Ὁ «ἀγωγὸς φιλίας» καὶ στὸ βάθος ἡ… Ἑλλάδα προκάλεσε τὸν ἐμφύλιo τῆς Συρίας

Γράφει ὁ Νίκος Χειλαδάκης,

Δημοσιογράφος-Συγγραφέας-Τουρκολόγος

Γιὰ νὰ καταλάβουμε τί πραγματικὰ συμβαίνει.

Τὸ μεγάλο παιχνίδι Τουρκίας, Κατὰρ καὶ ΗΠΑ, ποὺ προκάλεσε τὰ ἑκατοντάδας χιλιάδες θύματα τοῦ αἱματηροῦ ἐμφύλιου στὴν Συρία.

Ὁ ἀγωγὸς φυσικοῦ ἀερίου μὲ τὴν ὀνομασία «Ἰσλαμικὸς Ἀγωγός», ἡ κατασκευὴ τοῦ ὁποίου εἶχε ὑπογραφεῖ στὶς 27 Ἰουλίου 2011 μεταξὺ τῶν χωρῶν Ἰρᾶν, Ἰρὰκ καὶ Συρία, καὶ ὁ ὁποῖος προέβλεπε νὰ διοχετεύει τὸ ἰρανικὸ φυσικὸ ἀέριο ἀπὸ τὸ Assaloyeh τοῦ Ἰρᾶν πρὸς Βαγδάτη, Δαμασκό, Βηρυτό, Κύπρο καὶ στὴ συνέχεια στὴν Ἑλλάδα γιὰ νὰ προεκταθεῖ στὴν δυτικὴ Εὐρώπη, εἶναι ὁ βασικὸς λόγος γιὰ τὴν ἔκρηξη τοῦ ἐμφύλιου πολέμου στὴ Συρία. Ἡ ἀποκάλυψη αὐτὴ ἔρχεται κατ΄ ἀρχὴ ἀπὸ τὴν πολὺ γνωστὴ τουρκικὴ εἰδησεογραφικὴ ἰστοσελίδα, «Internethaber», ἡ ὁποία ἐπικαλεῖται σχετικὴ ἀναφορὰ τῆς ἰστοσελίδας τῆς Deutsche Welle, καθὼς καὶ ἐκπομπὴ σχετικὴ μὲ τὸ θέμα τοῦ ἀραβόφωνου καναλιοῦ Al Jazeera. Ἡ προέκταση  τοῦ ἀγωγοῦ αὐτοῦ, (ὁ ὁποῖος ἀπὸ τὸ Ἰρᾶν εἶχε ὀνομαστὴ χαρακτηριστικά, «Dostluk Boru Hatti», δηλαδή, «Ἀγωγὸς Φιλίας»), στὴν Ἑλλάδα, ἦταν μία ἀπὸ τὶς βασικὲς αἰτίες  γιὰ τὴν ἀπότομη καὶ γιὰ πολλοὺς ἀνεξήγητη ἀλλαγὴ τῆς στάσης τῆς Τουρκίας, ἡ ὁποία μέχρι τότε ἦταν στενὴ φίλη χώρα τῆς Συρίας καὶ ὁ Ἐρντογᾶν ἀποκαλοῦσε τὸν Ἄσαντ «ἀδελφό» του σὲ κάθε εὐκαιρία.

Ἡ ὑπογραφὴ αὐτῆς τῆς συμφωνίας ἔφερε τὰ πρῶτα σύννεφα μεταξὺ Τουρκίας καὶ Συρίας καὶ ξαφνικὰ...

ὁ Ἐρντογᾶν ἄρχισε νὰ γίνεται πολὺ «εὐαίσθητος» γιὰ τὶς δημοκρατικὲς ἐλευθερίες στὴν Συρία τοῦ μέχρι τότε «ἀδελφοῦ» του Ἄσαντ. Οἱ Τοῦρκοι δὲν ἤθελαν μὲ τίποτα νὰ γίνει  αὐτὸς ὁ ἀγωγὸς γιατί θὰ ἀκύρωνε τὶς ὅλες τὶς προσπάθειές τους νὰ περνοῦν ἀπὸ τὸ ἔδαφος τους οἱ ἐνεργειακοὶ ἀγωγοί τῆς Μέσης Ἀνατολῆς ὅπως ὁ περίφημος «ΤΑΡ», γιὰ τὸν ὁποῖο πανηγύρισε ἡ ἑλληνικὴ μνημονιακὴ κυβέρνηση. Ὁ ἰρανικὸς ἀγωγὸς θὰ εἶχε σὰν συνέπεια τὴν ἐνεργειακὴ ἀναβάθμιση τῆς Ἑλλάδας, κάτι ποὺ δὲν γίνονταν μὲ τίποτα ἀποδεκτὸ ἀπὸ τὴν Ἄγκυρα. 

Παράλληλα ἡ συμφωνία αὐτὴ γιὰ τὸν «Ἀγωγὸ Φιλίας», προκάλεσε τὴν ὀργὴ τῶν ΗΠΑ ποὺ ἔβλεπαν νὰ σπάει τὸ ἐμπάργκο κατὰ τοῦ Ἰρᾶν, εἰδικὰ ἀπὸ μία χώρα ὅπως τὸ Ἰρὰκ τὸ ὁποῖο μέχρι τότε θεωροῦνταν ὅτι εἶναι  ὑπὸ ἀμερικανικὴ ἐπιρροὴ καὶ γιὰ τὸ ὁποῖο οἱ ΗΠΑ εἶχαν ἐξοδεύσει δισεκατομμύρια δολάρια γιὰ νὰ κάνουν τὴν πολεμικὴ ἐπέμβαση στὴν χώρα αὐτή. Ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ βασικὸς ἀνταγωνιστὴς τοῦ Ἰρᾶν στὸ ζήτημα τῶν ἐνεργειακῶν ἀγωγῶν, δηλαδὴ τὸ Κατάρ, ἐξοργίστηκε γιατί ἔβλεπε νὰ παραμερίζεται ἀπὸ τὸ παιχνίδι κάτι ποὺ θὰ ἔβλαπτε καίρια τὰ ζωτικὰ οἰκονομικὰ συμφέροντά του. Ἡ ἐπιδίωξη τοῦ Κατὰρ σὲ συνεννόηση μὲ τὴν Τουρκία ἦταν ἡ κατασκευὴ ἑνὸς μεγάλου ἐνεργειακοῦ ἀγωγοῦ γιὰ τὸ φυσικὸ ἀέριο τοῦ Κατὰρ ὁ ὅποιος μέσω Σαουδικὴς Ἀραβίας, Ἰορδανίας, Συρίας καὶ Τουρκίας, θὰ προωθοῦσε στὴν Εὐρώπη τὸ φυσικὸ ἀέριο τοῦ Κατάρ. 

Φυσικὰ προϋπόθεση γιὰ τὴν κατασκευὴ τοῦ ἀγωγοῦ αὐτοῦ θὰ ἦταν ἡ συμμετοχὴ τῆς Συρίας, ἡ ὁποία ὅμως μὲ τὴν συμφωνία ποὺ εἶχε ὑπογράψει μὲ τὸ Ἰρὰκ καὶ τὸ Ἰρᾶν ἔβγαζε ἔξω ἀπὸ τὸ παιχνίδι τὸ Κατάρ. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ θὰ ἔπρεπε νὰ ἀνατραπεῖ ὁ Ἄσαντ. Ἔτσι μὲ τὶς «εὐλογίες» τῶν Κατάρ, ΗΠΑ καὶ Τουρκιᾶς, ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν συμβολὴ τῶν εὐρωπαϊκῶν χωρῶν Ἀγγλίας, Γαλλίας, ποὺ δὲν θὰ ἤθελαν μὲ τίποτα νὰ ἐξαρτῶνται ἀπὸ τὸ φυσικὸ ἀέριο τοῦ Ἰρᾶν καὶ παράλληλα ἀπὸ τὸ φυσικὸ ἀέριο τῆς Ρωσίας, ἄρχισε ὁ ἐμφύλιος πόλεμος γιὰ τὰ ὑποτιθέμενα «δημοκρατικὰ δικαιώματα» τῶν Σύριων πολιτῶν. Δηλαδὴ ἡ σφαγὴ τῆς Συρίας μὲ τὴν εἰσβολὴ ἔξωθεν καὶ κυρίως ἀπὸ τὰ τουρκικὰ σύνορα, δεκάδων χιλιάδων ἐξτρεμιστῶν ἰσλαμιστῶν δολοφόνων. 

Ὅσον ἄφορα τὸ Ἰσραήλ, τὸ ὁποῖο εἶναι ἐπίσης βασικὸς παίκτης στὸ ὅλο ἐνεργειακὸ πὰζλ τῆς Μέσης Ἀνατολῆς ὑπῆρξε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ἔντονη διαφωνία στὸ νὰ σπάσει τὸ ἐμπάργκο κατὰ τοῦ Ἰρᾶν ποὺ θωρεῖται ὁ βασικὸς ἐχθρός του στὴν περιοχή. Ἀπὸ τὴν ἄλλη μόλις ἄρχισε ὁ ἐμφύλιος πόλεμος στὴν Συρία καὶ μὲ τὴ προσδοκία τῆς γρήγορης ἀνατροπῆς τοῦ Ἄσαντ, Οἱ Ἰσραηλινοὶ ἀνακάλυψαν τότε «ξαφνικὰ» τὰ τεράστια ἐνεργειακὰ κοιτάσματα φυσικοῦ ἀερίου τοῦ Λεβιάθαν, ἐνῶ ὑπέγραψαν καὶ τὶς πρῶτες ἐνεργειακὲς συμφωνίες μὲ τὴν Κύπρο γιὰ τὴν ἐκμετάλλευση τῶν κοιτασμάτων φυσικοῦ ἀερίου στὴν κυπριακὴ ΑΟΖ. Ἡ προφανὴς ἐπιδίωξη τοῦ Τὲλ Ἀβίβ, σύμφωνα μὲ τοὺς Τούρκους, ἦταν νὰ συνδυαστεῖ ὁ ἀγωγός τοῦ Κατὰρ-Τουρκίας μὲ ἕνα ἀγωγὸ Ἰσραὴλ-Τουρκίας, ἔτσι ὥστε νὰ διαμορφωθεῖ ἕνα τεράστιος ἀγωγὸς φυσικοῦ ἀερίου ποὺ θὰ ἀποδέσμευε ἐνεργειακὰ τὴν Εὐρώπη  ἀπὸ τὸ Ἰρᾶν καὶ τὴν Ρωσία. 

Ἕνα ἄλλο στοιχεῖο ὅμως ποὺ δὲν γνωρίζει ὁ πολὺς κόσμος καὶ ἀποκαλύπτεται ἀπὸ τὴν ἴδια τὴν τουρκικὴ ἰστοσελίδα, εἶναι ὅτι τὸν Αὔγουστο τοῦ 2011, δηλαδὴ λίγο μετὰ τὴν ὑπογραφὴ τῆς συμφωνίας κατασκευῆς τοῦ «Ἀγωγοῦ Φιλίας»,  ἡ Δαμασκὸς εἶχε ἀναγγείλει τὴν ἀνακάλυψη τεραστίων κοιτασμάτων φυσικοῦ ἀερίου ποὺ ὑπολογίζονταν στὰ 284 δισεκατομμύρια κυβικὰ στὴν περιοχὴ τῆς πόλης Χόμς, (Humus στὰ τουρκικά), γεγονὸς ποὺ ἀνέβαζε ἀκόμα περισσότερο τὸ θερμόμετρο στὸν ἐμφύλιο ποὺ μόλις εἶχε ἀρχίσει νὰ φουντώνει. Δὲν εἶναι ἴσως ἄσχετο τὸ γεγονὸς ὅτι στὴν περιοχὴ τῆς πόλης αὐτῆς γίνονται οἱ πιὸ σκληρὲς μάχες ἐδῶ καὶ μῆνες μεταξὺ τῶν ἀνταρτῶν καὶ τοῦ τακτικοῦ συριακοῦ στρατοῦ.

Γιὰ νὰ καταλάβουμε καλύτερα τὴν σημασία τοῦ «Ἀγωγοῦ Φιλίας» τοῦ Ἰρᾶν θὰ πρέπει νὰ γνωρίζουμε τὰ ἑξῆς : Ἡ συμφωνία γιὰ τὸν «Ἀγωγὸ Φιλίας» ὑπεγράφη στὶς 27/7/2011 στὴν ἰρανικὴ πόλη Assaloyeh, στὴν ἐπαρχία Μπουσίρ. Ἀπὸ τὴν ἀρχὴ ὁ σχεδιαζόμενος ἀγωγὸς θεωρήθηκε ἀνταγωνιστικὸς στὰ σχεδία τῶν ἀγωγῶν τόσο τοῦ Nabucco ὅσο καὶ τοῦ South Stream καὶ φυσικὰ καὶ στὸν ἀγωγὸ TAP, στὸν ὁποῖο μετέχει τώρα καὶ ἡ Ἑλλάδα. Τὸ κόστος κατασκευῆς αὐτοῦ τοῦ ἀγωγοῦ ὑπολογίζονταν στὰ 10 δις δολ., ἐνῶ ἡ συμφωνία ἀφοροῦσε τὴν ἐξαγωγὴ ἰρανικοῦ φυσικοῦ ἀερίου ἀπὸ τὸ πεδίο South Pars, στὸν Περσικὸ Κόλπο, πρὸς τὴν Εὐρώπη μέσω Ἰρᾶν, Συρίας καὶ Λιβάνου καὶ στὴν συνέχεια μέσω Κύπρου καὶ Ἑλλάδας, (ἂν βέβαια ὑπῆρχε συμφωνία μεταξύ της Ἑλλάδας καὶ τῶν χωρῶν τοῦ ἀγωγοῦ). Τὸ βασικὸ τμῆμα τοῦ ἀγωγοῦ ποὺ θὰ συνδέει τὸ Assaloyeh μὲ τὴ πρωτεύουσα τῆς Συρίας, Δαμασκό, θὰ εἶχε μήκους 1.500 χλμ. Ἡ δυναμικότητα τοῦ ἀγωγοῦ θὰ εἶναι 110 ἑκατ. κυβικὰ μέτρα  φυσικοῦ ἀερίου τὴν ἡμέρα, ἢ περίπου 40 bcm κατ’ ἔτος ἐνῶ ὑπολογίζονταν νὰ φτάσει τὰ 1,2 δισεκ. κυβ. μέτρα μετὰ καὶ τὴν ἐνεργοποίηση τῶν νέων φάσεων τοῦ South Pars μέσα στὸ 2012.

Ἐντύπωση προκάλεσε τότε τὸ γεγονὸς ὅτι τὸ Ἰρᾶν εἶχε προχωρήσει  στὴν σύναψη αὐτῆς τῆς συμφωνίας, παρὰ τὸ διεθνὲς ἐμπάργκο ἐναντίον του. Ἀκόμη πιὸ σημαντικὸ θεωρήθηκε τὸ γεγονὸς ὅτι στὴ συμφωνία συμμετεῖχε τὸ Ἰράκ, τὸ ὁποῖο εἶχε ὁμαλὲς σχέσεις μὲ τὴν Δύση, καί, ἐπιπλέον, τότε τελοῦσε  ὑπὸ ἀμερικανικὴ κηδεμονία. Ὅπως εἶχε γίνει τότε γνωστὸ μέχρι τὴν ἡμέρα τῆς ὑπογραφῆς τῆς συμφωνίας  εἶχαν ἤδη κατασκευαστεῖ 661 χλμ τοῦ ἀγωγοῦ ἐντός τοῦ Ἰρᾶν. Ἡ πρώτη αὐτὴ ἐπίσημη συμφωνία γιὰ ἐξαγωγὴ καὶ μεταφορὰ φυσικοῦ ἀερίου μεταξὺ Ἰρᾶν, Ἰρὰκ καὶ Συρίας ὑπεγράφη τότε  ἀπὸ τὸν Ἰρακινὸ ὑπουργὸ Πετρελαίου, Abdul Karim al-Luaibi, τὸν Σύριο ὑπουργὸ Πετρελαίου καὶ Μεταλλευμάτων, Sofian Allaw καὶ τὸν προσωρινὸ Ἰρανὸ ὑπουργὸ Πετρελαίου Mohammad Aliabadi. Ἡ ἐξαγωγὴ φυσικοῦ ἀερίου ἀναμένονταν νὰ πραγματοποιηθεῖ πρὸς τὴν Εὐρώπη μὲ τὴν μορφὴ ὑγροποιημένου φυσικοῦ ἀερίου ἀπὸ ἐγκαταστάσεις ὑγροποίησης ποὺ θὰ κατασκευάζονταν ἐπὶ συριακοῦ ἐδάφους. Ἡ χρηματοδότηση ἀναμένονταν νὰ προέλθει ἀπὸ κοινοπραξία τῶν τριῶν χωρῶν Ἰρᾶν, Ἰρὰκ καὶ Συρίας, καθὼς καὶ ξένες ἀπὸ ἑταιρεῖες, (;;;) ἐνῶ διεθνὴς σύμβουλος θὰ ἀναλάμβανε  τὴν ἐκπόνηση τῆς σχετικῆς μελέτης. Ἂς σημειωθεῖ ὅτι  ἰρανικὲς κυβερνητικὲς πηγὲς ἀνέφεραν τότε ὅτι ἤδη πέντε διεθνεῖς ἐπενδυτὲς εἶχαν ἐκδηλώσει ἐνδιαφέρον γιὰ ἄμεση συμμετοχὴ στὴν κατασκευὴ τοῦ ἰρανικοῦ «Ἀγωγοῦ Φιλίας».

Ἐνδιαφέρων παρουσιάζει ἡ ὅλη στάση τῆς Τουρκίας ἡ ὁποία ἔβλεπε μὲ τὴν κατασκευὴ αὐτοῦ του ἀγωγοῦ νὰ καταρρέουν τὰ μεγαλεπήβολα σχέδια της γιὰ νὰ καταστεῖ παγκόσμιο ἐνεργειακὸ κέντρο μὲ τὴν  ἐπιδίωξη τὸ φυσικὸ ἀέριό της Κασπίας, τοῦ Ἰρᾶν, τοῦ Ἰράκ, τῆς κεντρικῆς Ἀσίας, ἀκόμα καὶ τῆς Ρωσίας, νὰ διοχετεύονται μέσω τοῦ ἐδάφους της πρὸς τὶς δυτικὲς χῶρες. Ἡ ἀναγγελία τῆς κατασκευῆς τοῦ «Ἀγωγοῦ Φιλίας», ἐξόργισε τὴν Ἄγκυρα καὶ σύμφωνα μὲ τὴν τουρκικὴ εἰδησεογραφικὴ ἰστοσελίδα αὐτὸ θεωρήθηκε σὰν αἰτία πολεμίου ἀπὸ τὴν Τουρκία πρὸς τὴν Συρία τοῦ Ἄσαντ, ἡ ὁποία συγκέντρωνε τὰ μαζικὰ πυρὰ καὶ τῶν ἄλλων ἐνδιαφερόμενων γιὰ δῆθεν παραβίαση τῶν «δημοκρατικῶν δικαιωμάτων» τῶν Σύριων πολιτῶν. Ὁ Τοῦρκος πρωθυπουργὸς ἄρχισε τότε ὑπόγειες διαβουλεύσεις μὲ τὶς κυβερνήσεις τοῦ Κατάρ, τῆς Σαουδικῆς Ἀραβίας καὶ φυσικὰ τῶν Ἡνωμένων Πολιτειῶν καὶ σὰν πρώτη κίνηση εἶχε προειδοποιήσει τὸν Ἄσαντ γιὰ τὴν κατασκευὴ τοῦ ἀγωγοῦ αὐτοῦ, ἐνῶ δημόσια εἶχε τότε διαδώσει ὅτι εἶχε κάνει συστάσεις στὸν Σύριο πρόεδρο γιὰ τὴν… ἀποκατάσταση τῆς δημοκρατίας στὴν χώρα του. Δηλαδὴ ἕνα ὑποκριτικὸ  παιχνίδι μὲ τὰ ὑποτιθέμενα δημοκρατικὰ δικαιώματα. 

Παράλληλα ἡ Τουρκία ἄρχισε νὰ συγκεντρώνει τὶς πρῶτες μεγάλες ὁμάδες τῶν ἐξτρεμιστῶν ἰσλαμιστῶν στὸ ἔδαφός της γιὰ νὰ εἰσβάλουν στὴν Συρία γιὰ τὴν ἀνατροπὴ τοῦ Ἄσαντ. Ἀλλὰ στὸ θέμα τῆς διασύνδεσης τῆς Τουρκιᾶς μὲ τοὺς ἰσλαμιστὲς ἀντάρτες ποὺ συνδέονται καὶ μὲ τὴν Ἂλ Καιντα ἔχει ἀσχοληθεῖ σὲ μεγάλη ἔκταση ἡ τουρκικὴ ἐπιθεώρηση Aydinlik. Στὶς 9/9 ἡ Aydinlik δημοσίευσε δύο ἀποκαλυπτικὰ ἄρθρα μὲ τοὺς τίτλους, «AKP EL NUSRA’ YA SILAH GONDERDI 400 tonluk silah sevkiyat?», δηλαδή,  «Τὸ ΑΚΡ, (τὸ κόμμα τοῦ Ἐρντογᾶν), παρέδωσε 400 τόνους ὁπλισμὸ στὴν ΑΛ ΝΟΥΣΡΑ»,  καί,  «GEYLANPINARDAKI TIGEM ARAZISI  EL NUSRA YA MI TAHSIS EDILDI ?», δηλαδή, «Ἡ περιοχὴ τοῦ TIGEM στὰ σύνορα Τουρκίας Συρίας παραχωρήθηκε γιὰ νὰ γίνει ἀρχηγεῖο στὴν ΑΛ ΝΟΥΣΡΑ», ἐνῶ στὶς 12/9 δημοσίευσε ἕνα πολὺ ἀποκαλυπτικὸ δημοσίευμα μὲ τὸν χαρακτηριστικὸ τίτλο, «NUSRA TURKIYE DE SARIN URETTI»,  δηλαδὴ τὸ γνωστὸ χημικὸ ὅπλο SARIN ποὺ χρησιμοποιεῖ ἡ ΑΛ ΝΟΥΣΡΑ, παράγεται στὴν Τουρκία, (γιὰ νὰ παραδοθεῖ στὴ συνέχεια στὴν ἐξτρεμιστικὴ αὐτὴ ἰσλαμικὴ ὀργάνωση.