Μετὰ τὴν καταστροφικὴ μάχη τοῦ Πέτα γιὰ τοὺς ἕλληνες ἐπαναστάτες (4 Ἰουλίου 1822), ὁ Ὀμὲρ Βρυώνης καὶ ὁ Κιουταχής, ἐπικεφαλῆς 11.000 ἀνδρῶν, κατῆλθαν χωρὶς ἀντίσταση στὴν κοιλάδα τοῦ Μεσολογγίου, τὴν ὁποία ἀπέκλεισαν ἀπὸ ξηρᾶς (25 Ὀκτωβρίου). Μαζί τους βρέθηκαν καὶ οἱ ὁπλαρχηγοὶ Βάλτου καὶ Ξηρομέρου, Γεώργιος Βαρνακιώτης, Γιαννάκης Ράγκος, Γῶγος Μπακόλας, Γεωργάκης Βαλτινὸς καὶ Ἀνδρέας Ἴσκος, ποὺ εἶχαν δηλώσει ὑποταγὴ στοὺς δύο πασάδες. Ὁ Γιουσοὺφ Πασὰς μὲ τὸν στόλο τοῦ συμπλήρωνε τὸν ἀποκλεισμὸ τῆς πόλης ἀπὸ τὴ θάλασσα. Τὸ Μεσολόγγι ἐκεῖνα τὰ χρόνια ἦταν τὸ οἰκονομικὸ καὶ πολιτικὸ κέντρο τῆς Δυτικῆς Χέρσου Ἑλλάδας (σημερινῆς Δυτικῆς Στερεᾶς Ἑλλάδας).
Ὁ Ἀλέξανδρος Μαυροκορδάτος καὶ ὁ Μάρκος Μπότσαρης μὲ τὰ λείψανα τοῦ ἐκστρατευτικοῦ σώματος τοῦ Πέτα ἀνέλαβαν τὴν ὑπεράσπιση τῆς πόλης. Τὸ Μεσολόγγι ἦταν εὐπρόσβλητο ἀπὸ ξηρᾶς καὶ προστατευόταν ἀπὸ ἕνα χαμηλὸ περιτείχισμα κατασκευασμένο στὶς ἀρχὲς τῆς Ἐπανάστασης. Ἡ δύναμη τῶν πολεμιστῶν δὲν ὑπερέβαινε τοὺς 700 ἄνδρες, ἐνῶ χρειάζονταν τουλάχιστον ἑπταπλάσιοι ὑπερασπιστές. Στοὺς προμαχῶνες δὲν ὑπῆρχαν παρὰ μόνο 14 πυροβόλα. Τὰ πολεμοφόδια καὶ τὰ τρόφιμα μόλις ἔφθαναν γιὰ ἕνα μήνα. Ἡ θέση τῶν πολιορκουμένων ἦταν ἀπελπιστική.
Στὸ στρατόπεδο τῶν πολιορκητῶν ὑπῆρχε διχογνωμία γιὰ τὸ σχέδιο ἐνεργειῶν. Ὁ Κιουταχὴς καὶ ὁ Γιουσοὺφ ὑποστήριζαν ...
τὴν ἄμεση κατάληψη τοῦ Μεσολογγίου μὲ ἕφοδο. Ὁ Ὀμὲρ Βρυώνης ἦταν τῆς γνώμης νὰ τὸ καταλάβουν διὰ συμβιβασμοῦ, προκειμένου νὰ διατηρηθεῖ ἡ πόλη ἀλώβητη γιὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ στρατοῦ, μετὰ τὴν ἐρήμωση τῆς Αἰτωλοακαρνανίας.
τὴν ἄμεση κατάληψη τοῦ Μεσολογγίου μὲ ἕφοδο. Ὁ Ὀμὲρ Βρυώνης ἦταν τῆς γνώμης νὰ τὸ καταλάβουν διὰ συμβιβασμοῦ, προκειμένου νὰ διατηρηθεῖ ἡ πόλη ἀλώβητη γιὰ τὶς ἀνάγκες τοῦ στρατοῦ, μετὰ τὴν ἐρήμωση τῆς Αἰτωλοακαρνανίας.
Τελικά, ἐπικράτησε ἡ γνώμη τοῦ Ὀμέρ. Οἱ πολιορκούμενοι ἐξέλαβαν ὡς θεῖο δῶρο τὴν ἐξέλιξη αὐτή. Ἄρχισαν ἀτέρμονες συζητήσεις περὶ συμβιβασμοῦ, ἀναμένοντας τὴ βοήθεια ποὺ εἶχαν ζητήσει ἀπὸ τὴν Πελοπόννησο καὶ τὰ νησιά. Πράγματι, στὰ μέσα Νοεμβρίου στολίσκος ἀπὸ 11 πλοῖα ὑπὸ τὸν Ἀνδρέα Μιαούλη διέσπασε τὸν θαλάσσιο ἀποκλεισμὸ τοῦ Μεσολογγίου. Ἀποβίβασε 1000 ἄνδρες ὑπὸ τοὺς Πετρομπέη Μαυρομιχάλη, Ἀνδρέα Ζαΐμη καὶ Κανέλλο Δεληγιάννη καὶ προμήθευσε μὲ τροφὲς καὶ πολεμοφόδια τοὺς ὑπερασπιστές του. Τότε, οἱ πολιορκούμενοι διαμήνυσαν στοὺς Τούρκους πασάδες, ὅτι ἂν θέλουν τὸ Μεσολόγγι νὰ ἔλθουν νὰ τὸ πάρουν.
Ἡ κατάσταση στὸ στρατόπεδο τῶν πολιορκητῶν δὲν ἦταν καλύτερη ἀπὸ αὐτὴ τὸν πολιορκουμένων. Τὰ πολεμοφόδια καὶ τὰ τρόφιμα ἄρχισαν νὰ ἐλαττώνονται καὶ οἱ προμήθειες νέων κατέστησαν δυσχερεῖς. Ἔτσι, οἱ πασάδες ἀποφάσισαν ἕφοδο, ἀφοῦ εἶχε χαθεῖ πολύτιμος χρόνος μὲ τὶς διαπραγματεύσεις. Ἡ ἐπίθεση προγραμματίστηκε γιὰ τὴ νύχτα τῆς 24ης πρὸς 25η Δεκεμβρίου, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι οἱ μαχητὲς θὰ ἐγκατέλειπαν τοὺς προμαχῶνες καὶ θὰ πήγαιναν στὶς ἐκκλησιὲς γιὰ νὰ γιορτάσουν τὰ Χριστούγεννα. Ὅμως, τὸ σχέδιο τῆς ἐπίθεσης εἶχε διαρρεύσει στοὺς μαχητὲς τοῦ Μεσολογγίου ἀπὸ τὸν ἑλληνικῆς καταγωγῆς γραμματικό του Ὀμὲρ Βρυώνη, Γιάννη Γούναρη, κι ἔτσι ἡ φρουρὰ παρέμεινε στὶς θέσεις τῆς πανέτοιμη γιὰ τὴν ἐπίθεση.
Κατὰ τὴν ἕφοδο, οἱ Ὀθωμανοὶ ὑπέστησαν πανωλεθρία καὶ οἱ δύο πασάδες ἀποφάσισαν νὰ λύσουν τὴν πολιορκία στὶς 31 Δεκεμβρίου 1822, ἐπειδὴ κυκλοφοροῦσαν ἔντονες φῆμες ὅτι ἔφθανε ἐναντίον τοὺς ὁ Ὀδυσσέας Ἀνδροῦτσος. Κατὰ τὴ διάρκεια τῆς ἐπιστροφῆς τους στὴν Ἤπειρο, νέα δοκιμασία περίμενε τοὺς καταπονημένους Ὀθωμανούς. Στὴν προσπάθειά τους νὰ διαβοῦν τὸν πλημμυρισμένο Ἀχελῶο, πολλοὶ στρατιῶτες ἔχασαν τὴ ζωή τους. Τὰ ὑπολείμματα τῶν δυνάμεων τοῦ Κιουταχῆ καὶ τοῦ Ὀμὲρ Βρυώνη ἔφθασαν σὲ κακὴ κατάσταση στὶς 21 Φεβρουαρίου 1823 στὸ Κραβασσαρὰ (σημερινὴ Ἀμφιλογία) καὶ στὴ συνέχεια πέρασαν μὲ πλοῖα στὴν Πρέβεζα.
Ἡ καταστροφὴ τοῦ ὀθωμανικοῦ στρατοῦ προκάλεσε τὴν ἀποτυχία τῆς ἐκστρατείας τῶν δύο πασάδων κατὰ τῆς Δυτικῆς Ἑλλάδας. Ἡ ἐπιτυχία τῶν Ἑλλήνων ἔγινε μεγαλύτερη, καθὼς μετὰ τὴν ἀναχώρηση τῶν Ὀθωμανῶν ἀπὸ τὸ Μεσολόγγι, ἑνώθηκαν μὲ τοὺς ἐπαναστάτες οἱ ὁπλαρχηγοὶ Ἀνδρέας Ἴσκος καὶ Γεωργάκης Βαλτινός, ποὺ εἶχαν προσχωρήσει στὸ τουρκικὸ στρατόπεδο. Ὁ ἐθνικός μας ποιητὴς Διονύσιος Σολωμός, μὲ νωπὰ τὰ γεγονότα στὸ μυαλό του, ἀναφέρεται στὴν πρώτη πολιορκία τοῦ Μεσολογγίου καὶ τὴν καταστροφικὴ διάβαση τοῦ Ἀχελώου ἀπὸ τοὺς Τούρκους στὸ ποίημα τοῦ «Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν», ποὺ ἔγραψε τὸ Μάιο τοῦ 1823 (στροφὲς 88-121).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου