οἱ μεγάλοι κίνδυνοι ἀπὸ τὴν ἐξάρτηση τῆς δυτικῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὸ φυσικὸ ἀέριό της Ρωσίας καὶ φυσικὰ ἀπὸ τοὺς ἐνεργειακοὺς ἀγωγούς της Οὐκρανίας ποὺ εἶναι πλέον μιὰ περιοχὴ μεγάλης ἀστάθειας. Ὁ Τοῦρκος ἐδικὸς ἀναλυτῆς των ἐνεργειακῶν ζητημάτων, Zafer Ergezen, ὑποστήριξε ὅτι ἡ Δύση ἀναγκαστικὰ πρέπει νὰ στραφεῖ σὲ ἐναλλακτικοὺς διάδρομους προμήθειας φυσικοῦ ἀερίου καὶ φυσικὰ σὲ  ἀγωγοὺς ποὺ δὲν θὰ περνοῦν ἀπὸ ἐδάφη ποὺ ἐξαρτῶνται σὲ μικρὸ ἢ σὲ μεγάλο βαθμὸ ἀπὸ τὴν Ρωσία. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ ἐπανέρχεται ἐκ τῶν πραγμάτων στὴ ἐπικαιρότητα ἡ Τουρκία σὰν ἕνα κομβικό, ὅπως ὑποστηρίζεται, πέρασμα ἐνεργειακῶν ἀγωγῶν ποὺ θὰ μποροῦσαν νὰ μεταφέρουν φυσικὸ ἀέριο καὶ πετρέλαιο ἀπὸ τὸ Ἰράκ, (συγκεκριμένα τὸ κουρδικὸ βόρειο Ἰρὰκ ὅπου ὅμως ἐκεῖ ὑπάρχει μιὰ σημαντικὴ διαμάχη μεταξύ των Κούρδων καὶ τῆς κυβέρνησης τῆς Βαγδάτης), τὸ Ἀζερμπαϊτζᾶν, τὴν ἀνατολικὴ Μεσόγειο καὶ ἴσως τὸ Ἰρᾶν. Ἐδῶ βέβαια ὑπάρχει ἡ σημαντικὴ ἔνσταση τοῦ ἐμπάργκο ποὺ ἐφαρμόζει ἡ Δύση καὶ ἡ Ἀμερικὴ κατὰ τοῦ Ἰρᾶν (μέχρι πότε;) .Τὸ ἐμπάργκο αὐτὸ ὅμως δὲν ἐμπόδισε καθόλου τὴ  Τουρκία νὰ συνεχίζει νὰ προμηθεύεται μὲ τὸν ἕνα ἢ τὸν ἄλλο τρόπο τὸ ἰρανικὸ φυσικὸ ἀέριο καὶ αὐτὸ ἦταν καὶ ἕνας λόγος ποὺ ξέσπασε τὸ μεγάλο σκάνδαλο διαφθορᾶς στὴν Τουρκία στὶς 17 Δεκεμβρίου τοῦ 2013 ποὺ κλόνισε ἐκ θεμελίων τὴν κυβέρνηση τοῦ Ἐρντογᾶν 

Μέχρι σήμερα τὸ δεδομένα εἶναι ἡ προώθηση τῆς κατασκευῆς τοῦ ἀγωγοῦ TANAP ποὺ στὴν Ἑλλάδα διακλαδώνεται μὲ τὴν γνωστὴ ὀνομασία TAP. Ὁ μεγάλος κερδισμένος ἀπὸ τὴν κατασκευὴ τοῦ ἀγωγοῦ ΤΑΡ, γιὰ  τὸν ὁποῖο πανηγύρισε ἡ ἑλληνικὴ μνημονιακὴ κυβέρνηση σὰν μεγάλη  στρατηγικῆς σημασίας συμφωνία, θὰ εἶναι ἡ Τουρκία ἡ ὁποία, ὅπως ἀναφέρει σὲ ἀναλυτικό της δημοσίευμα ἡ τουρκικὴ ἐφημερίδα Star, (11/10/2013), θὰ ἔχει ἐτήσιο κέρδος γύρω στὰ 4 δισεκατομμύρια δολάρια.  Ἐκεῖνο ποὺ ἀναφέρονταν στὸ ἴδιο δημοσίευα μὲ ἔμφαση, ἦταν ἡ στρατηγικὴ ἀναβάθμιση τῆς Τουρκίας μὲ τὸν ἀγωγὸ αὐτὸ καθὼς τὸ μεγαλύτερο τμῆμα του θὰ περνᾶ ἀπὸ τὸ τουρκικὸ ἔδαφος κάτι τὸ ὁποῖο δὲν θὰ συνέβαινε στὸν ἀγωγὸ Μπουργὰζ-Ἀλεξανδρούπολης ὁ ὁποῖος δὲν θὰ περνοῦσε ἀπὸ τουρκικὸ ἔδαφος καὶ δὲν θὰ ἔδινε καμία δυνατότητα ἔλεγχου ἀπὸ τουρκικῆς πλευρᾶς. Δυστυχῶς τὸ μεγάλο γεωστρατηγικὸ σχέδιο τοῦ ἀγωγοῦ Μπουργάζ, (Πύργος), Ἀλεξανδρούπολης,  προδόθηκε μὲ ἄθλιο τρόπο ἀπὸ τὸν… Τζέφρυ, (ΓΑΠ), γιὰ νὰ  καταλήξουμε στὸν ἐξαρτημένο ἀπὸ τὴν Τουρκία ἀγωγό, τοῦ ΤΑΡ, ποὺ κρύβει πολλὲς παγίδες ἀκόμα καὶ γιὰ τὴν ἐθνική μας ἀνεξαρτησία.  Ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα γεωστρατηγικὰ ἀτοῦ μας, προδόθηκε ἀπὸ μιὰ ἀμερικανοκρατούμενη πολιτικὴ ἡγεσία, made by Jefry.  Τώρα καὶ μὲ τὴν κρίση τῆς Οὐκρανίας, ἡ Τουρκία φιλοδοξεῖ νὰ παίξει σημαντικὸ ρόλο στὴν ἐκ νέου ζητούμενη ἐνεργειακὴ ἀποδέσμευση τῆς δυτικῆς Εὐρώπης ἀπὸ τὴν Ρωσία καὶ μὲ αὐτὸν τὸν ἀγωγό τοῦ ΤΑΝΑΡ. Πράγμα ὅμως καθόλου εὔκολο καθὼς καὶ ἡ ἴδια ἡ Τουρκία ἔχει μεγάλη ἀνάγκη ἀπὸ τὸ ρωσικὸ φυσικὸ ἀέριο καθὼς ἡ Ρωσία εἶναι ἂπ τοὺς βασικοὺς προμηθευτές της. Ἐπιπροσθέτως ἡ Τουρκία διέρχεται μιὰ περίοδο μεγάλης ἐσωτερικῆς ἀποσταθεροποίησης ποὺ δημιουργεῖ ἰσχυρὲς ἀμφιβολίες γιὰ  τὶς δυνατότητές της νὰ παίξει κάποιο ρυθμιστικὸ ρόλο. Παράλληλα ὑπάρχει καὶ τὸ σημαντικὸ ζήτημα τοῦ Ἰρᾶν τὸ ὁποῖο μέχρι τώρα παραμένει στὸν μαῦρο πίνακα τῶν δυτικῶν καὶ ἐξακολουθεῖ νὰ ἰσχὺ τὸ ἐνεργειακὸ ἐμπάργκο . 

Ἐκτὸς ὅμως ἀπὸ τοὺς ἀνωτέρω ἀγωγοὺς ἡ ἐνεργειακὴ φιλοδοξία τῆς Τουρκίας συνδυαζόμενη μὲ τὴν ἐπιδίωξη τῆς Εὐρώπης ἀπεξάρτησης ἀπὸ τὸ ρωσικὸ φυσικὸ ἀέριο, εἶναι καὶ ὁ κυριότερος λόγος ἐπίσπευσης τῆς «Ἀναν-ἰακῆς» λύσης τοῦ Κυπριακοῦ προβλήματος.  Μὲ ἕνα πολὺ χαρακτηριστικὸ δημοσίευμα ἡ γνωστὴ Τουρκάλα δημοσιογράφος τῆς Hurriyet, Nilgun Tekf?dan, (10/2/2014), ἀναφέρεται στὴν ἐπανέναρξη τῶν συνομιλιῶν στὴν Κύπρο προβάλλοντας τὴν αὐστηρὴ προϋπόθεση ποὺ ἔχει θέσει ἡ Τουρκία καὶ ἔχει ἐπιβάλλει στὴν ἑλληνικὴ πλευρά, ὅτι ὅλα ξεκινοῦν μὲ τὴν ἐξίσωση τῶν δυὸ ὀντοτήτων τῆς μεγαλονήσου…Kazan Kazan. Δηλαδὴ μὲ λίγα λόγια ἡ Κυπριακὴ Δημοκρατία γίνεται ἕνα καὶ τὸ αὐτὸ μὲ τὸ ψευδοκράτος. Στὴ συνέχεια καταργεῖται γιὰ τὴν δημιουργία ἑνὸς νέου κρατικοῦ μορφώματος ὅπου το κατεχόμενο βόρειο τμῆμα τῆς Κύπρου θὰ ἔχει τὰ ἴδια δικαιώματα καὶ φυσικὰ θὰ ἀπολαμβάνει τὰ ἴδια ὀφέλη ἀπὸ τὴν ἐκμετάλλευση τῶν ἐνεργειακῶν κοιτασμάτων τῆς κυπριακῆς ΑΟΖ, μὲ τοὺς Κύπριούς της ἐλεύθερης Κυπριακῆς Δημοκρατίας, (ἄλλωστε γι’ αὐτὸ ἔγινε ὅλη αὐτὴ ἡ «ἱστορία» μὲ τὴν πίεση τῶν ΗΠΑ).  Ἀλλὰ μὲ τὴ ἐπίλυση τοῦ Κυπριακοῦ το κύριο θέμα δὲν εἶναι μόνο ὅτι ἡ Τουρκία μπαίνει συνεταῖρος στὴ κυπριακὴ ΑΟΖ. Μὲ ἕνα ἄκρως ἐμπεριστατωμένο ἄρθρο ὁ παλαίμαχος καὶ πολὺ γνωστὸς Τοῦρκος ἀρθρογράφος καὶ ἀρχισυντάκτης τῆς τουρκικῆς ἐφημερίδας, Milliyet, ὁ Sami Kohen, (12/2/2014), παραθέτει τὰ μεγάλα ὀφέλη ποὺ θὰ ὑπάρχουν ἀφ’ ἑνὸς γιὰ τὸ ψευδοκράτος τῆς βόρειας Κύπρου καὶ ἀφ’ ἑτέρου γιὰ τὴν ἴδια τὴν Τουρκία ἡ ἀναμενόμενη «ἐπίλυση» τοῦ Κυπριακοῦ. Σύμφωνα μὲ τὸν Τοῦρκο ἀρθρογράφο  μὲ τὴν ἐπίλυση τοῦ Κυπριακοῦ ἡ Τουρκία θὰ γίνει τὸ κομβικὸ σημεῖο γιὰ τοὺς ἐνεργειακοὺς ἀγωγοὺς ποὺ θὰ μεταφέρουν τὸ φυσικὸ ἀέριό της Κύπρου στὴν Εὐρώπη ἀλλὰ καὶ τὸ φυσικὸ ἀέριό του Ἰσραήλ, ποὺ τώρα χωρὶς τὸ πρόβλημα τὸ Κυπριακοῦ θὰ ἔρθει πιὸ κοντὰ τὴν Τουρκία γιὰ μιὰ μεγάλη ἐνεργειακὴ συνεργασία. Μὲ τὴν μεγάλη «συμβολὴ» μᾶς λοιπόν, τὸ φυσικὸ ἀέριό του Ἰσραήλ, τῆς Κύπρου, ἀλλὰ καὶ τοῦ Κατᾶρ, μέσω Τουρκίας, (βγάζοντας ἔξω τὴν Συρία),  θὰ διοχετευτεῖ στὴν δυτικὴ Εὐρώπη ἐνῶ ἡ Ἑλλάδα θὰ μείνει ἀπὸ ἔξω σε ὅλες αὐτὲς τὶς σημαντικὲς ἐξελίξεις ἕνεκα τῆς προδοτικῆς μνημονιακῆς κυβέρνησής της ποὺ ξεπουλᾶ ὅλα τα ἐθνικὰ θέματα 

Παράλληλα ὅμως σὲ ἐξέλιξη βρίσκεται καὶ τὸ «παιχνίδι» τῆς Οὐκρανίας μὲ τοὺς ἐνεργειακούς της ἀγωγούς, ἐνῶ ὁ ρώσικης παραγωγῆς ἀγωγός, Southstream, ποὺ θὰ ἔφερνε τὸ ρωσικὸ φυσικὸ ἀέριο στὴν Εὐρώπη μέσω Βουλγαρίας, Σερβίας, Οὐγγαρίας, ξαναμπαίνει μᾶλλον στὸ ράφι, ἕνεκα τῶν εὐρωπαϊκῶν ἀντιποίνων στὴν παρέμβαση τῆς Ρωσίας στὴν Κριμαία. Ἐδῶ παίζεται ἕνα πολὺ μεγάλο γεωστρατηγικὸ παιχνίδι. Νὰ θυμίσουμε ὅτι γνωστὸς Ἀμερικανὸς διπλωμάτης καὶ ἰνστρούχτορας τῆς Νέας Τάξης, ΖμπίγκνιουΜπρεζινσκι, εἶχε πεῖ πρὶν ἀπὸ χρόνια ὅτι τὸ μεγάλο γεωστρατηγικὸ παιχνίδι τοῦ εἰκοστοῦ πρώτου αἰώνα, ποὺ τὸ εἶχε παρομοιάσει σὰν μιὰ πατρίδα σκάκι, θὰ παιχτεῖ στὴν περιοχὴ τῆς Εὐρασίας. Ὅποιος ἐλέγχει τὴν περιοχὴ αὐτή, θὰ ἐλέγξει καὶ τὶς παγκόσμιες ἐξελίξεις. Τὴν Οὐκρανία, τὴν ὁποία ὁ Μπρεζίνσκυ θεωροῦσε σὰν περιοχὴ κλειδὶ γιὰ τὴν Εὐρασία, τὴν εἶχε ἀποκαλέσει χαρακτηριστικά, «τσάκρα», δηλαδὴ κομβικὸ σημεῖο γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς Εὐρασίας. Ὅπως ἀντιλαμβάνεται κανείς, οἱ ἐπίγονοι καὶ θιασῶτες τῆς θεωρίας τοῦ Μπρεζίνσκι, ἀκολουθώντας τὶς προτροπὲς τοῦ μεγάλου «πατέρα» τῆς Νέας Τάξης Πραγμάτων, ἀργὰ ἢ γρήγορα θὰ ἔκαναν τὴν ἀπόπειρα νὰ ὑποτάξουν τὴν χώρα αὐτή, μιὰ στὴν οὐσία τεχνητὴ χώρα καθὼς ποτὲ δὲν ἦταν ἀνεξάρτητη οὔτε ἔχει μιὰ ἐθνικὴ ἱστορικὴ διαδρομὴ ποὺ θὰ τὴν καταξίωνε σὰν ἀνεξάρτητη ἐθνικὴ ὀντότητα. Στὴν πραγματικότητα ἦταν μιὰ ρώσικη ἐπαρχία καὶ μάλιστα ἱστορικὰ θεωρεῖται σὰν ἡ μήτρα τῆς ρωσικῆς ὀρθοδοξίας καὶ στὸ παρελθὸν ἀποτέλεσε ἕνα ἀπὸ τὰ βασικὰ κομμάτια τοῦ ρωσικοῦ ἐθνικισμοῦ.  Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ δὲν ὑπολόγισαν οἱ Ἀμερικανοευρωπαιοι, ἦταν ἡ ραγδαία ἄνοδος τῆς Ρωσίας σὲ πολλὰ ἐπίπεδα. Ρεαλιστικὰ σήμερα ἡ Ρωσία εἶναι μιὰ ἀνερχομένη παγκόσμια δύναμη, ἐνῶ στὴν ἄλλη πλευρὰ τοῦ Ἀτλαντικοῦ παρατηροῦνται τὰ πρῶτα αἰσθητὰ σημάδια ἀποσύνθεσης καὶ κυρίως κατάρρευσης τῆς ἀμερικανικῆς οἰκονομίας ποὺ ὅλο καὶ περισσότερο ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὰ ἀποθέματα σὲ ἀμερικανικὰ ὁμόλογά της Κίνας. Στὴν Εὐρώπη πάλι, ἡ Γερμανία οὐσιαστικὰ «τρώει» τὰ παιδιὰ τῆς συσσωρεύοντας ἀδιέξοδα ποὺ στὸ τέλος θὰ ὁδηγήσουν στὴν ἀναπόφευκτη διάλυση αὐτῆς τῆς Εὐρωπαϊκῆς Ἕνωσης ἔτσι ὅπως τὴν κατάντησαν. 

Τὸ ἐρώτημα εἶναι ποῦ βρίσκεται σὲ ὅλα αὐτὰ ἡ χώρα μας; Ἡ Ἑλλάδα ἀποτελεῖ ἀναπόσπαστο τμῆμα τῆς ἀνατολικῆς Μεσόγειου, προθάλαμο τῆς Εὐρασίας, ἕνας γεωπολιτικὸς χῶρος μὲ τεράστια οἰκονομικὴ σημασία καὶ μὲ ἄμεσό το ἐνδιαφέρων ἀπὸ τὴν Ρωσία καθὼς βρίσκεται στὸν ἐγγὺς περίγυρό της.  Ἡ Ρωσία ἦταν ἡ πρώτη χώρα ποὺ ἀντέδρασε στὴν ἀμερικανοκινούμενη «νεοΑνανιακὴ» ἐπίλυση τοῦ Κυπριακοῦ. Αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ τὸ σκεφτοῦμε καὶ νὰ τὸ ὑπολογίζουμε μὲ τὴν δέουσα σοβαρότητα ἂν θέλουμε νὰ ἐξυπηρετήσουμε πραγματικά τα συμφέροντά μας καὶ ὄχι τὶς δουλικὲς παραδοσιακὲς πολιτικὲς ποὺ στὸ παρελθὸν ἔφεραν τόσα δεινὰ στὴν πατρίδα μας.